Ekmek, su israfı ve yoksulluk!

Ali Coşkun

Dünyada bir taraftan yılda 1 trilyon dolar değerinde 1,3 milyon ton gıda israf edilirken, diğer tarafta milyonlarca insan açlıktan ölüyor! İsraf nedeniyle evde kullanılan suyun yaklaşık dörtte biri boşa harcanıyor.

Bütün dünyada gelir dağılımındaki dengesizlik bazı kesimleri acımasız bir hayata mahkum ediyor. Her ne kadar tam eşit bir gelir dağılımı uygulanması mümkün olmazsa da, adalet kavramı çerçevesinde ibret ve önlem alınması gerekiyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 50‘si günde 2 dolar=3,6 TL, 1 milyar kişi ise günde 1 dolar=1.8 TL ile yaşama savaşı veriyor. ülkemizde sanayileşmenin Anadolu‘ya yayılması, Devletin asli görevlerine dönmesi ile yatırım, üretim ve ihracat hedefli özel sektör öncülüğünde kalkınma modeliyle bölgesel ve kişisel gelir dağılımında giderek düzelme görülmesine rağmen halen nüfusun en zengin yüzde 20 kesiminin sahip olduğu gelirle, nüfusun en fakir yüzde 20‘lik kesiminin sahip olduğu gelir arasında 8 kat fark bulunuyor.

Bütün bu dengesizliklerin yüzlerce sebebi olsa da bana göre öncelikli sorunlardan birisi dini inançlarımızın haram kılmasına rağmen; dünyada olduğu gibi, ülkemizde de israfın her konuda devam etmesidir. örnek olarak; halkımızın temel beslenme kaynağı olan ve nimet deyince halkımızın ilk aklına gelen ekmek israfı konusunda önemli bir kamu kuruluşumuz olan TMO Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından çok ciddi bir araştırma yayınlandı. öncelikle bu araştırmada emeği geçenleri kutluyorum.

Rapordan çok özet bazı bilgileri herkesin insafına ve takdirine sunmak istiyorum. Dünyada bir taraftan yılda 1 trilyon dolar değerinde 1,3 milyon ton gıda israf edilirken, diğer tarafta milyonlarca insan açlıktan ölüyor! ülkemizde yılda yaklaşık 37 milyar adet ekmek üretiliyor ve bunun yaklaşık 2 milyar adedi israf ediliyor. Bir başka ifadeyle 860 milyon dolar=1.5 milyar TL çöpe atılıyor.

Hayatımızın diğer mucizesi olan su israfı da, giderek belirgin hale gelen başka bir tehlikeye işaret ediyor. Açıklamaya göre ekmek israfı, su israfını da etkiliyor. Tarladan sofraya gelen 1 kg ekmek için 1.6 ton su kullanılıyor. Bilindiği gibi vücudumuzun yaklaşık yüzde 63‘ü, beynimizin yüzde 70‘i, kanımızın yüzde 80‘i, yaşadığımız dünyamızın dörtte üçü su. Dünyadaki toplam su miktarı ise yaklaşık 1,4 milyar metre küp. Bu suların yüzde 97‘si denizlerde tuzlu su ancak yüzde 3‘ü nehir, göl ve kutuplarda tatlı su olarak bulunuyor. Bunların çoğunu da çeşitli artıklarla acımasızca kirletiyor, ya da israf ediyoruz.

ülkemizde bilinenin aksine nüfusun artması, çevre kirliliği ve kullanma alışkanlıklarımızın değişmesiyle su kaynaklarımız giderek fakirleşiyor. Her ne kadar deniz ve atık suları arıtma vb. Yollarla yeni teknolojik kaynaklar aranıyorsa da, mevcut kaynakların kıymetini bilmeliyiz. Bunun için de öncelikle çevreyi kirletmemeyi ve israfı önlemeliyiz.

Araştırmalar göre israf nedeniyle evde kullanılan suyun yaklaşık dörtte biri boş yere harcanıyor. Oysa Birleşmiş Milletler raporlarına göre; her 15 saniyede 1 çocuk sağlıksız su ve susuzluktan ölüyor. Zaman başta olmak üzere kaybettiğimizde geriye kazanamadığımız tüm kıymetli varlıklarımızın kıymetini bilmeliyiz. Dinimizce de haram kılınan her türlü israfı önleme olgunluğuna erişeceğimiz daha huzurlu günlere kavuşmak dileklerimle.

Ali Coşkun
58 ve 59 Hükümette Sanayi ve Ticaret Bakanı