FED`in aksiyonu dalgalanma yaratmadı

Osman Göktan

Mayıs ayındaki ABD Merkez Bankası (FED) toplantısı sonrasında piyasaların gündemine giren ve tüm global piyasalarda dalgalanmalara neden olan FED’in tahvil alımlarında azaltıma gidebileceği yönündeki beklenti, yılın son FED toplantısında alınan azaltım kararı ile gerçekleşti. ABD Merkez Bankası FED 18 Aralık’taki toplantısında, aylık tahvil alım tutarını 85 milyar USD’den 75 milyar USD’ye indirdi. FED ek olarak, ekonomi verilerinin iyileşmesiyle varlık alımındaki azaltımın süreceğini bildirdi. ABD’de bütçe konusunda yaşanan anlaşma ve ay içinde iyi gelen ekonomi verileri ile birlikte kısmen de FED’in tahvil alımlarında azaltıma Aralık ayında gitmesinin önünün açıldığı düşüncesi oluşsa da, piyasalarda FED’in tahvil alımlarında azaltıma en erken 2014 Ocak ya da Mart aylarında gideceği beklentisi hakimdi. FED’in bu sürpriz kararına karşın global piyasaların ilk tepkisi, önümüzdeki döneme yönelik piyasalardaki belirsizliği azalacağı beklentisi nedeniyle, olumlu oldu. Yıl içinde realizasyonlarla karşılaşsalar da yukarı yönlü seyrini sürdüren gelişmiş ülke hisse senedi endeksleri, karar sonrasında da belirsizliğin azalmasını fiyatlayarak 2013 yılındaki en yüksek seviyelerine doğru hareket ettiler. ABD hisse senedi piyasasında DOW endeksi yeniden 16.000 seviyesinin üzerine yükselirken, Almanya’da DAX 9.400 seviyelerini, Japonya’da Nikkei endeksi de 15.000 seviyesi üzerine yükselerek rekorlarını tazelediler. Gelişen hisse senedi piyasaları ise FED’in tahvil azaltımına, gelişmiş hisse senedi piyasalarındaki yükselişlere paralel bir seyir izleyerek tepki verdi.

Aralık ayına uluslararası derecelendirme kuruluş Moody’s’in, Türkiye’nin BAA3 olan kredi notunu sabit bırakması haberi ile başlayan Borsa İstanbul, ayın ilk günlerinde de ABD’den gelen ekonomi verilerinin etkisiyle zayıf bir seyir izleyerek 74,000 seviyelerine ulaştı. FED kararı öncesinde 74,000 seviyelerinde yer alan BIST, 17 Aralık’ta inşaat ve bankacılık sektörlerini büyük oranda etkileyen işadamı, bankacı ve bürokratlara yönelik yolsuzluk operasyonu haberinin ardından sert düşüşler kaydetti. FED toplantısı öncesinde Merkez Bankası ise PPK toplantısında faiz koridorunun alt ve üst bandında bir değişikliğe gitmezken, haftalık repo ihalelerinde verdiği miktarı kısarak sıkılaştırma yönünde bir adım daha attı. Ancak, siyasi riski tekrar gündeme taşıyan operasyon ve FED’in yarattığı endişeler nedeniyle BIST’de sert geri çekilmenin sürmesiyle birlikte 68,000 seviyeleri test edildi. Yurt içinde negatif algı yaratan gündem nedeniyle Borsa İstanbul’da tepki ve toparlanma hareketlerinin ise sınırlı kaldığı gözlendi.

Ons Altın, Fed kararları sonrası 1.200 USD desteği civarında işlem görüyor. Altın, uzun yıllardan beri ilk defa yılı negatif getiri ile tamamlıyor ve kuvvetli destek olarak nitelenen 1.180 USD seviyesine yakın. Altın, yatırımcılar arasında enflasyona karşı koruma ve alternatif para birimi algısı ile yüksek seviyelerini korurken, 2013 yılında gelişmiş ülkelerde enflasyonun çok düşüş seyretmesi, beklentilerin törpülenmesine ve fiyatların gerilemesine yol açtı.

Altın’da 1.180 USD desteği yatırımcıları tarafında savunulacak son kale olarak algılanıyor, bu destek kırılırsa altın 1.000 USD seviyesinin de altında işlem görebilir.

Euro Fed kararları sonrası 1,38’ li seviyelerden 1,3600 seviyesinin hemen altına kadar geriledi. Ay içerisinde ekonomik verilere bağlı olarak dar bir aralıkta işlem gören Euro yeni yılda da ekonomik verilere ve Fed aksiyonlarına göre hareket etme eğiliminde olacaktır. Paritede 1,3630 kısa vadeli 1,3350 ise uzun vadeli destekler olarak öne çıkmaktadır. Avrupa bölgesinden ekonomilerin iyileştiğine dair gelebilecek haberler paritenin yükseliş eğiliminde hareket etmesine yardımcı olabilir.

Merkez Bankası 24 Aralık’ta açıkladığı 2014 Para Ve Kur Politikası sunumunda likidite yönetimine ağırlık vermeye devam edeceği ve faiz artırımının enflasyon beklentilerin bozulma olması durumunda son seçenek olarak kullanacağı tekrarladı. Ayrıca, T.C. Merkez Bankası’nın yıl sonuna kadar hergün en az 450 milyon USD satmaya başlayacağını ve Ocak ayında da her gün en az 100 milyon USD satacağını açıkladı. Müdahale başlamadan önce siyasi karışıklıkların da etkisi ile kur tarihi zirvelere kadar yükselip 2,10 seviyesini test etti. Merkez Bankası’nın döviz satış kararlarını açıklamasından sonra ise kur 2,06’lara kadar geriledi. Böylelikle Aralık ve Ocak aylarında en az 6 milyar USD satılacağı taaahhüde bağlanmış oldu. Merkez Bankası enflasyon, kur ve işsizlik hedeflerini tutturamadan 2013 yılını kapatıyor, hedeflerin gerçekleşmesi umutları yine ertesi yıla kaldı.

FED’in tahvil alımlarında azaltım kararının ardından önümüzdeki ayların belki de 2014 yılının en önemli gündem maddesi yine FED’in bu yönde atacağı adımlar olacaktır. Tahvil alımlarındaki azaltıma ilişkin piyasaların takip edebileceği bir programın olmaması, nispeten azalmış olsa dahi belirsizliğin sürmesine neden olacaktır. özellikle ABD tarafından gelen ekonomi verileri izlenmeye devam edilerek FED’in atabileceği adımlara ilişkin öngörüler oluşturulmaya çalışılacaktır. Ocak ayı özelinde yine ay başındaki işsizlik verileri ve 29 Ocaktaki FED toplantısından çıkacak sonuçlara kadar piyasalarda dalgalanma görebiliriz. FED’in tahvil alımlarında azaltıma gitme kararı ile birlikte gelişmiş hisse senedi piyasalarında ulaşılan rekor seviyelerin korunup korunamayacağı yakından izlenecektir. Bu nedenle de global hisse senedi piyasalarında yeni rekorlardan daha çok gelinen mevcut seviyelerin korunmaya çalışıldığı bir Ocak ayı izleyebiliriz.

Gelişen piyasalarda FED kararı sonrasında gelişmiş piyasalara göre sınırlı da olsa görülen iyimserliğin Borsa İstanbul’a Aralık ayında yansımadığını gördük. BIST özelinde yurt içindeki olumsuz gündem nedeniyle Aralık ayındaki negatif ayrışmanın, Ocak ayında dengelenmeye ve tepki hareketlerine neden olacağı öngörülebilir. Ancak, FED kararının etkilerinin gelişen piyasalarda yaratabileceği tedirginliğin BIST tarafından da hissedileceğini, dolayısıyla da yukarı yönlü hareketlerin sınırlı kalabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca, gündemi ve piyasaları etkileyen rüşvet ve para aklama soruşturmasından gelebilecek yeni haberler nedeniyle kur ve faiz üzerinde oluşan baskının azalmaması durumunda Ocak ayında BIST’in Aralık ayında olduğu gibi satıcılı bir seyir izleyebilir.

İçeriden Bakış

Osman Göktan

Şeker Yatırım Genel Müdürü