Gelecekte bankacılığı neler bekliyor?

Gürdoğan Yurtsever

*Bankacılıkta dijitalleşme çok hızlı bir şekilde devam ediyor. Bankalar giderek dijital/sanal organizasyonlara dönüşüyor. FinTech denilen yeni nesil finansal teknoloji şirketleri pek çok bankacılık işleminin bankalar dışından daha kolay, hızlı ve daha düşük maliyetle yapılmasını mümkün kılıyor.

*Blockchain teknolojisi, bankacılık hizmetlerinin kişiler arasında doğrudan verilmesine imkan sağlıyor. Yapay zeka sayesinde müşterilere kişiselleştirilmiş ürün ve hizmetler sunulabiliyor. Nesnelerin interneti bankacılık uygulamalarında da değişime neden oluyor. Yeni teknolojiler bankacılığı kökten değiştirme potansiyeline sahip.

*Bankacılığın büyük bir dönüşüm sürecinin başlangıcında olduğu görülüyor. Yakın gelecekte yeni teknolojiler ile bu değişimin daha da hızlanacağını ifade etmek yanlış olmayacak. Bankacılığın fon toplama ve bunların kredi olarak kullandırılması fonksiyonu gelecekte farklı kuruluşlar tarafından da sunulacak.

*Bankaların kendi eko-sistemini oluşturması, bir şirketten daha çok bankacılık platformu haline dönüşmesi, yeni teknolojiler geliştirmesi, gelişen yeni teknolojileri bünyesine entegre etmesi, diğer bankalar ve şirketler ile işbirlikleri oluşturması, bu yönde etkili strateji ve uygulamalar geliştirmesi önem taşıyor.

Teknoloji ve bilişim alanlarında son yıllarda tüm dünyada yaşanan değişim hızla devam ediyor. Her gün yeni teknolojiler ortaya çıkıyor, mevcut teknolojiler gelişiyor. Bu nedenle bazı meslekler ve iş kolları yok oluyor, yeni iş modelleri ortaya çıkıyor.

Bu değişim dünya ekonomisinin temelini oluşturan bankacılığı da derinden etkiliyor. Gelişen yeni teknolojiler bankacılıkta geri dönülemez nitelikte büyük bir değişime neden oluyor.

Bankacılıkta dijitalleşme çok hızlı bir şekilde devam ediyor. Bankalar giderek dijital/sanal organizasyonlara dönüşüyor. Yüz yüze olmayan hizmet kanalları giderek çeşitleniyor ve kullanımı hızla artıyor.

FinTech denilen yeni nesil finansal teknoloji şirketleri pek çok bankacılık işleminin bankalar dışından daha kolay, hızlı ve daha düşük maliyetle yapılmasını mümkün kılıyor. Finansal işlemlerin içinde geleneksel bankacılığın payı hızla azalıyor, yeni nesil finansal teknolojilerin kullanımı artıyor.

TEKNOLOJİK GELİŞİM BANKACILIĞI DERİNDEN ETKİLİYOR

FinTech denilen gelişme nedeniyle başta Google, Apple, Facebook, Amazon (GAFA) olmak üzere büyük teknoloji firmaları finansal şirketlere dönüşüyor ve bankalara rakip oluyor.

Finans alanındaki en büyük devrimlerden birisi olarak nitelendirilen ve giderek gelişen açık bankacılık (open banking) ile bankalar kendi müşteri bilgilerini FinTech şirketleri ile paylaşmak durumunda kalıyor. Bu durum yenilikçi finansal teknolojiler üreten şirketlerin daha hızlı büyümesine katkı sağlarken, bankaların rekabet güçlerini azaltıyor.

BLOCKCHAİN TEKNOLOJİSİ BANKACILIĞI KÖKTEN DEĞİŞTİRME POTANSİYELİNE SAHİP

Blockchain teknolojisi, bankacılık hizmetlerinin kişiler arasında doğrudan verilmesine imkan sağlayan yapısıyla bankacılığı kökten değiştirme potansiyeline sahip bir teknoloji olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanı sıra çeşitli ülkeler tarafından kısıtlanmaya çalışılsa da giderek artan kripto paraların parasal sistemi ve dolayısıyla bankacılığı etkilemesi mümkün görünüyor. Büyük veri sayesinde hızla gelişen yapay zeka, makine öğrenmesi ve robotik teknolojiler bankacılığa hızla entegre oluyor. Veriler çok daha hızlı ve otomatik analiz edilebiliyor ve işlenebiliyor.

KİŞİYE ÖZEL FİNANSAL ÜRÜN VE HİZMETLER GELİŞİYOR 

Genel bankacılık hizmetleri yerine özellikle kişiye özel ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi ve müşterilere sunulması ön plana çıkıyor. Bu konuda özellikle yapay zeka çalışmaları yeni fırsatlar ortaya çıkarıyor.

Yapay zeka sayesinde müşterilere kişiselleştirilmiş ürün ve hizmetler sunulabiliyor. Nesnelerin interneti sayesinde mümkün hale gelen akıllı evler, akıllı şehirler, otonom araçlar, sanal gerçeklik ve bulut teknolojileri bankacılık uygulamalarında da değişime neden oluyor. Bankacılık bu yeni teknolojiler ile iç içe geçiyor.

Giderek artan düzenlemelere ve kişisel verilerin korunması gibi çeşitli alanlarda önem kazanan gizlilik gereksinimlerine uyum sağlamak bakımından Bankalar giderek RegTech denilen regülasyon teknolojilerini kullanmaya yöneliyor.

Çeşitli sosyal medya platformları üzerinden bankacılık hizmetleri verilen yeni kanallar oluşuyor. Ödemelerin veya diğer bankacılık işlemlerinin zaman kaybı olmadan 7 gün 24 saat gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilmesi önemli trend olarak gelişiyor. Yeni teknolojiler sayesinde gelişen ve giderek yaygınlaşan kitle fonlaması gibi yeni yöntemler sayesinde finansmana ihtiyacı olanlar bu finansmana bankacılık dışında da ulaşabilir hale geliyorlar.

BANKACILIK NEREYE GİDİYOR?  

Bütün bu teknolojik gelişmeler bankacılığı doğrudan ve dolaylı olarak derinden etkiliyor. Bankacılığın büyük bir dönüşüm sürecinin başlangıcında olduğu görülüyor. Yakın gelecekte yeni teknolojiler ile bu değişimin daha da hızlanacağını ifade etmek yanlış olmayacak.

Bankacılığın fon toplama ve bunların kredi olarak kullandırılması şeklindeki klasik fonksiyonuyla gelecekte de var olmaya devam edeceğini ön görmek yanlış olmayacak. Fakat bankalar büyük bir değişim yaşayacak. Bankacılık hizmetleri geçmişte yalnızca bankalar tarafından sunulurken, gelecekte farklı kuruluşlar tarafından da bu hizmetler sunulacak.

YAPAY ZEKA BİR ÇOK SÜRECİ KÖKTEN DEĞİŞTİRECEK

Hatta blockchain teknolojisi ile bazı bankacılık hizmetleri bir aracı olmadan doğrudan kişiler arasında gerçekleştirilecek. Bankaların dijital hizmetleri daha da hızlı gelişecek. Yeni teknolojilerle birlikte bu gelişim çok daha hızlanacak. Bankacılıkta yapay zeka bir çok süreci kökten değiştirecek.

Manuel bankacılık süreçleri hızla azalacak. Bankaların giderek azalan şube ve çalışan sayıları daha da azalacak. Müşterilere hizmet veren fiziksel mekanı olmayan sanal/dijital bankalar artacak. Özellikle büyük teknoloji ve telekom şirketlerinin bankacılık alanında hizmetleri hızlanacak. Bankalar, diğer bankalar ve şirketler ile rekabet ederken aynı zamanda işbirlikleri de geliştirmek durumunda kalacak.

BANKALAR TEKNOLOJİ KURULUŞLARINA DÖNÜŞÜYOR

Bankacılığı derinden etkileyen bu değişim nedeniyle bankalar finansal kuruluşlardan daha çok teknoloji kuruluşları haline dönüşüyor. Yaşanan değişim bankaların teknoloji geliştirmesini, araştırma ve geliştirme yatırımları yapmasını, gelişen yeni teknolojileri yakından takip etmesini ve bünyesine entegre etmesini zorunlu kılıyor.

Bu nedenle bankaların teknoloji odaklı, dışa açık, orta ve uzun vadeli yeni stratejiler geliştirmesi önem taşıyor. Bunun yanı sıra banka bünyesinde etkili, hızlı, esnek ve çevik inovasyon ve kurum içi girişimcilik kültürünün geliştirilmesi, bu konuda etkili bir organizasyonun kurulması, araştırmacılar, teknoloji uzmanları ve danışmanlardan oluşan yetkin ekipler oluşturulması gerekiyor.

YAKIN GELECEKTE BİLDİĞİMİZ BANKALARIN HIZLA ORTADAN KALKACAK

Yaşanan hızlı teknolojik gelişmeler ve yenilikler bankacılığı ve bankaları doğrudan ve dolaylı olarak çok boyutlu bir şekilde etkiliyor. Bankacılık yeni teknolojiler ve yeni paradigmalarla büyük dönüşüme doğru ilerliyor.

Bankacılığın şekil değiştirdiği ve bildiğimiz bankaların hızla ortadan kalkacağı yakın gelecekte bu değişimi yakalayamayan, buna göre stratejilerini geliştiremeyen bankaların rekabette geride kalması kaçınılmaz görünüyor. Bu nedenle bankaların kendi eko-sistemini oluşturması, bir şirketten daha çok bankacılık platformu haline dönüşmesi, yeni teknolojiler geliştirmesi, gelişen yeni teknolojileri bünyesine entegre etmesi, diğer bankalar ve şirketler ile işbirlikleri oluşturması, bu yönde etkili strateji ve uygulamalar geliştirmesi önem taşıyor.

Gürdoğan Yurtsever

ICBC Bank İç Kontrol ve Uyum Başkanı 

yurtsever@turcomoney.com