STRATEJİK ORTAKLIK DÖNEMİ

* Atavatan Türkmenistan ile Türkiye arasındaki ticari ilişkiler, hergeçen yıl katlanarak büyüyor. Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov’un Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün davetlisi olarak geçen ay Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyaret, iki kardeş ülke arasındaki ticari ilişkileri yeni bir sürece taşıdı: Stratejik Ortaklık dönemi

Türkmenistan, turizm ve liman yatırımlarında atağa geçiyor

İstanbul ve İzmir’deki limanları ziyaret eden Türkmenistan, Hazar Denizi sahillerinde başlattığı turizm yatırımlarında devrim için start verdi. Türk işadamları, Türkmenistan’ın bu yeni atağında kilit rol oynayacak.

İzmir Limanı’nı beğendi

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile, dünyanın sayılı limanları arasında yeralan İstanbul Avcılar’daki Ambarlı Limanı’nı gezen Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, gün boyu süren incelemelerinin ardından İzmir’e geçti. İzmir Alsancak Limanı’ndan bir hayli etkilenen Berdimuhamedov, gezi sonunda limanların yenilenmesi ve yenilerinin inşa edilmesi için start verdi.

Türkiye ve Türkmenistan iki kardeş ülke. 1991 yılında bağımsızlığına kavuşan Türkmenistan’ın gerek ticari, gerek kültürel gerekse siyasi açıdan en yakın ilişki kurduğu ülkelerin başında Türkiye geliyor. Atavatanın yeniden imarında büyük rol oynayan Türk firmaları, bu ilişkileri daha da güçlendirirken, iki ülke liderlerinin kurduğu yakın dostluk köprüsü, bu ilişkiyi zirveye çıkardı. Nitekim Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov’un en çok ziyaret ettiği ülkelerin başında Türkiye geliyor. Aynı şekilde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Tayyip Erdoğan’ın en çok ziyaret ettiği ülkelerin başında Türkmenistan geliyor. Keza geçtiğimiz Şubat ayında yapılan halkoylamasında yeniden devlet başkanı seçilen Berdimuhamedov, ilk ziyaretini Türkiye’ye gerçekleştirdi. Bu, Berdimuhamedov’un Türkiye’ye verdiği önemin bir göstergesiydi. Zira İstanbul’da düzenlenen Türk-Türkmen İş Forumu’nda konuşan Berdimuhamedov, Türk işadamlarını Türkmenistan’ın kalkınması için başlatılan dev yatırımlar için çağrıda bulundu, işbirliği teklif etti. İşte bu önemli ziyaretten sonra Berdimuhamedov, geçen ay Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün davetlisi olarak yine Türkiye’ye geldi. Bu ziyaret, Türkiye-Türkmenistan arasında birçok bakımdan büyük önem taşıyor. Zira, Berdimuhamedov’un İstanbul ve İzmir’i kapsayan “limanlar ziyareti”, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri yeni bir boyuta taşıdı: Stratejik ortaklık

BERDİMUHAMEDOV’A MUHTEŞEM KARŞILAMA

Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, özel uçakla İstanbul’a geldi. Konuk devlet başkanı, Atatürk Havalimanı’nda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından muhteşem bir törenle karşılandı. Karşılama töreninde Ekonomi Bakanı Zafer çağlayan, Cumhurbaşkanı Gül‘e, İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Türkiye’nin Aşkabat Büyükelçisi Şevki Mütevellioğlu, Türk-Türkmen İş Konseyi Başkanı Sefa Gömdeniz, Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Dr.Turgut Gür’ün yanısıra Türkmenistan’da iş yapan firmaların temsilcileri de hazır bulundu. Berdimuhamedov’u sıcak bir atmosferde karşılayan Gül, Atatürk Havalimanı’ndaki Devlet Konukevi’nde bir süre Devlet Konukevi‘nde, ağırladı.

AMBARLI LİMANI’NDA İNCELEME

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, havalimanından Gül‘ün makam aracıyla incelemelerde bulunmak üzere Ambarlı Limanı‘na hareket etti. Türkmen lider Berdimuhamedov, Hazar Denizi’nde kurmayı planladığı liman için Ambarlı’yı kalabalık heyetiyle birlikte detaylı olarak inceledi. Baret takan Cumhurbaşkanı Gül ve Berdimuhammedov, limanın yönetim binasında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Denizcilik Müsteşar Yardımcısı Suat Hayri Aka‘dan 1.5 saatlik brifing aldı. İnceleme gezisine Bakan çağlayan ve Vali Mutlu da eşlik etti. İki lider daha sonra Arkas Holding’e ait Marport Limanı’na geçti. Arkas Holding Liman Hizmetleri Grup Başkanı Hakan Genç, Gül ve Berdimuhamedov’a liman krokisi ve maketleri eşliğinde uzun süre bilgi verdi. Gül ve Berdimuhamedov daha sonra limanda bulunan bir gemiye konteynırların yüklenmesi işlemini izledi. Cumhurbaşkanı Gül ve konuk Devlet Başkanı Berdimuhamedov, beraberlerindeki heyetle liman önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.

DüNYANIN EN BüYüK 48. LİMANI

Türkmen lider Berdimuhammedov‘un incelemelerde bulunduğu Ambarlı Limanı, Türkiye‘nin en büyük limanı konumunda. Ambarlı Limanı, konteyner limanı olarak faaliyet gösteriyor. İstanbul ve Marmara Bölgesi hinterlandına sahip olan liman aynı zamanda jeopolitik konumuyla da diğer Karadeniz ülke ve limanlarına giden yükler için aktarma limanı olarak kullanılıyor. Yıllık 2.7 milyon TEU elleçleyen Ambarlı tesisleri dünyanın 48‘inci büyük limanı konumunda.

çIRAĞAN SARAYI’NDA DİNLENME, TARAYBA KöŞKü’NDE İFTAR

Ambarlı Limanı’ndaki incelemelerinin ardından Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile birlikte sahil güvenlik botu ile deniz yoluyla çırağan Sarayı’na geçen Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, kalabalık heyeti ile birlikte dinlenmeye geçti. Gül ve Berdimuhamedov, akşam saatlerinde Tarabya Köşkü‘nde bir görüşme yaptı. Basına kapalı olarak gerçekleştirilen görüşmenin ardından Gül, Türkmen lider onuruna bir iftar yemeği verdi

İZMİR ALSANCAK LİMANI’NI BEĞENDİ

Türkmen lider Gurbangulı Berdimuhamedov’un İstanbul ziyaretinden sonraki durağı İzmir’di. Berdimuhamedov, beraberindeki heyetle Alsancak Limanı‘na giderek incelemelerde bulundu. Heyette Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Ekonomi Bakanı Zafer çağlayan da yer aldı. Crowne Plaza‘da bir süre dinlenen konuk devlet başkanı daha sonra çeşme‘ye hareket etti. Cumhurbaşkanı Gül ile Sheraton çeşme‘de bir araya gelen Berdimuhamedov, bir süre sohbet etti.

SöRF OKULUNU GEZDİ

Türmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, Cumhurbaşkanı Gül ile birlikte Alaçatı beldesine geçerek, Bora Kozanoğlu Sörf Okulu‘nu ziyaret etti. Milli sörfçü Kozanoğlu ve beraberindeki sörfçülerin Türk Bayrağı ve Türkmenistan Bayrağı bulunan sörflerle yaptığı gösteriyi izleyen Gül ile Berdimuhamedov, zaman zaman tercüman aracılığıyla sohbet etti. Cumhurbaşkanı Gül ve konuk devlet başkanı gösteri sırasında sörfçüleri alkışladı. Kozanoğlu, gösterinin sonunda, Cumhurbaşkanı Gül ve konuk devlet başkanı Berdimuhamedov‘un yanına gelerek, sörf okulu hakkında bilgiler verdi. Ziyaretin ilginç anlarından biri, Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov’un, Kozanoğlu‘na hediye vermesiydi. Kozanoğlu, heyetin sörf okulundan ayrılmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, konuk devlet başkanının bölgedeki yatırımlar için sörf konusunda kendisinden bilgi aldığını belirtti.

Gül ve Berdimuhamedov, daha sonra çeşme Marina‘ya hareket ederek limanda incelemelerde bulundu. çeşme limanında Cumhurbaşkanı Gül ile vedalaşan Berdimuhamedov, İzmir Adnan Menderes Havalimanı‘ndan Türkmenistan’a döndü.

ENERJİ, TURİZM VE LİMAN YATIRIMLARI İçİN İŞBİRLİĞİ çAĞRISI

Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov’un geçen ay gerçekleştirdiği ziyaret, yeni yatırımlar için işbirliğine yeni bir boyut kazandırdı. Bu, dev projelerin hayata geçirilmesi için Türk firmalarına büyük rol düştüğü anlamına geliyor. Nitekim Türkmen lider Berdimuhamedov, geçen Mart ayında İstanbul‘da düzenlenen Türk-Türkmen İş Forumu‘nda, Türkmenbaşı Deniz Limanı‘nı yenilemek ve genişletmekle ilgili büyük projeler planladıklarını, Türklerin bu projelere daha aktif katılabileceğini ve tecrübelerini ortaya koyabileceklerini söylemişti. Berdimuhamedov, ayrıca karayolları, demiryolları yapımında ve turizm bölgesi Avaza’da güçlü bir işbirliği yapılması gerektiğini vurgulamıştı.

Berdimuhamedov’un bu teklifi, gerçekleştirilen son ziyaretle birlikte yeni bir ivme kazandı. Görünen o ki, Türkmen-Türk ilişkileri, turizm ve liman yatırımlarıyla daha da büyüyecek. Nitekim bu ziyarete büyük önem veren Türkmen medyası, Türkmen liderin İstanbul ve İzmir’deki incelemelerini manşetlerine taşıdı. Türkmenistan’ın en büyük gazetelerinden “‘Türkmenistan‘ ile Rusça yayımlanan ‘Neytralnıy Türkmenistan‘ gazeteleri, Berdimuhamedov‘un ziyaretini “Türkmen-Türk ilişkileri denize açılıyor” manşetiyle okurlarına duyurdu.

3.7 MİLYAR DOLARLIK TİCARET

Türkiye ve Türkmenistan arasındaki ticaret hacmi, her yıl karpotu misali büyüyor. 2011 yılı verilerine göre iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi, 3.7 milyar dolara yaklaştı. Türkmenistan‘da halen 600’ün üzerinde Türk firması faaliyet gösteriyor. Yatırım yapılan alanların başında inşaat ektörü geliyor. Türk müteahhitlik firmaları, bugüne kadar binlerce konutun yanısıra, hastane, okul, otel inşa etti. Türkmenistan‘daki Türk şirketlerinin ihalesini kazandıkları inşaat projelerinin toplam değeri 3 milyar 239 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bu rakamın yakın dönemde daha da artması bekleniyor. Türk müteahhitlik firmaları, 2010 yılında üstlenilen 4,3 milyar dolar değerindeki 59 proje ile yabancı yatımcılar arasında en üst sırada yeraldı. 2011 yılında ise, Türk firmaları 3,3 milyar dolar tutarında 63 projenin yapımı üstlendi. Türkmenistan‘da toplam değeri 35 milyar dolardan fazla 1800 yatırım projesi devam ediyor. Bu ise 2023 yılında yurtdışında üstlendikleri inşaat işlerinin toplam değerini 100 milyar ABD Doları‘na çıkarmayı hedefleyen Türk müteahhitleri için Türkmenistan‘da potansiyelin çok yüksek olduğunu gösteriyor. Enerji yatırımları, iki ülke ilişkilerinde geleceğin alanlardan birini oluşturuyor. Hızla yükselen bir enerji ülkesi olan Türkmenistan dünyada ispat edilen doğalgaz rezervlerinin yaklaşık yüzde 12‘sine ev sahipliği yapıyor. Türkiye‘nin geçen sene enerji ithalatına yaklaşık 50 milyar dolar kaynak ayırdığını dikkate aldığımızda dost ve kardeş ülke Türkiye ile Türkmenistan arasında enerji işbirliğinin de her iki ülkeye olduğu gibi bölgesel ve global enerji güvenliği için de pozitif etki edeceği şüphesizdir. Geçen yıl 45,7 milyar metreküp doğalgaz tüketen Türkiye‘nin 2012 yılı doğalgaz tüketiminin yaklaşık 50 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor. Bu durum, iki ülke arasındaki enerji ticaretinin ne kadar önemli ve gerekli olduğunu gösteriyor.

Ekonomi Bakanı Zafer çağlayan

TüRKMENİSTAN’DA çOK BüYüK YATIRIM FIRSATI VAR

* Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbangulı Berdimuhamedov’un Türkiye’ye sık ziyaret gerçekleştirmesinden dolayı çok mutluyum. Atavanımız Türkmenistan’ı en çok ziyaret eden bakanım. Bundan onur duyuyorum.

*Türkmenistan, özellikle son beş yılda büyük bir dönüşüm geçirdi. Aşkabat’a son gidişimde, uçaktan şehri seyrederken, ışıltılı bir Avrupa şehrinden hiçbir farkı olmadığını gördüm. Bu gelişmede, çok büyük bir oranda Türk firmalarının katkısı var. O yüzden büyük onur duydum.

* Türkmenistan ile ticaret hacmimiz son beş yılda, 4 kat artış gösterdi. 2011 yılında Türkmenistan’a ihracatımız bir önceki yıla göre %31 oranında artış göstererek 1,5 milyar dolar seviyesine yükseldi, ikili ticaret hacmimiz ise yaklaşık 1,9 milyar dolara ulaştı.

*Tüm işadamlarımız Türkmenistan ekonomisini ve yatırım fırsatlarını yakından tanımıyor. Bu nedenle, öncü illerimizdeki sanayicileri ve KOBİ’lerimize Türkmenistan’ı tanıtmak, Türkmenistan ekonomisi gelişmeleri anlatmak gerekiyor. Bu çalışmayı geçen yıl başattık.

* önümüzdeki dönemlerde yatırım mevzuatının daha liberal hale getirilmesi amacıyla Türkmenistan Sanayiciler ve Girişimciler Birliği’nin çalışmaları mevcut. Bu çalışmalar sonucunda Türk firmaları için yeni fırsatlar ortaya çıkabilecek.

Sayın Bakan, Türkmenistan Devlet Başkanı GurbangulI Berdimuhamedov’un Türkiye ziyaretini değerlendirir misiniz?

Türkmenistan ile aramızdaki kardeşlik bağı ilişkilerimizin her veçhesinde kendini gösteriyor. En üst düzeyde siyasi irade ile desteklenen yakın ilişkilerimiz çerçevesinde, ülkelerimiz arasında çok yoğun bir ziyaret trafiği yaşanıyor. Bu minvalde, Türkmenistan’ı en sık ziyaret eden Bakan unvanının şahsıma ait olmasından da ayrıca gurur duyuyorum. Bugüne kadar 3 defa Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde olmak üzere, Atayurdumuz Türkmenistan’a 10’un üzerinde ziyaret gerçekleştirdim. Son olarak, 27-28 Haziran 2012 tarihlerinde Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Berdimuhammedov’un 55. yaş günü kutlamaları vesilesiyle Türkmenistan’ı ziyaret ettim. Yapılan kutlama programları kapsamında, çoğunluğu Türk firmaları tarafından inşa edilen birçok projenin açılışı gerçekleştirildi. Aynı tarihlerde, “Türkmenistan’da Türkiye Kültür Günleri” programının da gerçekleştirilmesi bizi son derece memnun etti. Diğer taraftan, Türkmen kardeşlerimiz de bu ziyaretlerimizi karşılıksız bırakmadılar. çok kıymetli Türkmen Bakanlarını, farklı vesilelerle ülkemizde ağırlama fırsatı bulduk. Ayrıca, geçtiğimiz Şubat ayında yapılan seçimleri sonucunda yeniden Cumhurbaşkanı seçilen ve ilk resmi yurtdışı ziyaretini ülkemize gerçekleştiren Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Berdimuhammedov, 9-12 Ağustos 2012 tarihlerinde Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül’ün davetlisi olarak ülkemizi tekrar ziyaret ettiler ve her iki program boyunca ben de kendilerine eşlik ettim. Sayın Devlet Başkanının son ziyaret programının ana konusunu, Türkmenistan’da inşa etmeyi planladıkları yeni limanlar oluşturuyor. Sayın Berdimuhammedov, limanlarımızı bizzat yerinde inceleyerek, gerek liman inşası gerek liman işletmeciliği konularında Türk firmalarıyla işbirliği yapmayı arzu ettiklerini ifade ettiler. Bu kapsamda, Sayın Devlet Başkanı ile İstanbul Ambarlı ve İzmir Alsancak limanlarını ziyaret ettik. Ayrıca Türkmenistan’ın Antalya’yı model alarak oluşturduğu Avaza turizm bölgesi için değerlendirmek üzere, marina ve sörf okulu ziyaretleri de gerçekleştirdik.

AŞKABAT, BİR AVRUPA ŞEHRİNDEN FARKSIZ

Sık sık Türkmenistan’a gidiyorsunuz? ülkedeki değişime en çok tanıklık eden devlet adamlarının başında geliyorsunuz? Bu konuda neler söyleyeceksiniz?

Türkmenistan; Türk müteahhitlik firmaları ile işbirliği yapmaktan büyük memnuniyet duyuyor. çok çeşitli alanlarda büyük inşaat projelerinde iş vererek, firmalarımıza olan güvenini ispat ediyor. Bu noktada, kardeş Türkmenistan’ın kalkınma sürecinde firmalarımızın verdiği hizmetler ve bıraktıkları eserlerin hepimiz için büyük bir gurur vesilesi olduğunu vurgulamak istiyorum. Gerçekten de, Türkmenistan, özellikle son beş yılda büyük bir dönüşüm geçirdi. Bu olumlu değişimi her ziyaretimde çok açık bir şekilde gözlemleme fırsatı buldum. Aşkabat’a son gidişimde, uçaktan şehri seyrederken, ışıltılı bir Avrupa şehrinden hiçbir farkı olmadığını gördüm ve şehrin bu yeni görüntüsünün çok büyük bir oranda Türk firmaları tarafından inşa edilmesinden büyük onur duydum. Bildiğiniz üzere, Türkmenistan, dünyanın birçok bölgesinde faaliyet gösteren Türk müteahhitlik firmalarının en çok iş üstlendikleri pazarlardan bir tanesidir. 1972 yılından günümüze kadar Türk firmalarınca yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımına bakıldığında, yakın zamanda gerçekleşen kayda değer gelişmeler sonucunda Türkmenistan, Libya’yı geçerek Rusya Federasyonu’ndan sonra ikinci sıraya yükseldi. Türkmenistan, 2010 yılında üstlenilen 4,3 milyar dolar değerindeki 59 proje ile Türk müteahhitlik firmalarının en fazla iş üstlendikleri ülke oldu. 2011 yılında ise, Türkmenistan’da Türk firmalarınca 3,3 milyar dolar tutarında 63 proje üstlenildi ve Rusya Federasyonu’ndan sonra ikinci sırada yer aldı.

Türk-Türkmen ticaretinde bu yılın ilk yarısındaki performansı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Müteahhitlik firmalarımızın bu yılın ilk yedi aylık dönemi performanslarına baktığımızda, Türkmen makamlarının firmalarımıza olan güvenin artarak devam ettiğini daha net bir şekilde görüyoruz ve bu durumdan dolayı büyük memnuniyet duyuyoruz. 2012 yılı Ocak-Temmuz döneminde, müteahhitlik firmalarımızın ata yurdumuz Türkmenistan’da üstlendikleri 41 projenin toplam değeri 3,2 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Yılın sonuna kadar, bu değerin önceki bütün seneleri aşarak en yüksek seviyesine çıkmasını bekliyoruz. Bu veriler, aynı zamanda Türkmenistan ile ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimizin geliştirilmesinde müteahhitlik ve müşavirlik hizmetleri sektörünün “lokomotif rolünü” de perçinliyor. önümüzdeki dönemde Türkmenistan’da gerçekleştirilecek, konut, kamu binaları, Aşkabat ve Türkmenabat Havaalanlarının yenilenmesi, çeşitli köprü ve karayolu projeleri, sanayi tesisleri ve spor kompleksleri inşaatlarında yine Türk müteahhitlerinin Türkmenistan’ın imarında kalıcı katkılarını göreceğimize inanıyorum. Diğer taraftan Türkmenistan ile ticaret hacmimiz son beş yılda, 4 kat artış gösterdi. 2010 yılında Türkiye – Türkmenistan dış ticaret hacmi, 2009 yılına kıyasla %19 oranında artarak, 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2011 yılında ise Türkmenistan’a ihracatımız bir önceki yıla göre %31 oranında artış göstererek 1,5 milyar dolar seviyesine yükseldi, ikili ticaret hacmimiz ise yaklaşık 1,9 milyar dolara ulaştı. Yakın ilişkilerimiz çerçevesinde sürekli artış gösteren ikili ticaretimiz, 2012 yılı Ocak-Haziran döneminde ufak bir düşüş yaşadı ve 860 milyon dolar olarak gerçekleşti. Fakat bu düşüşün dönemsel olduğuna ve ikili ticaret rakamlarımızın önümüzdeki aylarda genel seyrini yakalayacağına inanıyorum. TİM verilerine göre Türkmenistan’a 2012 yılı Ocak-Temmuz dönemi ihracatımız ise geçen sene ile aynı seviyelerde seyrederek, 834,2 milyon oldu.

KOBİ’LERE TüRKMENİSTAN’I DAHA İYİ TANITMAMIZ LAZIM

Sayın Bakan, Türkmenistan ile ticari ilişkilerimizde önümüzdeki döneme ilişkin nasıl bir beklentiniz var? Yakın dönemde Bakanlık olarak ne gibi çalışmalar planlıyorsunuz?

Atayurdumuz Türkmenistan’a karşı Türk halkının derin bir sevgi ve ilgisi var. Fakat tüm işadamlarımız Türkmenistan ekonomisini ve yatırım fırsatlarını yakından tanımıyor. Bu nedenle, TOBB-DEİK Türk – Türkmen İş Konseyi tarafından Türkiye’nin ticaret ve sanayisinde öncü illerimizdeki sanayicileri ve KOBİ’lerimize Türkmenistan’ı tanıtmak, Türkmenistan ekonomisi ile dış ticaretindeki gelişmeleri anlatmak amacıyla Türkmenistan’ın Ankara Büyükelçiliği ile işbirliği içinde “Türkmenistan Bilgilendirme Toplantıları” adı altında etkinlikler serisi düzenleniyor. Söz konusu toplantıların yedincisi bizzat benim ve çok değerli iki Türkmen Bakanın katılımlarıyla 20 Aralık 2011 tarihinde Mersin’de düzenlenmiş ve çok başarılı geçmişti. Bu toplantıların sekizincisini 15 Eylül 2012 tarihinde, yine çok önemli bir sanayi şehrimiz olan Gaziantep’te yapacağız. Ayrıca, Eşbaşkanlık görevini yürüttüğüm ve son dönem toplantısı 30-31 Ocak 2012 tarihlerinde Aşkabat’ta gerçekleştirilen, Türk-Türkmen Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (HEK) Beşinci Dönem Toplantısı 8-10 Kasım 2012 tarihlerinde Antalya‘da düzenlenecek. Sözkonusu toplantı vesilesiyle, ülkelerimiz arasında 1992 tarihinde imzalanmış olan, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK) Anlaşmasının günümüz koşulları uygun olarak güncellenerek yeniden imzalanmasını da öngörüyoruz.

TüRK FİRMALARI İçİN çOK FIRSAT VAR

Türk firmalarının bu yıl imzalayacakları kontratlarla birlikte 5 milyar dolarlık bir iş hacmine ulaşılması bekleniliyor. Türk firmaları için kapının sonuna kadar açıldığını söyleyebilir miyiz? Türkiye ekonomisine etkisi nasıl olur?

Türkmenistan, Türk müteahhitlik firmalarının en fazla iş üstlendikleri ülkelerden birisi. Bugüne kadar üstlenilen bütün projeler göz önüne alındığında Türkmenistan, 27,2 milyar dolara ulaşan proje değeri ile Rusya’dan sonra firmalarımızın iş üstlendiği ikinci ülke konumunda. 2012 yılının ilk 7 aylık döneminde ise Türkmenistan’da 3,24 milyar dolar değerinde proje üstlenildi. Yıl sonuna kadar üstlenilecek projelerle birlikte bu yılın, Türkmenistan’da bir yıl içerisinde en fazla işin üstlenildiği yıl olacağına inancımız tam. önümüzdeki dönemde Türkmenistan’da gerçekleştirilecek, konut, kamu binaları, Aşkabat ve Türkmenabat Havaalanının yenilenmesi, çeşitli köprü ve karayolu projeleri ile sanayi tesisleri inşaatları firmalarımızca yakından takip ediliyor. Yıllardan beri firmalarımızca iş üstlenilen Türkmenistan pazarında firmalarımız pazara hakim konumda. Türkmenistan’la ilişkilerimiz müteahhitlik sektörümüzün lokomotifliğinde giderek artıyor. Kardeş iki ülke güçlenen ekonomileri ile ileride daha fazla alanda işbirliği yapar hale gelecek.

Son 10 yıl içinde Türkmenistan’da Türk firmaları çok güçlendi. Yeni yatırım yapmak isteyenler için fırsatlar devam ediyor mu? Türk iş adamlarımıza hangi sektörlere yatırım yapmalarını önerirsiniz?

Türkmenistan’da halen yabancı veya yabancı ortaklı 670 şirket, 70’den fazla ülkeye ait 950 şube faaliyet gösteriyor. ülke piyasasında aktif olan ülkeler; Türkiye, İran, Rusya, İngiltere, ABD, BAE ve Almanya’dır. İnşaat sektörü yanında, e-devlet alt yapısı için Türk firmaları görüşmeler yapıyor. Teknoloji alanındaki firmalarımız da yavaş yavaş bu ülkede yer almaya başladı. Tarım sektörünün ihtiyacı olan başta tarım ilaçları ve tarım makineleri konusunda da firmalarımız Tarım Bakanlığı ve bağlı birliklerle görüşmelerine devam ediyor. Ayrıca, tahıl siloları ve un fabrikaları kurulması işini bir Türk firmamız almak üzere. öte yandan, önümüzdeki dönemlerde yatırım mevzuatının daha liberal hale getirilmesi amacıyla Türkmenistan Sanayiciler ve Girişimciler Birliği’nin çalışmaları mevcut. Bu çalışmalar sonucunda Türk firmaları için yeni fırsatlar ortaya çıkabilecek.

Türk-Türkmen İş Konseyi Başkanı Sefa Gömdeniz

TüRK YATIRIMCILAR, TüRKMENLERLE öZELLEŞTİRMELERE KATILMALI

Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov’un ülkemizi ziyaret etmesi, bizi çok memnun etti. Şubat ayında yeniden devlet başkanı seçilmesinden sonra ilk ziyaretini de Türkiye’ye gerçekleştirmişti. Dolayısıyla böyle kısa bir süre içerisinde ikinci bir ziyareti iş adamlarımızı son derece memnun ediyor. Aynı zamanda iki ülke arasındaki hem ticari ilişkilerin hem sosyal kültürel ilişkilerin artmasına katkıda bulunuyor. O bakımdan ben buradan Türkmenistan Cumhurbaşkanı Sayın Berdimuhamedov’a bu ziyaretleri nedeniyle ve aynı zamanda bizim Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül’e da fırsatlar yarattığı için çok teşekkür ediyorum. Türkmenistan, Türkiye ve Türk işadamları için çok önemli bir ülke. Türk iş adamlarımızın bu yıl Türkmenistan ile rekor düzeyde kontrat imzalamasını bekliyoruz. Son zamanlarda bakanlık düzeyinde daha doğrusu üst düzeyde her ülke arasında ziyaretler gerçekleşiyor. Türkiye’deki tesisler geziliyor. Bu ziyaretler sonrası da yeni kontratların imzalanmasını bekliyoruz. Bu anlaşmalar, enerji, altyapı, inşaat, turizm, tekstil, her alanda yatırım olacak. Biz bu seneki toplam alınacak kontratların 5 milyar dolara yaklaşacağını hesap ediyoruz. İnşallah bununla beraber 2013 yılında tüm Türkiye’nin müteahhitlik tarihinde Türkmenistan toplamda birinci sıraya oturacağını öngörüyoruz. Türkmenistan‘da 2020‘ye kadar sanayinin yüzde 70‘inin özelleştirilmesi planlanıyor. Türk yatırımcılar, Türkmen ortaklar bularak bu özelleştirmelere katılmalı. Bu konuda yapılacak işbirlikleri olumlu sonuçlar doğurur. çünkü Türkmenistan Türkiye‘nin etkin olması gereken stratejik bir ülke. Avaza’da şuanda bütün otellerin neredeyse %90’dan fazlası Türk müteahhitleri tarafından yapılıyor. Enerji sektörüne, inşaat sektörüne, altyapı yatırımlarına, otoyol yapımına, elektrik dağıtımı için yeni kurulacak enerji istasyonlarına, yani güç santraları, demir yollarına, yani Türk müteahhitlerimiz artık her alana girdi. Petrol ve doğalgaz alanında yapılan taahhüt işleri de bunlar arasında. Onun dışında oteller, iş merkezleri de hızla devam ediyor. Bu yatırımların tutarı 5 milyar doların üzerine çıktı.