AVRUPA`NIN LOKOMOTİFİ ALMANYA

Dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan Almanya ekonomisinin son durumunu araştırmak için üzere gittiğimiz başkent Berlin’de gri bir hava karşılıyor bizleri. Yağmurlu ve soğuk havasına karşın yemyeşil doğasıyla huzur veren Almanya kuralların ülkesi olarak da biliniyor… Yemyeşil parkların renk kattığı Başkent’in meydanlarını gezerken; sistemin herkesi ve her şeyi nasıl etkisi altına aldığına şahit oluyoruz. Şehir adeta tıkır tıkır işleyen bir saati andırıyor. Ağaç sevgisi bu ülkede kanunlarla koruma altına alınmış. Ağaç kesenlere çok ciddi cezalar veriliyor. Şehir parklarındaki her bir ağaç numaralı bir kimliğe sahip.

Berlin’de; şehrin en yüksek yapısı olan TV kulesi, Müzeler Adası yakınlarındaki Rotes Rathouse, Berlin Katedrali ve birçok tarihi müze gezilmeye değer. Potsdam Meydanı ve Branderburg Kapısı da görülmesi gereken diğer yerler arasında. Tiergarten semtindeki Berlin Zoolojik Hayvanat Bahçesi ise Almanya’daki en eski ulusal hayvanat bahçesi olma özelliği taşıyor. Bu şehirde ayrıca gezip-görülmesi gereken pek çok güzel mekan var. Berlin deyince elbette akla ilk olarak Berlin Duvarı geliyor. 1949 ile 1990 yılları arasında Doğu ve Batı Berlin olarak ikiye bölünen kent, Berlin Duvarı‘nın 1990 yılında yıkılması ve komünizmin çökmesiyle yeniden birleşti. Birleşmenin ardından Berlin, uzun bir süre küllerinden yeniden doğmak için mücadele verdi. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ABD, Rusya, İngiltere ve Fransa’nın eline geçen Berlin’de; Rusya ile Amerikan bölgesini birbirinden ayıran Berlin Duvarı’nın izlerini bugün de görmek mümkün. Geçmişte Doğu Almanya ile Batı Almanya’yı birbirinden ayıran Berlin Duvarı bugün, binlerce turiste mekan oluyor, ressamlar için tuval vazifesi görüyor.

ALMANLAR’IN KALİTE TUTKUSU

Bu yılsonunda ekonomik büyüklüğü 3 trilyon 597 milyar 965 milyon dolar olması beklenen Almanya, üretimde kaliteye büyük önem veriyor. Alman ürünleri kalite demek. Bu nedenle tüm dünya tüketicileri, Alman ürünlerini kalite ile özdeşleştiriyor ve güvenle satın alıyor. Kaliteye olan sadakatleri nedeniyle tüm dünyada ciddi bir güven kazanmayı başaran Almanlardan; çalışkanlık, disiplin, tecrübe, birikim ve teknolojik altyapı alanında öğrenecek çok şey var. Sanayi ve hizmet sektöründe dünya çapında söz sahibi olan Almanya, adeta dev bir fabrikayı andırıyor. İhracat ağılıklı üretimiyle dış ticaret fazlası veriyor. ülke ekonomisi AB’yi sarsan krizde ortaya çıkan yavaşlamanın ardından yeniden büyüme trendine geçerek Avrupa’nın lokomotifi olmaya devam ediyor. Kuzey Denizi ile Alp Dağları arasında yer alan Almanya, Avrupa’nın tam ortasında bulunuyor. Dokuz komşu ülke ile sınırı var. Kuzeyde Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Batıda ise Fransa yeralıyor. İsviçre ve Avusturya Güneyde, çek Cumhuriyeti ve Polonya ise Doğu’daki komşuları. 1990 yılında Demokratik Almanya Cumhuriyeti ile birleşmesinin ardından Almanya, Avrupa’daki gücünü iyice pekiştirdi.

AVRUPA‘DAKİ YATIRIM MERKEZİ: KUZEY REN-VESTFALYA

Kuzey Ren Vestfalya, Avrupa’nın tam merkezinde yeralıyor. Hollanda ve Belçika ile sınır komşusu olan Kuzey Ren Vestfalya, Almanya’nın 16 eyaleti arasında en büyük nüfusa ve en yoğun yerleşime sahip olanıdır. 2012 yılında 582,1 milyar Euro ile Almanya’nın gayri safi yurtiçi hâsılasının yüzde 22’sini gerçekleştiren Kuzey Ren Vestfalya, bu konuda Alman eyaletleri arasında birinci sırada. Uluslararası sıralamada Türkiye’den sonra yer alıyor. Kuzey Ren Vestfalya, Avrupa’nın gayri safi yurtiçi hâsılasının yüzde 4,5’ini sağlıyor. (AB-27). Almanya’nın en büyük 50 şirketinden 17’sinin merkezi burada yer alıyor. (Alman Telekom‘u, Bayer, E.ON, Deutsche Post DHL, Metro, Rewe, RWE, ThyssenKrupp)

YATIRIMCIYA 3 FARKLI TEŞVİK

Almanya’da yatırımcılara 3 farklı teşvik sunuluyor. Birincisi, AB tarafından belirlenmiş şehirlere ve noktalara verilen teşvikler. İkincisi Federal Hükümet’in sağladığı teşvikler (Nakit teşvik, vergi teşviği ve personel çalıştırma teşviği). Bu teşvikler yatırım miktarına göre veriliyor. üçüncüsü ise eyaletlerin verdiği teşvikler.

EKONOMİNİN KALBİ HİZMET VE SANAYİ SEKTöRLERİNDE ATIYOR

Petrol ve maden cevheri bakımından sınırlı kaynakları bulunan Almanya, yurtiçi tüketiminin dörtte birini karşılayabilecek düzeyde doğalgaz kaynaklarına, ayrıca geniş taş kömürü, linyit kömürü ve tuz kaynaklarına sahip. Yenilenebilir enerjiler alanında AB ülkeleri arasında ilk sırada yer alan
Almanya’da ekonominin kalbini imalat sanayi ve ilgili hizmet sektörleri oluşturuyor. En önemli imalat sektörleri sanayi makineleri, otomotiv ve kimya sanayiyken son yıllarda telekomünikasyon sektörü de önde gelen faaliyet alanlarından biri haline geldi. Diğer taraftan, Ruhr bölgesindeki çelik imalat sektörü ciddi biçimde küçülürken tarım da önemini giderek yitiriyor. Diğer sanayileşmiş ülkelerde olduğu gibi Almanya’da da hizmetler sektörünün önemi giderek artıyor.

SANAYİ EKONOMİNİN BELKEMİĞİ

GSYİH içindeki payı hizmetler sektörü karşısında giderek küçülmekte olsa da imalat sanayi halen Almanya ekonomisinin belkemiğini oluşturuyor. Hizmetler sektöründe faaliyet göstermekte olan çok sayıda firma, şu ya da bu şekilde imalat faaliyeti ile ilişki içinde. 2012 yılında sanayi sektörü, Almanya GSYİH’sinin yüzde 30,5’lik kısmını oluşturdu. Dünyanın üçüncü en büyük ekonomisi olan Almanya’da neredeyse tüm sanayi mallarının üretimi yapılmakla beraber ülkenin sanayideki gücü ağırlıklı olarak taşıtlar, sermaye malları, kimyasallar ve beyaz eşya sektörlerinden geliyor. Buna karşılık havacılık ve bilgisayar donanım sanayi daha az gelişmiş olan Almanya’da, ileri teknoloji ürünlerinin üretimi ve ihracatı diğer önde gelen sanayileşmiş ülkelere kıyasla daha küçük pay alıyor.

OTOMOTİV DEVLERİNİN üSSü

Almanya’da; Mercedes, Volkswagen, Opel ve BMW (otomobil), Daimler-Benz (kamyon), Siemens ve AMD (yarı iletkenler) firmalarının yatırımları ön plana çıkıyor. Sanayinin itici güçlerinden biri olan otomotiv sektörü, Alman ekonomisi içinde önemli bir yere sahip.

ALMANYA’DA BüYüK YATIRIM FIRSATI

ALMANLAR YAŞLANIYOR

VARİSİ OLMAYAN ŞİRKETLER KAPANIYOR!

Federatif bir yapıya sahip olan ve 16 eyaletten oluşan Almanya; 80 milyonu aşan nüfusuyla, Rusya’dan sonra Avrupa’da en çok nüfusa sahip ülke konumunda. Fakat Almanya’nın nüfusa ilişkin en önemli sorunu, hızlı bir şekilde yaşlanması. Almanya’daki aile yapısı incelendiğinde; çocuk sahibi olma oranının düşük olması, hatta bazı ailelerin çocuğunun olmaması dikkat çekiyor! ülkede faaliyet gösteren bazı küçük ve orta ölçekli şirketler; mirasçısı olmadığı için kapanma tehlikesi ile karşı karşıya. Bu tablo, Almanya’da, çok ciddi bir soruna dönüşmüş durumda. Ancak bu durum, Türkiye’deki yatırımcıların bu tür şirketleri satın alması, Almanya pazarına kolayca girme fırsatını sunuyor. Zira birçoğu yarım asırdan fazla bir geçmişe sahip olan bu köklü şirketlerin üretim gücü ve sahip oldukları lisanslar oldukça değerli. Bu durum göz önünde tutulduğunda Türkiye’deki yatırımcılar için değişik birçok sektörde önemli fırsatların olduğunu söylemek mümkün.

DüNYANIN EN BüYüK KöMüR üRETİCİSİ

En önemli doğal kaynağı kömür olan Almanya, dünyanın en büyük kömür üreticisi konumunda. ülkede 2,5 milyar ton taş kömürü ve 40,5 milyar ton linyit rezervi bulunuyor. Bunun dışında önemli enerji kaynağı yok. 1996 yılında Batı Almanya’da 138 bin, Doğu Almanya’da ise 26 bin kişilik istihdam sağlayan kok ve linyit kömürü üretimindeki istihdam, 2005 yılına gelindiğinde toplam 57 bin kişiye geriledi. ülkede üretilen diğer başlıca mineraller arasında potasyum ile az miktarda üretilen nadir minerallerden uranyum, kobalt, bizmut ve antimuan ön plana çıkıyor. Ancak genel olarak ülkenin metalik mineral kaynakları çok kısıtlı. Bugünlerde çok fazla konuşulmasa da kaya gazının, önümüzdeki yıllarda ön plana çıkması ve enerjide paradigma değişikliğine yol açması bekleniyor.

ORGANİK çİFTLİKLER ARTIYOR

Halen ülke GSYİH’sinin sadece yüzde 0,8’lik kısmını oluştursa da tarım, ormancılık ve balıkçılık Almanya’nın sosyal yapılanması bakımından önemini koruyor. ülke gıdada yüzde 70 oranında kendine yetiyor. özellikle doğu ve batı ayırımı olmak üzere ülkenin bölgeleri arasında tarımsal yapılanma ciddi farklılıklar gösteriyor. Batı Almanya’da aileler tarafından işletilen çiftlikler hakim durumdayken, Doğu Almanya’da eski sosyalist kooperatiflerin devamı niteliğindeki büyük tarım işletmeleri ön plana çıkıyor. Gerek ekolojik ürünlere tüketicilerin gösterdiği talep artışı gerekse devlet desteklerinin etkisi ile organik tarımın payı hızla yükseliyor. ülkede sayıları 16.532 adet olan organik çiftlikler giderek artıyor.

İNŞAATTA AVRUPA’NIN EN İYİSİ

Almanya, Avrupa inşaat piyasasında yüzde 21’lik pazar payıyla 1. sırada. Alman ekonomisinde önemli bir yere sahip olan inşaat sektörü, 1980’lerde yaşanan durgunluktan sonra 1989-95 yılları arasında güçlü bir şekilde büyüdü. AB’de inşaat sektörü 1.305 milyar avroluk değer ile GSYIH’nın yüzde 10,4’ünü,16,3 milyon çalışan ile toplam istihdamın yüzde 7,6’sını ve sanayideki istihdamın ise yüzde 30’unu oluşturuyor.

KRİZLERE MEYDAN OKUYAN üLKE: ALMANYA

Alman ekonomisi 2009 yılında, son 60 yılın en büyük gerilemesini yaşayarak yıllık bazda yüzde 5 oranında küçüldü. İhracatın 2009 yılında yüzde 14,3 azalması 1950’den bu yana yıllık bazda yaşanan en büyük düşüş oldu. İhracattaki gerileme aynı zamanda 2003’ten bu yana dünya ihracatında ilk sırada yer alan Almanya’yı, 2009 yılında çin’in ardından ikinci sıraya düşürdü. 2009 yılında yaşanan GSYİH daralması yüzde 4,7 olarak gerçekleşmiş olup, 2010 yılında toparlanan Alman ekonomisi yılı yüzde 3,6’lık büyümeyle tamamladı. Bu 1990’da Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden sonra gerçekleşen en yüksek oran oldu. Alman ekonomisi, 2011 yılında yüzde 3,1 büyüme oranıyla hem Avrupa Birliği ülkelerinin, hem de ABD’nin iki katı hızla büyüdü. 2012’de Almanya ekonomisi, bölgesindeki borç krizi için bölgede alınan sıkı tasarruf tedbir kararlarının daraltacağı talepten etkilenerek yaklaşık yüzde 0,7 oranında daraldı.

KATMA DEĞERİ YüKSEK üRüNLERLE BüYüME STRATEJİSİ

2012 yılında Almanya’nın toplam ihracatı yaklaşık yüzde 5, ithalatı yüzde 7 oranında azaldı. ülkenin ticaret fazlası ise bir önceki yıla göre yüzde 8 arttı. ülkenin ticaret fazlası verdiği ülkeler arasında Fransa, ABD ve çin başı çekiyor. özellikle yüksek katma değerli ürünlere odaklanan Almanya, düşük ücret politikası izleyen ülkelerden kaynaklanan rekabetten İtalya ve İspanya gibi diğer Avrupa ülkelerine kıyasla daha az etkileniyor.

ALMANYA’YA NE SATILIR?

Tarım ve Gıda ürünleri İhraç Potansiyelimiz

• Sert kabuklu meyveler (fındık)
• Yaş meyve sebze
• Kuru meyveler (kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı)
• Konserve meyve-sebze (Reçel-marmelat, zeytin, turşular, biberler)
• Su ürünleri (Alabalık-tütsülü, dondurulmuş)
• Şekerli çikolatalı mamuller
• Meyve suları
Sanayi ürünleri ve Hizmetler İhraç Potansiyelimiz
• Ev Tekstili
• Hazır Giyim
• Beyaz Eşya
• Otomotiv Ana ve Yan Sanayi
• Elektronik – Televizyon

En çok ihracat nereye yapılıyor?

Almanya’da ihracatın yarıdan fazlasını sermaye malları oluşturuyor. İhracatta en büyük payı makineler, ulaşım araçları ve bunların parçaları alıyor. Bu ürünleri ilaç ihracatı izliyor. İthalatta önemli mal grupları makineler, ulaşım araçları ve bunların parçaları, petrol-doğalgaz ve ürünleri ve ilaçlardır. önceki yıllarda olduğu gibi 2012 yılında da Almanya’nın dış ticaretinde diğer AB ülkeleri, ABD ve çin’in ön plana çıktığı görülüyor. ülkenin ihracatında önde gelen ticaret partneri Fransa, ithalatta ise Hollanda.

TüRKİYE’NİN İHRACATTAKİ EN öNEMLİ PAZARI ALMANYA

Almanya 2012 yılında önceki yıllarda da olduğu gibi, ülkemizin ihracatında birinci sırada yer alırken, ithalatımızda Rusya Federasyonu’nun ardından ikinci sırayı aldı. En büyük ticari ortağımız olan Almanya ile ikili ticaretimiz, istisnai yıllar haricinde sürekli açık veriyor. 2012 yılında ise Almanya ile dış ticaret açığımız 8 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2012 yılında ihracatımız 2011 yılına kıyasla yüzde 5,9 azalarak 14 milyar dolar oldu. Almanya’ya ihracatımız yüzde 90 oranında sanayi mamullerinden, yaklaşık yüzde 10 oranında tarım ve gıda ürünlerinden oluşuyor. 2002-2008 yılları arasında Türkiye’de gerçekleşen 62.5 milyar dolarlık toplam yabancı doğrudan yatırım girişimlerinin 3.2 milyar doları Alman kaynaklı. 2010 yılında Almanya’dan Türkiye’ye 592 milyon dolar, 2011 yılında 605 milyon dolar, 2012 yılında 532 milyon dolar yatırım girişi oldu. 2011 yılında Türkiye’den Almanya’ya çıkan yatırım miktarı 93 milyon dolar. 2012 yılında Türkiye’den Almanya’ya 61 milyon dolar yatırım yapıldı.

ALMANYA’DAKİ KüçüK TüRKİYE

Almanya’da yaklaşık 44 milyon işgücü var. İşsizlik oranı ise 2012 yılında yüzde 5,5 olarak gerçekleşti. Nüfusun yüzde 8’i yabancılardan oluşuyor. Yabancı nüfusun yaklaşık yüzde 40’ını diğer AB üyesi ülkeler oluşturuyor. Yabancı nüfus resmi rakamlara göre şöyle: Türk (1.607 bin), İtalyan (520 bin), Polonyalı (468 bin), Yunan (284 bin), Hırvat (223 bin), Avusturyalı (176 bin), Bosna-Hersekli (154 bin). Ancak gayriresmi rakamlara göre Almanya’da yaşayan gerçek Türk nüfusunun yaklaşık 3 milyona yakın olduğu tahmin ediliyor.

İŞçİ GİDİP PATRON OLAN TüRKLER

1960’lı yıllarda Almanya’ya “işçi” olarak giden Türk vatandaşları, özellikle 1980’li yılların ardından girişimciliğe yöneldi ve kendi iş yerlerini kurarak işveren konumuna yükseldi. Almanya’da yaklaşık 90 bin Türk firması faaliyet gösteriyor. Daha çok küçük esnaflardan oluşan ve 10 milyar Euro’luk yatırım hacmi olan Türk firmalarının, 40 milyar Euro’luk cirosu bulunuyor. Bugünkü eğilimlerin devam etmesi halinde, Almanya’daki Türk girişimcilerinin sayısının 2015 yılına kadar 160.000’e ulaşması, Türk işletmelerinde yaklaşık 720 bin kişiye iş imkanı sağlaması, yatırım hacminin 15 milyar Euro’ya ulaşması ve bu firmaların yıllık toplam cirolarının 66 milyar Euro civarında gerçekleşmesi bekleniyor.

TARIM VE GIDA üRüNLERİNDE DE İDDİALI

Almanya sanayi ürünlerinde olduğu gibi, tarım ve gıda ürünleri dış ticaretinde de dünyanın başlıca ülkeleri arasında yer alıyor. ülke, 2012 yılı dünya tarım ürünleri (GTİP 01-24) ithalatında yaklaşık 99 milyar dolarlık ithalatla ABD’den sonra ikinci sırada, ihracatında ise 83 milyar dolarla ABD ve Hollanda’dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Organik gıdalar: Gerek ekolojik ürünlere tüketicilerin gösterdiği talep artışı gerekse devlet desteklerinin etkisi ile organik tarımın payı hızla yükseliyor.

TüRK DöNERİ FAST FOOD’A RAKİP OLDU

Türkiye ile yarışacak noktaya gelen Almanya’daki dönerciler, bu ülkede neredeyse her şehirde yayılmış durumda. Döner işi Almanlara ilk olarak 1972 yılında Kadir Nurman tarafından tanıtıldı. Döner patlama yaşadığı tarih ise 1989 yılına denk geliyor. Bu dönemde dönercilik işine başlayan Remzi Kaplan; bugün Almanya’da hem önemli bir döner üreticisi, hem de çeşitli noktalarda yer alan restaurantlarıyla satışta önemli bir oyuncu haline gelmeyi başardı. Döner üretiminde ilk fabrikasını 1991‘de kuran Kaplan, Hollanda, Berlin, Hamburg ve Hannover‘de döner üretim merkezleri kurdu. 14 ülkeye ihracat yapıyor. 128 kişi çalıştırıyor. Avrupa Döner İmalatçıları Derneği‘nin (ATDİD) kurucu başkanı olan Kaplan, Türk dönerinin hızla büyüdüğünü ve uluslararası fast food zincirlerine rakip olduğunun altını çiziyor.

ALMANLARLA çALIŞACAKSANIZ BUNLARA DİKKAT EDİN

Alman iş kültürü, esnekliği çok az olan, sıkı kurallardan oluşuyor. Dakiklik, hem iş hayatında hem sosyal hayatta son derece önemli. Alman tarafı toplantıya çok iyi hazırlanmış olarak gelir. Aynı davranış biçimini de karşı taraftan bekler. İş hayatlarında duygu ve hislere asla yer verilmez. Toplantılara resmi bir hava vermekten de son derece memnun olurlar. özel konularla ilgili konuşmaktan pek hoşlanmazlar. Her konuda mantık dahilinde hareket ederler. Kolay kolay hiçbir konuda taviz vermezler. Toplantılarla ilgili uzun vadeli planlamalar yapılmalı, kısa, ani ve kendiliğinden oluşan hareketlerden kaçınılmalı. Alman kültüründe karar verme süreci yavaştır, teklifler ciddi bir şekilde incelenir. Uzmanlaşma önemlidir. Alman iş muhataplarına, “her işi yaparız, hallederiz” şeklinde mesaj göndermek uygun değil, güven sarsılabilir!

ALMANYA’DA İŞ KURMA MEVZUATI NASIL İŞLİYOR?

Şube, GmbH, GmbH & Co. KG ve AG için sınırlı sorumluluk esastır. OHG’de ortaklar sınırsız sorumlu iken KG’de hem sınırlı hem de sınırsız sorumluluk söz konusu. Ayrıca, GmbH ve GmbH & Co. KG kurulması için 25.000 Euro, AG kurulması için 50.000 Euro sermaye konulması gerekiyor.