Son Haberler

Döviz kurları ve Merkez Bankası’nın stratejisi

Merkez Bankası’nın uzun zamandır para politikasında sıkılaştırıcı pozisyonda olduğunu iddia ediyor. Ancak bu konuma şimdi yaklaşıyor. Bu politikanın ömrünü ise fonlama maliyetinin (dolaylı biçimde TCMB faizinin) yükselişinin makroekonomik veriler üzerinde yaratacağı etki belirleyecektir.

Son dönemde döviz kurlarında ortaya çıkan gelişmelere karşı Merkez Bankası’nın fonlama politikası üzerinden etkin bir müdahale stratejisi geliştirmeye çalıştığı gözlemleniyor. Bu kapsamda TCMB, özellikle 2017 yılı Ocak ayıyla birlikte repo ihaleleriyle fonlama yönteminden vazgeçmeye yöneldi. Ancak, TCMB’nin diğer fonlama yöntemi olan kotasyon ile piyasaya likidite vermeyi sürdürdüğü ve hatta bu kapsamdaki fonlama tutarını artırmak zorunda kaldığı dikkat çekiyor. Başka bir ifadeyle, TCMB’nin piyasaya sunduğu likiditenin kompozisyonu değişiyor.

Tablo: TCMB Fonlama Verileri (milyon TL)

İhale ile fonlama

(milyon TL)

Kotasyon ile fonlama

(milyon TL)

Toplam fonlama

(milyon TL)

TCMB Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (yüzde)
4.Kas 63.000 44.019 107.019 7,81
11.Kas 56.000 37.034 93.034 7,80
18.Kas 52.000 51.048 103.048 7,87
25.Kas 49.000 50.387 99.387 8,05
2.Ara 48.000 77.646 125.646 8,31
9.Ara 47.000 58.917 105.917 8,28
16.Ara 42.000 58.680 100.680 8,29
23.Ara 39.000 51.094 90.094 8,28
30.Ara 37.000 58.496 95.496 8,31
6.Oca 36.000 47.390 83.390 8,28
13.Oca 17.000 61.295 78.295 8,39
17.Oca 5.000 69.030 74.030 9,04

Kaynak: TCMB

 

FONLAMA MALİYETLERİ ARTTI

Piyasaya sunulan likiditenin kompozisyonunun değişmesinin yanı sıra düzeyinin de azalma eğiliminde olduğu irdelenmelidir. Nitekim 2016 Kasım ayı başında 100 milyar TL’nin üzerinde olan fonlama tutarı 17 Ocak itibarıyla 74 milyar TL’ye düştü. Sözkonusu tutarın Aralık başında 125 milyar TL’yi aştığı düşünüldüğünde, TCMB’nin likidite politikasında sıkılaştırmaya yöneldiği vurgulanmalıdır. Bu politika değişikliğinin en önemli yansıması “TCMB Ağırlık Fonlama Maliyeti” üzerinde görüldü.

dolarFonlama maliyetinin kademeli olarak önce yüzde 8 düzeyini ve repo ihalelerinin iptal edilmesiyle birlikte yüzde 9’u aşması dikkat çekiyor. Esas itibarıyla TCMB’nin bankalara likidite kullandırırken geçerli olan faiz oranı olarak yorumlanması gereken fonlama maliyetinin yükselmesi kalıcı hale gelirse bankaların kredi politikaları üzerinde de değişiklikler (miktar ve fiyat etkileri biçiminde) olması beklenmelidir.

MERKEZ BANKASI, RADİKAL KARARLARA YÖENELEBİLİR

Döviz kurları bağlamında yaşanan gelişmelere karşı TCMB’nin aldığı kararları dolaylı bir biçimde daraltıcı bir politika olarak yorumlamak yerinde olacaktır. Ancak, dikkat çeken husus Merkez Bankası’nın uzun zamandır para politikasında sıkılaştırıcı pozisyonda olduğunu iddia etmesine rağmen bu konuma ancak şimdi yaklaşmakta olmasıdır. Bu politikanın ömrünü ise fonlama maliyetinin (dolaylı biçimde TCMB faizinin) yükselişinin makroekonomik veriler üzerinde yaratacağı etki belirleyecektir. Ekonomide görülen yavaşlama dikkate alındığında, bir süre sonra TCMB’nin yeni bazı radikal kararlara yönelmesi şaşırtıcı olmayacaktır.

Doç. Dr. Ertuğrul KIZILKAYA

Yorum yok

Yorum Yazın

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

*

*

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.