PİYASALARIN BAHANELERE İHTİYACI VAR

Krizler birlikte para ve sermaye piyasalarında yatırımcılar uzun bir tünele girdiler. Tünelin ucunda görünen ışık bazen umut ışığı, bazen de yatırımcıların üzerine üzerine gelen yeni korkular oldu. Faiz artırımı konusu piyasaların yeni korkusu gibi görünüyor, bana göre ise yeni al-sat bahanesi!

Yatırımcılar açısından dünya ekonomisinin nereye gittiğinin kestirilmesi güç, ekonomide gidişatı gösteren verilerin yorum ve sonuçları arasındaki ilişkinin bilinen denklemden çok uzak olduğu bir dönemdi, hala da öyle. Ekonomiler için kötü yorumlanacak bir makro veri piyasalarda moral bozukluğundan ziyade coşku ile karşılandı. Büyük ekonomilerde kayda değer bir büyüme yokken, sorunlu Avrupa ülkelerinde ekonomik görünüm hala vahimken borsalar rekor üstüne rekor kırdı, battık batacak denilen ülkeler kriz öncesi faiz oranlarını yakaladı. Yatırımcıların algı ayarlarıyla oynandı, sebep-sonuç ilişkisi bilinenin dışına çıktı. Bu değişimin farkında olamayanlar, yeni durumu çözemeyenler kaybettiler, en iyi ihtimalle kazanç fırsatlarını kaçırdılar. Yeni normal denen, neredeyse 7 yıldır süren durumu yaratan baş aktör FED, önümüzdeki dönemde de piyasaların gidişatınıbelirleyen asıl oyuncu olmaya devam edecek.

Varlık alım programı ile FED inanılmaz bir likidite yarattı. FED bu likiditenin ne kadarının reel ekonomide kredi mekanizması içinde döneceğini hesaplıyordu veya hesaplıyor muydu bilinmez ama FED’in yarattığı yeni cennet finansal piyasalara ‘uçun’ emri vermiş gibi oldu. FED’den gelen son açıklamalara bakılırsa varlık alım programı 2014 son baharında sona erecek. Piyasaların yeni oyuncağı “FED faizi ne zaman artırır?” olmaya başladı bile. Faiz artışı önemli, doların maliyeti değişecekse, bütün dengeler değişmek zorunda kalacak.

Faiz artırımı konusu piyasaların yeni korkusu gibi görünüyor, bana göre ise yeni al-sat bahanesi. öncelikle faiz artırımı konusunda Fed ne düşüyor ona bakmak gerek. Gelen açıklamalara bakılırsa Fed varlık alım programını bitirse bile hala ekonominin Fed desteğine ihtiyacı olduğunu düşünüyor. özellikle krizin sebebi olarak görülen konut sektöründe, toparlanmanın sekteye uğraması Fed’i korkutuyor. İşsizlik konusunda hedefe çok yakın olunabilir ama Fed istihdam piyasasında alınacak yol olduğunu düşünüyor. Varlık alımlarının sonlanması hemen faizin artırılması anlamına gelmiyor yani. Ayrıca Fed krizden çıkmak için kullandığı bol ve ucuz para politikasının finansal balonlar yarattığının farkında. Balonun patlamadan sönmesi için olabildiğince yumuşaksakin tavır korunur beklentisi çok yanlış değil.

Piyasalar bir hazırlık sürecinde. önümüzdeki aylarda, aynen varlık alım programının sonlanması kararı öncesi, bazı Fed üyelerinin güvercin, bazılarının şahin tanımlamalarıyla (ki bu tanımlamalar gereksiz derecede komik) bir ipi iki uçtan çekmeleri gibi, piyasaların dengelerini bozmadan sürecin en az hasarla atlatılması çabasını izleyeceğiz. 22 Mayıs 2013 tarihinde eski başkan Bernanke’nin varlık alımının sonlanacağına dair verdiği açıklamalardan sonra piyasaların çalkalanması örneğinde olduğu gibi faiz artırım kararı yaklaşınca yine piyasalar sallanacak. Dolar değer kazanacak. Fakat geçişin çok sert olmasını beklemediğimizi belirtmeliyiz. O dönemde de öldük-bittik denen piyasalarda son durum ortada.

HİSSE SENETLERİ PİYASASINDA KORKUYA DAİR İŞARET GöRMEK ZOR

Düşürülen uçak haberleri, İsrail-Filistin gerginliği, Rusya’ya uygulanan yaptırımların genişlemesi piyasaları 1-2 gün etkiliyor, yaşananlar jeopolitik risk olarak ortada kalsa hatta büyüse de piyasalar yaşananların geçici olduğunu düşünüyor. Bunun yanında likiditenin finansal piyasalarda balon tehlikesini yaratması üstü kapalı olarak Yellen tarafından da kabul edilmesine rağmen, borsaların rahatsız olduğunu söyleyemeyiz.

ABD borsalarında arada düşüşler yaşansa da endeksler zirvelerine yakın seyrine devam ediyor. SP500 endeksinde 1985 seviyesi de aşılırsa bir süredir yeni hedef olarak konuşulan 2000 seviyesine hızla yol alınabilecek.

Alman DAX endeksi Rusya haberlerinden biraz daha fazla olumsuz etkilendi. Rusya ile olan ticari ilişkiler Almanya için problem, yaptırımların büyümesi Alman şirketleri için iyi haber değil.

DAX endeks 9600 seviyesi üzerinde kalabildiği sürece tekrar 10.000’li seviyeler yükselme potansiyeli taşıyor. 9600 seviyesi altına iniliyorsa endekste aşağıda yeni hedef 9400 seviyesi olabilir.

Borsa İstanbul bütün jeopolitik risklerdeki artışa rağmen güçlü kaldı. Bir süre 76 bin -80 bin aralığında hareket ettikten sonra 82 bin seviyesindeki hedefe ulaşıldı. Endeks 80 bin seviyesi üzerinde kaldığı sürece 85 bin seviyesi hedef olarak kalabilecek. Uzun vadede 76 bin seviyesi güçlü destek bölgesi olmaya devam edecek.