Bitcoin kazançlarında vergisel risk var

MAZARS Denge Vergi Hizmetleri Ortağı ve Yeminli Mali Müşavir Dr. Numan Emre Ergin, Bitcoin’den elde edilen kazançlarda vergisel risk bulunduğunu söyledi. 

Bitcoin hakkında çok sayıda kafa karıştıran açıklamalar yapıldığını belirten Ergin, “Bitcoin’in bir balon olduğu ve yatırım yapılamaması gerektiği yolunda uyarılarda bulunulmaktadır. Bütün bu uyarılara rağmen Bitcoin’e yapılan yatırımlar ve Bitcoin üzerinden yapılan işlemler her geçen gün artmaktadır” dedi.

Gündemin üst sırasında yer alsa da Bitcoin’in ne olduğunun tam olarak tanımlanmadığını aktaran Dr. Ergin, “Kripto para Bitcoin fikri, 2008 yılında Satoshi Nakamoto mahlas ismiyle yayınlanan, ‘Bitcoin: Uçtan Uca Elektronik Ödeme Sistemi’ isimli makaleyle dünyaya duyurulmuştur. Sistem, Blok-zinciri (Block-Chain) denilen açık kaynaklı kod yazılımına dayanmaktadır. Aslında bir yatırım aracından ziyade bir ödeme aracı olarak tasarlanmış olup merkezi olmayan birimlerce tedavüle sürülen şifrelenmiş bir dijital para olarak tanımlanabilir” diye konuştu.

“BİTCOİN’NİN PARA OLARAK KABUL EDİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL”

Bitcoin’in bir merkez bankası tarafından yaratılmadığını, arzının 21 milyon adetle sınırlanmış olup fiyatı piyasadaki arz ve talebe göre belirlendiğini kaydeden Dr. Ergin şunları söyledi:

“Her ne kadar kripto para olarak adlandırılsa da bugün Bitcoin ve benzerlerinin para olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Ayrıca, Bitcoin ve diğer kripto paraların ne olduğu ülkelerin hukuk sistemleri tarafından net olarak ortaya konulmuş değildir. Ülkemizde de Bitcoin hakkında yapılmış herhangi bir hukuksal düzenleme bulunmamaktadır.

“Mevcut hukuk sistemimiz içerisinde Bitcoin; para, elektronik para, menkul veya gayrimenkul eşya, gayrimaddi hak değildir. Hukuk sisteminde net bir yerinin olmaması Bitcoin’e yatırım yapanların bu yatırımlarının hukuk tarafından korunmasını zorlaştırmaktadır. Ancak bu hukuki belirsizlik, Bitcoin üzerinden elde edilen gelirlerin vergilendirilmeyeceği anlamına gelmemektedir.

“Zira ortada elde edilen bir gelir bulunmaktadır. Ortada sadece gelirin ve yapılan işlemlerin sujesini oluşturan Bitcoin’in tanımlanması sorunu vardır. Bu tanımlama elbette ulaşılacak vergisel sonuçlar üzerinde de etkili olacaktır.”

“MEVZUATIMIZDA BİTCOİN NEVİ ŞAHSINA MÜNHASIR BİR SANAL ÜRÜNDÜR”

Vergi mevzuatımızda Bitcoin’e dayalı işlemlerin vergilendirilmesine ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığını vurgulayan Dr. Ergin, şöyle konuştu:

“Bununla birlikte, halihazırda Bitcoin’in vergi mevzuatımızdaki yeri alım satıma konu nevi şahsına münhasır bir sanal üründür. Bitcoin alım satımında üç taraf bulunmaktadır. Bitcoin üreten madenciler, alım satım yapan kişiler ve bu işlemlere aracılık eden şirketler.

“Bitcoin alım satımını ticari bir faaliyet içinde yapan gerçek kişilerin kazançları ticari kazanç olarak vergilenecektir. Yıl içinde bir kereden fazla yapılan alım satım işlemi Maliye Bakanlığı tarafından ticari faaliyete karine olarak dikkate alınmaktadır. Bir kerelik bir alım satımda ise arızi ticari kazanç elde edilmesi söz konusu olup bu kazancın 2017 yılı için 24 bin lirayı aşması halinde vergilendirilmesi mümkün olacaktır.”

“BİTCOİN ALIP SATAN KURUMLARIN KAZANCI KURUMLAR VERGİSİNE TABİDİR”

Bitcoin alıp satan kurumların kazancının kurumlar vergisine tabi olduğunu söyleyen Dr. Ergin, “Ayrıca dönem sonlarında aktiflerinde Bitcoin varsa onu da değerlemeye tabi tutmalıdırlar. Değerleme ölçüsü ise Vergi Usul Kanunu’nun 289’uncu maddesi uyarınca mukayyet değer üzerinden olacaktır. Dolayısıyla, aktifteki Bitcoin’ler satılmadığı sürece değer artışı üzerinden değerleme nedeniyle vergi ödenmeyeceklerdir. Ayrıca işlemlerin Türkiye’de gerçekleştirilmesi şartıyla, Bitcoin teslimleri KDV konusuna girmektedir. Dolayısıyla Bitcoin alım satımı sırasında KDV ödenmesi söz konusu olacaktır” dedi.

“BİTCOİN ALIM SATIMINA YÖNELİK OLARAK YAPILAN SÖZLEŞMELER DE DAMGA VERGİSİNE TABİDİR”

Bitcoin alım satımına aracılık eden şirketlerin ise Türkiye’de faaliyette bulunmaları kaydıyla, bu işlemler nedeniyle elde ettikleri komisyon gelirlerinin kurumlar vergisine tabi olacağının altını çizen Dr. Ergin, ” Bitcoin alım satımına yönelik olarak yapılan sözleşmeler de damga vergisine tabidir. Bitcoin madencilerinin vergi kanunlarımız karşısındaki durumu ise bir imalatçıdan farksız olup bu faaliyetleri nedeniyle oluşan kazançları gerçek kişi ise ticari kazanç, şirket ise kurum kazancı olarak vergiye tabi olup bunların Türkiye’de gerçekleştirdikleri Bitcoin teslimleri de KDV’ye tabi olacaktır” diye konuştu.