Emtia yatırımlarında kazanç ve risk haritası

Altın, gümüş, bakır, ham petrol, doğal gaz, kömür, buğday, pamuk, mısır, şeker ve kahve gibi ticaretekonu olabilecek nitelikteki metal, mineral ve gıda ürünlerinden oluşan emtia piyasalarında son durum…

Emtiaların geneli yılbaşı itibariyle göstermiş oldukları iyi performansı Mayıs ayına taşıyamadı. Mayıs ayı başında Ladin’in ölüm haberi, doları güçlendirirken değerli metallerin zayıflamasına neden oldu. çin’in PMI endeksinin 10 ayın en düşük seviyesine gelmesi endüstriyel metal talebinin % 40’ını oluşturan bu ülkede zaten yükselen enflasyonun yanında, bir de talep daralması görülebileceği bununda parasal sıkılaştırma tebdirlerinin artmasına neden olabileceği beklentisine neden oldu.

Bu haberlerin yanında altın ve gümüş fiyatları Mayıs ayında, çeşitli spekülasyonlarla dalgalı seyrini sürdürdü.
Diğer taraftan Fon yöneticilerinin pozisyon kapatmaları, Comex’in ana şirketi CME’nin traderların spekülatif pozisyonlar için ödenmesi gereken asgari tutarı bir ay içerisinde 5 kez artırması ve Soros’un altın ve gümüş varlıklarını elden çıkardığı haberleri; fiyatlarda sert düzeltme hareketlerinin yaşanmasına neden oldu.
Neden teminat artımına gidildi sorusunun cevabı ise; daha önce Banka Katılım Raporlarında COMEX gümüş kontratlarında yatırımcıların pozisyonu açıklanırken, son aylarda bu raporun yayınlanmaması sonucunda spekülatif hareketlerin önüne geçmektir. öyleki gümüşteki teminat artışı % 85 seviyesinde artış gösterdi.

Gümüşteki gerilemenin diğer etmenleri ise ECB’nin Haziran’da da faiz artırmayacağı ve doların güçlenmeye devam edeceği, global büyümenin yavaşlamasına yönelik beklentiler ve mevsimsel gerilemeden önce fiyatların yüksekliğinden yararlanmak olarak yorumlayabiliriz. Fakat yine de likitide enjeksiyonu devam ettiği sürece düzeltme hareketleri haricinde yönün yukarı olması bekleniyor.

Diğer değerli metallerin değer kaybetmesi, ABD’deki Sanayi Hizmetleri datası, Almanya’daki fabrika siparişlerinin ekonomik büyümenin yavaşlamasına işaret etmesi, çin’in talebinin zayıflaması ve LME stoklarının artması bakır fiyatlarında gerilemeye neden oldu. Ancak Shanghay’da bakır stoklarının Ekim 2010’dan buyana ilk kez 100,000 tonun altına gerilemesi, Asya’da bakıra olan talebin geri dönmeye başladığını gösteriyor.

Mayıs ayı başlarında birçok ülkede enflasyon endişelerinin faiz artırımı beklentisi yaratması ve emtialara olan talebin azalacağı öngörüsü de emtialardaki düşüşe destek olması, Altının ay başından itibaren kaybı 4,2 % görülmesine neden oldu. Devamında ise Yunanistanın borç krizinin çok ciddi hale gelmesi ve notunun indirilmesi, İtalya’nın da borç sorununa dikkat çekilerek görümünün negatife çekilmesi, Norveç’in Yunanistana vermeyi planladığı yardımı geri çekmesi, ECB’nin faiz artımını bence Temmuz ayına sarkıtması, İngilterede enflasyonun artış göstermesine karşın ekonomik aktivitenin yavaşlaması ve işsizlik sorunundan dolayı faiz artırımına gidememesi, üstelik finansal kriz dönemi ve sonrasında hükümetten 1 trilyon sterlinlik kurtarma paketi ve teminat kredilerinden yararlanan bankacılık sektörünün bu imtiyazın kalkması ve bir daha kamu destekli sermaye enjeksiyonundan yararlanmayacak olmalarıda her ne kadar İngilterede Avrupa benzeri kronikleşmiş borç sorunu olmamasına karşın tehdit algılamasına neden oldu. Yukarıda önemli bir kısmına değinilen tedirginlikler; yatırımcıların yeniden güvenli liman aramasına imkan verince paranın ilk gittiği yer Altın ve 10 yıllık ABD tahvili oldu.

çin ve Hindistan’ın hız kesmeyen mücevher talebi, 2011 yılı içinde mücevher pazarının büyümesini desteklemeye devam edecek, Hindistan’da kısa süre önce yapılan geleneksel AkshayaTiritaya festivali ve yaklaşmakta olan düğün sezonu nedeniyle oluşan geniş satın alma talebini artıracak olması, Merkez bankalarının kredi ve karşı taraf riski olmayan aktif varlıklara doğru rezervlerini çeşitlendirmek amacıyla altın alım eğiliminde olmaları, altına olan talebin çeşitliliğini ve altın fiyatlarında düzeltmeler haricinde trndin yukarı yönlü olduğuna işaret ediyor.

TARIM EMTİALARI YüKSELİŞTE

Nisan ayında tarım emtialarına baktığımızda ise, genel olarak normal mevsim şartlarının altında seyreden hava sıcaklıklarından ve stoklarıdaki değişimlerden, arz- talep beklentilerinden etkilenerek fiyatlandığını görüyoruz. Yükseliş trendinde olan mısır nisan ayına da bu seyrini devam ettirerek başladı. Gelişmekte olan ülkelerde et tüketiminin artacağının beklenmesi, msırın yem olarak kullanımını artaracağından ötürü fiyatları yukarı götürdü. Mısır stoklarının azalacağı, tüketimin ise artacağı haberleri ve çin’in son 15 yılın en yüklü mısır alımını yapacağını açıklaması mısırın yukarı yönlü trendini destekledi.
ABD’nin mısır ekili alanların yoğun olduğu orta batı bölgesinde hava şartlarının kötü ve yağışların sert olması mısır arzının azalacağı sinyallerini verdi. Ayrıca Telvent DTN Inc’in yayınladığı hava durumu tahminlerinde bu bölgelerde sel görülebileceği uyarısını yapması, mısır ekili bu alanları tehdit edeceğinden dolayı mısır kontratları yükseldi. Nisan ayında yüzde 7 değer kazanan mısır vadeli kontratları, mayıs ayı başında kazaçlarını geri vermeye başladı.
çin’nin zorunlu karşılıkları artırmasının emtialara olan talebi düşüreceği endişeleri ve çin’in sıkı para politikası çerçevesinde ek tedbirler almaya devam edeceği haberleri vadeli Pamuk kontralrının nisan ayı kazancının tümünü geri aldı.

ABD’de iç savaştan beri en yüksek seviyelere gelen pamuk fiyatları, nisanda geriledi. Pamuk fiyatlarının artışıyla çok fazla pamuk ekiminin yapılması ve çin’in pamuk alımlarının bir kısmını iptal etmesi sonucu, yüzde 17 değer kaybeden pamuk, bu düşüşünü, ABD’deki stokların da arttığı ve Hindistan hükümetinin pamuk ile ilgili yaptığı sınırlamaları kaldırmasıyla mayıs ayı başlarınada taşıdı.

PETROL FİYATLARINDA DüŞüŞ DEVAM EDERMİ

Petrol fiyaları; dünyanın en büyük enerji tüketicisi durumundaki ABD’de açıklanan dataların beklentilerden kötü gelmesiyle, ekonomik büyümenin yavaşladığı endişelerini arttırdı ve petrole olan talebin düşeceği düşüncesiyle geriledi. Ayrıca çin’deki sıkılaştırma politikasının gene talepte azalmaya neden olacağı beklentileri fiyatlardaki gerilemeyi hızlandırdı.

Ay başında ABD’de American Petroleum Insitute’nin yayınladığı raporlarda stoklarda hammadde miktarının hızlı bir şekilde arttığının görülmesi ve ABD’de ki istihdamın beklentilerden daha yavaş bir şekilde artmasıyla değer kaybını artıran petrol fiyatları, Almanya’dan gelen büyüme verileri ve DOE haftalık petrol stoklarının beklentilerin aksine azalması nedeniyle bir miktar toparlansada mayıs ayı itibariyle 11,5 % gerilerken, Libya arz kesintisinin OPEC’in atıl üretim kapasitesini eriteceği spekülasyonu, Rusya ve ABD’de düşük akaryakıt stokları, ABD’deki pompa fiyatlarının yüksekliği nedeniyle sorgulama işlemleri zaten bir sürdir düşük olan ABD rafineri kapasite kullanımın daha da gerileme neden olabiliri tüm bu beklenti ve gelişmelerde petrol fiyatlarında yeriniden yükseliş trendi görmemize imkan sağlayacak.

M. BAKİ ATILAL

TURKİSH YATIRIM ARAŞTIRMA MüDüRü