ChatGPT finans dünyasında hangi değişiklikleri yaratacak?

Prof. Dr. Mehmet Yazıcı

-Geçen yıla kadar Bankacılık Yasası açısından da değişmez gördüğümüz dijital bankacılık lisansları, bugün sektörde köklü bir değişimin de kapılarını aralamış oldu. Finans dünyasının geleceği olarak görülen dijital bankacılık ve dijital finans dünyasında değişim ve dönüşüme blokzincir, kripto para ve NFT teknolojileri ile uyum içerisinde olmayı da şart kılıyor.

–ChatGPT’nin her yerde karşımıza çıktığı bugünlerde yapay zeka, robotik otomasyon, analitik ve diğer gelişen teknolojilerin sağladığı gelişim ve değişim sürecinde, özellikle finansal karar destek sistemlerinin sanal dünya üzerine taşınması ile yeni bir kavramın ortaya çıkarak tüm dünyayı hızla etkisi altına aldığına tanık oluyoruz. Sorulara insan gibi cevap verebilen ChatGPT, finans alanında çok büyük değişiklikler yaratacak.

Finans dünyasında dijitalleşme, özellikle bankacılık ürün ve çözümlerinde yıkıcı yeniliklerin ortaya çıkarak sistemin kökten değişmesine, iş yapma ve yaşam biçimimizi değiştiren yeni teknolojilerin hayatımıza girmesine neden oluyor. Bu hızlı değişim ve dönüşüm yakın gelecekte insanlarım uyum sağlayabilenler ve uyum sağlayamayanlar olarak ikiye ayrılmasına neden olacaktır. Banka genel müdürlerinin geçmişte teftiş, pazarlama, hazine kökenli olmalarına alışmışken, bu değişim ve dönüşümün bir sonucu olarak günümüzde ilk defa bilgi teknolojileri kökenli üst düzey yönetici atamalarına tanık oluyoruz.

Geçen yıla kadar Bankacılık Yasası açısından da değişmez gördüğümüz dijital bankacılık lisansları, bugün sektörde köklü bir değişimin de kapılarını aralamış oldu. Finans dünyasının geleceği olarak görülen dijital bankacılık ve dijital finans dünyasında değişim ve dönüşüme blokzincir, kripto para ve NFT teknolojileri ile uyum içerisinde olmayı da şart kılıyor.

DEĞİŞİME DİRENMEDEN HIZLI BİÇİMDE UYUM SAĞLAMAK GEREKİR

İlk dalgada gördüğümüz blokzincir teknolojisindeki hızlı gelişim, merkeziyetsiz (decentralized) finansal ürün ve süreçler yanında ikinci dalgada finansal teknolojilerin gelişimi üzerinde yapay zekanın (AI) etkilerini yaşıyoruz. Finans sektöründe de doğal seleksiyonun yalnızca güçlünün değil, akıl ile uyum becerisi gösterebilenden yana olduğunu bilerek, yapay zekanın insanların yerini alması nedeni ile işsiz kalmaktan korkmak yerine, değişime direnmeden hızlı biçimde uyum sağlayarak, yeni yetenekler kazanmaya odaklanmak gerekiyor.

ChatGPT’nin her yerde karşımıza çıktığı bugünlerde yapay zeka, robotik otomasyon, analitik ve diğer gelişen teknolojilerin sağladığı gelişim ve değişim sürecinde, özellikle finansal karar destek sistemlerinin sanal dünya üzerine taşınması ile yeni bir kavramın ortaya çıkarak tüm dünyayı hızla etkisi altına aldığına tanık oluyoruz. Sorulara insan gibi cevap verebilen chatbot’lar yanında, big data kullanabilen, bu bilgiyi güncelleyerek kendini geliştirebilen uygulamaların hızlı gelişimi, etik ve hukuki altyapın ayak uyduramaması nedeni ile kısıtlamalar ile de karşılaşıyor.

CHATGPT, YAKIN GELECEKTE FİNANS ALANINDA HANGİ DEĞİŞİMLERİ GETİRECEK?

GPT-3 dil modelinin üzerine inşa edilmiş olan ChatGPT, geliştiricilerin sohbet botları, sanal asistanlar ve diğer etkileşimli uygulamalar için hızlı bir şekilde konuşma yapay zeka ajanları oluşturmasını ve dağıtmasını sağlayan açık kaynaklı, uçtan uca bir diyalog sistemidir (forbes.com). Henüz daha kullanım alanları üzerine pek çok spekülasyon yapılıyor olmakla birlikte yakın gelecekte finans alanında nasıl değişimler yaratabileceğine ilişkin bazı olası senaryolar şunlardır:

• ChatGPT, istatistiksel analizler, senaryo analizleri yapabilir, finansal terimleri açıklayabilir, örnekler verebilir, öneriler sunabilir ve kişisel çözüm gerektiren karmaşık sorunları yanıtlayabilir. Müşterilerin finansal kararlarını daha bilinçli bir şekilde vermelerine yardımcı olabileceği gibi yakın gelecekte müşterilerin durumuna ve tercihlerine uygun olarak karar verebilir.
• Deneyimli bir finansal danışman gibi yapay zekanın finansal kurum müşterilerine kişiselleştirilmiş gerçek zamanlı finansal çözümler sunması bekleniyor. Bu kapsamda kişi veya kuruma özel finansal karar destek sistemleri, müşterilerin bütçe planlaması, tasarruf hedefleri, yatırım tavsiyeleri, yatırım araçları arasında karşılaştırma, risk iştahları, fayda-maliyet karşılaştırmaları gibi teknik ve eğitim gerektiren alanlarda bilgiye dayalı tavsiyeler verebilir.

CHATGPT SAYESİNDE FİNANS EĞİTİMİNE GEREK KALMAYABİLİR

• Bilgiye dayalı finansal karar vermenin karmaşıklığı, eğitim ve uygulama tecrübesi gerektirmesi kişi ve işletmelerin hem finansal yönetim farkındalığı hem de başarılı karar verme oranlarını değiştiriyor. Yapay zekanın hem bu farkındalığı arttırması hem de finansal eğitime katkıda bulunması (veya simültane çeviri yetenekleri ile yabancı dil öğrenimi gibi finans eğitimine de gerek kalmaması) sonucu ortaya çıkabilir.
• Günümüzde dijitalleşme ile birlikte halen insanın finansal süreçlerdeki varlığını sıfırlayamasak da, geliştirilen yapay zeka sistemleri finans sektörünün verimliliği, doğruluğunu ve uyumunu önemli ölçüde artıracaktır. Objektif kriterlerin karar algoritmalarına dönüştürülebildiği, tekrarlayan görevlerin otomatikleştirilmesi, veri girişi, işlenmesi, raporlanması gibi süreçlerin daha hızlı ve daha az hata oranı ile gerçekleştirilmesi mümkün olacaktır (expertiseaccelerated.com). Bu noktada başlangıçta danışmanların veya karar alıcıların daha doğru kararlar almasını destekleyecek yönde kullanılması artacak olup bir sonraki adımda bunların yerini alması mümkün görünüyor.

CHATGPT, TÜM FİNANSAL İŞLEMLERİ İZLEYEBİLİR, DENETİM UYGUNLUKLARINI SAĞLAYABİLİR

• ChatGPT, tüm finansal işlemleri izleyebilir, düzenleme ve denetim uygunluklarını sağlayabilir. Ayrıca, zamanında yapılacak uyarılar yaparak düzenleyiciler tarafından istenen raporları ve diğer belgeleri oluşturabilir, hatta operasyonel ve hukuki süreçleri işletebilir.
• Yapay zeka geçmiş verileri ve mevcut durumu analiz ederek geleceğe yönelik tahminler yapabilir, dinamik bir biçimde gelişmeleri izleyerek performansı optimize edebilir. Gelir, gider, nakit akışı, karlılık gibi finansal göstergelerin gelecekteki değerlerini tahmin edebilir, bütçeleme, planlama ve strateji oluşturma gibi süreçleri gerçekleştirebilir.
• Big data analizi yanında bunlardan anlamlı bilgiler çıkarabilir, verileri grafikler, tablolar veya metinler şeklinde sunabilir, raporun yapısını ve formatını iyileştirmek için önerilerde bulunabilir.

Prof. Dr. Mehmet Yazıcı

Maltepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı

yazici@turcomoney.com