Geleceğin yolları, otomobilleri, uçakları, trenleri nasıl olacak?

Nurcan Meşhurtürk

-Ulaşım, önümüzdeki çeyrek yüzyılda büyük bir devrim geçirmesi beklenen bir alan. Otonom araçların piyasaya sürülmesi, elektrikli araçların geniş çapta benimsenmesi, yenilenebilir enerjinin büyümesi ve ticari uzay uçuşlarının ortaya çıkması sayesinde bu devrim birçok açıdan bütün hızıyla devam ediyor.
2050`ye kadar teknolojiler ve eğilimler hızlanacak. Bugün bildiğimizden tamamen farklı olan yeni ulaşım altyapısının oluşturulmasına yol açması bekleniyor.

–Gelecekteki ulaşımda; karada, havada, denizde, yer altında seyir halinde özellikle görebileceğimiz bazı ulaşım devrimleri şu sekilde: Yüksek hızlı maglev trenleri, uçan taksiler, dron taksi teslimat dağıtıcıları, otonom (sürücüsüz) araçlar, hyperloop ulaşım tüpleri, akıllı yol rotaları ve şeritleri, akıllı sürüş, akıllı trafik, Alman Havacılık ve Uzay Merkezi`nin (DLR) çalıştığı kıtalararası uçuşları barındırabilecek hipersonik bir suborbital uzay uçağı olan SpaceLiner`lar (50 kişiyi Avustralya’dan Avrupa’ya 90 dakikada taşıyabiliyor.), elektrikli kamyonlar, otonom hava araçları, yeni nesil lojistik çözümler, mikromobilite scooter`lar, elektrikli otobüsler, havada uçanlar vb.‘dir.

Nurcan Meşpurtürk* yazdı…

Sizlere Almanya`dan canlı bildiriyorum, burada neler oluyor neler!

Geçen ayın sonunda otobanda seyir halindeyken bir de baktım ne göreyim, ayrı bir şeritte farklı bir ulaşım söz konusu: A noktasından B noktasına ulaşmak artık hiç de bildiğimiz gibi değil!

Elektrikli otoban adı verilen E-Highway Projesi kapsamında, otobanın en sağ şeridi seyir halinde sürüşe devam eden elektrikli araçların giderken de şarj edilebilmelerini sağlıyor. Kamyonun üzerine takılan özel bir ekipman (elektrik hattından aracın bataryalarını şarj eden tutamaçlar) sayesinde araçlar düzenli olarak şarj edilebiliyor. Üstelik kamyon, TIR gibi ticari araçları bile! Karayolları, akıllı karayoluna hızla dönüşüyor.

Ulaşım, önümüzdeki çeyrek yüzyılda büyük bir devrim geçirmesi beklenen bir alan. Otonom araçların piyasaya sürülmesi, elektrikli araçların geniş çapta benimsenmesi, yenilenebilir enerjinin büyümesi ve ticari uzay uçuşlarının ortaya çıkması sayesinde bu devrim birçok açıdan bütün hızıyla devam ediyor.
2050`ye kadar teknolojiler ve eğilimler hızlanacak. Bugün bildiğimizden tamamen farklı olan yeni ulaşım altyapısının oluşturulmasına yol açması bekleniyor. Aşağıdaki faktörlerin tümü bu devrime katkıda bulunacak.

• Kentsel yayılma ve yenilenebilir enerji
• Elektrikli araç altyapısı
• Hiperlooplar ve yüksek hızlı trenler
• Akıllı karayolları ve transit sistemleri
• Noktadan noktaya alt yörünge uçuşları

İnsani zorluklar ve teknolojideki gelişmeler, dünya çapında bir ulaşım inovasyonu dalgasına öncülük ediyor. Aşırı nüfus, iklim değişikliği ve servet eşitsizliği gibi konular, bu yeni fikirlerin masaya getirdiği birçok düzenleyici ve lojistik zorluğa rağmen, bu gelişmeleri özellikle şehirler ve şirketler için çekici kılıyor ki böylelikle ulaşım değişmek zorunda kalıyor. Gelecekteki ulaşımda; karada, havada, denizde, yer altında seyir halinde özellikle görebileceğimiz bazı ulaşım devrimleri şu sekilde: Yüksek hızlı maglev trenleri, uçan taksiler, dron taksi teslimat dağıtıcıları, otonom (sürücüsüz) araçlar, yer altı tünelleri (Elon Musk`in Boring Company sirketi ile gündemde olan), hyperloop ulaşım tüpleri, uçan uyunabilen otel bölmeleri (flying hotel pods – Kanada`lı şirketin drone teknoloji ile tasarımı) , akıllı yol rotaları ve şeritleri, akıllı şebeke şarj üniteleri, akıllı sürüş, elektrikli araçlar, akıllı trafik, Alman Havacılık ve Uzay Merkezi`nin (DLR) çalıştığı kıtalararası uçuşları barındırabilecek hipersonik bir suborbital uzay uçağı olan SpaceLiner`lar (50 kişiyi Avustralya’dan Avrupa’ya 90 dakikada veya 100 yolcuyu Avrupa’dan Kaliforniya’ya 60 dakikada taşıyabiliyor.), elektrikli kamyonlar, otonom hava araçları, yeni nesil lojistik çözümler, mikromobilite scooter`lar, elektrikli otobüsler, havada uçanlar vb.‘dir.

BU DEĞİŞİMLER YAŞANIRKEN HANGİ SORUNLARIN ÇÖZÜLE KAVUŞMASI BEKLENİYOR?

İşte asıl olumlu geleceğin yani fütürizmin üzerinde durdugu en mühim konu, devrimler yasanırken nasıl iyilestirebileceğimizdir.

• Sera gazı emisyonları ve karbon ayak izi:

Ulaşım endüstrisi, iklim değişikliği ve değişen dünyadaki rolü üzerine döngü halinde. Mühendislerin yenilenebilir enerji alternatiflerini kullanmakla, karbon emisyonlarını ve benzini sınırlayan daha temiz çözümleri vurgulaması bekleniyor Elektrikli pille çalışan arabalar şu anda yakıt yarışında birinci sırada. Ancak yenilenebilir ve karbon nötr olan biyogaz ve hidrojen, gelecek için benzine alternatif ve devrim niteliğinde iki olasılık. Güneş enerjisi, rüzgar panelleri yenilenebilir enerjilere örnek.

• Önlenebilir ölümler:

ABD’de her yıl yaklaşık 37 bin kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor.  Türkiye’de resmi verilere göre 2021’de 187 bin 524 ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası meydana gelmiş. Bu kazalarda aşırı hız ve dikkat dağınıklığı büyük rol oynuyor. Karayolu trafik kazaları, ortalama olarak her yıl 1,2 milyon kişinin ya da her gün 3242 kişinin ölümüne yol açıyor. Yeni teknoloji, sürücülerin seyahat etmeleri için daha güvenli yollar tasarlanmasına olanak veriyor.

• Yol tıkanıklığı:

Birçok şehir zaten altyapısını maksimuma çıkardı. Ulaşım teknolojisi, geleneksel yollara alternatifler arayarak sıkışıklığı azaltmaya çalışıyor.

• Güvenlik:

Yeni teknolojiler, yeni güvenlik risklerini de beraberinde getiriyor. Yaratıcılar, uçan dronelar gibi yeni teknolojilerin sadece icat edilmekle kalmayıp bilgisayar korsanlarından nasıl korunabileceğini öğrenmek zorunda kalacaklar. Teröristler nakliye gemilerini hedef aldığından, güvenlik riski önemli hale geliyor.

• Yoksulluk:

Dünya çapında gelir eşitliğini ele almak için çevre dostu ve yaratıcı, uygun fiyatlı ulaşım teknolojisi gerekli olacaktır. Birisi ister 10.000 $ ister 200.000 $ kazansın, yine de verimli ve güvenli bir şekilde çalışmaya devam edebilmeleri gerekir.

• Hız:
• Gidilen miller veya trafik sıkışıklığı nedeniyle işe gidip gelmek için harcanan zaman, hayatımızın daha verimli bir şekilde kullanılabileceğinin ipuçlarını oluşturuyor. Ulaşım teknolojisi, yüksek hızlarda seyahat ederek seyahati daha hızlı ve daha verimli hale getirmeyi umuyor.

OTONOM ARAÇLAR (AV-AUTONOMOUS VEHICLE) VE YAPAY ZEKA (AL-ARTIFICIAL INTELLEGENCE) İŞBİRLİĞİ

Gelecekte robot araçlar, beklediğimizden tamamen farklı görünebilir. Ev, araba, eğlence merkezi, iş yeri ve sağlık merkezi arasındaki sınırları bulanıklaştıran bir ulaşım kapsülü ve tamamen yeni bir araç içi hizmetler endüstrisi hayal edin.

Merkezi yapay zeka yazılımı, kentsel trafik sistemlerini kontrol edebilir, trafik akışını yönlendirebilir, böylece hem tıkanıklık hem de trafik kazaları tarihe karışabilir.

Dünya üzerinde şimdiden finanse edilmis pilot otonom projeler bulunuyor. İngiltere`de DRIVEN, Oxford ve Londra’da otonom yolculuklarla sonuçlanacak, kentsel ve şehirler arası alanlarda tamamen otonom araçlardan oluşan bir deneme filosu; otobüslere ve daha büyük kamyonlara uyarlanabilen bir elektrikli teslimat minibüsü için otonom sürüş yaratan RoboPilot; ve StreetWise, şehir içi otomobilinin yerini alacak otonom kişisel hareketlilik için teknoloji, güvenlik doğrulaması, sigorta ve hizmet modellerinin bir gösterimi. ABD’de Ford, Argo AI ve Walmart Austin, Miami ve Washington’da bulunan bir teslimat hizmetinde işbirliği yapıyor. Servis, Ford’un kendi kendini süren araçlarını Argo AI’nın kendi kendine sürüş sistemi teknolojisiyle eşleştirecek. Yöneticilere göre, teslimat kapasitesinin zamanla artması bekleniyor.

Bizler de, nasil etkili katkı sağlayabiliriz özelestirileri ile merakla gelişmeleri takip ediyoruz!

*Nurcan Meşhurtürk

Fütüristler Derneği Denetim Kurulu Üyesi

Otomotiv Sektörü Proje Müdürü

Kaynaklar: Matthew S. Williams: “Life in 2050”, thezebra.com: “Future Transportation”,  Conrad Galambos: “The future of transportation: Where will we go?” , glpautogas.info: “Hydrogen stations in USA in July 2022”