AVRASYA`NIN KALBİ: KAZAKİSTAN

Kazakistan’da uygulanan “Yenilikçi Sınai Kalkınma Programı”, ekonomide sektörel çeşitlendirme sağlamayı ve uzun vadede hizmet ve teknoloji sektörleri bakımından güçlü bir ekonomi yaratmayı hedefliyor. Peki hangi sektörlerde yatırım fırsatları var?

Dünyanın dokuzuncu, eski Sovyetler Birliği’nin ikinci en büyük ülkesi olan Kazakistan 2. 729.900 km2’lik yüz ölçümüyle Türkiye’nin neredeyse 3,5 katı büyüklüğünde. çin, Kırgızistan, Rusya, Türkmenistan ve özbekistan’a komşu olan Kazakistan’ın Aral Gölü ve Hazar Denizi’ne sınırı bulunuyor. Kış aylarında oldukça soğuk olan ülke, yaz aylarını sıcak geçiriyor. Bölgeler arasındaki sıcaklık farklılığı oldukça fazla. Kazakistan’ın en yüksek noktası 6.994 metre yükseklikle Tanrı Dağları’ndaki (Tien-Şan) Han Tengri zirvesidir. ülkenin yüzde 7‘si ormanlar, yüzde 4‘ü dağlar, yüzde 26‘sı ekilebilir alanlar, yüzde 23‘ü bozkır ve yüzde 40‘ı çöl görünümlü topraklardan oluşuyor.

ALMATI BAŞKENT üNVANINI ASTANA’YA DEVRETTİ

Parlamenter bir Cumhuriyet olan Kazakistan Cumhuriyeti, 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazandığı günden buyana Nursultan Nazarbayev başkanlığında yönetiliyor. ülkenin başkentinin Almatı’dan, Astana’ya taşınması kararı 1994 yılında Nazarbayev tarafından alındı ve 1997’de tüm kurumlar Almatı’dan, Astana’ya taşındı. İşlemler 1998 yılında tamamlandı ve ülkenin başkenti Astana olarak değişti.

NüFUS VE İŞGüCü YAPISI

2011 yılı verilerine göre; ülkenin nüfusu 16,7 milyon civarında. Nüfusun çoğunluğu ülkenin kuzey ve güney doğusunda yaşıyor. Geniş coğrafyaya rağmen nüfusun az olmasının nedenlerinden biri dışarıya göçtür. 2000 yılından bu yana gerçekleşen ekonomik büyüme ülkeden göç eğilimini tersine çevirdi ve 2004 yılında net göç ilk kez pozitife döndü. 60 yaş üzeri nüfusun toplam nüfusa oranı düşük düzeyde. ülkedeki fakirlik oranı son yıllarda GSYİH’daki hızlı artış eğilimi ile beraber düşüş gösterdi. Kazakistan İstatistik Ajansı’na göre; ülkede fakirlik sınırı (ayda 35 dolar) altında yaşayan nüfusun oranı 2004’te yüzde 33.9 iken, 2010 yılında yüzde 6,5’e geriledi. 1999’tan sonra gözlenen hızlı ekonomik büyüme istihdam artışı sağladı.

HİZMET SEKRöRü İSTİHDAMI SIRTLIYOR

ülkede müteahhitlik hizmetleri gibi büyüme gösteren sektörlerdeki istihdam resmi verilere yeterince yansımıyor. Bunun nedeni özellikle konut inşaatında gayrı resmi istihdamın varlığıdır. Petrol sektörü ile ivme kazanan ekonomik büyümenin etkileri başta hizmet sektörü olmak üzere diğer sektörlere de yansıyor. ülkedeki en fazla istihdamı hizmet sektörü sağlıyor. Kazakistan yabancı işgücü istihdamında kota uyguluyor. Sovyet dönemi boyunca bilim ve teknoloji çalışmalarında daha fazla rol alan Rus azınlık ve azınlıktaki diğer etnik grupların çoğunluğunun bağımsızlık sonrasında ülke dışına göç etmesi, Kazakistan’ın vasıflı işgücünde ciddi bir kayba neden oldu. ülkedeki okur-yazarlık oranı 1999 nüfus sayımına göre; yüzde 97,5 gibi yüksek seviyelerde seyrediyor.

PETROL VE DOĞALGAZ EN BüYüK ZENGİNLİK

Petrol ve doğalgaz rezervleri yönünden zengin olan ülkenin petrol rezervleri doğalgaz rezervlerine göre daha fazla. Eski Sovyet Cumhuriyetleri içinde Rusya’dan sonra ikinci büyük petrol üreticisi olan ülkenin ekonomisi, büyük ölçüde petrol ihracatı gelirlerine dayanıyor. 2010 yılı sonu itibarı ile toplam petrol rezervi 39,8 milyar varil civarında. Bu rakam toplam dünya rezervinin yüzde 2,9’una denk geliyor. ülkenin rezerv seviyesi Hazar Denizi’nde yeni bulunan rezervler ile artış gösteriyor. Kazakistan’ın doğalgaz rezervi ise 2010 yılı sonu itibarı ile dünya toplam rezervinin yüzde 1’ini oluşturuyor. Bu rakam toplam 1,8 trilyon metreküpe tekabül ediyor. Ayrıca ülke, dünya kömür rezervinin yüzde 3,9’una (33,6 milyar ton) sahip. Altın rezervleri bakımından da zengin bir ülke olan Kazakistan’da; ayrıca zengin demir filizi, bakır, krom, kurşun, wolfram, tungsten ve çinko yatakları da mevcut.

SANAYİ üRETİMİNİN YARISI PETROLE DAYANIYOR

1991 yılında gerçekleşen bağımsızlık öncesinde Kazakistan’ın uzmanlaşmaya dayalı Sovyet sistemi içindeki rolü buğday üretimi, metalurji ve mineral üretimi üzerinde yoğunlaşmıştı. 1990’lar süresince sanayinin, GSYİH içindeki payı geriledi. 2000 yılı itibarı ile sanayi sektörü GSYİH içindeki payı yeniden yüzde 30’lara ulaştı. Bunda en önemli rolü, yatırımlarla ivme kazanan petrol sektörü oynadı. Günümüzde petrol, toplam sınaî üretimin yarısından fazlasını oluşturuyor. Kazak ekonomisinin diğer önemli sektörleri ise metal işleme ve çelik üretimidir. İnşaat sektörü neredeyse tamamen petrol sektörüne bağımlı olup, sektörün GSYİH içindeki payı petrol sektöründeki yatırımlarla birlikte aşamalı olarak arttı. Ekonominin geri kalanı küçük olmakla birlikte hızla gelişen hizmet sektöründen ve verimsiz, emek-yoğun tarım sektöründen oluşuyor.

NAZARBAYEV EKONOMİYİ çEŞİTLENDİRMEYİ HEDEFLİYOR

Ekonomi politikalarının oluşturulmasında Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev en önemli rolü üstleniyor. 2003-2015 yılları için uygulamaya koyulan Yenilikçi Sınai Kalkınma Programı, ekonomide sektörel çeşitlendirme sağlamayı ve uzun vadede hizmet ve teknoloji sektörleri bakımından güçlü bir ekonomi yaratmayı amaçlıyor. Kazakistan’ın 2030 Stratejisi ise ulusal güvenlik, siyasal istikrarın sağlanması ve sağlamlaştırılması, ülkeye yabancı yatırımların çekilmesi ve buna dayalı gelişme sağlanması, halkın sağlık ve eğitiminin iyileştirilmesi, enerji kaynaklarının etkin kullanımı, ulaşım ve telekomünikasyon altyapısının geliştirilmesini içeriyor.

TüRKİYE İHRACAT VE İTHALATTA İLK 10’DA

Dış ticarette sürekli ihracat fazlası veren Kazakistan 2011 yılında toplam 87,6 milyar dolar, 2012 yılında ise 92,3 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaştı. Kazakistan’ın 2011 yılı toplam 37,1 milyar dolar olan ithalatı, 2012 yılında 44,5 milyar Dolara yükseldi. Kazakistan’ın ihracatında önde gelen ülkeler: çin Halk Cumhuriyeti, İtalya, Hollanda, Rusya Federasyonu ve Fransa’dır. Türkiye 8. sırada.

Kazakistan’ın İthalatında önde gelen ülkeler ise Rusya Federasyonu, çin Halk Cumhuriyeti, Ukrayna, Almanya ve ABD’dir. Türkiye ithalatta 10. sırada. Kazakistan’dan, Türkiye’ye 2011 yılında 2,6 milyar dolarlık, 2012 yılında ise 3,2 milyar dolarlık ihracat gerçekleşti. Kazakistan’ın, Türkiye’den yaptığı ithalat 2011 yılında 729 milyon dolar, 2012 yılında ise 786 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kazakistan ile Türkiye arasındaki dış ticarette Kazakistan lehine 2,4 milyar doları fazla veriyor.

KAZAKİSTAN’A GELEN YABANCI SERMAYE

2012 yılında Kazakistan’a gelen yabancı sermaye tutarı 170 milyar dolar. Kümülatif sermaye girişleri dikkate alındığında ilk üç sırayı Hollanda, İngiltere ve çin oluşturuyor. Türkiye’den gelen yabancı sermaye tutarı 2 milyar dolar civarında. Buna göre ülke sıralamasında ilk 10’da yer alıyoruz.

KAZAKİSTAN’A NE İHRAç EDİLEBİLİR?

Türkiye’den yapılan ihracatta tarım ve gıda ürünleri kaleminde; şekerli ve çikolatalı mamuller, bitkisel yağlar, bisküvi, çay, kesme çiçek, zeytinyağı. Sanayi ürünlerinde: otomotiv ana ve yan sanayi, iş ve maden makineleri, ilaç sanayi, beyaz eşya, inşaat malzemeleri, kâğıt ve karton ürünleri, temizlik maddeleri, mobilya, doğal taşlar, hazır giyim, ev tekstili, gıda işleme makineleri ve halı öne çıkıyor. İthalatımızda ise önem arz eden ürünler: tarım ve gıda ürünleri: buğday, ham deri, kete tohumu, yağlı tohumlar, balıktır. Sanayi ürünlerinde:ham petrol, blister bakır, çinko, demir çelik yarı mamuller, doğalgaz, alüminyum başlıca kalemleri oluşuruyor.

13 ADIMDA KAZAKİSTAN İŞ FIRSATLARI

1. Tarım sektöründe yatırım imkanları; tarım makineleri satışı, et, süt ve bunların entegre tesisleri, damlama sulama sistemi kurulması, seracılık ve tahıl siloları tesisi.
2. Astana yakınlarında Borabay, Aktau yakınlarında Kendirli turizm yatırımları.
3. Astana özel Ekonomik Bölgesinde altyapı ve üst yapı inşaatları.
4. Şımkent Ontüstik özel Ekonomik Bölgesi İşleticiliği.
5. Buğday, un ve unlu mamuller üretimi ve ticareti.
6. Gemi yapımı ve tersane işletmeciliği.
7. öskemen, Pavlodar ve Şımkent vilayetlerinde değişik sektörlerde büyük proje ve ortaklıklar.
8. Horgos sınır ticaret merkezinin kurulmasında işbirliği.
9. Aktau limanının işletilmesinde işbirliği.
10. Astana valiliğince ihale edilmiş olan hafif raylı sistem projesinde işbirliği.
11. Kazmortransflot şirketinin ihtiyaç duyduğu tanker gemiler.
12. Uluslararası sularda deniz taşımacılığı alanında İşbirliği.
13. Fabrika ve prestij yapılar ile yol inşası alanında inşaat sektöründe iş imkanları.
Kazakistan Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı
Sabr S. Yessimbekov:

KAZAKİSTAN 200 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM YAPACAK

Kazakİstan 2020 yılına kadar petrol, doğalgaz, altyapı, maden, metolojİ, turİzm, eğİtİm, tarım ve hayvancılık sektörlerİne yaklaşık 200 mİlyar dolarlık yatırım yaparak büyümeyİ hedeflİyor.

Türkiye ve Kazakistan arasında geçmişe dayanan köklü ilişkiler aktif şekilde devam ediyor. Kültürel mirasın ekonomik ilişkilerle daha da güçlendirilmesi her iki ülkenin ortak hedefi. 2012 yılı sonunda toplam ticaret hacmi 3.6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Ticaret hacminin daha arttırılmasına dönük “Yeni Sinerji Projesi” üzerinde çalışmalar yapılıyor. Bu anlamda endüstriyel alanların işletilmesi gibi birçok proje hayata geçecek.

Petrol ve doğalgaz başta olmak üzere birçok önemli zenginliklere sahip olan Kazakistan; 20 yılda, 140 milyar dolarlık yatırım çekmeyi başardı. Kişi başına düşen yatırım oranı 670 dolar seviyelerinde. Kazakistan büyüme stratejisi çerçevesinde 2020 yılına kadar; petrol, doğalgaz, altyapı, maden, metoloji, turizm, eğitim, tarım ve hayvancılık sektörlerine toplamda yaklaşık 200 milyar dolarlık yatırım yapmayı hedefliyor. Bu çerçevede sadece altyapı, metro, havalimanı ve demiryollarına yapılacak yatırım tutarı 26 milyar dolar civarında olacak. Petrol ve doğalgaz yatırımlarında ABD, Rusya, çin ve İngiltere. Enerji yatırımlarında çin, Kore, Japonya. Tarım ve hayvancılıkta Kazakistan’ın yerli yatırımcıları. Altyapı yatırımlarında ise Avrupalı ülkeler, çin ve Türkiye’nin ağırlıkta olması bekleniyor. özelikle inşaat, havaalanı ve altyapı alanlarında Türk firmaları ağırlığını arttırabilir.

Petrol ve doğalgazdan elde edilen gelirlerle çeşitli sektörlerde yapılanmayı ve ekonomide çeşitliliğe sahip olmayı hedefleyen Kazakistan, teknolojisini yenileyerek modernizasyona gitmeyi planlıyor. üretim odaklı büyümeye kilitlenen ülke; otomotiv sanayi ve beyaz eşya üretimi başta olmak üzere çeşitli sektörlerde üretici konuma gelip, çevre ülkelere bu alanlarda ihracat yapmayı istiyor. Dünya markası Toyota ile üretim planlaması bu hedefin adım adım gerçekleşebileceğinin işaretlerini veriyor. Bu kapsamda Kazakistan’a üretim üssü kurmak için gelen yabancı firmalara bazı destekler sunuluyor. Bu ülkede yatırım yapanlar aynı zamanda çin ve Orta Asya’ya açılma fırsatını da yakalıyor.

Kazakistan; Türk iş adamları ve dünyanın diğer ülkelerindeki tüm yatırımcıları yatırıma davet ediyor. Girişimci ruha sahip olan Türklerin, yatırımları ve yönetim tecrübeleriyle Kazakistan’ın ekonomik kaynaklarını canlandırması bekleniyor.

ASTANA İSTANBUL üZERİNDEN DüNYAYA BAĞLANIYOR

100’e yakın ülkede hizmet veren THY’nin en genç yöneticilerinden Astana Müdürü Selim Kasap, genç ve eğitimli bir ekiple Kazakistan’da sundukları hizmetleri ve hedeflerini anlattı.

Dünyanın sayılı havayolu şirketlerinden biri olan Türk Hava Yolları (THY), 20 Ekim 2005 yılında 79. dış hat noktası olarak Kazakistan’da hizmet vermeye başladı. 9 yıldır bu ülkede faaliyet gösterdiklerini belirten THY Astana Müdürü Selim Kasap, haftada 3 frekans olmak üzere İstanbul-Astana-İstanbul seferleri düzenlendiklerini belirtiyor. Yaz-kış tarifeli olarak Almaata ve Astana olmak üzere 2 noktaya uçuş düzenlediklerini dile getiren Kasap, “yaz sezonunda (Nisan-Ekim) turistik charter uçuşlarında Astana-Karaganda-Kostanay- Almaata’ya sefer düzenliyoruz. Türkiye’den Pazartesi-çarşamba-Cuma günleri, Astana’dan ise Salı-Perşembe ve pazar günleri tarifeli seferlerimiz yaz- kış devam ediyor” görüşlerine yerveriyor.

EĞİTİMLİ EKİP, NİTELİKLİ İŞ GüCü

Kazakistan’da; Astana ve Almaata şehirlerinde bulunan merkez ofisleriyle birlikte havalimanındaki ofislerde hizmet sunduklarını anımsatan Kasap, “Kazakistan genelinde IATA-BSP acentesi olarak 45 acente ile iş ortaklığımız mevcut. Kazakistan’ın tüm şehirlerinde ticari işbirliğimiz olan yetkili satış acentelerimiz var. Astana’daki ofisimizde hizmet veren ekibimizin tamamı Türkiye’deki üniversitelerde eğitimini tamamlamış nitelikli ve özverili Kazak vatandaşlardan oluşuyor” diyor.

Uçuşlarını, Boeing 737-800 tipi Sky Interıor kabinli uçaklarla gerçekleştirdiklerini ifade eden Genç Müdür Kasap şu açıklamayı yapıyor: “Networkumuzun genişliği çerçevesinde Astana’yı, İstanbul üzerinden tüm dünyaya bağlıyoruz. özellikle Avrupa, Amerika, Güney Amerika, Afrika, Orta Doğu ve Arap yarımadası ülkelerinin tamamına yakınıyla en iyi bağlantıları sağlayarak, Kazak vatandaşlara en kaliteli hizmeti sunuyoruz. Yolcu profilimiz ağırlıklı olarak Kazak vatandaşlardan oluşmakla birlikte Türk vatandaşlarımız ve diğer uyruklu yolcularımıza da hizmet etme şansı buluyoruz.”

VİZE MUAFİYETİ 3 AYA çIKIYOR

Türkiye ile Kazakistan arasında 1 aylık seyahatlerde vize uygulanmıyor! 1 ayı aşan seyahatler ise vizeye tabi. Ancak iki ülke arasında imzalanan anlaşmaya göre vize muafiyeti 3 aya çıkacak. Vize muafiyet süresinin 3 aya çıkarılmasının ticari ilişkileri olumlu etkileyeceğini savunun başarılı Genel Müdür Kasap, Rusya’yla vizelerin kaldırılmasıyla ortaya çıkan olumlu tabloyu örnek gösteriyor ve Kazakistan’la vize muafiyetinin 3 aya çıkarılmasının; hem ekonomik ilişkileri, hem de havayolu taşımacılığını olumlu yönde etkileyeceğini söylüyor.

Türk Hava Yolları’nın, Kazakistan’da büyük beğeni topladığını ve hizmet kalitesini her geçen gün biraz daha yükseltmeyi hedeflediğini belirten Kasap sözlerini şöyle tamamlıyor: “THY olarak; Türk misafirperverliği çerçevesinde uçuşlarda en iyi hizmeti verirken, ekonomik seyahat imkanı sunmayı ve İstanbul üzerinden, Astana’yı tüm dünyaya bağlamayı amaçlıyoruz. Orta Asya ve Kazakistan’da hizmet sunmanın verdiği sorumluluk paralelinde Ata yurdumuza vefa borcumuzu, kaliteli hizmetle ödemeyi istiyoruz.”

THY GöRüŞ

Halil Tayfur /İşadamı-Turizmci

ORTAK UçUŞ THY KALİTESİNİ GöLGELEMEMELİ

► Yıllardır BDT ülkeleri, Arap ve Avrupa ülkelerine yaptığım seyahatleri THY ile gerçekleştiriyorum. Oldukça memnun olduğum bu yolculuklarda son 1 aydır sorun yaşıyorum. THY’nin, Kazakistan havayolu Astana Air ile yaptığı ortak uçuşta, Astana Air’den bilet alarak uçtuğumda bagaj sorunu yaşıyorum. Astana’dan, İstanbul’a ve buradan Antalya’ya aktarmalarda bagajlar, direk geçiş yapmıyor ve yolcular için kabusa dönüşüyor.

Zhanat Sultanova / üniversite öğrencisi

öĞRENCİLERE AYRICALIK BEKLİYORUZ!

► Kazakistan’dan üniversite eğitimi almak üzere İstanbul’a gidip geliyorum. GATA’dan mezun olup teğmen olacağım. Astana’dan, İstanbul’a gelirken THY’nin tüm hizmetlerini, özellikle kabin personelinin ilgisini beğeniyorum. öğrenci olarak zaman zaman bagajda ağırlık sınırını geçince, ekstra ödeme yapmak zorunda kalıyoruz. THY’nin; Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrencilere, bu anlamda ayrıcalık tanımasını rica ediyorum.

Allahverdiyef Adaletmahmudoğlu / İşadamı

THY’NİN DüNYA MARKASI OLMASI GURUR VERİCİ

► Azerbaycan asıllı bir işadamı olarak Kazakistan’dan, İstanbul’a ve buradan Avrupa ülkeleriyle, Amerika Birleşik Devletleri’ne geçiş yapıyorum. Genellikle Businnes Class’ta yolculuk yapıyorum ve hizmet kalitesinden oldukça memnunum. Bir Türk markası olarak THY’nin, dünya genelindeki en büyük havayolu şirketleri arasında olması, uçakta Türkçe konuşan personelin olması bizi evimizde hissettiriyor ve bundan gurur duyuyoruz.

Sıla Kılıççöte / üniversite öğr. üyesi-Bilim Kadını

çOK ŞEY DEĞİŞTİ

► 1987 yılında Amerika’ya, Newyork’a ilk uçuşumu yapmıştım. WC’nin kapısı arıza vermiş ve içerde kilitli kalmıştım, uçak inince itfaiye yardımıyla oradan çıkarıldım. Elbette o günden bugüne çok şey değişti. Modern uçaklar, temiz ve konforlu uçuş, eğitimli personel THY’yi çok önemli bir marka haline getirdi. Amerika’da yaşayan bir Türk olarak THY’nin, temizlik ve titizlik anlayışını takdir ediyorum.

TüRKİYE İLE KAZAKİSTAN BİRBİRİNİ TİKA İLE YENİDEN KEŞFEDİYOR!

► Turizm eğitim programlarından sosyal sorumluluk projelerine varıncaya kadar birçok alanda önemli projeler üreten TİKA; Kazakistan’daki savcı, doktor, polis, bankacı, öğretmenleri Türkiye’de konuk ediyor ve iki ülkenin birbirini gerçek anlamda tanımasını sağlıyor.

Türkiye’nin “İşbirliği Eli” olarak da tanımlanan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) kurulduğu 1992 yılından bugüne ortak kültür ve değerlere sahip olduğumuz ülkeler başta olmak üzere 5 kıtada geliştirdiği projelerle dikkat çekiyor. 30 ayrı ülkede 33 ayrı program koordinasyon ofisiyle çalışan ve yaklaşık 100 ülkede projeler üreten TİKA, Kazakistan’da da birçok alanda değişik faaliyetler yürütüyor. Başkent Astana’nın modern yerleşim bölgesindeki merkez ofisten, Kazakistan’ın birçok bölgesine dair özgün projeler ürettiklerini belirten TİKA Kazakistan Program Koordinatörü Evren Rutbil, bugüne kadar başarıyla tamamladıkları birçok faaliyetin yanında, ileriye dönük hedeflerinin de olduğunu belirtiyor ve ekliyor; “Türkiye ile Kazakistan arasındaki ilişkileri geliştirmeyi ve iki kardeş ülkenin birbirlerini gerçek anlamda tanımalarını hedefliyoruz. çeşitli alanlarda programlar geliştiriyoruz.

örneğin turizm eğitim programını gerçekleştirdik ve bu sayede Kazak Teknoloji ve İş üniversitesi’nin eğitmen ve öğrencilerinden oluşan gruba çankırı Karatekin üniversitesi’nde 3 haftalık turizm eğitim programı düzenledik. Yine Kazakistan Milli Bankası’nın uzmanları için TCMB, BDDK ve TMSF ile işbirliğinde 1 haftalık “sorunlu aktif yönetimi” konulu eğitim düzenlendik. Kazakistan Devlet Personel Yönetim Merkezi’nin uzmanlarına Devlet Personel Başkanlığımız ve öSYM ile işbirliğinde 5 günlük “kamu personeli seçme sistemi ve e-devlet uygulamaları” konulu eğitim programı düzenledik. Ayrıca; Kamu Yönetimi Akademisi’nde Tercüme Merkezi Kurulması, Kazak-Türk Mesleki Eğitim Merkezi Kurulması, Semey Engelliler Vakfı’na Desteklenmesi, Başsavcılık Enstitüsü’nde Kriminoloji Laboratuarı Kurulması, Kostanay’da Süt Toplama Merkezi Kurulması, Türkiye Kökenli Vakıf ve Derneklere Destek sunulması gibi birçok projenin yanında, sosyal sorumluluk alanıyla ilgili de çalışmalarımız devam ediyor” açıklamasını yapıyor.

KAZAKİSTAN’IN BEYİN TAKIMI TüRKİYE’Yİ TANIYOR

► Turizm eğitim programlarından sosyal sorumluluk projelerine varıncaya kadar birçok alanda önemli projeler üreten TİKA; Kazakistan’daki savcı, doktor, polis, bankacı, öğretmenleri Türkiye’de konuk ediyor ve iki ülkenin birbirini gerçek anlamda tanımasını sağlıyor.

Türkiye’nin “İşbirliği Eli” olarak da tanımlanan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) kurulduğu 1992 yılından bugüne ortak kültür ve değerlere sahip olduğumuz ülkeler başta olmak üzere 5 kıtada geliştirdiği projelerle dikkat çekiyor. 30 ayrı ülkede 33 ayrı program koordinasyon ofisiyle çalışan ve yaklaşık 100 ülkede projeler üreten TİKA, Kazakistan’da da birçok alanda değişik faaliyetler yürütüyor. Başkent Astana’nın modern yerleşim bölgesindeki merkez ofisten, Kazakistan’ın birçok bölgesine dair özgün projeler ürettiklerini belirten TİKA Kazakistan Program Koordinatörü Evren Rutbil, bugüne kadar başarıyla tamamladıkları birçok faaliyetin yanında, ileriye dönük hedeflerinin de olduğunu belirtiyor ve ekliyor; “Türkiye ile Kazakistan arasındaki ilişkileri geliştirmeyi ve iki kardeş ülkenin birbirlerini gerçek anlamda tanımalarını hedefliyoruz. çeşitli alanlarda programlar geliştiriyoruz.

örneğin turizm eğitim programını gerçekleştirdik ve bu sayede Kazak Teknoloji ve İş üniversitesi’nin eğitmen ve öğrencilerinden oluşan gruba çankırı Karatekin üniversitesi’nde 3 haftalık turizm eğitim programı düzenledik. Yine Kazakistan Milli Bankası’nın uzmanları için TCMB, BDDK ve TMSF ile işbirliğinde 1 haftalık “sorunlu aktif yönetimi” konulu eğitim düzenlendik. Kazakistan Devlet Personel Yönetim Merkezi’nin uzmanlarına Devlet Personel Başkanlığımız ve öSYM ile işbirliğinde 5 günlük “kamu personeli seçme sistemi ve e-devlet uygulamaları” konulu eğitim programı düzenledik. Ayrıca; Kamu Yönetimi Akademisi’nde Tercüme Merkezi Kurulması, Kazak-Türk Mesleki Eğitim Merkezi Kurulması, Semey Engelliler Vakfı’na Desteklenmesi, Başsavcılık Enstitüsü’nde Kriminoloji Laboratuarı Kurulması, Kostanay’da Süt Toplama Merkezi Kurulması, Türkiye Kökenli Vakıf ve Derneklere Destek sunulması gibi birçok projenin yanında, sosyal sorumluluk alanıyla ilgili de çalışmalarımız

KAZAKİSTAN’IN BEYİN TAKIMI TüRKİYE’Yİ TANIYOR

Kazakistan’ın önemli kademelerinde görev yapan yetkilileri Türkiye’ye davet ettiklerini, Türkiye’den de, Kazakistan’a uzmanların konuk olduğunu belirten Rutbil sözlerini şöyle sürdürüyor; “aralarında milletvekili, güvenlik konseyi bölüm müdürü, vilayet başsavcıları ve Başsavcılık Enstitüsü Müdürü’nün de bulunduğu 17 kişilik heyete Türkiye Adalet Akademisi ile işbirliğinde “terörizmle ve ekstremizmle mücadele” konulu 5 günlük bir çalışma ziyareti düzenledik.

Ayrıca Cumhurbaşkanlığı Kamu Yönetimi Akademisi’nin 19 yüksek lisans öğrencisi için Türkiye Adalet Akademisi’nde 1 haftalık “insan hakları” konulu eğitim programı gerçekleştirdik. Bayındır Hastanesi ile işbirliğinde Ankara’da düzenlenen Avrasya Tıp Günleri Sempozyumu’na Kazakistan’dan 3 doktorun katılımını sağladık. 13-17 Haziran 2013 tarihleri arasında Türkiye’de düzenlenen 1. Uluslararası Türkiye Sağlık Mezunları Kurultayı’na Kazakistan’dan 23 kişinin katılımı sağlandık. TİKA, MEB ve JICA işbirliğinde 2012 yılında başlatılan Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Eğitimi Projesi kapsamında 2013 yılında 4 ayrı liseden 12 öğretmen 3 hafta süreyle İzmir Mazhar Zorlu Meslek Lisesi’nde eğitim gördü. Türk tarihine ait 2000 yıllık kalıntıların bulunduğu, Astana’ya 130 km. uzaklıktaki Kumay Arkeoloji Kompleksi’ndeki kalıntıların koruma altına alınması için etrafları metal çitle çevrilerek tanıtıcı tabelalar konuldu. Ortak çalışmalarda bulunmak üzere 4 Türk bilimadamı bölgeye davet edildi.

POLİS VE DOKTORLARA öZEL EĞİTİM PROGRAMLARI

Kazakistan polisine yönelik olarak Emniyet Genel Müdürlüğümüzle işbirliğinde ikisi Kazakistan’da biri Türkiye’de olmak üzere üç eğitim programı gerçekleştirilecek. 2012 yılında 5 ayrı branşta 64 doktorun Türkiye’de eğitim gördüğü proje çerçevesinde eğitimlere 2013’te de devam ediliyor. Fitizyoloji branşında 10’ar kişilik 2 grubun Keçiören Atatürk Göğüs Hastalıkları Hastanesi’ndeki 2 haftalık staj programı tamamladı. Mayıs ayı içerisinde 5’er kişilik 2 gruba nöropataloji alanında Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 2 haftalık program düzenlendi. Kasım ayında 20 doktorun daha eğitim görmesi planlanıyor.

ASTANA EXPO 2017’DE 5 MİLYON ZİYARETçİ BEKLİYOR

Kazakistan’ın başkenti Astana, dünyanın en büyük fuarı EXPO 2017’ye ev sahipliği yapmak için hazırlıklarını sürdürüyor. Merkezi Fransa‘nın başkenti Paris‘teki Uluslararası Sergiler Bürosu, dünya fuarı EXPO‘ya 2017 yılında Kazakistan‘ın başkenti Astana‘nın ev sahipliği yapacağını açıklamıştı.

Astana‘nın bu yarışı kazanması elbette tesadüf değildi. Son yıllarda her alanda yaşadığı gelişmeler ve büyüyen ekonomisiyle Kazakistan, bölgesinde dikkat çeken bir konuma geldi. Astana’da 4 yıl sonra yapılacak EXPO 2017 fırsatını değerlendirme hedefiyle birçok sektörde yeniden yapılanma başlatan Kazakistan, Astana’yı dünyanın tanınan marka şehirleri arasına sokmayı amaçlıyor. Turizm ve otelcilik başta olmak üzere değişik alanlarda bu nedenle ciddi çalışmalar yapılıyor. ülkenin altyapısı ve otelleri yeniden yapılanıyor. EXPO 2017 ile birlikte uluslararası kongreler ve toplantılar yapılacağından dünyanın tüm iş adamlarının dikkati bu şehre odaklanacak ve tanıtım için büyük bir fırsat doğacak. Varolan otel markalarının yanında yeni bazı uluslararası otel zincirleri Astana’ya yatırım yapıyor. 15 yıl içinde kurulan yeni Astana şehri, dünyanın modern şehirlerinden biri olarak görülüyor. Daha önce AGİG zirvesi, Asya Ekonomi Forumu, Astana Ekonomik Forumu gibi önemli toplantılara ev sahipliği yapmış olan Astana, EXPO 2017 turizm sektöründe önemli bir hamle yapmayı ve Orta Asya ile Avrupa’yı birleştiren bir merkez olmayı hedefliyor. EXPO 2017 fuarının yapılacağı dönemde 5 milyon ziyaretçi bekleyen Kazakistan, hem Astana’yı hemde diğer tarihi ve kültürel zenginliklerini dünyaya daha yakından tanıtmayı hedefliyor.

ASTANA’NIN SEMBOLü: HAN çADIR

Kazakistan‘da, başkentin önemli sembollerinden biri olan Han çadır, dünyadaki değişik alışveriş ve eğlence merkezlerini birleştiren özel bir konsepte sahip. Başkent Astana‘daki ilk ve tek yaşam merkezi olma özelliğiyle öne çıkan AVM, ünlü İngiliz mimari Lord Norman Foster tarafından tasarlandı. Dünyada çadır şekline sahip en büyük yapı olan Han çadır, Kazakistan’ın en büyük alışveriş, eğlence ve yaşam merkezi konumunda. Alışveriş Merkezi’nin ana fikri, canlı ağaçlar ve çiçekler ile günlük hayattan konfor ve rahatlık sunan bir atmosfer oluşturmak üzere kurgulanmış. Buna ek olarak güneş; neredeyse şeffaf olan etf isimli özel malzeme ile kaplanmış AVM çatısından, doğal bir ev atmosfer yaratarak binanın içini aydınlatıyor. Han çadır’nın “Binyıl Ekseni” olarak isimlendirilen girişinden, Başkanlık Sarayı‘nın muhteşem manzarası izlenebiliyor.

DüNYA MARKALARI VE EĞLENCE BURADA

Zara, New Yorker, Massimo Dutti, GAP, Bershka gibi pek çok uluslararası marka Han çadır ile Kazakistan pazarına girdi. Alışveriş merkezinin en üst katında ise Sky Beach Club yer alıyor. özel bir ısıtma sistemi ve Maldiv Adaları‘ndan getirilen kumlarla AVM’de deniz keyfi yapılabiliyor. İnanılmaz kumsalı ile Han çadır, misafirleri için adeta yapay bir plaj… öte yandan her hafta sonu düzenlenen farklı etkinliklere ev sahipliği yapan Alışveriş Merkezi, eğlenceli zaman geçirmek için de ideal fırsatlar sunuyor. Eğlence merkezi “Fame City” dördüncü katta yer alıyor. Burada eğlence araçları, slot makineler var. 38 metre yüksekliğindeki Düşüş Kulesi, çocuklar ve yetişkinler için nefes kesen eğenlence olanağı sunuyor. Monoray ile yükseklerden Han çadır‘ın muhteşem manzarasının keyfini çıkarabilirsiniz. Ve eğlenmek isteyen misafirler için dördüncü katta bulunan bir su atraksiyonu olan Roller Coaster ile yolculuk da fazlasıyla eğlenceli. Yeni eklenen “Dinopark” da sizleri milyonlarca yıl öncesine götürüyor. Burada dev dinozorların ve sürüngenlerin tüm çeşitlerini ziyaret etme fırsatını var.

KAZAKİSTAN’IN ENERJİ DEVİ KAZAKTüRKMUNAY 20 YAŞINDA

Kazakistan ve Türkiye’nin ortak petrol arama şirketi Kazaktürkmunay kuruluşundan bu yana 3 milyon 780 bin tondan fazla petrol üretti. 2012 yılında 232.80 bin ton petrol üretildi. Bu yıl sonuna dair hedef ise 233.55 bin ton petrol üretmek.

TüRKİYE İLE KAZAKİSTAN ORTAK çALIŞIYOR

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türkiye ile Kazakistan devletlerinin ortak kuruluşu Kazaktürkmunay Ltd’nin 20. Kuruluş yıldönümünü yayınladığı özel tebrik mesajıyla kutladı. İki devlet arasındaki ekonomik ilişkileri arttıran Kazaktürkmunay Ltd, enerji sektöründe büyümeyi sağlayan önemli projelere imza atıyor.

20. yılını tamamlayan Kazaktürkmunay Ltd’nin Genel Müdür Yardımcısı Dr. Murat Yılmaz; ortak şirkette bugüne kadar hizmet etmiş herkese teşekkür ederek, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Kazakistan Cumhuriyeti Yeraltı Kaynaklarını Koruma Bakanlığı (Kazarubejgeologıya) arasında 9 Ocak 1993 yılında imzalanan Kuruluş Anlaşması ile resmi olarak kurulan Kazaktürkmunay Limited Şirketi’nin 4 Şubat 1993 yılında devlet tescili yapılan ilk Ortak Petrol Şirketi özelliğine sahip olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı: “Bu yıl kuruluşunun 20. Yılını kutladığımız Kazaktürkmunay Limited Şirketi’nin (KTM) hisselerinin yüzde 51’i “KazMunayGaz” Milli Şirketi A.Ş.’ye, yüzde 49’u ise ‘Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) aittir. Bu ortak şirket tarihsel kardeşliğin güzel bir örneğidir. Ortak şirketimiz, Batı Kazakistan’ın dört ayrı bölgesinde gelişmiş en son teknolojik ekipmanları kullanarak 2B (iki boyutlu) ve 3B (üç boyutlu) jeofizik sismik arama çalışmalarını gerçekleştirdi. Bugüne kadar toplanmış verilerin değerlendirilmesi neticesinde, yapısal ve stratigrafik kapanların varlığı ortaya konuldu ve açılan kuyularda olumlu sonuçlara ulaşıldı. “Birliğin olduğu yerde bereket vardır” felsefesi ile çalışmalara başlayan KTM, 1996 yılında ilk ticari petrol keşfini yaptı. Kazaktürkmunay bugüne kadar yaptığı çalışmalarla Kazakistan Cumhuriyeti’nde arama, üretim ve geliştirme projelerini planlanan şekilde hayata geçirdi. üretilen petrolün ana boru hatlarına taşınması, istasyonlarda depolanması, proses edilmesi ve eriyik gaz ütilizasyon projelerini zamanında gerçekleştirerek Kazakistan’daki petrol sektörünün gelişimine katkı sağladı.”

EKONOMİK GELİŞİM SOSYAL REFAHI ARTTIRIYOR

Kazaktürkmunay’ın faaliyetlerine başladığı günden bu yana teknik çalışmalarının yanında, sosyal-kültürel ve tarihsel ilişkilerin daha da geliştirilmesinde de önemli bir rol üstlendiğine işaret eden Yılmaz; sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Kazakistan’da bugüne kadar konut, lojman, kreş, okul ve bahçe gibi birçok projenin hayata geçirildiğini ve tiyatro, kültür merkezi, cami gibi çeşitli kültürel projeye sponsor olunduğunu söyledi ve ekledi: “Ortak tarihsel bir geçmişe sahip kardeş milletin ortak eseri şirketimizin 20. Yılı nedeniyle Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın N.A. Nazarbayev’in gönderdikleri özel tebrik mesajı bizleri onurlandırdı. Verdikleri bu anlamlı destek sayesinde Kazaktürkmunay çalışanları olarak bizler önümüzdeki dönemde daha da büyük projeler gerçekleştirmek ve kardeşlik bağlarını daha da güçlendirmek için yolumuza devam edeceğiz.”

“YILIN EN İYİ SOSYAL PROJESİ” öDüLü KTM’NİN

Kazaktürkmunay Ltd’nin geçen yıldan itibaren eriyik gaz utilizasyonu programı çalışmalarına başladığını ifade eden Yılmaz, bu program sayesinde Aktöbe bölgesinde yeralan Bayganin İlçesi, Jargamız Köyü’ne gaz hattı çekerek, burada yaşayanlara bedava gaz temin ettiklerini ve böylece halkın yaşam standardının yükselmesine yardımcı olduklarını dile getirdi. Kazaktürkmunay Ltd Şirketi geçen yıl bu tür çalışmalarından dolayı Cumhurbaşkanı’nın talimatı ile “Yılın En İyi Sosyal Projesi”ne aday gösterilmiş ve “PARIZ” ödülünü almaya hak kazanmıştı.

KAZAKTüRKMUNAY BU YIL 233 BİN TON PETROL üRETMEYİ HEDEFLİYOR

Kazaktürkmunay Ltd bugün 3 adet lisanslı blokta üretim yapıyor. Aktöbe bölgesinde IIA blokunda (Laktıbay Sahası) ve Güney Karatöbe sahasında (lisans-MG-370) sanayi üretimi devam ediyor. Mangıstau bölgesinde IV blokta 4 sahada sanayi amaçlı geliştirme yapılıyor. (Batı Yelemez, Doğu Saztöbe, Güney Doğu Saztöbe, Kuzey Doğu Saztöbe). Kazaktürkmunay Ltd.’nin kuruluşundan bu yana 3 milyon 780 bin tondan fazla petrol üretildi. 2012 yılında 232.80 bin ton petrol üretildi ve 2013 yılında 233.55 bin ton petrol üretilmesi hedefleniyor.

Şirket kuruluşundan bugüne 8.538.2 km tül 2D sismik profil, 1439 km2 hacimli 3D sismik yapıldı. 1993 yılında beri Kazaktürkmunay’ın lisanslı bloklarında toplam 222.221 metre tül sondaj yapıldı. Sadece 1994 yılında Kazaktürkmunay 64.6 bin metre sondaj gerçekleştirdi. Diğer tüm yabancı şirketlerin o yıl yaptığı sondaj miktarı ise 20 bin metreyi aşmadı. Ortalama derinlikleri 3.476.2 metrelik 116 arama kuyusu ve 7 üretim kuyusunun inşaatı tamamlandı. Bunlardan 49 adet yeni arama ve 7 üretim kuyusunun inşaatı Kazaktürkmunay Ltd tarafından yapıldı.