Destek Patent CEO’su Yamankaradeniz’den Kazak firmalarına marka uyarısı

Destek Patent CEO’su Faruk Yamankaradeniz, Kazakistan’daki firmaları marka konusunda uyarıyor, “Kazakistan, fikri ve sınai mülkiyet hakları alanında doğru bir mevzuata sahip. Ancak buna rağmen ülkede ciddi bir ‘taklit marka’ sorunu yaşanıyor. Yatırım yapmayı düşünen firmaları ‘marka koruması’ konusunda önlem almalı” diyor.

1983 yılından bu yana sınai mülkiyet hakları alanında marka, patent ve tasarım tescillerinde danışmanlık hizmeti veren Destek Patent, 2020 yılında Türki cumhuriyetlerden Kazakistan’da bölge ofisi açarak başta Orta Asya olmak üzere çevre bölgelerde de çalışmaya başladı. Kazakistan pazarı hakkında değerlendirmelerde bulunan Destek Patent CEO’su Faruk Yamankaradeniz, Kazakistan’da ciddi bir fikri ve sınai mülkiyet hakları mevzuatı olmasına rağmen ülkenin taklit ürünlerle dolu bir iç pazara sahip olduğunu belirtiyor.

Kazakistan’da yatırım yapmak isteyen firmalar için marka korumasının çok önemli olduğunu vurgulayan Faruk Karadeniz’in değerlendirmeleri şöyle:

HER YIL 11 BİN MARKA TESCİL BAŞVURUSU YAPILIYOR

“Kazakistan, dünya petrol ve gaz piyasasında dikkate değer bir potansiyele sahip kilit bir oyuncu. Ayrıca altın, gümüş, uranyum ve bakır gibi önemli yeraltı kaynakları yelpazesine sahip. Kazakistan’ın Ulusal Fikri Mülkiyet Enstitüsü’ne (KAZPATENT) her yıl ortalama 10-11 bin marka tescil başvurusu yapılıyor ve bunların yalnızca üçte birlik bir kısmı Kazakistan vatandaşı. KAZPATENT’in verilerine göre enstitünün kurulduğu 2002 yılından 2021 yılına kadar ülkede 77.120 ticari marka tescil edilmiş ve 52.866 markanın korunmasına da devam ediliyor. Kazakistan’da bilinen tanınmış markaların neredeyse yarısı yabancı şirketlere ait. Yabancılardan en fazla başvuru ABD, Rusya, Çin, İsviçre ve İngiltere’den geliyor. Türkiye ise 2021 yılı verilerine göre bu listede 13’üncü sırada.”

MARKA BAŞVURULARI EN ÇOK REKLAMCILIK VE İŞ YÖNETİMİ ALANINDA

“KAZPATENT’in açıklamış olduğu istatistiksel verilere göre; 2022 yılında 6.960’ı ulusal; 4.782’si Madrid Anlaşması çerçevesinde uluslararası olmak üzere 11.742 adet marka başvurusu yapılmış. Ayrıca 838 adet patent, 1094 adet faydalı model ve 152 adet tasarım başvurusunda bulunulmuş. Yani 2022 yılında Kazakistan’da yapılan toplam fikri ve sınai mülkiyet başvuru sayısı 13.717. Bu da, ülkede sınai haklar alanında yaklaşık yüzde 85’lik bir oranla en çok ‘marka başvurusu’ yapıldığını gösteriyor. KAZPATENT’in 2021 yılı verilerine göre Kazakistan’da en çok marka tescili başvurusu yapılan alanlar, 35. Sınıf (Reklamcılık, iş yönetimi), 30. Sınıf (Kahve, çay, kakao, şeker, pirinç), 05. Sınıf (Farmasötik ve veterinerlik müstahzarları), 29. Sınıf (Et, balık, kümes ve av hayvanları) ve 41. Sınıf (Eğitim, eğitim sağlama hizmetleri) olarak göze çarpıyor.”

 ETKİN BİR MARKA KORUMASI ŞART

“Kazakistan, Paris Konvansiyonu, Madrid Anlaşması, PCT ve diğerlerinin üyesidir. Ayrıca Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) ile Avrasya Patent Organizasyonu (EAPO) internet sitelerinden ülkeyle ilgili verilere ulaşılabiliyor. Patent Yasası, Ticari Markalar Yasası dahil olmak üzere bir fikri ve sınai mülkiyet hakları koruma sistemi geliştirmiştir; İdari Kanun ve Ceza Kanunu, fikri ve sınai mülkiyet haklarının ihlali için idari ve cezai sorumluluk sağlar. Ancak ülke, halihazırda taklit ürünlerle dolu bir iç pazarla karşı karşıyadır. Bu durum sadece fikri ve sınai mülkiyet değil, aynı zamanda sağlıklarını ve hatta hayatlarını tehlikeye atabilecek kalitesiz mallar satın alan tüketicilerin haklarının da ihlal edilmesi problemini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla fikri ve mülkiyet hakları etkin bir koruma gerektirmektedir.”