Irak`ın kuzey bölgesine yatırım fırsatı

Tarkan Kadooğlu

Irak ile ticari ilişkilerimizi konu alan birkaç makale kaleme almıştık daha önce. Irak’ın yeniden yapılandırılmasına ilişkin Türkiye’nin rolünün henüz potansiyeli karşılamadığını ve ekonomik ilişkilerin bir an önce iyileştirilmesi gerektiğini hep söyledik. Bugün karşımızda her açıdan ekonomik desteğe ihtiyacı olan, ticari ilişkiler kurmak isteyen, yeni yatırımlar bekleyen bir Irak ile karşı karşıyayız. Bu durum önümüzdeki on, hatta yirmi yıl boyunca artarak devam edecek. Kimi şirketler ve yatırımcılar bu duruma kendilerini çabuk adapte ettiler ancak henüz istenilen seviyede değiliz açıkçası.
Bu tespitleri tekrar hatırladıktan sonra Irak’ın kuzeyinde yer alan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (KBY) ile olan ilişkilerin son zamanlarda her kesime fayda sağlayacak şekilde geliştiğini görüyoruz. Zira ticari ilişkilerimizin en yoğun olduğu bölge burası. Irak, Türkiye’nin en büyük ihracat yaptığı ülkeler arasında arka sıralardan gelip, ön koltuğa oturmayı başardı. Almanya‘ya ihracat geçen yıla göre yüzde 3 arttı ve 13.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Irak‘a ihracat geçtiğimiz yıla göre yüzde 10 artış gösterdi ve 11.8 milyar dolara yükseldi. Bu rakamları elde etmemizin arkasında Kürt Bölgesel Yönetimi ile olan ticari ilişkilerimiz var. Irak’ın diğer bölgelerinde zaman zaman devam eden şiddet eylemleri nedeniyle yoğunluk Irak’ın kuzey bölgesine akıyor.
Türkiye’nin, Kürt yönetimi ile olumlu yönde gelişen siyasi ve ticari ilişkileri nedeniyle Türkiye’den gelen şirketlere ilgi her geçen gün artıyor. Bugün Erbil, Duhok ya da diğer bölgelere gittiğinizde Türkiye’nin her hangi bir şehrine gitmiş gibi hissedebiliyorsunuz. Gıdadan, temizlik ürünlerine, inşaat malzemelerinden, beyaz eşyaya kadar her yerde Türkiye’den giden malları görebilirsiniz. Türkiye demek kalite demek çünkü. Gerek mal, gerekse işçilik bazında Türkiye’den gelen firmalar piyasada ciddi anlamda avantaja sahipler. Bu avantajı en yüksek düzeyde tutmak ise bizlerin elinde.
Her ne kadar Kürt Bölgesel Yönetimi ile ticari ilişkilerimiz iyi bir şekilde devam etse de, hala potansiyelimizin aşağısında olduğumuzu belirtmek isterim. İş insanlarımızın ve iş insanlarını kapsayan kurumların bölgeyi sık sık ziyaret etmesini öneririm. Bölgenin avantajlarını ve muazzam potansiyeli görmeleri önemli. öncelikle o bölgeye gitmek isteyen yatırımcıların, gitmeden önce mutlaka ciddi bir fizibilite çalışması yapmalarını, ziyaret etmesi gereken kurumları ve ticari temsilcilikleri belirlemelerini öneririm. Türkiye’nin bölgedeki konsolosluk temsilcilikleri bu açıdan iyi bir adres olabilir. Bunun yanı sıra Irak ile daha önce iş yapmış insanlar ile mutlaka tecrübe alış verişinde bulunmak önemli. Irak’ta kendi alanlarında ticaret yapan saygın ve geçmişi olan ortaklar bulmak da iyi bir başlangıç olabilir. Bu konuda da bilgiye erişim artık çok kolay malumunuz.
Irak bölgesi ile ticaret yapmak Türkiye’nin ekonomisi açısından son derece önemli. Son gelişmeler hepimizin malumu. İhracatın yanı sıra IKBY petrollerinin uluslararası alana açılmasında Türkiye önemli bir rol üstleniyor. KBY yönetiminin 2014 hedefi günlük 400 bin varil petrol ihraç etmek. Beş yıl içinde de günlük 1 milyon varil kapasiteye ulaşılması planlanıyor. Uluslararası fiyatlara göre, ilk etapta taşınacak petrolün yıllık değeri 11,5 milyar doları bulacak. Boru hattında sevkiyat tam kapasiteye ulaştığında ise bu rakam 38 milyar dolara ulaşacak. Türkiye bu ihracattan çok büyük artı değer sağlayacak. Bu da ilişkileri daha da geliştirecek. Kısacası bugün yatırım ve ticaret yapmak isteyenler için Irak Kürt Bölgesi çok avantajlı ve kapılar tüm bu ilişkilerden dolayı Türkiye’den gelecek firmalara sonuna kadar açık olacak. Bu önemli fırsatı değerlendirmekte geç kalmamalıyız.

Görüş
Tarkan Kadooğlu
Kadooğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı
TüSİAD Yönetim Kurulu üyesi
kadooglu@turcomoney.com