Fark yaratmanın yolu inovasyondan geçer

Gürdoğan Yurtsever

Yenilikçi teknoloji ve projeler geliştirmek, yeni buluş yapmak, denenmeyen şeyleri denemek, denenen şeylere yeni bakış açısıyla yaklaşıp yeni bir model ortaya koymak inovasyondur.

Son yıllarda iş dünyasında en fazla kullanılan kavramlardan birisinin de “inovasyon” olduğu görülüyor. Bu konuda gazetelerde ve dergilerde birçok haberle karşılaşmak mümkün. İnovasyon konusunda etkinlikler yapılıyor, fuarlar düzenleniyor ve ödüller veriliyor. Birçok şirket ve yönetici inovasyona değer verdiğini, bu şekilde başarıyı yakaladığını ifade ediyor.

Teknoloji ve iletişim çağında yaşamamız bilginin, dünyanın her tarafına hızla dağılmasına neden oluyor. Bu durum geleneksel ekonomik kuralları ve iş yapış modellerini de hızla değiştiriyor. Bu süreçte “inovasyon” ülkeler ve şirketler için fark yaratmanın yolu olarak ortaya çıkıyor.

Latince “innovare” kökünden türeyen “inovasyon” yenilik, yenilenme ve yenilikçilik gibi çeşitli kavramlarla ifade ediliyor. İnovasyonu basit olarak, “yeni ve değişik fikirler, yöntemler geliştirmek ve bunları uygulamak” şeklinde ifade etmek mümkün. Bir işte değer yaratan her türlü yenilikçi fikre inovasyon denilebilir.

Her sektörde ve her konuda inovasyon olabilir. Yenilikçi teknoloji ve projeler geliştirmek, yeni buluş yapmak, denenmeyen şeyleri denemek, denenen şeylere yeni bakış açısıyla yaklaşıp yeni bir model ortaya koymak inovasyondur. İnovasyonu yalnızca yeni bir buluş veya icat yapmak gibi algılamamak gerekiyor. Bir firmanın mevcut iş yapış yöntemini yenilikçi bakış açısıyla değiştirmek ve iş sürecini kısaltarak verimi artırmak da inovasyondur.

Bununla birlikte inovasyon, bazen tasarım ile karıştırılabiliyor. Yaratıcılık ile bir ürün tasarlanabilir. Fakat bu tasarım ticari bir faydaya dönüştürülemezse inovasyondan bahsetmek mümkün değildir. İnovasyon için faydalı ve ticari bir sonuç elde edilmesi gerekiyor.

İnovasyon süreci, öncelikle yeni, parlak ve yaratıcı fikirlerin ortaya çıkarılması ile başlıyor. Daha sonraki süreçte ise bunların hayata geçirilmesi, değer yaratan ürün ve hizmetlere dönüştürülmesi ile sonuçlanıyor. İnovasyon sürecinin belki de en zor aşaması yeni, parlak ve yaratıcı fikirlerin ortaya çıkarılmasıdır. Bu da olaylara ve süreçlere farklı açılardan bakabilmeyi ve analiz yeteneğini gerektiriyor.
Bu konuda başarılı sonuçlar elde edilebilmesi için şirketlerin ve yöneticilerin inovasyona değer ve önem vermesi, şirket bünyesinde tutarlı politikalar ve uygulamalar oluşturulması, Ar-Ge yatırımları için yeterli bütçe ayrılması gerekiyor. Bu konuda dışarıdan danışmanlık hizmetleri de alınabilir. İnovasyon için en önemli hususlardan birisi de şirketin bünyesine nüfuz edecek bir inovasyon kültürü oluşturulmasıdır. Bunun yolu da şirket bünyesinde çalışanların kendilerini ifade edebileceği demokratik bir ortam sağlamaktan geçiyor. Şirketler çalışanlarına bu konuda güvenmeli ve inisiyatif tanımalıdır.
Bir şirketin içindeki çalışanlar, bir çok noktada işlerin detaylarına yöneticilerden çok daha fazla hakimdir. Bu durum inovatif fikirler için büyük fırsat yaratır. Tepeden gelen ve yalnızca yöneticilerin sahiplendiği veya sözde kalan bir inovasyon sürecinde başarının sınırlı olacağı açıktır. Bu nedenle çalışanların inovatif yönlerini ortaya çıkaracak yöntemlerin desteklenmesi, teşvik edilmesi, fikirlerinin alınması, başarılı fikirlerin ödüllendirilmesi gibi uygulamalar çok önemli.

Şirketler, çalışanlarının olaylara farklı bakmaları ve analiz yeteneklerini geliştirmek durumundalar. “Hadi inovasyon yapıyoruz!” demekle inovasyon yapılamaz. Başarılı bir inovasyon süreci için, konunun şirketin tüm çalışanları tarafından benimsenmesi, içselleştirilmesi ve şirket bünyesinde bu konuda kültür oluşturulması gerekir.

Tarihin her döneminde yenilikçi fikirler, çeşitli engellerle ve büyük dirençlerle karşılaşmıştır. Fakat zamanında imkansız, olmaz denilen bir çok şey günümüzde doğal bir şey haline geldi. Günümüzde imkansız görünen bir çok şey de gelecekte aynı akıbete uğrayacak. Şirket bünyesindeki yenilikçi fikirlere direnç gösteren yöneticiler, çalışanlar çıkabilir, tutucu yaklaşımlarla inovasyon sürecini baltalayabilir. Bu nedenle, şirket bünyesinde bu direnç noktalarının tespit edilmesi, ortadan kaldırılması ve bu konuda ısrarlı olunması da gerekiyor.

İnovasyon, günümüzde ülkeler için sürdürülebilir büyümenin de anahtarı olarak görülüyor. Bu nedenle ülkelerin inovasyon konusunda tutarlı politikalar geliştirmesi ve uygulaması çok önemli. Bu kapsamda birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de özellikle özel sektöre yönelik çeşitli teşvikler uygulanıyor. Bunun sonucunda da dünya ile rekabet edebilecek çok başarılı inovasyon uygulamalarının giderek arttığı görülüyor. Eski köye yeni adet getirmenin yadırgandığı bir kültürel geçmişe sahip olan ülkemiz insanının inovasyona olan ilgisi şaşırtıcı olsa da son yıllardaki başarılı uygulamalar, olumlu sonuçları da beraberinde getiriyor. Bu da bir çok sektörde ülkemizin dünya ülkeleri ile olan rekabetine katkı sağlıyor.

Artık sürdürülebilir başarı yakalamanın, fark yaratmanın ve ayakta kalmanın yolu inovasyondan geçiyor. Bu şirketler için bir tercih olmaktan ziyade bir zorunluluk haline geldi. Hatta, günümüzde şirketler için bu tür yenilikçi ve yaratıcı fikirlere sahip olmanın maddi varlıklara sahip olmaktan bile daha önemli hale geldiğini ifade etmek yanlış olmayacak. Maddi varlıklara her zaman sahip olunabilir. Fakat yenilikçi yaklaşımlarınız yoksa bu varlıkları kısa sürede kaybetmeniz de olası. Bu nedenle şirketlerin inovasyona önem ve değer vermesi, yenilenmeye ve gelişmeye açık olması, iş yapış yöntemlerini sürekli gözden geçirmesi ve geliştirmesi hayati önem taşıyor.