2023 yılı global otomotiv görünümü…

İbrahim Aybar

Merhabalar,

Economics Intelligence tarafından Global Otomotiv Görünümü 2023 isimli araştırma raporu yayınlandı. Bu yazımda kısaca raporun dikkat çektiği başlıkları aktarmak istiyorum:

. Global otomotiv endüstrisi yine kırılgan bir yıl geçiriyor. Tedarik zorlukları devam ediyor, enerji darboğazı çözülemedi ve global talep yavaş gelişiyor.
. Bu yıl global yeni taşıt satışları geçen yıla göre fazla değişmeyecek. Otomobil satışları artıyor olsa da ekonomik durgunluk beklentileriyle ticari taşıt satışlarında %1,3 e varan düşüş bekleniyor. Yine de bu yıl sonunda 88 milyon yeni taşıt satışı beklentisi var.
. Bataryadan elektrikli taşıtların (BEV) global satışlarında yıllık bazda %25 in altında olmayacak şekilde artış devam edecek. Ancak devletlerin bu tür taşıtların satışı için uyguladıkları teşvikler azalabilir.
. Devlet yönetimleri, BEV satış hızına ayak uyduramayan şarj altyapısına daha fazla ağırlık verecekler.
. Sürücüsüz, yani otonom taşıtlar çağına geçişin ivmesi artacak.

2024 YILINDA ÇİN YOLLARINDA DOLAŞAN 20 MİLYONA YAKIN BEV GÖRECEĞİZ

Ana başlıklar kısaca böyle. Şimdi özellikle şarj altyapısına ilişkin olarak raporun detaylarına bakalım:

İlk olarak bu yıl Çin’de batarya değişimi ve şarj ünitelerinin artacağını göreceğiz. Zira BEV taşıt satışları yıllık 10 milyon adede ulaşmak üzere. Dolayısıyla 2024 geldiğinde Çin yollarında dolaşan 20 milyona yakın BEV göreceğiz. Bu durum, Çin’de her bir şarj ünitesinin önünde uzun taşıt kuyrukları olacak anlamına geliyor.

Çin hükümetinin 2021-2025 arasını kapsayan 5 yıllık kalkınma planı, vilayetleri birbirine bağlayan tüm transit karayollarında yeterince şarj ünitesi konmasını hedefliyor. Buna ek olarak otomotiv üreticileri de şarj ünitelerini ve batarya değiştirme istasyonlarını kurmaya devam ediyor. Örneğin bir BEV üreticisi de olan start-up şirketi Nio; kendisine ait batarya değiştirme istasyonlarını kendisine ait farklı taşıt modellerine ve farklı voltaj değerlerine uygun olarak genişletiyor. Bu yatırımın Nio markası dışında başka markaların modellerini kapsayıp kapsamayacağı henüz net değil.

HİNDİSTAN’IN 2030 YILI HEDEFİ

Hindistan’da da 2030 yılına kadar satılacak tüm taşıtların elektrikli olması hedefine uygun yatırımlar sürüyor. Ayrıca, batarya değişimi istasyonları kuracak şirketlere finansal teşvikler de veriliyor. Buna rağmen gelişmeler halen tatmin edici boyutta değil. Problemlerin bir tanesi de uniform batarya değişim istasyonu kurulması ile ilgili düzenlemelerin henüz devreye giriyor olması. Bu suretle şarj ve batarya değişim işlemlerinin daha kolay ve çabuk olması öngörülüyor.

AB ve ABD yollarında durum çok farklı değil. Şarj altyapısının yeterli düzeye henüz ulaşmadığını görüyoruz. Ancak bu yıl enerji şirketlerinin daha yoğun montaj yatırımı yapmaya başladığının altını çizelim.

TAYVAN İLE ÇİN ARASINDA ARTAN JEOPOLİTİK GERİLİM ENDİŞE YARATIYOR

Otomotiv tedarik zincirinde ise halen sorunlar devam etse de giderek hafiflediğini belirtelim. 2024’te yeni çip fabrikaları üretime geçene kadar yarı iletken çipler yeterince bulunamayacaksa da gidişat umut veriyor. Ama bu kez Tayvan ile Çin arasında artan jeopolitik gerilim endişe yaratıyor. Keza BEV üretiminde stratejik olan nikel, kobalt, alüminyum, ve lityum gibi metallerin yeterince temini ile ilgili endişeler devam ediyor. Devletler yerel kaynaklardan temine öncelik veriyorlar. Örneğin ABD hükümeti 2022 yılında çıkardığı yasa ile yerli çip üretimine ve stratejik metallerin yerli kaynaklardan teminine hız verdi. Hindistan da yerel olarak lityum çıkaran şirketlere imtiyaz sağlayacak bir yasal düzenlemeyi hayata geçirmek üzere. Bu gelişmeler, içinde bulunduğumuz 2023 yılında sayıları hızla artacak olan üçüncü seviye otonom taşıtlar için de çok önemli. Bu yıl ayrıca dördüncü seviye otonom olan robotaksiler de devreye girecek. Bu taşıtları önce ABD’ de, arkasından Dubai ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde göreceğiz. Beşinci seviye ful otonom taşıt çağına doğru bu yıl önemli bir viraj dönülmüş olacak.

İbrahim AYBAR

Vesiile A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

aybar@turcomoney.com