30 SORUDA FOREX İŞLEMLERİ

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Forex piyasası en büyük finansal pazar olma özelliğini sürdürüyor. Forex piyasasının küresel çapta günlük işlem hacmi 5 trilyon doların üzerine çıktı. İşlem hacmi en fazla sırasıyla İngiltere, ABD ve Japonya‘da gerçekleşiyor. Londra’nın günlük işlem hacmi 2trilyon dolara, ABD‘nin 904 milyar dolara ve Japonya’nın ise 312 milyar dolara ulaşıyor. Gelişen bir piyasa olan Türkiye’deki Foreks piyasasının aylık işlem hacmi ise yaklaşık 200 milyar TL’ye civarında. Forex piyasasının Türkiye’deki gelişimini ve önümüzdeki döneme ait hedeflerini Şeker Yatırım Genel Müdürü Osman Göktan, 30 Soruda Forex işlemleri başlığı altında anlattı:

1. FOREX (FX) nedir?

Foreign Exchange’in kısatılmış hali olan Forex (FX) temelde döviz işlemleridir. FX işlemlerinin son yıllarda popüler olmasını sağlayan üç temel unsur var. Bunlar;

Bireysel yatırımcıların işlem yapmasına olanak sağlayan elektronik işlem platformları.
Düşük alım-satım farkı ile komisyonsuz işlem olanağı.
Düşük bir teminat ile yüksek tutarlı pozisyon açabilme olanağı.

2. FX’in, döviz bürosundan farkı nedir?

Alış-satış farkı düşüktür.
Alınan döviz kadar değil, belli bir miktarı kadar birikiminizin bulunması yeterlidir. (örneğin 10,000 dolar almak için yaklaşık 270 TL’nizin olması yeterli)
Satılan dövizin işlem öncesinde elde bulundurulması gerekmez.
Fiziki teslimat gerçekleşmez.

3. Hisse senedi piyasası ve vob’dan farkı nedir?

Bazı vadeli kontratlardaki gibi fiziki teslimat gerçekleşmez.
Alınan pozisyon kadar değil, belli bir miktarı kadar teminat yeterlidir. Kaldıraç oranı VOB’a göre çok daha yüksektir.
Likidite fazladır.
Spot fiyatlardan işlem yapılır.

4. Neden FOREX?

FOREX’i diğer piyasalardan ayıran birçok avantajı var. Başlıcaları şunlardır:

Günlük 5 trilyon dolarlık hacim ile dünyanın en büyük piyasası
Yüksek kaldıraç
Komisyonsuz işlem
5 Gün 24 saat işlem
Risk yönetimi
İki yönlü pozisyon açma avantajı
Manipüle edilme olasılığının düşük olması
Yüksek miktarlı işlemleri de hızla gerçekleştirebilme

5. Forex piyasalarında kimler, ne için işlem yapmalı?

FX piyasalarında temel olarak 4 grup işlem yapıyor.

Bireysel yatırımcılar: Döviz ve emtia alım-satım işlemlerini spot piyasada kaldıraçlı olarak yapmak isteyen kişiler,

Spekülatörler: Finansal piyasalarda oluşan fiyat dalgalanmalarından yararlanarak gelir elde etme hedefi olan, büyük portföylü bireysel yatırımcılar, portföy şirketleri ve yatırım fonları,

İhracat ve ithalat yapan firmalar: Faaliyetlerinden dolayı oluşacak kur riskini hedgeleme hedefi olan firmalar,

Kıymetli maden ticareti yapan esnaflar: Altın, gümüş vb. kıymetli maden ticareti ile uğraşan ve bu ürünlerin fiyat hareketlerinden korunmak isteyen esnaf ve işletmeler.

TüRKİYE’DE FOREX

6. FX piyasalarının dünyada ve Türkiye’deki yeri nedir?

Türkiye’de FOREX piyasaları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Seri: V, No: 125 sayılı “Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri ve Bu İşlemleri Gerçekleştirebilecek Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği” ile sermaye piyasası faaliyeti sayılıyor. Böylelikle bütün faaliyetlerin güvenirlilik ve şeffaflık ortamında gerçekleştirilmesi amaçlanıyor.

7. Türkiye’deki aracı kuruluşların FX piyasalarındaki yeri ve hizmetleri nelerdir?

Türkiye’de aracı kuruluşların Forex piyasalarında faaliyet gösterebilmeleri için ilk olarak SPK’dan ilgili izin belgesini almış olması gerekiyor. SPK tarafından FX işlemleri için üç şekilde izin alınabilir:

• Piyasa Yapıcılığı: Müşterilerden gelen emirlerin doğrudan kabul edilerek uluslararası piyasalara iletilmesi

• İşlem Aracılığı: Müşterilerden gelen emirler temsilci sıfatı ile kabul edilip, bu emirlerin gerçekleştirilebilmesi için başka bir kuruma iletilmesi

• Tanıtım Aracılığı: Başka bir kuruluş tarafından kaldıraçlı alım-satım işlemlerine ilişkin sunulan hizmetlerin yatırımcılara tanıtımı, sözleşme sürecinde aracı olunması veya sözleşme yapmak isteyen tarafların komisyon karşılığında bir araya gelmesi Şeker Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bu bağlamda müşterilerine Piyasa Yapıcısı sıfatıyla hizmet veriyor.

8. Türkiye’de FX işlemlerine ilgi ne boyuttadır?

ülkemizde yerel piyasalara yatırım yapmaktansa, gelişmiş ülkelerin para birimlerine ve emtialara yatırım yapmak son dönemde daha popüler oldu. Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği’nin (TSPAKB) yayınladığı son verilere göre; FX işlemlerinin hacmi, hisse senedi işlem hacmini geride bıraktı. Son açıklanan rakamlara göre Kasım ayında FX piyasasındaki işlem hacmi 125.65 milyar TL’ye ulaştı.

9. Türkiye’de ve dünyada yatırımcıların en çok tercih ettiği ürünler nelerdir?

Hacim olarak dünya çapında en büyük ağırlık EUR/USD paritesine ait. Türkiye’de ise yatırımcılar ağırlıklı olarak EUR/USD (Euro/Dolar), XAU/USD (Altın), USD/TRY (Dolar/Türk Lirası) ve USD/JPY (Dolar/Japon Yeni) ürünlerinde işlemlerini gerçekleştiriyor.

FX’TE İŞLEM YAPMA

10. FX’te nasıl işlem yapabilirim?

Forex’te işlem yapmak için kaldıraçlı işlemler hesabı açmanız yeterli. Akabinde hesabınıza göndereceğiniz teminat ile istediğiniz dövizde işlem yapabilirsiniz.

11. İşlem yapmak için ne kadar para yatırmalıyım?

ŞekerForesx’te tüm yatırımcıların piyasaları tanıyabilmesi için minimum teminat yatırma şartı bulunmuyor. Ayrıca mikro lot uygulaması sayesinde $10 ile bile pozisyon açma imkanı sağlanıyor.

12. FX işlemleri için kurum seçerken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

FX işlemlerine başlamadan önce çalışmayı düşündüğünüz kurumun SPK tarafından verilen kaldıraçlı işlemlere aracılık izin belgesinin olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Ayrıca kurumun hangi tip hizmet verdiğini de öğrenmek, işlemlerin güvenirliliği konusunda yararlı olacak. Bunlara ek olarak da kurumun size sunduğu işlem platformunun anlaşılabilir ve rahat kullanılabilir olması da son derece önem arz ediyor.

13. İşlemleri nasıl gerçekleştirebilirim?

ŞekerForex İşlem Platformu ile internet üzerinden bütün emirlerinizi takip edip yeni emir girebilir, fiyat hareketlerini detaylı şekilde izleyebilir, anlık kar-zarar durumuzu inceleyebilir, gelişmiş indikatörler ve size sunduğumuz özel eklentilerle teknik analiz yapabilirsiniz.

14. FX’te hangi saatler arasında işlem yapabilirim?

FX işlemleri Sydney, Tokyo, Londra ve New York finans merkezlerinin tümünde gerçekleştirilmesi nedeniyle haftanın 5 günü ve günün 24 saati işlem yapabileceğiniz bir piyasadır.

15. Parite Nedir?

Hiçbir para biriminin tek başına bir değeri yoktur. Para birimleri, birbirlerine karşı olan değerleri ile ifade edilir. örneğin 1 Amerikan Doları’nın değeri, 1.78 Türk Lirası olarak olarak ifade edilebilir. Bu ifadeyi daha da kısaltmak adına “USD/TRY paritesi 1.78” ifadesi kullanılır.

16. Kaldıraç nedir?

Kaldıraç, Forex yatırımcısının koyduğu teminat miktarının kaç katına kadar işlem yapabileceğini belirleyen orandır. Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu tarafından bu oran maksimum 1’e 100 olarak sınırlandırılmıştır. 1’e 100 kaldıraçla yapılan 0.1 lot’luk USD/JPY işleminde, $10,000’lık işlemi sadece $100 ile gerçekleştirebilirsiniz.

17. Kaldıraç demek risk demek midir?

Yatırdığı teminatın üzerinde pozisyon alan kişi kaldıraç kullanmış demektir. Kaldıraç doğru kullanılmadığı sürece riski beraberinde getirir. Bununla birlikte kaldıraç, yatırılan teminattan daha fazla pozisyon alma imkanı tanıdığı için aynı zamanda yatırımcıya sağlanan bir güçtür. Sağlanan bu gücün ‘bilinçli’ kullanılması yatırımcının daha küçük bir rakamla yatırım yapmasını sağlar.

18. Teminat hesaplamayı bir örnekle açıklar mısınız?

örneğin; hesabınıza $100 dolar para yatırdınız. Bu bakiye ile USD/JPY paritesinde 0,1 lot yani $10,000’lık işlem yapabilirsiniz. Fakat bu işlem teminatınızın %100’ünü kullanmış olacağınızdan otomatik pozisyon kapanma riskiniz artacak. Bu tip durumlarla karşılaşmamak için özellikle ilk etapta küçük miktar ile işlem yapmaya başlamanız daha sağlıklı olacak.

19. Pip ve point nedir?

Pip, bir parite fiyatının noktadan sonraki 4. basamağıdır. Genelde fiyat hareketleri pip cinsinden takip edilir. Point ise 5. basamaktır.

20. Temel para birimi ve karşı para birimi ne demek?

Her paritede temel para birimi ve karşı para birimi bulunur. örneğin EUR/USD’de Euro temel para birimi, dolar ise karşı para birimidir. Diğer bir örnek olarak USD/JPY’yi ele alırsak burada dolar temel para birimi, Japon Yeni ise karşı para birimidir.

21. Kısa Pozisyon (Satış emri) ile Uzun Pozisyon (Alış Emri) nedir?

Kısa Pozisyon: İşlem yapılan ürünün piyasa fiyatının düşeceği beklentisi ile yapılan işlemdir.

Uzun Pozisyon: İşlem yapılan ürünün piyasa fiyatının yükseleceği beklentisi ile yapılan işlemdir.

22. FX piyasalarında geçerli olan emir tipleri nelerdir?

FX piyasalarında anlık fiyat ile aktif emir verilebileceği gibi bekleyen emir türleri ile istenilen seviyeden istenilen yöne doğru pozisyon açılabilir.

Buy Limit: Piyasa fiyatından daha alt seviyede alım yapabilmek için seçilir.
Sell Limit: Piyasa fiyatından daha üst seviyede satım yapabilmek için seçilir.
Buy Stop: Piyasa fiyatından daha üst seviyede alım yapabilmek için seçilir.
Sell Stop: Piyasa fiyatından daha alt seviyede satım yapabilmek için seçilir.

23. Hiç pozisyonum yokken nasıl satış emri veriyorum? Elimde olmayan şeyi nasıl satarım?

FX piyasalarında satış yapmak kısa pozisyon almak anlamına gelir. Kısa pozisyon, işlem yapılacak ürünün fiyatının düşeceği beklentisi ile açılan yeni bir pozisyondur. Dolayısı ile ‘Satış’ ifadesi elde olan bir şeyin elden çıkartılması anlamına gelmiyor.

24. Altında işlem nasıl yapılıyor?

FX piyasalarında altın işlemleri, altının ‘Ons’ değeri üzerinden yapılır. İşlem platformunda yer alan XAU/USD ürünü 1 ons altının dolar cinsinden değerini ifade eder. Bütün paritelerde olduğu gibi altında da uzun veya kısa pozisyon açılabilir ve altın fiyatının dalgalanmalarından kazanç elde edilebilir.

25. Kuyumcudan altın alıp satmak yerine neden ŞekerFX’te alım-satım yapayım?

Kuyumculara nazaran alış satış maliyeti, ŞekerFX’te çok daha düşüktür. Ayrıca kuyumcuda altın işlemi gerçekleştirmek için gerekli olan tüm maliyeti yatırmanız gerekiyor. Oysaki ŞekerFX‘te düşük bir teminat ile pozisyon açabilirsiniz. Buna ek olarak ŞekerFX’te fiziki teslimat olmadığı için altındaki istenmeyen fiyat hareketlerine karşı çok daha hızlı önlem alabilirsiniz.

26. ŞekerFX İşlem Platformu’nun diğer platformlardan farkları nelerdir?

ŞekerFX İşlem Platformu’nun dili uzun çalışmalar sonucu geliştirilmiş, mevcutta hisse senedi ve VOB işlemi yapan yatırımcıların kullandığı dile yakınsanmıştır. Bu çerçevede yatırımcıların alışık olduğu terimlerle rahat bir şekilde işlem yapması amaçlanıyor.

27. ŞekerFX İşlem Platformu ile sadece bilgisayar üzerinden mi işlem yapabilirim?

ŞekerFX ile ister bilgisayar başında olun ister dışarıda olun piyasa takibi, emir verme, para giriş-çıkışı gibi işlemlerinizi rahatlıkla gerçekleştirebilirsiniz. Forex deneyimini her yerde yaşayabilmeniz için size iOS ve Android platformu sunuldu. Tüm iPhone, iPad ve Android’li cihazlarda çalışan uygulamamız ile her yerden FX’te işlem yapabilirsiniz.

28. ŞekerFX İşlem Platformu ile hangi finansal ürünlerde işlem yapabilirim?

ŞekerFX İşlem Platformu’nda euro, dolar, sterlin, Japon Yeni, Türk Lirası gibi çok rağbet gören dövizlerde işlem yapabileceğiniz gibi Yeni Zelanda Doları, Avustralya Doları gibi birçok farklı dövizlerde de işlem gerçekleştirebilirsiniz. Yine altın gibi emtialarda alım-satım yapabilirsiniz. Yakın bir zamanda petrol, paladyum gibi emtialarda ve S&P, Dow Jones, FTSE gibi endekslerde de işlem gerçekleştirebileceksiniz.

29. FX’te destek hizmetleri önemli midir?

FX’te işlemlerinin yapısı bazı yatırımcıların destek hizmeti almasını gerekli kılmaktadır. ŞekerFX’te bu konuda birçok destek hizmeti hazırlanmıştır. Bunların en çok dikkat çekenleri;

Anlık Oto Hesap: Dünyada bir ilk olarak FX’te hesap karmaşasına son verilmiş, yatırımcıların o anki teminat gereksinimi, pip getirisi ve swap oranlarını anında görüntüleyebilmesi sağlanıyor.

Otomatik İşlem: Yatırımcıların işlem stratejisi kod olarak yazılmakta, böylece ekran karşısında durmadan otomatik işlem yapılması sağlanıyor.

Konuşan Grafikler: Türkiye’de bir ilk olarak, gelişmiş teknik analiz yöntemlerini kullanan bu hizmet ile yatırımcıların işlem fırsatlarına anında erişmeleri sağlanıyor.

Otomatik Ekonomik Takvim: Sitemizde anlık olarak güncellenen bu ürün ile yatırımcılar tüm gelişmelere beklentileriyle birlikte erişilebiliyor.

30. Risk yönetimi için FX kullanılabilir mi?
Genellikle riskli bir araç olarak görünen FX’in bir risk yönetim aracı olarak kullanılabilmesi için şirketlere, kuyumculara ve döviz bürolarına yönelik farklı ürünler geliştirildi:

ŞekerFX Risk Manager: Şirketler için hazırlanmış özel bir üründür. Şirketler kur riskinden korunmak için ellerindeki dövizin tamamını “Kur Riskini Sıfırlar” sloganıyla sunulan bu ürün sayesinde vadeden bağımsız olarak bire bir oranda hedgeleyebilmektedirler.

ŞekerFX Kapalıçarşı: Döviz bürolarının, günlük döviz alım-satım işlemlerini gerçekleştirirken mevcut TL ve döviz cinsinden portföy değerlerinin “Ayaklı Borsa Yanı Başınızda” sloganıyla sunulan bu ürün ile korunması amaçlanıyor.

ŞekerFX Külçe: Kuyumcular ve altın tüccarlarının ticarete konu olan altını aldıkları andan sattıkları ana kadar geçen zaman içerisinde altın fiyatlarının düşmesi riskini minimize etmek için kullanılan bir ürün olarak ortaya koyuluyor. “Riskinize Altın çözüm” sloganı ile sunulan ŞekerFX Külçe, kuyumcular ve tüccarlara gram ve kilogram ile işlem yapma fırsatı sunarken korunma işlemini de bire bir gerçekleştirilebiliyor.