Çin-Trump ve FED kargaşası!

Son dönemde altına yatırım yapan yatırımcıların ABD Başkanı Donald Trump’a sempati duymaya başladıklarını hissetmeye başladım. Ticaret müzakereleri ne zaman sakince devam etmeye başlasa, Trump bir twit ile tansiyonu yükselterek kum tanesi kadar bile olsa iyi habere muhtaç küresel piyasalarda endişe yayarak, çöküşe neden oluyor.

Mehmet Cihat Altay yazdı…

Küresel piyasalardaki risk iştahının azalmasına sebep olan hareketlerden kaçınmayan Trump’ın bu tarz çıkışları ise güvenilir liman lakabına sahip altının yükselme trendine uzun zamandır dolaylı y ada direkt olarak destek veriyor.

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Başkanı Xi Jinping’in Haziran ayı onundaki G-20 Zirvesi’nde görüşmelerinin ardından oluşan olumlu hava, kısa vadede antlaşma umudunu yeşertmese de iki ülke heyetlerinin önce tele konferansla, ardından da yüz yüze görüşmelere tekrar başlamaları piyasalara nefes aldırmıştı. Bu olumlu gelişme, ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin’in Çin’e müzakerelerde bulunmak için gitmesinin ardından çok ilginç bir şekilde tersine döndü. Mnuchin’in ABD’ye geri dönmesinin hemen ardından ticaret müzakereleri tekrar ticaret savaşlarına döndü.

Ticaret savaşlarına yoğunlaşmadan evvel FED ve Trump arasındaki sürtüşme dolaylı yoldan da olsa Çin’e de patladı.

Son dönemde, özellikle euro, sterlin ve yuan’da süregelen değer kayıplarına karşılık Dolar’ın da güç kaybetmesini isteyen Trump, uzun zamandır faiz indirimi çağrısında bulunuyordu ki son iki aydır bu baskısını had safhaya taşıdı. Faiz indirimi ile hali hazırda göreceli hız kesmiş olsa da büyümeye devam eden ABD ekonomisine destek olunmasını isteyen Trump, dolarında güç kaybedeceğini umuyordu ve sonunda dilediği faiz indirimine ulaştı.

POWELL, KAFALARI KARIŞTIYOR

FED’in 31 Temmuz’daki FOMC toplantısında 11 yıl aradan sonra ilk defa faiz indirdi ve 2% – 2,25% aralığına çekti. Trump istediği faiz indirimini elde etti. Fakat faiz indiriminin muhtemel sonuçlarına ters etki eden FED Başkanı Jerome Powell faiz kararının ardından piyasaları sarsan açıklamalarda bulundu.

Powell’ın kafa karıştıran ve FED’in önümüzdeki dönemde uygulayacağı para politikası hakkında farklı sinyaller içeren açıklamaları ile Dolar endeksi sert yükseldi ve piyasalar faiz indiriminin aksine faiz artışı olmuş gibi bir tepki vermiş oldu.

Powell’ın açıklamalarından tam 24 saat sonra, 1 Ağustos’ta Trump 1 Eylül tarihinde devreye girmek üzere 300 milyar dolar değerindeki Çin ürününe ek bir gümrük vergisi açıkladı. Bu açıklama ile Donald Trump tahminimce hem ticaret müzakereleri hamlelerine hem de Powell’ın faiz kararının hemen ardından yaptığı piyasaları ters köşe yapan konuşmaya misilleme yaptı. Böylece hem Çin’i köşeye sıkıştırmayı çabalarken hem de yükselişte olan dolar endeksinin gevşemesini sağladı. Çin ile gerilimi arttıran Trump, FED üzerindeki faizi düşürme baskısını arttırmış oldu.

ÇİN, ABD’YE MİSİLLEME YAPIYOR

Trump’ın açıklamanın ardından Çin yuanı psikolojik seviye olarak adlandırılan 7’yi yıllar sonra ilk defa geçti. Çin her ne kadar bu hamleyi üstlenmese de piyasalarda yuan’ın 7’yi geçmesi ABD’nin gümrük vergisine misilleme olarak görüldü. Bu hamle ile yuan değer kaybederken, ABD gümrük vergilerinin Çin ihracatına olacak negatif etkileri bir nebze de olsa hafifleyecekti.

Her ne kadar Çin kur manipülatörü olmak ile itham edilse de, Çin’in bu devalüasyona izin vermesi ya da belli bir orandan fazla izin vermesi hem iç piyasasına zarar verecek hem de ABD dışında Çin ile ticaret yapan belli başlı birçok ülkeyi de karşısına alacaktır.

Çin’i alenen kur manipülatörü ülke olarak itham eden Trump, Çin’in aksine sürekli sahneye çıkarak açıklamalarla gerilimi tepede tutmayı başarıyor. Çin ise çoğunlukla sessiz kalsa da yapılanlara misillemeler ile karşılık veriyor.

Çin üzerindeki baskıları bu denli arttıran Donald Trump’ın attığı adımların sonucunda doğacak artıları görse de eksileri görmezden geliyor.

EKONOMİK YAVAŞLAMA, DÜNYAYA VİRÜS GİBİ YAYILIYOR

Çin’deki ve Avrupa’daki ekonomik yavaşlamalar tüm dünyaya bir virüs gibi yayılırken Amerikan ekonomisi büyümeye devam ediyor. Buradaki sıkıntı ise, Çin ile yaşanan ticaret gerginliğinin önemli etkisi sonucunda ABD ekonomisi de o büyüme hızındaki yavaşlamayı derinden hissetmeye başlıyor. ABD ithalatçılarının gümrük vergilerinden dolayı rahatsızlıklarını yüksek sesle belirtmeye başlamaları, ABD genel seçimine 15 ay kadar göreceli kısa bir süre kalmış olması Trump’ı da endişelendirmeye başlamış gözüküyor. Çin’e uygulanan gümrük vergilerinin orta ve uzun vadede ABD enflasyon oranının artmasına sebep olabileceği ve bunun da FED’i faizi bir süre arttırmasa da düşmesi konusunda aceleci davranmamasına sebep olabilir.

Bir diğer yandan 10 yıllık ABD tahvil faizlerinin, iki yıllık ABD faizlerinin aşağısına düşmesinin önceki deneyimlerden yola çıkarak durgunluk sinyali olarak algılanması iç ve dış piyasalarda endişeleri arttırdı.

TRUMP, FED’İ FAİZLERİ İNDİRMEYE ZORLUYOR…

Donald Trump’ın endişelendiğine örnek olarak halihazırda açıklamış olduğu 1 Eylül başlangıçlı 300 milyar dolarlık gümrük vergisinin önemli bir kısmını, yalnızca birkaç hafta sonra 15 Aralık’a kadar ertelemesi gösterilebilir. Böylece Trump, enflasyonun yükselmesine sebep olmaktan kaçınmış, FED’in faiz indirimlerinin yolunu bir nebze açmış, halkın tepkisini belli bir oranda dondurmuş ve aynı zamanda Çin ile gerilimi üst seviyede tutabilmiş oldu. Çin ile gerilimi üst seviyede tutarak dış sebepler sebebiyle FED’i faiz indirimine zorluyor gibi gözüküyor.

Ekonominin randımanını ölçmede kullanılan en önemli verilerden biri olarak sayılan Satın Alma Yöneticileri Endeksi’ne (Purchasing Managers Index: PMI) baktığımızda son açıklanan ABD verisi nötr seviyesi olan 50’nin altında açıklandı. Bu oran Eylül 2009’dan bu yana en düşük seviye olarak göze çarpıyor. İmalat PMI’da 2018 yılından bu yana yaşanan düşüş trendi ise müzakerelerin daha da kötü gitmesi halinde düşüşün devam edeceği noktasında endişeleri arttırıyor. 2016 Mart’tan bu yana en düşük seviyeye ulaşan hizmet sektörü PMI ise nötr seviyelerde sıkıntılı bir sürece girmiş durumda.

Trump ABD ekonomisinin diğer ülkelere en iyi noktada olduğu ve büyümeye devam ettiği konusunda haklı. Fakat ticaret müzakerelerinin ve dolayısıyla uygulanan gümrük vergilerinin ABD ekonomisini etkilemediğini ısrarla ima etmesi, gün geçtikçe hem kendisini hem de küresel ekonomiyi sıkıntıya sokmaya devam edecek gibi gözüküyor.

TRUMP, NE ZAMAN TAKTİK DEĞİŞTİRECEK?

Bugün itibariyle Çin, ABD’nin son gümrük vergilerine misilleme olarak 75 milyar dolarlık gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. Trump’ın taktik değiştirmesinin zamanı gelmiş olabilir mi?

Mayıs ayında Çin’i son anda antlaşma masasından kaçıran Trump, ABD’ye yönelik şartlarında ısrarcı olması halinde müzakereler daha da sıkıntıya girecektir. Çünkü şu anda görünen o ki, Çin ya adil bir antlaşmayı imzalayacak, ya da canı yanıyor olsa da bu kadar dayanmışken ABD genel seçimlerini bekleyecek.

Küresel piyasalar, ısrarla gerilimin sonlanmasını bekliyor! Sizce altın yatırımcıları ticaret savaşları hakkında ne düşünüyor?