Global piyasalar, merkez bankalarının faiz kararlarını bekliyor…

Osman Göktan

– ABD’de açıklanan veriler, resesyon endişelerini ortadan kaldırdı. JPY carry trade işlemlerinin çözülmesi ve jeopolitik gerginliklerin fiyatlamalarda etkisinin tekrar azalmasıyla piyasalar toparlandı. Major borsalar, ay başındaki kayıplarını geri alırken, Ağustos ayını aya başladığı seviyelerde tamamladı. FED’in Eylül ayında faiz indirimlerine başlaması beklenirken, Dolar Endeksi Ağustos ayında %3 üzeri değer kaybetti.

– Ons altın ise parasal gevşeme döngüsü öncesi jeopolitik risklerin artmasıyla ve maymun çiçeği virüsüne ilişkin endişelerle 2 bin 500 doların üzerine yönelerek rekor tazelediği ayı %2 üzeri değer kazancıyla tamamladı. Gelişmekte olan ülke para birimlerinin Dolar’a karşı karışık bir performans sergilediği Ağustos ayında TL %2 üzeri değer kaybetti. Özetle, piyasalar Ağustos ayında bir hayli hareketli bir seyir izledi.

– Yurt içinde ise yılın üçüncü enflasyon raporunda TCMB, 2024 yılsonu enflasyon tahminini %38 seviyesinde sabit bıraktı. Tahminler üzerindeki yukarı yönlü riskler bulunduğu, ancak aşağı yönlü riskler ile birbirini dengelediği vurgulandı. PPK toplantısında ise TCMB piyasa beklentisine paralel faizi %50 seviyesinde sabit tuttu.

– İsrail-Hamas arası tansiyonun yüksek seyretmesi ve coğrafi ve siyasi açıdan bu gerginliğe yakın konumumuz da BİST’i baskıladı. Ağustos ayında 10.880-9.500 geniş bandı içerisinde dalgalanan BİST100 Endeksi ayı %10’a yakın kayıpla tamamladı. Ay boyu Sınai Endeks %10 üzeri, Bankacılık Endeksi ise %7 değer kaybetti.

– Piyasalar FED’den bu yıl 3 faiz indirimi ile toplamda 100 bp indirim bekliyor. FED Başkanı Jerome Powell, Jackson Hole sempozyumunda yaptığı açıklamada faiz indirimini işaret ederken, zamanlama ve büyüklüğün ise gelecek verilere bağlı olduğunu ifade etti. Euro tarafında ise, Haziran ayında faiz indirim sürecine başlanan Euro Bölgesi’nde enflasyon oranı %2,6 seviyesinde seyretmeye devam ediyor.

– Ağustos ayına 1.07 seviyelerinden başlayan EURUSD paritesi, faiz indirim beklentilerine bağlı olarak gerileyen Dolar’a bağlı olarak yükseliş yaşadı. Aralık ayından beri ilk kez 1.11 seviyelerine yükselen paritede, Eylül ayındaki FED ve ECB toplantılarına bağlı olarak  dalgalı seyrin devam edebileceğini düşünüyoruz.  Teknik açıdan 1.0970 ve 1.0870 seviyeleri destek noktaları olarak izlenebilir.

– Global piyasalar Eylül ayında, başta FED olmak üzere merkez bankalarının faiz kararlarına odaklanacak. FED’in Eylül ayında ilk faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Piyasada 25 baz puanlık faiz indirimi %70 olasılıkla, 50 bp faiz indirimi %30 olasılıkla fiyatlanıyor. Ay içerisinde ayrıca ECB, BoE ve BOJ toplantıları da piyasaların odağında olacak. Makro veriler, jeopolitik risklerdeki gelişmeler ve ABD’de seçime ilişkin gelişmeler de yakından takip edilecek.

– Eylül ayında yurt içinde Merkez Bankası’nın faiz kararı, uygulanan ekonomi programı ve liralaşma stratejisi çerçevesinde açıklanacak tedbirlere ek 6 Eylül’de Fitch’in yayımlaması beklenen Türkiye değerlendirmesi takip edilecek. Fitch’e ilişkin beklentilerin ay başında netleşmesini bekleniyor. Not not artışının gerçekleşmesi halinde olan BİST’e yönelik iyimserlik artabilir.

– Öte yandan 2024’ün ikinci çeyreğine ilişkin finansallar açıklanmaya devam ediyor. Bu kapsamda hisse bazlı ayrışmaların sürmesini bekliyoruz. Ay içerisinde ayrıca hazırlıkları devam eden Orta Vadeli Program açıklanabilir. Bütün gelişmeler doğrultusunda BİST’de olası geri çekilmelerde makroekonomik görünümde toparlanma ve yabancı sermaye girişinin artacağına ilişkin beklentilerle düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilerilebilir.  

Ağustos ayının başında ABD’de tarım dışı istihdam verisi beklentilerden zayıf gelerek resesyon endişelerine neden oldu. Japon Merkez Bankası BOJ ise sürpriz faiz artışına gitti. Bu durum Japon Yeni üzerinden gerçekleşen carry trade işlemcilerinin sıkışmasına yol açtı. Öte yandan jeopolitik risklerin canlanması, global piyasalarda sert satışları beraberinde getirdi. Ayın kalanında ABD’de açıklanan veriler, resesyon endişelerini ortadan kaldırdı. JPY carry trade işlemlerinin çözülmesi ve jeopolitik gerginliklerin fiyatlamalarda etkisinin tekrar azalmasıyla piyasalar toparlandı. Major borsalar, ay başındaki kayıplarını geri alırken, Ağustos ayını aya başladığı seviyelerde tamamladı. FED’in Eylül ayında faiz indirimlerine başlaması beklenirken, Dolar Endeksi Ağustos ayında %3 üzeri değer kaybetti. Ons altın ise parasal gevşeme döngüsü öncesi jeopolitik risklerin artmasıyla ve maymun çiçeği virüsüne ilişkin endişelerle 2 bin 500 doların üzerine yönelerek rekor tazelediği ayı %2 üzeri değer kazancıyla tamamlamaya hazırlanıyor. Gelişmekte olan ülke para birimlerinin Dolar’a karşı karışık bir performans sergilediği Ağustos ayında TL %2 üzeri değer kaybetti.

BİST100 ENDEKSİ AĞUSTOS’U YÜZDE 10 KAYIPLA TAMAMLADI

Yurt içinde ise yılın üçüncü enflasyon raporunda TCMB, 2024 yılsonu enflasyon tahminini %38 seviyesinde sabit bıraktı. Tahminler üzerindeki yukarı yönlü riskler bulunduğu, ancak aşağı yönlü riskler ile birbirini dengelediği vurgulandı. PPK toplantısında ise TCMB piyasa beklentisine paralel faizi %50 seviyesinde sabit tuttu. Karar metninde Temmuz enflasyonunda yaşanan geçici yükselişe vurgu yapılarak talep kaynaklı enflasyon baskıların hafiflediğine işaret edildi. Enflasyonun ana eğiliminin tahmin patikasına gerileyene kadar sıkı duruşun sürdürüleceğine yönelik güçlü mesajlar verilmeye devam edildi. BİST ise ay başında global piyasalarda görülen satışlara eşlik ederken, kısa vadede BİST’i destekleyici yeni bir hikaye bulunmadığından ve tarihi zirve seviyelerde kar satışı baskısının artmasının etkisiyle ay boyu satıcılı/ zayıf seyrini korudu. Ayrıca İsrail-Hamas arası tansiyonun yüksek seyretmesi ve coğrafi ve siyasi açıdan bu gerginliğe yakın konumumuz da BİST’i baskıladı. Ağustos ayında 10.880-9.500 geniş bandı içerisinde dalgalanan BİST100 Endeksi ayı %10’a yakın kayıpla tamamladı. Ay boyu Sınai Endeks %10 üzeri, Bankacılık Endeksi ise %7 değer kaybetti.

EURO/DOLAR PARİTESİ GÜÇLENMEYE DEVAM ETTİ

Ağustos ayında gelen önemli makro veriler ve FED’in faiz indirim süreçlerine ilişkin beklentiler sebebiyle EURUSD paritesinde dalgalı bir seyir görüldü. Geçtiğimiz ayın başında ABD’de beklentilerin altında açıklanan imalat PMI ve Tarım Dışı İstihdam verisi, yüksek faiz ortamının ekonomik aktivite ve işgücü piyasasındaki yavaşlatıcı etkisini gösterdi. Piyasanın zayıf gelen bu verileri olası bir resesyon sinyali olarak algılaması FED’den yıl sonuna kadar 125 baz puanlık faiz indirimine yol açarken Dolar’ın değer kaybına neden oldu, böylelikle paritede yukarı yönlü eğilim kuvvetlendi. Ayın ikinci haftasından itibaren ABD’den gelen ÜFE ve TÜFE enflasyon verilerindeki gerileme, resesyon endişelerini hafifleterek risk iştahında toparlanmaya sebep olsa da EuroDolar paritesi ay boyu güçlenmeye devam etti.

MAKRO VERİLER, FAİZ İNDİRİMİ SÜRECİNDE BELİRLEYİCİ OLMAYA DEVAM EDECEK

Piyasalar FED’den bu yıl 3 faiz indirimi ile toplamda 100 bp indirim bekliyor. FED Başkanı Jerome Powell, Jackson Hole sempozyumunda yaptığı açıklamada faiz indirimini işaret ederken, zamanlama ve büyüklüğün ise gelecek verilere bağlı olduğunu ifade etti. Euro tarafında ise, Haziran ayında faiz indirim sürecine başlanan Euro Bölgesi’nde enflasyon oranı %2,6 seviyesinde seyretmeye devam ediyor. Eylül ayı toplantısı için faiz indirimine açık kapı bırakılırken, ECB’nin verilere bağlı para politikası stratejisine bağlı olarak makro veriler faiz indirim süreci konusunda belirleyici olmaya devam edecektir.  Ağustos ayına 1.07 seviyelerinden başlayan EURUSD paritesi, faiz indirim beklentilerine bağlı olarak gerileyen Dolar’a bağlı olarak yükseliş yaşadı. Aralık ayından beri ilk kez 1.11 seviyelerine yükselen paritede, Eylül ayındaki FED ve ECB toplantılarına bağlı olarak  dalgalı seyrin devam edebileceğini düşünüyoruz.  Teknik açıdan 1.0970 ve 1.0870 seviyeleri destek noktaları olarak izlenebilir. Yukarı yönlü hareketlerde ise 1.1170 seviyesi üzerinde kalıcılık sağlanması durumunda 1.1250 seviyesi ikinci direnç noktası olarak takip edilebilir.

2024 YILSONU ENFLASYON TAHMİNİ SABİT BIRAKILDI

Geçtiğimiz ay Dolar’ın küresel anlamda hem gelişmiş hem gelişmekte ola ülke para birimlerine karşı değer kaybına rağmen USDTRY paritesinde yukarı yönlü seyir devam etti. Temmuz ayına ilişkin açıklanan verilere göre TÜFE yıllık bazda %61,78 artarken, aylık bazda ise %3,23 artış gösterdi. TCMB’nin PPK toplantısına ilişkin karar metnindeki açıklamada  üçüncü çeyreğe ilişkin göstergelerin yurt içi talebin yavaşlamaya devam ettiğini gösterdiği ifade edilirken, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği belirtildi. Ayrıca yılın üçüncü enflasyon raporunda, 2024 yılsonu enflasyon tahmini sabit bırakıldı. TCMB’nin kararlı duruşu, uygulanan rasyonel politikalar ve gelişmiş ülke merkez bankalardaki faiz indirim sürecinin gelişmekte olan ülke para birimlerine ilgiyi artırmasına bağlı olarak TL’ye ilişkin olumlu beklentilerin ve “reel“ değer kazanımının devam edebileceğini düşünüyoruz. 34 seviyelerinde seyreden Dolar/TL paritesinde, Eylül ayında 35,00 seviyelerine doğru yükseliş hareketi sürebilir. Aşağı yönde hareketlerde ise 50 günlük ağırlıklı hareketli ortalama olan 33,20 seviyesi ana destek olarak izlenebilir.

ORTA DOĞU’DAKİ GERGİNLİK VE RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI, ALTIN TALEBİNİ CANLANDIRIYOR

Yüksek seyreden jeopolitik gerilim ve merkez bankalarının faiz indirim sürecine başlamasının desteğiyle alıcılı bir seyir gösteren ons altın Ağustos ayında rekor seviyeleri gördü. 2.500 seviyesi üzerinde seyreden değerli metalde,  Eylül ayında FED’in faiz indirimine başlaması ve merkez bankalarının altın alımlarına devam etmesi destekleyici unsur olabilir. Diğer taraftan Orta Doğu’da devam eden bölgesel savaş riski ve Rusya-Ukrayna arasında artan çatışmalar da güvenli liman arayışı sebebiyle yatırımcıların altına yönelmelerini sağlayabilir. Olası bir ateşkes ve faiz indirimlerinin ötelenmesi gibi gelişmeler ise değerli metal üzerinde baskı unsuru oluşturabilecek durumlar olacaktır. Diğer taraftan son dönemde endişelere neden olan maymun çiçeği virüsü de Ağustos ayında ons altındaki yükselişe destek olurken, bu konuda gelişmeler de ons altın cephesinde yakından takip ediliyor. Kısa vadede yükselen bir trend eğilimine giren ons altında, alımların Eylül ayında da devam etmesi durumunda 2.600 seviyesine doğru yükseliş denemeleri görülebilir. 2500 altına olası düşüşlerde ise 2.470 ve 2.400 seviyeleri destek noktası olarak izlenebilir.

GLOBAL PİYASALAR, MERKEZ BANKALARININ FAİZ KARARLARINA ODAKLANDI

Global piyasalar Eylül ayında, başta FED olmak üzere merkez bankalarının faiz kararlarına odaklanacak. FED’in Eylül ayında ilk faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Piyasada 25 baz puanlık faiz indirimi %70 olasılıkla, 50 bp faiz indirimi %30 olasılıkla fiyatlanıyor.  FED bu toplantıda ayrıca projeksiyonlarını da yayımlayacak. Son projeksiyonlar sene sonuna kadar bir adet faiz indirimine işaret etmişti. Bu toplantıda açıklanacak projesiyonlar ile piyasada fiyatlamaların netleşmesini bekliyoruz. Ay içerisinde ayrıca ECB, BoE ve BOJ toplantıları da piyasaların odağında olacak. Ayrıca ay boyu açıklanacak olan makro veriler, jeopolitik risklerdeki gelişmeler ve ABD’de seçime ilişkin gelişmeler de yakından takip edilecektir.

ULUSLARARASI DERECELENDİRME KURULUŞU FITCH’İN TÜRKİYE NOTU…

Eylül ayında yurt içinde Merkez Bankası’nın faiz kararı, uygulanan ekonomi programı ve liralaşma stratejisi çerçevesinde açıklanacak tedbirlere ek 6 Eylül’de Fitch’in yayımlaması beklenen Türkiye değerlendirmesi takip edilecek. Fitch’e ilişkin beklentilerin ay başında netleşmesini beklerken, not artırımı gerçekleşeceğine ilişkin beklentilerin artması ve not artışı gerçekleşmesi halinde bir süredir hikaye eksikliği içerisinde olan BİST’e yönelik iyimserlik artabilir. Ayrıca 2024’ün ikinci çeyreğine ilişkin finansallar açıklanmaya devam ederken; hisse bazlı ayrışmaların sürmesini bekliyoruz. Ay içerisinde ayrıca hazırlıkları devam eden Orta Vadeli Program açıklanabilir. Bütün gelişmeler doğrultusunda BİST’de olası geri çekilmelerde makroekonomik görünümde toparlanma ve yabancı sermaye girişinin artacağına ilişkin beklentilerle düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilerek orta vadeli yükselen trendin korunmasını bekliyoruz. BİST100 Endeksi için yılsonu hedefimizi 13.000 seviyesinde bulunuyor.  Eylül ayında BİST 100 endeksinin 9.300 – 11.500 aralığında geniş bir bantta dalgalanacağını, 10.000 ve altındaki seviyelerin alım fırsatı, 11.000 ve üzerine hacimsiz yükselişlerin ise kar satışı fırsatı olarak değerlendirilebileceğini düşünüyoruz.

Osman GÖKTAN

Şeker Yatırım Genel Müdürü

goktan@turcomoney.com