Bataryadan elektrikli taşıtlarda büyük bir yenilik

İbrahim Aybar

Merhabalar,

Zaman zaman iniş çıkış görülse de bataryadan elektrikli taşıtlar yönünde otomotiv pazarının geliştiğini artık kabul ediyoruz. Özellikle şarj işlemlerine kullanıcıların giderek alışması bu gelişmeyi hızlandırıyor.

Geçen 2023 yılında global otomotiv pazarı 14 milyon üzerinde bataryadan elektrikli (BEV) taşıt satmıştı. Bunun 8 milyon adedi Çin’de satıldı. ABD içinde satılan 1.6 milyon BEV ile de 2022 ye göre %60 artış kaydedildi. Diğer büyük pazar AB içinde ise geçen yıl 2.4 milyon BEV satışı %14 pazar payı getirmişti.

Yapılan araştırmalar, kullanıcıların tercih yaparken en çok şarj menzil mesafesi ile taşıtın satış fiyatını ve işletme maliyetini çok önemsediğini gösteriyor. Örnek olarak GlobalData.com‘un verdiği bilgiler, ABD içindeki kullanıcıların %77 sinin yakıt maliyetine nazaran sağlanan ekonomiyi ilk sıraya koyduğunu gösteriyor. Otomotiv sanayi ise daha kompakt, dayanıklı ve maliyeti düşük batarya üretimi için yoğun çalışmalar yapmaya devam ediyor. Bu noktada geleneksel Lityum-İyon esaslı sıvı faz ve grafit anotlu bataryalar yerine silikon esaslı anotlar ve katı faz bataryalar öne çıkmaya başlıyor.

Orjinal batarya ve otomotiv parça üreticileri olan OEM’ler de artan oranda Gen-2 olarak tabir edilen silikon bazlı anot teknolojisine yönelmeye başladılar. Bu yeni teknoloji ile imal edilen anotlar çok daha yüksek enerji yoğunluğu veriyor. Aynı zamanda silikonda yaşanan genleşme sorununu da çözüyor.
Otomotiv üreticileri elektrik enerjisi tüketerek hareket eden taşıtları pazarda dominant hale getirmeye çalışırken aynı zamanda üretim ve tedarik zinciri verimliliğini de sağlamak durumundalar. Bu nedenle silikon anot içeren batarya teknolojisi sayesinde aşağıdaki alanlarda rekabet üstünlüğü ve sürdürülebilir gelecek sağlama şansını yakalayacaklar gibi görünüyor.

1.Yüksek enerji yoğunluğu avantajı

Silikon anotlar sayesinde daha küçük, daha hafif ve daha verimli bataryaların üretimi mümkün hale geliyor. Öyle ki grafit anotlu klasik bataryalara nazaran %50 kapasite artışı gerçekleşebiliyor. Bilindiği gibi BEV türü taşıtların ağırlığına katkı yapan en önemli unsur batarya. Örneğin Ford F-150 kamyonetin klasik bataryası 820 kg civarında ağırlığa sahip. Silikon anot teknolojisiyle hem bu bataryayı aynı enerji kapasitesi ile 400 kg civarına indirmek hem de daha kompakt yapmak mümkün oluyor. Taşıtın dizaynı, performansı ve en önemlisi, üretim maliyeti olumlu etkileniyor. Taşıtlarda daha az batarya hücresi kullanılıyor. Taşıt üreticileri silikon anot teknolojisi sayesinde çevreyi daha fazla korumuş ta oluyorlar. Çünkü daha küçük bataryaların nakliyesi, kullanımı, ömrü sonunda geri toplanması, geri dönüşümü vb çok daha az enerji tüketiyor.

2. Daha uzun menzil ve daha hızlı şarj imkanı

Bataryalar daha fazla enerji yoğunluğuna sahip oldukça taşıtlar daha çok menzil kazanıyor ve daha çabuk şarj edilebilir oluyorlar. Örneğin %80 batarya doluluğuna ulaştıran hızlı şarj süresi 20 dakikadan 11 dakikaya inebiliyor.Bu durum, menzil mesafesini ve şarj süresini satın alma kriteri olarak öne çıkaran kullanıcıları satın alma aşamasında kolay ikna edecek argüman demek. BEV türü taşıt satışlarının hızla artmasını destekleyecek bir teknolojinin ortaya çıkması oldukça önemli.

3. Üretim maliyetinde büyük azalma

Elektrifikasyon konusuna hakim okurlarım bilirler. Bir taşıtın bataryası, toplam taşıt maliyetine %30 ila %40 oranında katkı yapar. Eğer yenilikçi teknolojilerle bu maliyet ne kadar aşağı çekilebilirse o oranda rekabet gücü artacak demektir. Taşıtın fiyatına etki eden başabaş noktası da aşağıya inmiş olur. Dolayısıyla silikon anot teknolojisine sahip yeni bataryalar bu alanda da büyük avantaj sağlayacaklar.

4. Üretimde daha az emisyon

Halen bataryalarda kullanılan grafit anotlara göre Gen-2 silikon bazlı anotlar 5 kat daha fazla enerji yoğunluğuna sahip. Bu da anot üretiminde çok daha az sayıda ve daha verimi yüksek fabrika anlamına geliyor. Bu sayede daha az karbon ayak izi ortaya çıkıyor.

Yukarıda sayılan avantajlar ile bir çok otomotiv üreticisinin gelecek birkaç yıl içinde silikon anot içeren bataryaları tercih etmesi bence kaçınılmaz. Zaten 2030 yılından başlayarak hayatımızdan çıkacak olan fosil yakıtlı taşıtların yerine böyle verimli, maliyeti düşük bataryalara sahip sıfır karbon emisyonlu taşıtlar geliştikçe otomotivdeki elektrifikasyonun çok daha hızlı ve kolay olacağı kesin.

İbrahim Aybar

Vesiile A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

aybar@turcomoney.com