Atıl ve verimsiz araziler “Edirne kırmızısı” bitkisiyle canlanacak

EDİRNE (AA) – Trakya'da buğday, ayçiçeği ve çeltikte verim alınamayan atıl ve verimsiz arazilerin Edirne kırmızısına rengini veren kök boya bitkisi (rubia tinctorum) ile canlandırılması hedefleniyor.

Trakya Üniversitesi (TÜ) ev sahipliğinde Balkan Kongre Merkezi'nde düzenlenen "II. Uluslararası Edirne Kırmızısı Sempozyumu" çeşitli sunumlarla sürüyor.

TÜ Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, AA muhabirine Edirne kırmızısı bitkisinin tarım, bu kökten elde edilen renginde tekstil ve kozmetik alanlarında kullanıldığını söyledi.

Üniversite olarak 4 yıldır bitkinin yetiştirilmesi, rengin tekstil ve çeşitli alanlarda kullanılması alanlarında ciddi çalışmalar yaptıklarını belirten Tabakoğlu, "Görüyoruz ki bu bitki bu topraklarda ekilmiş, doğal olarak var. Yeniden sağlıklı bir yaşam için toksik boyalardan kurtulup, doğal boyalara geçtiğimiz günlerdeyiz. Bu kapsamda tekrar bunun ekonomik değeri ortaya çıkıyor. Üreticimize öneriyoruz. İlk yıl ekildikten sonra ikinci ve üçüncü yıllarda köklerinin artarak çıktığını görüyoruz. " dedi.

Tabakoğlu, rubia tinctorum bitkisinin verimsiz arazilerde ekiminin artırılması için çalışmalar yapıldığını ifade etti.

TÜ Havsa Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Mustafa Tan da kök boya bitkisinin bölgenin ekolojisine uygun olduğunu anlattı.

Bitkinin tarım alanlarında alternatif ürün olarak değerlendirileceğini anlatan Tan, "TÜ'nün çeşitli birimlerinde araştırma ve çalışmalar devam ediyor. Buğday, ayçiçeği ve çeltik bölgemizin önemli ürünlerinden ve ana ürünlerimiz. Kök boya bitkisini ana ürünlerimizin alternatifi gibi görmüyoruz, bu bitki ancak verimi çok düşük olan kumlu, çakıllı tarım arazilerinde üreticiler için alternatif olacak." dedi.

Kök boya bitkisinin kar getirici ve aranan bir ürün haline geldiğini anlatan Tan, bitkinin tohumunu bulmak isteyen üreticilerin arttığını ifade etti.

– Edirne kırmızısının öyküsü

Dünya tekstil sanayisinde önemli bir yere sahip olan Edirne kırmızısı, 15'inci yüzyılda şehirde kök boya olarak üretildi.

"Tuğla kırmızısının daha parlağı" olarak nitelenen rengi elde eden ve adına "Edirne kırmızısı" diyen iki boya ustası, formülünü bir süre sonra Fransa'ya götürerek bu rengin Avrupa'daki tekstil sanayinde yaygınlaştırılmasını sağladı.

Fransa'da 1740'lı yıllarda üretildikten sonra "Rouge d'Adrinople" (Edirne kırmızısı) adıyla sektörde yer edinen renk, özellikle tekstil alanında kullanıldı.

Edirne'de tarihi yapıların süslemelerinde ve şehrin geleneksel el sanatlarında kullanılan renk, aradan geçen süreçte unutulmaya yüz tuttu.

Trakya Üniversitesi iki yıl önce akademik anlamda başlattığı çalışmalarla rengin doğduğu topraklarda yeniden gündeme gelmesi için çalışmalarını sürdürüyor.