BES’te İngiltere modeline mi geçilecek?

Hükümet, tasarrufları artırmak amacıyla Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) için düğmeye bastı. Bunun için başta İngiltere, Yeni Zelanda ve Amerika modelleri bülüteç altına alınacak. Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Türkiye’de tasarruf oranlarını artırmak için Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) otomatik katılım uygulamasına dönük mevzuat çalışmalarını başlattıklarını ve taslağı en kısa zamanda Meclis’e sunmayı planladıklarını bildirdi.

Şimşek, yaptığı açıklamada, BES’in, bireylerin gelir elde ettikleri dönemdeki hayat standartlarını emeklilik dönemlerinde de koruyabilmeleri için sosyal güvenlik sistemlerince sunulan emeklilik gelirine ek bir gelir sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir sistem olduğunu anımsattı.

BES’in, vatandaşların emeklilik dönemindeki refahının artırılması hedefindeki en önemli araçlardan biri olduğuna işaret eden Şimşek, aynı zamanda, bireysel emeklilik sisteminin önemli bir tasarruf aracı olarak da öne çıktığını söyledi.

Türkiye’nin şiddetle ihtiyaç duyduğu yurt içi tasarrufların artırılması noktasında sistemin gelişmesine ve yaygınlaşmasına büyük önem verdiklerini vurgulayan Şimşek, BES’in kapsayıcılığının artırılmasına yönelik çalışmalarına 2013 yılından başlayarak hız verdiklerini anlattı.

Bu kapsamda 2013’ten itibaren sistemde yatırılan katkı paylarına yüzde 25 devlet katkısı vermeye başladıklarını hatırlatan Şimşek, getirilen bu yenilik sonucunda, 2013 yılı başında yaklaşık 3 milyon kişi olan katılımcı sayısının bu yılın mart ayı itibarıyla 6 milyon kişiye ulaştığını bildirdi.

İş yeri bazlı özel emeklilik planlarına yönelik bir uygulama olan oto-katılımın da çalışanların ilk kez işe başladıklarında veya iş değiştirdiklerinde otomatik olarak bir emeklilik planına dahil edilmesi ve ilgili kişilere belirli şartlar çerçevesinde plandan çıkma imkanı verilmesi esasına dayandığını anlatan Şimşek, şöyle devam etti:

“Otomatik katılım uygulamalarının çalışanların katılımı üzerindeki etkilerini görebilmek amacıyla 2014 yılında bir pilot uygulama başlattık. Pilot uygulamaya Bursa, İstanbul ve Tekirdağ illerinden toplam 7 işveren ve 604 çalışan katıldı. Pilot proje kapsamında çalışanlar, işverenleri tarafından otomatik olarak, anlaşma yapılan emeklilik şirketi aracılığıyla, BES’e dahil edilirken ve çalışanlara bireysel emeklilik mevzuatına uygun olarak 60 gün içinde sistemden ayrılma imkanı verildi. Söz konusu süre sonunda 604 çalışandan yalnızca 4’ü bu hakkı kullanırken, çalışanların yüzde 99’u sistemde kalmayı tercih etti.”

“İngiltere, Yeni Zelanda ve Amerika’da başarılı örnekler var”

Birçok ülkede hayata geçirilen uygulamanın, İngiltere, Yeni Zelanda, ABD gibi ülkelerde başarılı örneklerinin bulunduğuna işaret eden Şimşek, pilot projesi başarıyla sonuçlanan oto-katılımın Türkiye’de de bireysel emeklilik sisteminin kapsayıcılığının artırılması amacıyla kullanılabilecek bir uygulama olacağının değerlendirildiğini kaydetti.

Bu kapsamda oto-katılım ile 6 milyon olan BES’teki katılımcı sayısının hızlı bir şekilde artması ve daha fazla kişinin sistemden yararlanmasının beklendiğini vurgulayan Şimşek, geçen ay itibarıyla devlet katkısı dahil 51 milyar lira olan sistemdeki fon büyüklüğünün oto-katılım ile birlikte ivme yakalayarak yurt içi tasarrufların artışına önemli derecede katkıda bulunacağının öngörüldüğünü bildirdi.

Şimşek, oto-katılım sisteminin, emekliliğe yönelik tasarruf yapmayı özendirici yapısı nedeniyle de son derece önemli olduğunu vurguladı.

“Sistemin kurgusunu tüm paydaşlarla istişare ediyoruz”

Başbakan Yardımcısı Şimşek, 64. Hükümet Eylem Planı’nda BES’te otomatik katılım sisteminin Türkiye genelinde uygulamaya konulmasını öngördüklerini hatırlatarak, bu kapsamda mevzuat çalışmalarını başlattıklarını bildirdi.

Uygulamanın hayata geçirilebilmesi için Hazine Müsteşarlığınca dünya uygulamaları incelenerek Türkiye’deki otomatik katılım sisteminin kurgusunun emeklilik şirketleri de dahil tüm paydaşlarla istişare edildiğini anlatan Şimşek, taslağı en kısa sürede TBMM’ye sunmayı planladıklarını sözlerine ekledi.