Stratejik düşünme zamanı

Prof. Dr. Bener Karakartal

Genç nüfusa sahip Türkiye’de iyi yetişmiş mühendisler, göz kamaştıran gökdelen inşaatları, alışveriş merkezleri, ulaşım ve demiryolları, metro inşaatları, havaalanı ve tünel inşaatlarıyla göz kamaştırıyor. Peki bu yeterli mi?

önümüzde Cumhurbaşkanlığı seçimi var. Heyecan veren bir seçim. İlk kez seçmenler doğrudan Cumhurbaşkanını seçecekler. Bu Türkiye için bir fırsat. Stratejik düşünmek için süper bir fırsat.
Türkiye’nin, dünyada yeri ne olmalı? İlk on? Bence fazla mütevazi. Hedef ilk beş olmalı! Neden olmasın? Nüfusu bizden daha az olan Fransa bugün dünyanın beşinci ekonomisi.

TüRKİYE İLK BEŞE NASIL GİREBİLİR?

Fransa’yı geçmek için Fransa’ya bakmak lazım. Dev şirketlere sahipler. Türkiye için bu güzel bir hedef olabilir: cirosu yüz milyar doları aşan beş şirket. Cirosu on milyar doları aşan yüz şirket. Dünyada beş numara olmak için bu bir zorunluluk.

Bankalarımız daha çok küçük. Mega şirketlerimiz dünya ölçeğinde değil. İhracatımız sınırlı. Hele yüksek teknoloji ve Ar-Ge açısından ihracatımızın incelenmesi daha yapacak çok şeyin olduğunu kanıtlıyor.

Turizm gelişiyor ama fazla ucuz. üniversitelerimiz sayıca artıyor ama kaliteli yabancı öğrenci çekmek bakımından sınıfta kalıyorlar. Sanayinin olmazsa olmazı enerji, ithalata dayalı. Bu hem kötü, hem tehlikeli! Nükleerde çok geç kaldık. Hala da yavaş gidiyoruz. Dünya beşincisi Fransa elektrik enerjisinin yüzde seksenini ucuz biçimde on dokuz nükleer santralinden elde ediyor. Türkiye’nin bu oranları yakalaması lazım.

Altyapı yatırımları çok geç başladı. AK Parti, özal’ın başlattığı girişimleri genişletiyor. Ama daha da süratli gitmek lazım. İstanbul’a 3.Köprü, 3.havaalanı, İzmit geçişi, çanakkale Köprüsü daha önce başlanıp bugüne kadar bitirilebilirdi. Metrolar, bölgesel metrolar, hızlı trenler inşa ediliyor. Bunları daha da çoğaltmak ve yapımlarını süratlendirmek gerekiyor.

TüRKİYE’NİN POTANSİYELİ VAR MI?

Bu soruya “var” diyerek cevap veriyoruz. Kalabalık genç nüfus. Bunların bir kısmı iyi derecede yabancı dil biliyor. İyi yetişmiş mühendisler var. Göz kamaştıran gökdelen inşaatları, alışveriş merkezleri, ulaşım ve demiryolları, metro inşaatları, havaalanı ve tünel inşaatları Türkiye’nin mühendislikte geldiği göz kamaştırıcı noktayı açığa çıkartıyor.

Türkiye’nin iş adamı potansiyeli de oldukça çarpıcı. Dün bir elin parmaklarını geçmeyen sayıda büyük girişimci devlet desteğiyle kanatlandırılmıştı. Bunların adlarını Türkiye ezbere biliyor. Ama bugünün iş adamları isimsiz kahramanlar. ülkenin her yanından pıtrak gibi fırlıyor, uçaklara binip dünyanın dört yanına Türk ürünlerini pazarlıyorlar.

Türkiye Başkanlık sistemiyle diktatörlüğe sürüklenir sanıldı. Burada sol partilerin ve muhalefet partilerinin soruna bilgisizce yaklaştıkları görüldü. Son 33 yılda ABD’de beş başkan iktidara geldi. Bunların üçü Cumhuriyetçi partiden ikisi Demokrat partiden geldi.

TüRKİYE’DE HüZüN VEREN SİYASETİN DüZEYİ

Türkiye 1950’de demokrasiye geçti. Ama kötü inşa edilmiş bir parlamenter sistem Türkiye’ye çok vakit kaybettirdi. Siyasetçiler birbirlerinin ayağına basıp, çelme takmakta çok başarılı oldular. Birbirlerine tuzak kurdular. Sonuçta tuzağa Türkiye ekonomisi düştü. Bu parlamenter sistem verim vermiyor. Kavgaya izin veriyor. çanak tutuyor.

Siyasette ne yapmalı? Cesur politikacıların görevi cesur teşhisler yapmaktır.

Parlamenter sistemin Türkiye’de iyi çalışmadığını ne zaman göreceğiz? Parlamenter sistemde Türkiye; kuzey Avrupa ülkelerinin, İngiltere’nin, İsveç’in üslubunu yakalayamadı. Şarklı ve Akdenizli ayak oyunları sistemi bozdu. Parlamenter sistem seksen milyona koşan Türkiye’yi sırtında taşıyamıyor.

çARE BAŞKANLIK SİSTEMİ

Başkanlık sistemi tartışması Türkiye’de biraz hızlı şekilde rafa kaldırıldı. Türkiye Başkanlık sistemiyle diktatörlüğe sürüklenir sanıldı. Burada sol partilerin ve muhalefet partilerinin soruna bilgisizce yaklaştıkları görüldü. Son 33 yılda ABD’de beş başkan iktidara geldi. Bunların üçü Cumhuriyetçi partiden ikisi Demokrat partiden geldi. Fransa’da sosyalist Mitterand on dört yıl Başkan kaldı. Peşinden gelen sağcı Chirac on iki yıl Başkanlık yaptı. Yani Başkanlık sisteminin sağla solla ilişkisi yok. ülkenin zenginleşmesiyle ilişkisi var. Cumhurbaşkanlığı seçimine hızla koşan Türkiye’nin bunu düşünmesi gerek.

Yorum
Prof. Dr. Bener
Karakartal

karakartal@turcomoney.com