II. Mısır istişareleri

Zuhal Mansfield

Mısır’da reform döneminde değişmeyen tek şey Türkiye ile olan yakın ilişkiler oldu. Tahrir’deki olumsuzluklara rağmen ülke ihtiyaçlarına cevap verecek birçok proje hayata geçirilmeyi bekliyor.

Değişen dünyamızın değişen ekonomilerinde ; İstihdam yaratmak, verimliliği artırmak, su, gıda ve enerji güvenliklerini sağlamak ülkelerin öncelikleri haline gelmeye başladı. ülkelerarası ticari ilişkilerin, alışılagelmişin ötesinde birebir ve sıcak takiplerle geliştiği gerçeği; hem bürokratlar, hem iş dünyası, hem de siyasi otoriteler tarafından kabul görüyor.

İki ülkenin çözüm ve analiz merciindeki bürokratlarını ve yatırım yapmak isteyen veya halen hazırda yatırımcı olan iş dünyasını bir araya getirmek amacıyla DEİK/Türk-Mısır İş Konseyimiz tarafından 18 Şubat 2013 tarihinde İstanbul TOBB Plaza’da, Mısır Ticaret Odaları Federasyonu (FEDCOC) Başkanı Sn. Ahmed Al-Wakil, Mısır Ankara Büyükelçisi Sn. Abderahman Salaheldin, Mısır‘ın İstanbul Başkonsolosu Sn. WafaElHadidy, Mısır İstanbul Başkonsolosluğu Ticari Konsolosu Sn. Mostafa Mikkawi,T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Sn. Süfyan Emiroğlu, Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) Yönetim Kurulu üyesi Sn. Patricia Francis, Mısır Ticaret Odaları Federasyonu (FEDCOC) Genel Sekreteri Sn. Alaa Eez, Franchising Derneği (UFRAD) Başkanı ve DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi Başkanı Sn. Dr. Mustafa Aydın, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Dış İlişkiler Genel Müdürü Sn. Bekir Gezer, Türk Eximbank Genel Müdür Yardımcısı Sn. Alaaddin Metin, Ekonomi Bakanlığı Anlaşmalar Genel Müdürlüğü, Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nden yetkililer ve Mısır’da iş yapan veya yapma niyetinde olan 150 firma ve özel sektör kuruluş temsilcisinin katılımıyla II. Mısır İstişare toplantısını gerçekleştirdik.

Mevcut projelere ek, yeni projeleri bir kez daha tekrarlama şansını bulduğumuz bu platformda. Mısır tarafını oluşturan heyet; siyasi yapısının çok hareketli olduğunu gözlemlediğimiz Mısır’ın, ticari yönden inanılmaz bir istikrar ve kararlılık gösterdiğini ve Tahrir’de devam eden tüm olumsuzluklara rağmen ülke ihtiyaçlarına cevap verecek olan projelerin 2013-2017 yılları arasında ve hangi sırayla hayata geçirmek istediklerini anlattılar.

FEDCOC Başkanı Sn. Ahmed Al-Wakil; Mısır’ın sunduğu olanaklardan bahsetti. Mısır’ın Afrika’daki en geniş pazar olmasının yanı sıra tüketici sayılarının fazlalığının, ülkeler arası imzalanan anlaşmalar ile sağlanan lojistik imkanlarının, her türlü doğal kaynağa ve modern altyapıya sahip olmalarının, kalifiye iş gücünün düşük maliyetli olmasının, hiçbir gümrük ve kota gerekliliği olmamasının, Türk firmalarına, Mısır’da üretim, kurulum ve proje geliştirme alanlarında iş yapabilme olanağı sağladığını anlattı.
Mısır Ankara Büyükelçisi Sn. Abderahman Salaheldin; İki ülke ilişkilerinin geleceğine odaklanacağını söyleyerek söze başladı. Daha sonra bu geçiş döneminde değişen politik düzeni bir sisteme oturtmanın biraz zaman alacağını fakat Mısır’a gelen Türk iş adamlarından alınan izlenimlerden, bu sürecin kolay aşılacağını anladıklarını, yatırım teşviklerini ve düzenini reformdan önceki gibi uyguladıklarını, değişiklik yapmadıklarını, bunun yatırımları kolaylaştırdığını belirtti.

Ticaret Merkezi (ITC) Yönetim Kurulu üyesi Sn. Patricia Francis; Dünya ticaretinin % 51’inin gelişmekte olan ülkeleri kapsadığını belirterek, gelişmekte olan ülkelere yönelinmesinin doğru olacağını belirtti. Türkiye’nin de aynı stratejiyi benimsemesini önerdi. Afrika’nın 2015’e kadar 86 milyon orta sınıf tüketiciye sahip olacağını vurgulayarak, Türkiye’nin tecrübelerini Afrika’da kullanması gerektiğini dile getirdi. Stratejilerinin, Afrika’daki değer zincirini en uygun duruma getirmek ve tedarik zincirini maksimize etmek olduğunu açıkladı.

Mısır Ticaret Odaları Federasyonu (FEDCOC) Genel Sekreteri Sn. Dr. Alaa Ezz; Ekonomileri özel sektörlerin yönlendirdiğini belirterek, Türk firmalarını Mısır’a davet etti, düşük maliyet avantajını ve Mısır’ın sahip olduğu olanakları kullanarak ortak iş yapmaya çağırdı. Yatırımcıların ilgilenebileceği alanlar arasında altyapı, tarım, balıkçılık, liman projelerini, kamu – özel sektör ortaklığındaki projeleri ve İpek Yolu’nun canlandırılması konusundaki projeleri sıraladı. Ek olarak, Süveyş Kanalı’nın lojistik maliyetlerini düşürmesi bakımından avantajlı olduğunu belirterek, ulaşım için Süveyş Kanalı’nın kullanılmasını önerdi.

UFRAD Başkanı ve DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi Başkanı Sn. Dr. Mustafa Aydın; Türkiye-Mısır ilişkilerinde eğitimin önemine değindi. Türk üniversitelerinden bir kaçının Mısır’daki üniversitelerle anlaşmalar yaptığından bahsederek, Türk iş adamlarının Arapça öğrenmesine yardımcı olmak istediklerini, ayrıca Mısır’daki çok değerli bilim adamlarını da Türkiye’de ki üniversitelerde istihdam edebileceklerini belirtti. Türk öğrencilerini Mısır’a göndermek, aynı şekilde Mısırlı öğrencileri de Türkiye’ye getirmek için çalışmalar yürüttüklerini sözlerine ekledi.

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Sn. Süfyan Emiroğlu; Bakanlıklarının uluslararası platformda Mısır ile sanayi alanında birlikte çalıştıkları iki organizasyondan bahsetti. Bunlar, Türk-Arap Sanayi İşbirliği Zirveleri ile D-8 Zirvesi (Gelişmekte Olan 8 ülke Zirvesi) Sanayi çalışma Grupları Toplantıları olarak belirtildi. Sn. Emiroğlu, bu organizasyonlarda Türk iş adamlarına her türlü desteği vermek üzere hazır olduklarını dile getirdi.

T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Dış İlişkiler Genel Müdürü Sn. Bekir Gezer; Mısır ile karayolu bağlantısı olmadığını, bu nedenle deniz ulaşımının ve denizcilik sektörünün iki ülke için önemli olduğunu vurguladı. Her iki ülkenin de başarılı bir şekilde yürüttüğü projeler arasında olan karayolları, kent içi ulaşım, hızlı tren, liman ve deniz işletmeleri, İpek Yolu’nun canlandırılması, lojistik merkezlerinin kurulması konularında Mısırlı yetkililer ile çok daha fazla işbirliği yapacaklarına inandıklarını belirtti. Bakanlık olarak, Karadeniz’de yürütülen Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) platformunun benzerini Akdeniz için de gerçekleştirebilecekleri önerisinde bulundu.

Türk Eximbank Genel Müdür Yardımcısı Sn. Alaaddin Metin; 2012’nin Eylül ayında Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye’nin, Mısır’a 2 milyar dolar kredi açmaya karar verdiğini aktardı. Bu miktarın 1 milyar dolarının bütçe desteği olarak, diğer 1 milyar dolarının ise Eximbank tarafından ticari kredi olarak verildiğini belirtti. Kredi anlaşmasının imzalandığını fakat henüz yürürlüğe girmediğini, yakın zamanda girmesi için çalışmaların devam ettiğini belirtti. Ticari kredi sayesinde Türkiye’den, Mısır’a ihraç edilecek sermaye malı ihracatının, 7 yıla kadar geri ödeme dönemi ile kredilendirilebilecek olduğunu ve Türkiye’den yapılacak ihracatın % 85’ine kadar finansman sağlanacağını dile getirdi. İnşaat taahhüt projelerini 10 yıla kadar geri ödeme dönemi ile kredilendirebildiklerini sözlerine ekledi. Sermaye malı ihracatı ile inşaat taahhüt projelerinde geri ödemesiz kredilendirmenin de söz konusu olduğunu belirtti ve kredilendirmeler için gerekli koşulları detaylı olarak anlattı.

TüRKİYE-MISIR TİCARİ İLİŞKİLERİNDE 2013-2015 BEKLENTİLERİ

1- Ro-Ro seferlerinin çok ciddi bir üretici olan Marmara ve Ege Bölgesi’nden Mısır’a sefer konulması. (İstanbul- İzmir- İskenderiye arasında)
2- Bankacılık sektöründe birlikteliğin sağlanması ve planlanan Mısır Devlet Bankası’nın Türkiye’ye gelmesi.
3- Bugün Türk Hava Yolları, Mısır’da dört farklı noktaya uçuyor, turizm sektöründe faaliyet göstereceksek bu uçuş noktalarının, nüfusun 90 milyon olduğu Mısır’ın farklı illerine de uçmasını bekliyoruz.
4- Mısır’da, özellikle Türk yatırımcıların olduğu bölgede, mesleki eğitim verecek bir okul açmayı planlıyoruz.
5- Türk iş adamlarına uzun süreli vize verilmesi konusunda da ısrarcıyız.
6- Türkiye ile Mısır arasındaki Karayolu Ulaştırma Anlaşması’nın henüz imzalanmamış olması nedeniyle kara ulaştırmasındaki taşımalarda sorunlarının çözülmesi.
7- Mısır’a taşıma yapan firmaların sürücülerinin ve firma yetkililerinin vize alması konusunda kolaylık sağlanması.
8- Mısır’a bir Türk üniversitesi kurulması.
9- Mısır’da yapılması planlanan. Rafineri, petrokimya, alt yapı, toplu konut, havaalanı ve liman tesislerinde Türk ortaklığı bulunması ve Türk müteahhitleri tarafından yapılması.
10- Mısır ve Türkiye’yi içine alan turların Dünya destinasyonları listesine girmesi.
11- 2020 yılında tamamlanacak olan STA Serbest Ticaret Anlaşmasının 2015 yılına çekilmesi.