2 ŞUBEYLE IRAK`TA HİZMET VERİYOR

Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi‘nde ne zamandan beri faaliyet gösteriyorsunuz?

Kuzey Irak’taki faaliyetlerimize Erbil şubemizin açılış tarihi olan 28.02.2011 tarihinde başladık. Portföyündeki tüm yerli ve yabancı müşterilere gerek ticari gerek bireysel alanda tüm bankacılık hizmetlerini sunan Erbil şubemiz, yatırımcılara mevcut durumda nakit yönetimi hizmetleri, yatırım kredileri, işletme sermayesi ihtiyacına yönelik kredi ürünleri ile hizmet veriyor. çalışmaları son aşamaya gelen internet bankacılığı ürünümüzü de yılın son çeyreğinde müşterilerimizin hizmetine sunmayı amaçlıyoruz. Bununla birlikte bireysel alanda bireysel ihtiyaç kredileri, nakit yönetimi hizmetleri ve kartlı ödeme sistemleri ürünlerimiz ile de müşterilerimize hizmet veriyoruz.
Yerel yatırımcılarla ilişkilerimiz çerçevesinde Süleymaniye’de gerçekleşecek ve 2 yıl 4 ayda tamamlanması beklenen çimento fabrikası yatırımı için 130 Milyon USD tutarında bir finansman desteği sağladık. Bu tutar şimdiye kadar Bankamızın yurtdışında yerleşik bir kuruluşa sağladığı en yüksek meblağlı kredi olduğu gibi bir Türk Bankası’nın, Kuzey Irak Bölgesi’nde kullandırdığı en yüksek meblağlı kredi olma özelliğini de taşıyor.

İş Bankası, Türk yatırımcı/yerel yatırımcılar dışında yabancı yatırımcılara da hizmet veriyor mu?
Şubemiz bölgede Türk, yerel ve uluslararası firmalara hizmet veriyor. Bu kapsamda bölgede yatırım yapan uluslararası petrol firmaları, inşaat firmaları ve sanayi yatırımı yapan firmalarla ilişkilerimiz her geçen gün derinleşerek ilerliyor.

İş Bankası‘nın bölge bankacılık pazarındaki payı/rolü nedir?

Kuzey Irak Bölgesi için özel olarak bankacılık sistem verisi ayrıştırılamamakla birlikte 2012 yılsonu Irak Merkez Bankası verilerine göre Irak özel bankaları aktif toplamının 15 milyar USD seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Kuzey Irak’ta faaliyet gösteren bankalar baz alındığında ise ilk 3 banka arasında yer aldığımızı düşünüyoruz.

İş Bankası‘nın 2013 aktif büyüklüğü, mevduat hacmi, kullandırdığı kredi miktarı gibi veriler hakkında neler söyleyeceksiniz?

Mart 2014 itibariyle 213 milyar TL’lik aktif büyüklüğü ile aktifte Türkiye’nin en büyük özel bankasıyız. Aynı zamanda hem 135,2 milyar TL’lik kredi büyüklüğü ile nakdi kredilerde hem de 97,3 milyar TL’lik ticari kredi büyüklüğü ile nakdi ticari kredilerde birinciyiz. 126,3 milyar TL’lik mevduat büyüklüğü ile de mevduatta özel bankalar arasındaki birinciliğimiz devam ediyor. Mart 2014 itibariyle 97,3 milyar TL’lik nakdi ticari kredi bakiyemiz ile bizden sonra gelen ikinci bankayla 17,8 milyar TL, üçüncü bankayla 19,4 milyar TL, dördüncü bankayla 27,3 milyar TL ticari kredi farkı yarattık.
Diğer taraftan KOBİ kredileri özelinde bakıldığında, 2014 Mart sonu itibariyle, 1,5 milyonu aşan KOBİ müşterimizin, aynı dönem nakdi krediler toplamı 36,7 milyar TL’dir.

Kredi portföyümüzü sorunsuz büyütmeye çalışıyoruz, sağlanan tahsilatlar ve portföy satışlarının da etkisiyle takipteki kredilerin toplam krediler içindeki oranı Mart 2014 itibariyle yüzde 1,8 olarak gerçekleşti. Sektörde bu oran yüzde 2,8’dir. KOBİ kredileri takip oranımız ise Mart 2014 itibariyle yüzde 2,4 olarak gerçekleşmiş olup, sektörün yüzde 3,1 olan ortalamasının altındadır.
Pazar payı olarak incelendiğinde de, KOBİ kredilerindeki %12,9 pazar payımız, %12,5 olan nakdi kredi payımızın üzerindedir. Bu oran, KOBİ’lerin finansmanına verdiğimiz önemin açık bir göstergesi ve sonucudur.

Irak‘ta kaç şube ile hizmet veriyor?

Biri Erbil’de diğeri Bağdat’ta olmak üzere Irak’ta 2 şubemiz ile müşterilerimize hizmet sunuyoruz. Erbil Şubemizde 7’si Türkiye’den giden 21 çalışanımız görev yapıyor. Bağdat Şubemizde ise 3’ü Türkiye’den giden 8 çalışanımız bulunuyor.

Bölgede yatırım yapmak isteyen girişimciler nelere dikkat etmeli? özellikle bankacılık konusunda dikkat etmesi gereken hususlar neler?

Zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip olan Irak Ortadoğu’nun en genç ve kalabalık nüfuslu ülkesidir. özellikle enerji, ulaştırma, alt yapı ve kamu hizmetleri sektörlerinde büyük kamu yatırımları bulunuyor. Bunlara ilave olarak tarım ve sanayi gibi sektörlere de yatırım ihtiyacı devam ediyor. Yatırımcılar için çok cazip fırsatlar sunan Irak özellikle güvenlik ve siyasi istikrar açısından da dikkat edilmesi gereken bir ortam barındırıyor. Devlet bankalarının hâkimiyetindeki bankacılık sektörü ise gelişmeye devam ediyor. Bankacılık hizmetleri genelde uzun zaman alırken ürün çeşitliliği sınırlı. Son yıllarda yabancı bankaların ülkeye ilgi göstermesi yerel bankaların da alt yapı yatırımları yapmasına ve organizasyonlarını yenilemelerine neden oluyor.

Bankacılık sektöründe gerek bürokratik gerekse mevzuat açısından problemler var mı? Sektörün gelişimi için Hükümet‘ten beklentiler nelerdir?

En önemli konu yabancı para nakit transferlerinde yaşanan sıkıntı ve gecikmelerdir. ülkede nakit ödemeden kaydi elektronik ödeme sistemlerine geçiş yaşanmakta ancak bankalar kendilerine getirilen nakdi yabancı parayı uluslararası sisteme sokmakta zorluk yaşamaktadır. Irak Merkez Bankası kanalıyla yapılan işlemler hem çeşitli limitlere takılmakta hem de uzun sürmektedir. Irak otoriteleri bankalara kendi paralarını taşımaları konusunda da izin vermemektedir.

özellikle belirtilmesini istediğiniz hususlar nelerdir?

Halen yoğun nakit kullanımı söz konusu olan ülkede bankalara getirilen paranın sisteme sokulması sırasında yaşanan sıkıntıların giderilmesi son derece önemlidir. Bunun yanında çok daireli konutlarda kat mülkiyetine bağlı tapu düzenlenmemesi teminatlarla ilgili sıkıntı yaratmaktadır. Bu konuda yasaların ihtiyaçları karşılayacak biçimde iyileştirilmesi bekleniyor.