Haziran ayında piyasalarda neler olacak?

Mayıs ayında ABD Başkanı Trump’ın koltuğunu kaybetmesine yönelik spekülasyonlar,  seçim vadelerinde yer alan ekonomi programını uygulamaya koyamaması, piyasalardaki risk iştahını artırdı. Öte yandan Kuzey Kore’nin füze denemelerine devam ederek jeopolitik riskleri artırmasına rağmen gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahı devam etti.

Bir Mayıs ayı ritüeli olan “Sat ve Git” beklentisi bu yıl gerçekleşmedi. Mayıs ayına 95.000 seviyelerinin altında başlayan BIST-100 endeksi ay içinde gelişmekte olan ülke piyasalarına yönelik artan risk alma iştahının etkisiyle 98.794 ile yeni tarihi zirve test ederek ayı %3’ler düzeyinde yükselişle kapattı. BIST-100 endeksi özellikle sanayi endeksindeki %4’ü aşan yükselişin desteği ile tarihi zirveleri test ederken bankacılık endeksinin ise %1.55’lik artış ile yükselişe sınırlı katkı yaptığı görüldü.

Mayıs ayında yeni ABD Başkanı Trump’ın koltuğunu kaybetmesine yönelik spekülasyonlar,  seçim vadelerinde yer alan ekonomi programını uygulamaya koyamaması ve Kuzey Kore’nin füze denemelerine devam ederek Jeopolitik riskleri artırmasına rağmen gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahı devam etti. Ancak gelişmekte olan ülkelere yönelik artan risk iştahına karşın son dönemde güçlü performans gösteren TL ve yurtiçi tahvil faizleri negatif ayrışarak bu pozitif akımdan yararlanamadı. Bunun en büyük nedeni olarak enflasyondaki yüksek seyir gösteriliyor. Mayıs ayında DXY dolar endeksi ve ABD tahvil faizleri hızla gerileyerek, gelişmekte olan ülke piyasalarına yönelik fon akımlarını destekledi. Mayıs ayında OPEC tarafından petrol üretim kısıntısının uzatılacağı beklentisiyle petrol fiyatlarında yaşanan yükselişte gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahını destekleyen unsurlardan biri diğeri oldu.

                                                                           BOL LİKİDİTE ORTAMI DEVAM EDİYOR

Mayıs ayında gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahını hızlandıran ana tema ise FED’in faizleri artırmakta yavaş davranacağı ve bilanço küçültmenin kademeli yapılacağı beklentisiydi. FED’in faiz artırımlarına rağmen Avrupa ve Japonya merkez bankalarının parasal genişlemeye devam ediyor olmaları bol likidite ortamını sürdürüyor. Trump’ın başkanlığının tartışıldığı bir ortamda son gelen veriler de gösterdi ki beklendiği gibi ABD büyümesinde bir hızlanma olmayacak. Ayrıca böyle bir ortamda enflasyondaki yükselişin de sınırlı kalacağı düşünülüyor. Bu durumda FED’in faiz artırımlarında yavaş davranacağı, bilanço küçültmesini de geç ve küçük adımlarla yapacağı beklentisini iyiden iyiye güçlendiriyor. 2017 için 3 olan faiz artırımı, bu beklentiler ışığında 2’de kalabilir.

Mayıs ayında piyasalardaki gündemlerden biri de OPEC toplantısıydı. OPEC piyasaların beklediği gibi mevcut petrol üretim kısıntısını 9 ay daha uzatma karar aldı.  Karar öncesi hızlı yükselen Brent tipi petrol fiyatları OPEC toplantısında ek kısıntı kararı ya da daha uzun süre kısıntının devam ettirilmesi yönünde karar alınmaması nedeniyle hızla gerileyerek kazançlarını büyük oranda geri verdi. Petrol’deki düşüş sınırlı da olsa Mayıs ayı sonlarında borsalarda negatif baskıya neden oldu.

FED Mayıs toplantısında faizleri oy birliğiyle %0,75-%1,00 aralığında sabit bıraktı. FOMC özetinde ilk çeyrekte büyümedeki yavaşlamanın büyük olasılıkla geçici olduğuna vurgu yapıldı. Toplantı özetinde kademeli faiz artırımı vurgusu devam ederken, enflasyonun hedef olan %2 hedefine yakın seyrettiği ifade edildi. Karar sonrası Haziran ayı için %70’ler seviyesinde olan FED faiz artırım olasılığı %100’lere kadar dayandı. Toplantının sonradan yayınlanan tutanaklarda çoğu üyenin faiz artırımlarına devam etmek ekonomideki yavaşlamanın geçici olduğuna dair daha çok kanıt görmek için beklemenin mantıklı olacağı fikrinde olduğu görüldü. Ayrıca, tutanaklarda FED’in 4,5 trilyon USD büyüklüğündeki bilançosunun kademeli ve öngörülebilir bir şekilde küçültülmesi konusuna üyelerin neredeyse tamamı olumlu bakıyor. Ay içinde Haziran için %100’lere dayanan FED faiz artırımı beklentileri Trump’a yönelik başlatılan soruşturma ve FED üyelerinden ay içinde gelen ılımlı açıklamalar sonrası %80’lere doğru gerileme gösterdi.

Mayıs ayında TCMB PPK toplantısı yoktu. TCMB Nisan ayında geç likidite penceresi faiz oranını %12,25’e yükselttikten sonra Mayıs ayında kademli bir şekilde ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini %11,95 seviyelerine kadar yükseltti. Bu hareketle TCMB enflasyonla mücadele konusunda piyasalara sinyal vermeye devam etti. Haziran ayında TCMB’nin FED kararının hemen sonrasında alacağı karar, Mayıs ayında sınırlı negatif ayrışan TL açısından önemli olacak.

                                                     KÜRESEL ENDİŞELER, SATIŞLARA NEDEN OLDU

Fransa seçimlerinin etkisi ve beklentileri karşılamayan ABD verileri ile Mayıs ayının başlarında gerileyen Dolar/TL kuru, FED üyelerinin Haziran ayı faiz artırım ihtimalini güçlendiren görüşleri ve FOMC toplantısı sonrası yükselişe geçti. Diğer yandan, ABD Başkanı Trump ile endişeler sonrası Dolar endeksinin gerilemesine paralel olarak kurun gerilediği kaydedilse de; küresel anlamda artan siyasi ve jeopolitik endişeler, Türkiye gibi gelişmekte olan ülke varlıklarında satışlara neden oldu ve Dolar/TL kuru 3.64 üzerine çıktı. Mayıs ayının son günlerini diğer günlere nispeten daha az volatil geçiren kurun 3.57 üzerindeki yükselişlerinde 3.65 ve 3.75 dirençleri takip edilebilir. 3.57 aşağısındaki hareketlerde ise 3.50 ve 3.45 destekleri izlenebilir.

                                                MACRON KAZANDI, AB ÜLKELERİ RAHATLARI

Mayıs ayının başlarında Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu gündemdeydi. Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde ülkenin Avrupa Birliğinden ayrılması için referandum yapmayı planlayan Le Pen, Emmanuel Macron ile 7 Mayıs tarihinde ikinci tura çıktı. Yürüyüş Hareketi’nin lideri Emmanuel Macron’un Cumhurbaşkanı olmasıyla Avrupa Birliği ile ilişkilerin güçleneceği beklentileri piyasalarda iyimser bir hava yarattı. Macron’un zaferinin ardından 1.1016 seviyesine çıkan EURUSD paritesi kademeli olarak yükselişini sürdürdü ve Mayıs ayında 1.1267 seviyesine kadar çıktı. Paritenin yükselişinde Almanya Başbakanı Merkel’in yaptığı bir konuşmada Euro’nun Avrupa Merkez Bankası (ECB) para politikası nedeniyle aşırı ucuz olduğuna değinmesi ve ABD Başkanı Trump ile ilgili endişelerin de etkili olduğunu söyleyebiliriz. 1.1140 üzerindeki yükselişlerinde EURUSD paritesinde 1.1240 ve 1.1350 dirençleri hedeflenebilir. 1.1140 aşağısında tutunması durumunda ise 1.1040 ve 1.0950 desteklerine kadar geri çekilmeler olabilir.

                                                              FAİZ ARTIRIMI YAKINDA YAPILACAK

ABD Başkanı Trump’a ilişkin endişelerle kayıplarının büyük bir kısmını telafi eden ons altın, Mayıs ayının ortalarında FED üyelerinin faiz artırımını destekleyici görüşleriyle birlikte gerilemişti. 2-3 Mayıs tarihlerinde yapılan fakat Mayıs ayının sonlarına doğru yayınlanan FOMC toplantı tutanaklarında ABD ekonomisinde yakın dönemde görülen yavaşlamanın geçici olduğu net bir şekilde belli olana kadar faizlerin artırılmaması konusunda görüş birliğine varılırken, yetkililerden çoğu faiz artırımının “yakın” zamanda yapılabileceğini ifade etti.  Açıklamalar sonrasın ons altının tekrar yükseliş kaydettiği izlendi. Ayın son günlerinde daha önce test etmiş olduğu 1270’e yakın seyreden sarı metalin bu seviye üzerindeki yükselişlerinde 1280 ve 1295 dirençleri takip edilebilir. 1270 aşağısındaki geri çekilmelerde ise 1257 ve 1247 destekleri gündeme gelebilir.

ABD Başkanı Donald Trump’a açılan soruşturmanın ne yönde ilerleyeceği ve görevden alınma riskinin olup olmayacağı yakından izlenecek konulardan biri olacak. Trump’ın görevden alınabileceğine ilişkin beklentilerin kuvvetlenmesi piyasalarda kısa süreli bir türbülansa neden olacaktır.

TRUMP BAŞROLDE OLMAYA DEVAM EDECEK

Haziran ayında yurtdışında FED faiz kararı ve sonrasında toplantı tutanaklardaki ifadeler, toplantı sonrası Yellen’in açıklamaları ve üyelerin başta faiz olmak üzere makroekonomik projeksiyonları önemli olacak. FED’in ortalama faiz projeksiyonunda aşağı yönlü bir revizyon olması, piyasalarda güçlü pozitif karşılanacağı gibi 2017 için 4 faiz artırımına işaret edebilecek yukarı yönlü bir revizyon ise son dönemde pozitif ayrışan gelişmekte olan ülke piyasalarında güçlü satışların yaşanmasına neden olacaktır. Haziran ayın için FED’in faiz artırımı olasılığı şuan için %80’in üzerinde fiyatlanıyor. Piyasaların gözü faiz artırımından çok projeksiyonlarda ve faizlerin gelecekte hangi hızda artırılacağına ilişkin ifadeler ile bilanço küçültülmesine ilişkin tutanaklarda bir ifade olup olmayacağına olacak. ABD Başkanı olduğundan beri piyasaların odak noktası olan Trump yine başrolde olmaya devam edecek. Trump’a açılan soruşturmanın ne yönde ilerleyeceği ve görevden alınma riskinin olup olmayacağı yakından izlenecek konulardan biri olacak. Trump’ın görevden alınabileceğine ilişkin beklentilerin kuvvetlenmesi piyasalarda kısa süreli bir türbülansa neden olacaktır. Kuzey Kore’nin balistik füze denemelerini sürdürmesi Jeopolitik riskleri gündemde tutmaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler’in konuya ilişkin alacağı kararlar ve olası yeni füze denemeleri yakından izlenecek. ABD ile Kuzey Kore ilişkilerinin sözlü açıklamalarla tekrar gerilmesi global piyasalarda satış baskısının oluşmasına neden olabilir.  Mayıs ayında “Sat ve Git” beklentilerinin aksine pozitif seyir izleyen global piyasalar FED’den şahin tonda güçlü mesajlar gelmedikçe Haziran ayında da pozitif seyrini devam ettirebilir. Mayıs ayında pozitif ayrışma gösteren gelişmekte olan ülkelere yönelik fon akımlarının Haziran da momentum kaybetse de devam etmesi bekleniyor. Petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin güçlenmesi EM piyasalarına yönelik risk alma iştahını daha da artıracaktır. Gelişmekte olan ülkelere yönelik risk alma iştahının devamı durumunda başta BIST olmak üzere TL varlıklarından bundan pozitif etkilenmesi bekleniyor. Ancak 2017’de güçlü pozitif ayrışan piyasalardan biri olması nedeniyle Haziran ayında yurtiçi piyasalar gelişmekte olan piyasalardan sınırlı negatif ayrışma gösterebilir. Özellikle güçlü performans sonrası BIST’te kar satışları yaşanabilir.

                                                                       KAR SATIŞLARI GELEBİLİR

Yurtiçinde ise ana gündem olası kabine değişikliği ve yeni ekonomi yönetiminin nasıl şekilleneceği ve Haziran sonunda açıklanması beklenen 180 günlük plana yönelik açıklamalar olacaktır. Piyasaların yakından tanıdığı ve kabullendiği isimlerin ekonomi yönetiminde olması pozitif olarak değerlendirilecektir. Aksine sürpriz isimlerin yer alması kısa vadede piyasalarda özellikle de yabancı yatırımcılarda bir tedirginliğe neden olabilir. Bu da kısa vadede BIST’te kar satışları için bahane olarak kullanılabilir. Ekonomik tarafta ise FED kararı sonrası TCMB’nin nasıl bir aksiyon alacağı ve kısmen sıkı duruşunu koruyup korumayacağı izlenecek. Referandum sonrası siyasi risklerin azalmasıyla ve Kredi Garanti Fonu gibi uygulamalarla ekonomik büyümenin desteklenmesi sonrası yurtiçi piyasalarda güçlü bir performans yaşanmıştı. Bu güçlü pozitif fiyatlamada gelişmekte olan ülkelere yönelik fon akımının tekrar güç kazanması da ana etkenler biri oldu. Özellikle BIST halen gelişmekte olan ülke piyasaları içinde kısmen ucuz çarpanlarla işlem görüyor. Bu nedenle gelişmekte olan ülkelere yönelik fon akımının devamı durumunda BIST’te pozitif seyrin ara düzeltmelerle devamı beklenir. Ancak mevcut görünümde yurtiçi tahvil faizlerinin seyri bu görüntüyü desteklemiyor. Enflasyondaki yüksek seyir nedeniyle yurtiçi tahvil faizlerdeki geri çekilme sınırlı kaldı. Faizlerin yüksek seyrini devam ettirmesi ve TCMB kararı sonrası tekrar yükseliş eğilimine girmesi BIST’te banka hisseleri öncülüğünde kar satışlarına neden olacaktır. Son 6 yılın BIST performansı ortalamalarına bakıldığında genelde endeksin Haziran ayında dar bantta ve yatay bir seyir izleyerek ayı sınırlı kayıplarla tamamladığı görülüyor. Yeni tarihi zirve seviyeleri test eden BIST global risk iştahıyla birlikte Haziran ayında yeni zirve denemeleri yapsa da güçlü performans sonrası sınırlı da olsa kar satışlarıyla karşılaşması bekleniyor.

Osman Göktan

Şeker Yatırım Genel Müdürü

goktan@turcomoney.com