Celal Bayar-Anlatıyor; Atatürk`ün Dini Görüşü ve Okullarda Din Dersi

Ali Coşkun

Bu günlerde bazı kesimlerce konu tekrar ısıtılıp gündeme taşınınca yaşadığım olayı özet olarak sunmayı görev saydım.

Devlet Başkanı Kenan Evren bu konuda kararlı görüldüğünden ilköğretim ve orta öğretimde okutulacak Din kültürü konusunda hazırlanacak kitap için o sırada Ankara üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı olan Prof. Dr. Hüseyin Atay ile Hadis kürsüsü başkanı Prof.Dr. Mehmed Said Hatiboğlu ile birlikte Hukuk Fakültesinden Siyasal Bilgiler Fakültesinden ve Hacettepe üniversitesinden birer öğretim görevlisinden oluşan bir komisyon görevlendirmişti.

Hocalarımız faydalı bir çalışma yapabilmek ve din dersine Atatürk‘ü alet ederek direnç gösteren kesimlere karşı güçlü olmak için önce Atatürk‘ün bu konuda ki görüşlerini kaynaklara dayalı olarak araştırmaya karar vermişler, bu araştırmalar sırasında karşılarına o tarihlerde hayatta olan Atatürk‘ün yakın çalışma arkadaşı Cumhurbaşkanlarımızdan Celal Bayar çıkmış kendisi ile bir söyleşi yapabilmek için beni aradılar ve bir randevu sağlamamı istediler.

Eski DP milletvekillerinden Servet Sezgin beyle Celal Bayar‘ı evinde ziyaret ederek durumu anlattık. “Yararlı bir hizmettir buyursunlar dedi” ve kendisini Prof. Dr. Hüseyin Atay, Prof. Dr. Mehmed Said Hatipoğlu ile birlikte 22 Haziran 1982 tarihinde İstanbul çiftehavuzlarda ki konutunda ziyaret ettik. Bir asra merdiven dayamış (99) yaşına göre sağlığı yerinde sayılırdı zekası ise maşallah pırıl pırıldı yılları dün gibi hatırlıyor ve akıcı bir şekilde anlatıyordu, bu tarihi konuşmayı hem ben, hem de hocalarımız teyp ile kayda aldık böylece Celal Bayar‘ın anlattıkları Atatürk‘ün görüşleri doğrultusunda okullarda din derslerinin okutulmasında büyük destek sağlamış oldu.

Prof. Dr. Mehmed Said Hatipoğlu yönetiminde yayınlanan İslamiyat – kitabiyat dergisi eki olan bültenle 2007 Nisan – Haziran ayında bu söyleşiyi deşifre ederek yayımlandı.

Celal Bayar‘la Atatürk üzerine yapılan uzun söyleşiden ve hocaların araştırmalarından önemli gördüğüm bazı özet görüşler sunmakla yetiniyorum.

a) Araştırma Sonucu Heyetin Görüşü:

*Atatürk bilhassa 1923 tarihli beyanlarında kendisinin İslam dinine mensup olduğunu ve İslamiyet‘in dine, fenne ve modern ilimlere muvafık bir din olduğunu belirtmişti. Memleketimizde bütün fertlerin dinini öğrenebilmesinin lazım geldiğinden, dinini öğrenebileceği yerin mektep olduğundan, dini öğretecek yüksek seviyede öğretmenlerin, din alimlerinin yetiştirilmesinin lüzumundan bahsetmişti.

b) Celal Bayar‘ın ifadelerinin özeti:

*Atatürk‘ün dini sahadaki görüşleri ve fikirleri memleketimize , yakın çevreye ve bütün Garp dünyasına yanlış aksettirilmiş, bilhassa Türkiye‘de yapılmış olan inkılaplar dinin aleyhine olarak gösterilmiştir.

*Atatürk hiç bir zaman dinsiz değildi. Ve dinsiz olmaklığın ancak basiretsizlik olduğuna inanmış bir insandı. Hurafe (din dışı sonradan eklenen davranışlar)düşmanıydı.

*Atatürk her şeyden evvel bu laiklik meselesinin müslümanlar arasındaki (farklı inanışları ve davranışları) nifağı ve düşmanlığı kaldıracağına inanmıştır.

*Minarede ezan Türkçe okunur, Arapça okunur diye mesele oluyor. Ama caminin içerisinde Arapça kamet getiriliyor. Minarede yasaktır içeride serbesttir. Ya hepsi bir olur ya hiçbirisi olmaz.

*Söyleyebilirim ki ben çok zaman Peygamber‘in peygamber olduğuna ve onun büyük adam olduğuna dair sözleri hiç tereddüt etmeden Atatürk‘ün ağzından çıktığını işitmişimdir.

Aralık 2014

(*)Bu söyleşi, 22 Haziran 1982‘de İstanbul / çiftehavuzlar‘da Hüseyin Atay, Mehmed Said Hatiboğlu ve Ali Coşkun‘un katılımlarıyla gerçekleşmiştir.

Ali COŞKUN

58 ve 59 Hükümetler

Sanayi ve Ticaret Bakan

coskun@turcomoney.com