Geleceğe hazır mıyız?

Gürdoğan Yurtsever

Dünyamız, geçmiş tarihinde hiç olmadığı hızla değişiyor. Yapay zeka, sürücüsüz otomobiller, üç boyutlu yazıcılar, endüstri 4.0,  genetik, biyo ve nano teknoloji, blokchain, sanal paralar, big/mega data, bulut teknolojileri gibi alanlarda yaşanan gelişmeler, dünyamızı hızla değiştiriyor

Gelecek, insanlık için her dönemde en fazla merak uyandıran ve bilinmezlerle dolu alanlardan birisi oldu ve olmaya devam ediyor. Acaba bizi, ailemizi ve dünyayı nasıl bir gelecek bekliyor? Gelecek nasıl gelecek? Geleceğe bugünden hazır olabilir miyiz? soruları bizleri düşündürüyor. Zaman zaman gelecek öngörüleri yapıyoruz. Bunların bir kısmı gerçekleşiyor, bir kısmı ise gerçekleşmiyor ve öngörülenden bambaşka bir gelecek ile karşı karşıya kalıyoruz.

GÜNÜMÜZDEKİ MESLEKLERİN BİRÇOĞU YOK OLACAK

Dünyamız, geçmiş tarihinde hiç olmadığı hızla değişiyor. Her gün yeni teknolojik gelişmeler yaşamımıza giriyor. Yapay zeka, robot teknolojileri, nesnelerin interneti, sürücüsüz otomobiller, dijitalleşme, internet ve mobil teknolojileri, üç boyutlu yazıcılar, sanal gerçeklik, giyilebilir teknolojiler, endüstri 4.0, sosyal medya, genetik, biyo ve nano teknoloji, yenilenebilir enerji, blokchain, sanal paralar, big/mega data, bulut teknolojileri gibi alanlarda yaşanan gelişmeler dünyamızı hızla değiştiriyor ve dönüştürüyor. Günümüzdeki mesleklerin ve işlerin bir çoğunun çok yakın gelecekte yok olacağı, yeni mesleklerin ortaya çıkacağı belirtiliyor.

BİZİ NASIL BİR GELECEK BEKLİYOR?

Bununla birlikte dünyamızda yaşanan büyük sorunlar ve bunların ortaya çıkardığı olumsuz etkiler de hızla büyüyor. Savaşlar, din ve mezhep temelli çatışmalar, terör olayları, çevre sorunları, iklim değişikliği, gelir adaletsizliği, çalışma ve sağlık sorunları, eşitsizlikler, mülteci sorunları gibi olumsuzluklar insanların yaşamını çok olumsuz etkiliyor. Maalesef bu olumsuzluklar her geçen gün daha da artıyor. Bunlar da geleceğe dönük beklentileri olumsuz bir noktaya taşıyor. Bir çok kişi geleceğe umutla bakamıyor.

FÜTÜRİSTLER GELECEĞİ TAHMİN ETMEYE ÇALIŞIYOR

Dünyanın bu kadar hızlı değiştiği, bununla birlikte bir çok büyük sorunun yaşandığı bir ortamda geleceğe hazır olmak çok daha fazla önem taşıyor. Günümüzde bir çok kişi ve kurum geleceği öngörmeye ve geleceğe hazırlanmaya çaba gösteriyor. Bununla birlikte “fütürizm” şemsiyesi altında birleşen “fütüristler” ise geleceği tahmin etmenin ve buna hazırlanmanın edilgen bir bakış açısı olduğunu, önemli olanın geleceği tasarlamak ve bir anlamda oluşturmak olduğunu ifade ediyor ve bu yönde çalışmalar yürütüyor.

FÜTÜRİZM NEDİR?

Kısaca iş ve yaşam için olumlu gelecek tasarımına fütürizm deniyor. İngilizce’de gelecek anlamına gelen future kelimesinden türeyen fütürizm, gelecekçilik olarak da ifade ediliyor. Bir bakış açısı olan fütürizm, oluşmuş bir geleceğe gitmeye veya onu tahmin etmeye dayalı yaygın ve edilgen algıyı değiştirip geleceği olumlu bir şekilde tasarlamayı ve oluşturmayı hedefliyor. Bu tür bakış açısını benimseyenlere ise fütürist deniyor.

Fütüristler, multidisipliner yaklaşımla gelecek senaryoları üzerine düşünen ve geleceğe dair yenilikçi, stratejik ve sürdürülebilir öneriler geliştiren, uygulayan kişiler olarak belirtiliyor. Fütüristleri bir anlamda gelecek mühendisleri olarak ifade etmek de mümkün.  Geleceğe yönelik hayaller kurmak, senaryolar üretmek, geleceği olumlu bir şekilde tasarlayarak diğer insanlara yön vermek, bu tasarıma uygun gerekli aksiyonları almak fütürist olmanın olmazsa olmazları arasında yer alıyor.

Fütürizm dünyada giderek daha fazla ilgi görüyor. Aslında 20. yüzyılın başlarında bir sanat akımı olarak ortaya çıkan fütürizm yeni anlamıyla 1966 yılında ABD’de kurulan Dünya Fütüristler Birliği (World Future Society-WFS) sayesinde yaygınlaşmaya başladı. Türkiye’de ise Fütüristler Derneği, fütürizmin yaygınlaşmasına çaba gösteriyor. Bu dernek gelecekteki sosyal ve iş yaşamı ile sosyal ve pozitif bilimlerdeki bütün disiplinlerin ve teknolojinin insanlığı ne kadar etkileyeceği ve nasıl yön vereceği ile ilgili görüşleri paylaşmak, yöntemlerin geliştirilmesini sağlamak ve geleceğe yönelik çalışmaların kamuoyu tarafından anlaşılmasını sağlamak amacı ile kuruluyor. Dernek tarafından fütürizmi yaygınlaştırmak amacıyla bir çok faaliyet yürütülüyor.

Dünyamızın bu hızlı değişim döneminde ülkeler, şirketler ve kişiler bu değişimi yakalamak istiyor. Fakat genel olarak görülen statükocu zihniyet ve yapılar bu değişimi anlamakta zorlanıyor, dönüşümde gecikiyorlar ve bu da paniğe kapılmalarına neden oluyor.

 FÜTÜRİST BAKIŞ AÇISIYLA GELECEĞİMİZE YÖN VEREBİLİRİZ

Fütürizmi, tüm yaşamsal durumlar için bir bakış açısı veya yaklaşımı olarak ifade etmek yanlış olmayacak. Fütürizmde olumlu bakış açısına sahip olmak esas. Fütürizm, olumsuzluklara değil, olumlu geleceğe odaklanarak, geleceği olumlu yönde tasarlayabileceğimizi ve bunun mümkün olduğunu gösteriyor. Günümüzdeki yaygın gelecek algısının genel olarak olumsuz olduğu göz önünde bulundurulduğunda bunun ne kadar önemli olduğu ortada. Fütürizmi bu dönemin en faydalı bakış açılarından biri olarak ifade etmek yanlış olmayacak.

ÇALIŞANLAR, GELECEK ENDİŞESİ YAŞIYOR

Dünyamızın bu hızlı değişim döneminde ülkeler, şirketler ve kişiler bu değişimi yakalamak istiyor. Fakat genel olarak görülen statükocu zihniyet ve yapılar bu değişimi anlamakta zorlanıyor, dönüşümde gecikiyorlar ve bu da paniğe kapılmalarına neden oluyor. Dünyanın en büyük ve güçlü şirketlerinden bazılarının bu dönüşüme ayak uyduramayıp tarih sahnesinden hızla silinmeleri yaşanan paniği daha da artırıyor. Çalıştıranlar şirketlerinin nereye gideceğini öngöremiyor. Çalışanlar da gelecek endişesi yaşıyor.

Bu paradokstan çıkmanın temel yolu da fütürist bakış açısına sahip olmaktan geçiyor. Hepimiz pekala kendi geleceğimizi tasarlamada ve oluşturmada rol ve sorumluluk alabiliriz. Bunun için de olaylara negatif veya olumsuz yönlerden değil, olumlu bakış açısıyla bakmak, edilgen bir konumdan etken ve belirleyici bir noktaya kendimizi taşımak gerekiyor. Keza gelişen teknolojileri takip etmeye ve anlamaya çalışmak, kendimizi güncel tutmak, uzgörülü ve multidisipliner bir şekilde aklı, bilgiyi ve teknolojiyi kullanarak gelecek vizyonu belirlemek çok önemli. Bu vizyona bizi taşıyacak senaryolar üretmek ve geleceğimizi şekillendirmede aktif olmak gerekiyor.

KAZANAN TARAFTA YER ALABİLİRİZ

Bu şekilde ülkemizi, şirketlerimizi ve kendimizi geleceğe daha başarılı taşıyabilir, başkalarının planlanmış gündemlerini ve onların hazırladığı geleceği yaşamaktan kurtulup kendi geleceğimizi oluşturabilir, bu hızlı değişim döneminin ortaya çıkardığı fırsatları yakalayabilir, değişimin liderliğini yapanlar arasında yer alabilir ve böylece kaybeden değil kazanan tarafta yer alabiliriz. Bunun için fütürist bakış açısını içselleştirmemiz ve hayatımızın her alanına yaygınlaştırmamız önem taşıyor.

Gürdoğan Yurtsever

@guryurtsever

yurtsever@turcomoney.com