Bahar havasını iyi değerlendirelim

Rafı Karagöl

Tarım ve hayvancılık ile turizm sektörlerinin desteklenmesi, cari işlemler dengesinde sürdürülebilir ve kalıcı bir iyileşme sağlayacağından büyük önem taşımaktadır.

ECB’nin son dönemde AB bankacılık sistemine verdiği 1 trilyon Euro’nun yarısı Avrupalı bankalar tarafından halen Avrupa Merkez Bankası’nda kısa vadeli olarak tutulmaktadır. Uluslararası finansal piyasalarda son dönemde görülen iyileşmeler AB bankalarına da yılın 2. çeyreğinde yansıyacaktır. Bu iyileşme finansal piyasalardaki risk iştahını artıracağından AB bankalarının ECB’de park ettiği fonları cazip getiri sunan piyasalara yönlendireceği beklenmektedir. Bu anlamda bakıldığında, çin ve Asya piyasalarında özellikle aktif fiyatlarının aşırı değerlenmesi bu ülkelerin tercih edilmesini zorlaştıracaktır. önümüzdeki dönemde AB bankalarının tercih edeceği piyasaların başında Doğu Avrupa ülkeleri ile Türkiye gelecektir.

ülke olarak, uluslararası piyasalarda bahar havasının varlığını 2012 yılında iyi değerlendirerek yapısal sorunlarımızın -özellikle istihdam, cari işlemler açığı, tasarruf oranının düşmesi ve katma değeri yüksek üretimin artması- çözümüne yönelik kalıcı, sürdürülebilir ve uzun vadeli tedbirler almak gerektiği görüşündeyim.

Tarım ve hayvancılığa dayalı ürünlerin dış satışımızdaki payı (15-16 milyar USD ile) yüzde 10 seviyelerinde bulunmaktadır. Buna karşılık bu ürün gruplarındaki ithalatımız ise 8-9 milyar USD civarında bulunmaktadır. Turizm gelirlerimiz ise son yıllarda önemli denebilecek bir artışla 20 milyar USD’nin üzerine çıkmıştır. ülkemiz ithalat rakamlarının detayına baktığımızda enerji ve yatırım/ara malı ithalatının çok büyük bir pay aldığını görüyoruz. O nedenle, pek tabiî ki tüketim malı ithalatını olabildiğince piyasa ekonomisi şartları içinde azaltmak gerekiyor ise de kalıcı ve sürdürülebilir olan katma değeri yüksek ürünlerin dış satımını artırmak birçok anlamda daha sağlıklı olacaktır. Tarım ve hayvancılık ile turizm bunların en başında gelmektedir.

Cari işlemler açığının azalmasını sağlayacaktır
Tarım ve Hayvancılık ürünlerine dayalı dış satımımız ile Turizm sektörü hizmet gelirlerinin %50 oranında arttırılması -gerçekleştirilme olasılığı azımsanmayacak kadar yüksektir- ilave 15-20 milyar USD tutarında yüksek katma değer içeren dış satım artışı anlamına gelmektedir. Bunun gerçekleşmesi cari işlemler dengesinde hem sürdürülebilir hem de kalıcı bir iyileşme sağlayacağından büyük bir önem taşımaktadır.

İşsizliğin azaltılmasında çok etkili olacaktır
ülkemizde Tarım ve hayvancılık sektörü ile turizm sektöründe meydana gelecek büyüme işgücü talebinde de büyük bir artışı paralelinde getirecektir. Bu sektörlerdeki iş yaratma kapasitesi diğer sektörlere göre çok daha yüksektir. Zira bu sektörler hem emek yoğun alanlardır hem de işgücünün coğrafik olarak daha yaygın bir alana yayılmasına yol açmaktadır. Diğer taraftan bu sektörlerde daha az kalifiye işgücüne iş yaratılabilecektir, hem de ihtiyaç duyulan eğitim kısa sürede giderilebilecektir.

Göçün azalmasına yol açacağından çarpık şehirleşmenin ortadan kalkmasını sağlayacaktır
Kuşkusuz tarım ve hayvancılık sektörünün büyümesi ve bu alandaki istihdamın artması kırsal kesimdeki insanlarımızı çok daha olumlu etkileyecektir. İnsanlarımızın büyük şehirlere iş bulma umuduyla gelmelerinin büyük oranda önüne geçilebilecektir. Bu süreç ise büyük şehirlerimizdeki çarpık şehirleşmeyi önleyecek bir gelişmeyi ortaya çıkaracaktır.

Tasarruf oranının artmasına yardımcı olacaktır
Günümüz Türkiyesinde cari işlemler açığı en çok tartıştığımız konuların başında gelmektedir. Son dönemde hızla azalarak yüzde 12’ler seviyesine düşen tasarruf oranımız ise önümüzdeki yıllarda en çok tartışılacak ve gündemde yer alacak konuların başında gelecektir. Tarım ve hayvancılık ile turizm sektörünün gelişmesi birçok faydalarının yanında tasarruf oranının da artmasına büyük destek vereceğinden ulusal bir kalkınma planı çerçevesinde ele alınmayı hak etmektedir.

Mukayeseli olarak avantajlı olduğumuz alanlarda daha etkili kaynak kullanımı da sağlanmış olacaktır. ülkemiz üzerinde bulunduğu coğrafya ve çalışma çağındaki nüfusu ile bulunduğu coğrafyada tarım ve hayvancılık ile turizm alanlarında mukayeseli bir üstünlüğe sahiptir. O nedenle, ülke olarak bu sektörlerin ulusal bir kalkınma planı çerçevesinde desteklenmesi sınırlı kaynaklarımızın da etkili kullanılmasına yardımcı olacaktır.

Rafi KARAGöL