40 yılda 91 milyon dolar kazandıran sanat eseri…

Sanat piyasasında sanata yapılan doğru yatırımlar alıcısına, sanatın verdiği ruh dinginliğinin yanı sıra büyük kazançlar da sağlayabiliyor. 

28 Ocak’ta Sotheby’s Müzayedesi’nde Rönesans döneminin en önemli ressamlarından Sandro Botticelli’nin 15. yüzyıl ikinci yarısına ait “Madalyon Tutan Genç Adam” isimli tablosu, iki müşterinin 5 dakikadan az süren kıyasıya açık arttırma mücadelesi sonucu 92.2 milyon dolara el değiştirdi.

Aydan Uğur Ünal

28 Ocak’ta Sotheby’s Müzayedesi’nde Rönesans döneminin en önemli ressamlarından Sandro Botticelli’nin 15. yüzyıl ikinci yarısına ait “Madalyon Tutan Genç Adam” isimli tablosu, iki müşterinin 5 dakikadan az süren kıyasıya açık arttırma mücadelesi sonucu 92.2 milyon dolara el değiştirdi.

Sandro Botticelli (1445 Floransa),  İtalya doğumlu Rönesans döneminin en önemli üstadlarından biri. Sotheby’s üstadın bu tablosu hakkında  “Açık arttırmada görülen tüm zamanların en önemli ve en değerli portrelerinden biridir.” açıklamasını yaptı.

Tablonun önceki sahibi 1982’de yine bir açık artırmada, aynı tabloyu 1.3 milyon dolara satın almıştı. Eser, geçtiğimiz 40 yıl içinde 90.9 milyon dolar değer kazanmış oldu.

Rönesans dönemindeki en önemli eserlerinden biri olan bu eserin değerindeki bu büyük artışın sebepleri konusunda görüşlerini  müzayede sektörünün ünlü ismi Raffi Portakal’a sordum.

İşte Portakal’ın değerlendirmesi;

“Bu suale cevap verebilmemiz  için sanat dünyasının önemli  noktalarına göz atmamız gerekir. 20. yüzyılda özellikle 2. Dünya Savaşı’ndan  sonra sanat eserlerinde hiç akla gelmeyen yüksek fiyatlar görülmeye başlandı.

Bu artışın sebeplerini şöyle sıralayabiliriz;

Büyüyen dünya ekonomisi, iletişimin gelişmesiyle sanat kitaplarının yaygınlaşması, sanat koleksiyonculuğunun iyi bir yatırım aracı halini alması ve aynı zamanda sahibine prestij kazandırması.  Koleksiyonerlerin rekabeti ve dünyanın önemli şehirlerinde sayıları giderek artan özel müzelerin açılması… Bunlar, sanat eserlerinin fiyatlarının yükselmesine sebep oldu. Elbette bu da koleksiyoncular ve müzeciler arasında bir rekabet oluşturdu.

Bu arada başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere giderek diğer ülkeler de çıkardıkları yasalarla satın alınan sanat eserlerinin vergiden düşülmesine olanak sağladılar.

Bütün bunları dile getirdikten sonra günümüze gelirsek gelişen müthiş teknoloji, neredeyse New York’ta yapılan bir satışın aynı anda Abu Dhabi’de  Londra ve İstanbul’da da izlenmesini sağladı. Gelişen teknoloji, aynı zamanda müşteriye erişim  kolaylığını ve rekabeti de beraberinde getirdi. Son yıllarda neredeyse unutulmaya yüz tutmuş  Old master ( erken Rönesans- 18. yüzyıl  sonu) eserler, özellikle büyük usta Leonardo da Vinci’nin  Salvator Mundi adlı eserinin 450 milyon dolar gibi o güne kadar akla hayale gelmeyen bir fiyata Suudi Prens’e satılmasıyla tekrardan ilgi odağı olmaya başladı. Benim için bu sanat piyasası için bir nevi miladi satış oldu. Eserlerin fiyatları  tekrardan gözden geçirilmeye başlandı. İşte şimdi  Floransalı ressam Botticelli’nin “Madalyon Tutan Genç Adam” tablosunun  da 28 Ocak 2021’de 92.200.000 dolara satılmasını böyle yorumlamalıyız.  Şunu da hemen eklemeliyiz ki Leonardo ustanın Mundi satışı ile başlayan Old Master’lara sevgi ve alaka bütün şiddetiyle devam ediyor ve  edecek de. Old Master’lara  olan  bu geç kalmış beğeni ve itibarın,  fiyatlarla da olsa geri gelmesini çok güzel gelişmeler olarak görüyorum”

Aydan Uğur Ünal

Harita Mühendisi, Ressam

ugurunal@turcomoney.com