2 trilyon dolara koşan dev pazar

FAKTORİNGLERİN EKONOMİDEKİ ROLü BüYüYECEK

Anadolu’daki birçok işletme KOBİ’dir. Faktoringin yapısı da KOBİ’ler için çok uygun, dolayısıyla Anadolu’daki işletme sermayesi eksikliğine çok net bir çözüm olabiliriz.

Mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak alacakları temlik alarak satıcı firmaya garanti, tahsilat / alacak yönetimi ve finansman (ön ödeme) hizmetlerinden en az birinin sunulduğu finansal bir enstrüman olan faktoring sektörünü daha yakından tanımak için 1995 yılında kurulan Faktoring Derneği Başkanı Zafere Ataman ile bir araya geliyoruz.

Hem bankacılık, hem de faktoring sektöründe Türkiye’nin en önemli isimlerinden biri olan Ataman, başkanlığını yaptığı derneğin; faktoring şirketleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasında önemli bir misyon taşıdığını belirtiyor.

Faktoring sektörünü, büyüyen Türkiye’nin değişmez bir finansman kaynağı olarak tanımlayan Ataman, dünyada yaklaşık 2 trilyon dolarlık hacmi olan faktoring sektörüne dikkat çekerek, birkaç yıl içinde 100 milyar dolarlık ciroya ulaşacaklarını söylüyor. Sektöre dair önemli analizlerde bulunarak, dünden bugüne faktoringi ve geleceğe ilişkin hedefleri anlatan Zafer Ataman, sorularımızı içtenlikle yanıtlıyor:

2 TRİLYON DOLARA KOŞAN DEV PAZAR

♦ Faktoring sektörünün Türkiye’deki gelişimini değerlendirir misiniz?
Türkiye’de bankacılık sektörünün özellikle 1985’lerden sonra gelişmesi ve ön ayak olmasıyla ortaya çıkan faktoringin Avrupa’daki uygulamaları 1960’lara dayanıyor. Arada 20 sene fark olmasına rağmen 1990’lardan buyana hem şirket sayısı, hem de ürün açısından Türkiye’de geldiğimiz noktada faktoring sektörü geçen yıl 50 milyar dolarlık ciroya ulaştı.

Uluslararası ihracat faktoringinde Türkiye, geçen yılı 4. sırada bitirdi. Bu yıl ise 6. ayın sonunda dünyada çin’den sonra 2. sıradayız ihracat faktoringinde. Dünyada yaklaşık 2 trilyon dolarlık faktoring hacmi var. Bunun büyük bölümü Amerika kıtası ve İngiltere’deki kraliyete ait. Biz 50 milyar dolarlık ciroyu 100 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Dünyada uluslararası faktoringin, toplam faktoring cirosu içerisindeki payı % 10- % 8 civarında değer taşır.

Türkiye’de bu rakam %10-%15 civarında. çünkü Türkiye ihracatta etkili bir ülke. Şunu da söylemek gerekir ki; uluslararası faktoring dendiğinde, Türkiye’de ihracat anlaşılıyor. Biz önümüzdeki günlerde ithalattaki süreçte de etkin olacağımızı düşünüyoruz. Tabii bunun için kredi sigortasının yaygınlaşması lazım. Şunu da unutmamak gerekir ki Türkiye, temelde sanayi şehirlerinin dışında bu tarz finansal ürünleri uygulamada çok başarılı bir ülke değil.

Fakat bundan sonraki süreçte özellikle Anadolu’da bunun çok süratle değişeceğine inanıyorum. çünkü Anadolu’daki birçok işletme KOBİ’dir. Faktoringin yapısı da KOBİ’ler için çok uygun, dolayısıyla Anadolu’daki işletme sermayesi eksikliğine çok net bir çözüm olabiliriz.

TİCARETTE VAZGEçİLMEZ BİR üRüN

♦ Peki faktoring sektörünün doğru algılanması için neler yapıyorsunuz?
öncelikle varolan yanlış algıyı kırmaya çaba gösteriyoruz. Yıllar geçmesine rağmen yanlış bilgilendirmelerden dolayı ürün tam olarak bilinmemiş. Yaklaşık bir buçuk, iki yıldır yaptığımız çalışmaların ardından algı raporu hazırladık. Buna göre durumu ortaya koyduk ve sektör için bir reçete yazdık. Bu reçeteyi bakanlıkla paylaştık. Sonrasında Mart ayında bir sempozyum düzenleyerek faktoring sektörünü doğru şekilde anlatmaya başladık. İlk adımı böylece atmış olduk.

Bu yıl 2 sempozyum daha düzenleyeceğiz. Biri yargıyla ilgili olacak faktoringin hukuki yapısını anlatacağız, bir sonraki sempozyum bürokrasiyle ilgili olacak. Ayrıca derneğimize bağlı tüm şirketlerin, etik ilkelere imza atmasını sağladık. BDDK ile çok yakın çalışmalarımız oluyor. Bu arada müşterilerle, şirketlerimiz arasındaki ilişkiler için dernek bünyesinde özel bir hat kurduk. Bu yolla sektörle ilgili eksiklikleri tespit ederek, hızla çözüm üretiyoruz.

Eylül’den itibaren ciddi bir kampanyaya başlıyoruz. İki, üç ay sürecek kampanyada faktoring sektörüne dair her şey var. Burada faktoringin ticaret için vazgeçilmez olduğunu, ticaretin dışındaki bölümün faktoringle hiçbir ilgisinin olmadığını, faktoringin uluslararası bir ürün olduğunu anlatacağız.

TüRK FAKTORİNGİ çİN’DEN SONRA İKİNCİ

♦ Türkiye’nin dünya faktoring sektöründeki konumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Dünya geneline baktığımızda en iyi uluslararası ihracat faktoring şirketlerinden birinin Türk olduğunu görüyoruz. Yine dünyanın en büyük şirketlerinin olduğu ilk 16’sından 8’i Türk. Bu açıdan baktığınızda uluslararası açıdan Türkiye’nin faktorignte büyüme şansı yüksek. Bu şansı iyi kullanırsak, İspanya’yı yakalarız. Dünyanın en iyi ihracat faktoring şirketlerinin 3. sü Türkiye’den çıkıyor. Dünyanın en büyük şirketlerinden bir tanesi faktoring Türk şirketi, ilk 10’da 8 tane şirketimiz var. 2011 yılında yüzde 20 büyüyerek, birkaç yıl içinde 100 milyar dolarlık ciroya ulaşmayı hedefliyoruz.

♦ Faktoring sektörünün kaç müşterisi var?
60 bine yakın müşterimiz var. Fakat müşteri kitlesini şöyle düşünmek lazım. Bizim her müşterimizin en az 4 borçlusu, 4 alacaklısı olduğu düşünürsek rakam 240 bine ulaşır. Faktoring sistemine bağlı düşündüğümüzde ise en az 400-500 bin şirket var.

♦ Anadolu’da KOBİ’lerin ne kadarına ulaşmayı hedefliyorsunuz?
Bütün KOBİ’ler bizim hedefimiz. Vadeli alacak yaratan sistemin içinde olan faktoring sektörü, ticaretin çarkının dönmesine büyük katkı sunacak bir tekniktir. Yeter ki; siz, şirket olarak verginizi, SSK’nızı ve diğer altyapı çalışmalarınızı düzenli olarak yerine getirin. Bu olduğu taktirde faktoring sektörü olarak biz her zaman şirketlerimizin yanındayız.

FAKTORİNG SEKTöRü YANLIŞ ALGILANDI!

♦ Türkiye’de faktoring sektörünün beklenildiği oranda büyümemesini neye bağlıyorsunuz?
Faktoring sektörü aslında çok genç bir sektör değil, 21 yılı geride bıraktık. Yeterli büyüyememeyle ilgili asıl sorun bana göre yanlış algılanma şekli. Faktoring sektörü hep dışarıda kalmış, açıkça söylemek gerekirse Faktoring Dernği olarak bizlerin öncelikli temel amacı bu yanlış algıyı ortadan kaldırmaktır. Yani biz kendimize göre düzenlediğimiz etik kuralları, kullanıcılara, basına, yargıya, demokrasiye doğru düzgün anlatmayı başarırsak faktoring sektörü gerçek anlamda büyür.

FAKTORİNG DERNEĞİ GENEL SEKRETERİ FİLİZ üNAL:
İSTİHDAM KALİTESİNİ ARTTIRIYORUZ

Faktoring Derneği, 63 üyesiyle sektörün genel çatısını oluşturuyor ve sektör konularını tüm kamu kurum ve kuruluşları nezdinde takip ederek sektörü temsil ediyor. Faktoringin yasal ve mevzuatsal gelişimine katkı sağlamak için komiteleriyle çalışmalar yapan dernek, ayrıca faktoring uygulamalarını standart hale getirip tüm üyelerin kendi kuruluşlarında bu standartları uygulamalarını sağlamayı hedefliyor.
Faktoring Derneği Genel Sekreteri Filiz ünal, dernek çalışmalarıyla ilgili sorularımızı yanıtladı:

♦ Dernek olarak sektöre nasıl bir katkı sağlıyorsunuz?
Faktoring Derneği, üye şirketler arasında koordinasyon sağlamayı hedefliyor. Sektörde belli bir kaliteyi yakalamak için çalışmalar yapıyoruz. Sözkonusu standartların oluşturması için sektörde eğitim seviyesinin aynı olması gerekiyor. Eğitim Direktörümüz ve Eğitim Komitemiz ile birlikte uzun soluklu çalışmalar yaparak kalitenin sağlanması için sektördeki personeli eğitilmesine dönük programlar başlattık.

Bu sene Bilgi üniversitesi ile de işbirliği yaparak Sertifika Eğitim Programlarımızı genişlettik ve üniversitenin sertifika programlarına eklenmesini sağladık. Bu programlara katılarak eğitimini tamamlayan personeller sertifikalarını almaya hak kazanıyor. Toplamda 65 saatlik eğitimden geçen personel, sektörde standart bir kalite için önemli bir adım atmış oluyor. Biz, personelini yetiştiremeyen sektörlerin yok olacağına inanıyoruz ve bu amaçla faktoringi üniversiteye ders olarak sokmayı amaçlıyoruz.

Bir finans tekniği olarak faktoringi, master dersleri olarak da okutmak istiyoruz. Bütün bu çalışmalarla faktoring sektöründe istihdam kalitesinin artacağına inanıyoruz.
Sektörümüzün geçmişten gelen yanlış algı konusunu düzeltmek için Faktoring Derneği olarak 2010‘da Nielsen‘a sektör hakkında bir algı araştırmasıda yaptırdı. Araştırmanın sonuçları da bu sonuca dikkat çekti.

TüRKİ CUMHURİYETLER VE ORTADOĞU’YA AçILABİLİRİZ

♦ Sektörün gelecekteki hedefi nedir?
Gelecekte Türki Cumhuriyetler ve Ortadoğu’ya faktoring sektörünü taşımak istiyoruz. çünkü bu bölgelerde faktoring yok, Türkiye bu anlamda sınır ülke, bu sınırı doğuya doğru uzatmayı başarırsak faktoringin cirosu uçar gider. Bugün Dubai’de faktoring şirketleri kuruluyor. Yakında oradaki sermayenin de bu sisteme girmesi muhtemel. Dolayısıyla bizim Türki Cumhuriyetlere ve Ortadoğu’ya faktoringi götürmemiz lazım.

Bu uzun soluklu bir hedef ama bunun gerçekleşmesi için çaba göstereceğiz. Konjonktür bunun için oldukça uygun dünya faktoring sektörünün uluslararası zincirinin başında bir Türk bulunuyor ve bunun olmaması için hiçbir neden yok.

♦ Faktoring sektörünün en önemli sorunları nelerdir?
Faktoring sektörünün daha üst seviyelere taşınabilmesi için birkaç önemli konu var. Yasal çerçeve bunun tabii ki en önemli çıpası. Ancak, yasal çerçeveyi uygulamalarda destekleyen önlemlerin de alınması gerektiğine inanıyoruz. Faktoring şirketlerinin tüm bürokrasi tarafından finans kuruluşları olarak kabul edilmesi ve bu kabulün bankacılık sektörüne tanınan vergisel hak ve istisnalarla desteklenmesi gerekiyor.

Faktoring reel sektörü fonlayan bir finans hizmeti olduğu için bankacılık sektöründe uygulanan bilgi paylaşımından sektörümüzün de yararlanmasının riskin doğru değerlendirilmesi açısından önemli olduğunu düşünüyoruz.
Yasal ve kamusal düzenlemelerin ötesinde yeni uygulamaların da sektörümüz açısından önemli olduğuna inanıyoruz. Para piyasası ve mali piyasaların geliştiği ülkelerde yaygın olarak kullanılan kredi sigortası uygulaması ve yaygınlaşması ile hem ithalat faktoringi ivme kazanacak hem de garantili yurt içi faktoring gelişecek.

Turcomoney – Eylül 2011