Hepimiz her gün bir yerlerde rastlıyoruz. Otomotiv markalarının tepe yöneticileri, her fırsatta otomotivdeki elektrifikasyona değinen açıklamalar yapıyor.

Evet, otomotiv endüstrisi elektrik enerjisi tüketen taşıtlara yoğun yatırım yapıyor. Biz de sürekli bu haberleri duyuyoruz. Artık içten yanmalı motor bulunduran taşıtlar gözden düşüyor. Yükselen yıldız ise sıfır emisyon.

Hükümetler de bu alanda verdikleri teşvikleri, yaptıkları yasal düzenlemeleri her fırsatta dile getirmekten geri durmuyorlar. Öyle ki, toplumlarda oluşan baskı, elektrik motorlu taşıtlara geçiş dönemini beklendiğinden de hızlı tamamlayacak görünüyor. Tesla‘nın ulaştığı pazar payına ve parasal değerine bakan diğer markalar Tesla‘yı yalnız bırakacak değiller elbette. Çünkü onlar da karlı yatırımın artık nerede olduğunu gördüler.

MOTORLU TAŞIT ADETLERİ, GEREKENİN ÇOK ALTINDA KALDI

Tahmin edildiği gibi, bu dönüşüm aslında bir dizi problemi de beraberinde getirmedi değil. Batarya yangınları, geri çağırmalar, suistimal iddiaları, yarı iletken çip sıkıntısı gibi nedenlerle siparişlerin teslimat tarihleri gecikti. Dolayısıyla bu yıl da teslim edilen elektrik motorlu taşıt adetleri olması gerekenin çok altında kaldı..

2021 yılını uğurlarken bu yıla damga vuran Ford Mustang Mach E ve Volkwagen ID 4 dışında volüm yapabilecek olan ve yeni lanse edilen orta-uzun menzilli bir elektrik motorlu taşıt göremedik. Yıl içinde Porche Taycan ve Polestar 2 premium segmenti temsil eden taşıtlar oldu. Kısa menzilli taşıtlar içinde BMW i3, Ford Focus Electric, VW e-Golf bu yıl ilgi çektiler. Audi ise 140,000 $ fiyatla elektrik motorlu spor otomobil lanse etti ama satış beklentisi doğal olarak düşük. https://www.theverge.com/2021/12/21/22846960/electric-vehicles-car-companies-promises-ship-dates

Hafif kamyon pazarında Rivian lansmanını gördük. GM, Hummer EV sevkiyatına başladı. Tesla Cybertruck lansmanı ise 2022 ye kaldı.

ÇİP SIKINTISI VE TEDARİK SORUNLARI DEVAM EDECEK

Yaşanan üretim güçlükleri nedeniyle markalardan erteleme haberleri gelmeye devam ediyor. Ford, Rivian ile ortak SUV projesini iptal etti. Ford Explorer SUV lansmanı ise 2024 yılının sonuna kaldı. Öyle görünüyor ki pandemi sürdükçe ve başta çip sıkıntısı olmak üzere tedarik sorunları varken ertelemeler devam edecek.

TESLA, ABD’DE ELEKTRİK MOTORLU TAŞIT PAZARININ ÜÇTE İKİSİNE HAKİM

Tesla ABD’deki elektrik motorlu taşıt pazarının üçte ikisine hakim durumda. Tesla Model Y satışları bu yıl ilk kez Tesla Model 3 satışlarını geçerek en iyi satan otomobil oldu. Hertz kiralama şirketinin 100,000 Tesla otomobil siparişi yıla damgasını vurdu.

YILIN TEK KAZANANI VAR

Yine de 2021 yılı müşterilerin elektrik motorlu taşıt almak için acele etseler de taşıt bulabildikleri bir yıl olmadı. Yılın tek kazananı var: Esnek ve yenilikçi üretim modeli ile Tesla. Yıllarca içten yanmalı motorlu taşıt üretmiş olan diğer otomotiv markalarının bu büyük dönüşüme liderlik yapmaları o kadar kolay olmayacak gibi. Bu markaların üretimlerini büyük ölçüde yan sanayi firmalarına kanalize etmiş olmaları da üretimi tekrar bünyelerine çekmeyi zorlaştıran diğer bir konu.

Tüketicilerin ise halen tereddüt içinde olunduğunu görmek mümkün. Tüketici derneklerince henüz elektrik motorlu taşıt sahibi olmayan tüketiciler üzerinde yapılan son anketler şu sonuçları ortaya çıkarmış durumda:
. Elektrik motorlu taşıtlara duyulan güven eksikliği (%53)
. Elektrik motorlu taşıtların pahalı olması (%64)
. Yeterli sayıda şarj noktasının bulunmayışı (%85)

Öte yandan elektrik motorlu taşıt kullanan tüketiciler ise yoğun olarak taşıtlarına güveniyor ve faydasına inanıyor.

VOLVO VE MERCEDES TAM DÖNÜŞÜM İÇİN 2030 YILINI İŞARET EDİYOR

Her iki tüketici tipinin düşünceleri arasındaki farkın giderek elektrik motorlu taşıtlar lehine kapanacağı kanaati mevcut olsa da otomotiv endüstrisinin dönüşümdeki yeteneği bunda büyük rol oynayacak. Volvo ve Mercedes markaları tam dönüşüm için 2030 yılını, GM 2040 yılını, Volkswagen ise 2050 yılını işaret ediyor.

Aslında bu hedeflere göre dönüşüm için sayılı yıllar varsa da henüz alınan mesafe çok az. Örneğin bugün için ABD yollarında 280 milyon taşıt varken bunların sadece %3 ü elektrik motorlu. Her yıl 16-17 milyon satış olan bu pazarda tam dönüşüm için 15 yıldan fazla süre gerekiyor.

Sonuç olarak global ısınmayı endüstriyel alanların dışında 1,5 derece Celsius artış ile sınırlamak için otomotiv sektörünün bu dönüşümü başarması ve 2050 yılına kadar karbon nötr hedefini başarması gerekiyor.

Hepinize çevreyle ve birbirimizle dostluk içinde, öngörülebilir bir yeni yıl dileklerimle 2022 yılınızı kutluyorum.

İbrahim Aybar

Renault Eski Genel Müdürü

aybar@turcomoney.com