2013`ÜN EKONOMİSİ NEYE İŞARET EDİYOR?

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Sanayi üretim Endeksi (2010=100 temel yıllı) 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 4,0 azaldı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi yüzde 4,6, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 4,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1,4 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 azaldı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 7,2 azaldı, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,6 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise yüzde 0,7 azaldı. Ana Sanayi Grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş yüzde 5,8 ile sermaye malı imalatında gerçekleşti.

İŞSİZLİK ORANI YüKSELDİ

Türkiye genelinde işsiz sayısı 2013 yılı Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 363 bin kişi artarak 2 milyon 686 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 0,9 puanlık artış ile %9,3 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 1,1 puanlık artış ile %11,8, 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise 1,7 puanlık artış ile %18 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında 2013 yılı Temmuz döneminde, bir önceki döneme göre 94 bin kişilik azalış, işsiz sayısında ise 107 bin kişilik artış meydana geldi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek %50,9, istihdam oranı ise 0,3 puanlık azalış ile %45,7 seviyesinde gerçekleşti. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı ise 0,4 puanlık artış ile %10,1 oldu. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerde en fazla artış 12 bin kişi ile hizmet sektöründe gerçekleşti.

TüKETİCİ GüVENİ AZALDI

Tüketici Güven Endeksi 0 ile 200 arasında dalgalanan bir endekstir ve 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durum, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durum olduğunu göstermektedir. Bu bilgiler ışığında elde edilen verilere bakıldığında tüketici güven endeksi 2013 Eylül ayında bir önceki aya göre %6,6 oranında azaldı; Ağustos ayında 77,2 olan endeks Eylül ayında 72,1 değerine düştü. Ağustos ayında 103 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %7 oranında azalarak, Eylül ayında 95,8 değerine düştü. Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %3 oranında azaldı. Ağustos ayında 93,1 olan endeks değeri Eylül ayında 90,3 oldu. Ağustos ayında 86,8 olan gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %5,3 oranında azalarak, Eylül ayında 82,2 değerine düştü.

2013 YILI EYLüL AYINDA TüFE’DE AYLIK DEĞİŞİM

TüFE’de (2003=100) 2013 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,01, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,88 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,32 artış gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan aylık en yüksek artış %2,52 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan aylık düşüş gösteren tek grup %2,28 ile giyim ve ayakkabı oldu. Yıllık en yüksek artış %15,69 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TüFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre eğitim (%10,14), ulaştırma (%9,16), lokanta ve oteller (%9,13), gıda ve alkolsüz içecekler (%8,73) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Eylül 2013’te endekste kapsanan 437 maddeden; 66 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 301 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 70 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

MERKEZ BANKASI‘NIN EKİM AYI BEKLENTİ ANKETİNDE ENFLASYON VE DOLAR KURUNDA DüŞüŞ BEKLENİYOR

Merkez Bankası, Ekim ayı beklenti anketi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, yılsonu enflasyon beklentisi yüzde %7,39’a düştü. Eylül ayı beklenti anketinde bu oran %7,44 seviyesindeydi. Bankalar arası döviz piyasası yılsonu dolar kuru beklentisi Eylül ayındaki 1,9952 TL’den 1,9843 TL’ye düşerken, Eylül ayı beklenti anketinde %3,5 olarak belirlenen 2013 GSYH büyüme beklentisi aynı kaldı.
Ankette, 2013 yıllık cari işlemler açığı beklentisi 58,8 milyar dolara yükseldi. Cari açık beklentisi 2013 Eylül anketinde 58,7 milyar dolar düzeyindeydi.

Cari ayın politika faizi beklentisi, Eylül ayı anketindeki %4,50 düzeyinde sabit kalmıştır. 3 ay sonrasının politika faizi beklentisi de Eylül ayı anketine göre %4,67 seviyesinden %4,59’a gerilerken, 12 ay sonra politika faiz oranı beklentisi Eylül ayındaki %5,05 seviyesinden %4,92’ye gerilemiştir. TCMB, faiz oranlarını 23 Ekim’de yaptığı toplantıda %4,50 seviyesinde sabit bırakmış olup, %3,5 – %7,75 olan faiz koridorunda da herhangi bir değişiklik yapmamıştır.

TüRK LİRASI, EKİM AYINDA DOLAR+EURO SEPETİNE GöRE DEĞER KAZANDI…

Ekim ayında Dolar + Euro sepetine karşı TL, %2 değer kazandı. 30 Eylül’de 2,3977 olan sepet değeri 22 Ekim’de 2,3492 seviyesindeydi. Ağustos ayı içerisinde 2,00 seviyesini aşarak 2,05’lere kadar yükselen Dolar/TL kurunun, FED’in Eylül ayı toplantısında alınan tahvil alım programının değiştirilmeden devam edeceği kararının ardından Ekim ayı içinde borç tavanının 7 Şubat’a ertelenmesiyle birlikte tansiyonunun düştüğünü görmekteyiz.