İnternet bankacılığı kullanımı hızla artıyor

Gürdoğan Yurtsever

Son yıllarda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu düzenlemeleri ile getirilen güvenlik uygulamaları internet bankacılığına olan güveni artırdı. İnternet bankacılığını kullanan bireysel ve kurumsal aktif müşteri sayısı 20 milyon kişiye yaklaştı.

İnternet bankacılığı hizmeti veren 25 bankanın bilgilerinden oluşan Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre Mart 2012 itibarıyla internet bankacılığı yapmak üzere sistemde kayıtlı olan ve en az bir kez giriş işlemi yapmış toplam bireysel müşteri sayısı 20 milyon kişiye yaklaştı. Son bir yıl içerisinde en az bir kez giriş işlemi yapmış toplam bireysel müşteri sayısı ise 11 milyon kişiyi aştı. İnternet bankacılığı yapmak üzere sistemde kayıtlı olan ve en az bir kez giriş işlemi yapmış kurumsal müşteri sayısı ise son bir yıl içerisinde yaklaşık 1 milyon kişiye ulaştı.

İnternet bankacılığını kullanan bireysel ve kurumsal aktif müşteri sayısının son bir yılda yaklaşık 2 milyon kişi arttığı görülüyor.

Ocak-Mart 2012 dönemi itibarıyla, internet bankacılığı kullanılarak yapılan yatırım işlemleri dışındaki finansal işlemlerin toplam adedi 94 milyon, tutarı ise 321 milyar TL civarında. EFT, havale ve döviz transferi işlemlerini kapsayan para transferleri işlemleri yatırım işlemleri dışındaki finansal işlem hacminin yüzde 86’sını oluşturuyor. Yine aynı dönemde hisse senedi, yatırım fonu, döviz, vadeli hesaplar, VOB işlemleri, repo gibi yatırım işlemlerinin 12 milyon adet ve 86 milyar TL’lik bir kısmı internet bankacılığı aracılığıyla gerçekleştirildi. İnternet bankacılığı hizmetlerini kullanan aktif kurumsal müşterilerin yüzde 38’i ile aktif bireysel müşterilerin yüzde 32’si İstanbul’da. Bunu her iki müşteri grubunda da Ankara ve İzmir illeri takip ediyor.

Zaman ve maliyet avantajı sağlıyor
İnternet bankacılığı uygulamaları hem müşteriler için hem de bankalar için çok önemli zaman ve maliyet avantajları getiriyor. Müşterilere diledikleri yer ve zamanda bankacılık işlemlerini gerçekleştirme imkanı sunan internet bankacılığı ile EFT, havale, döviz, mevduat, hisse senedi, fon, repo, fatura ödeme gibi pek çok işlem kolay, hızlı, güvenli ve düşük maliyetli bir şekilde gerçekleştirilebiliyor.

Son yıllarda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu düzenlemeleri ile getirilen güvenlik uygulamalarının da internet bankacılığı kullanımının artmasında önemli bir rolü bulunuyor. İnternet bankacılığı müşterilerinde en az iki bileşenden oluşan kimlik doğrulama mekanizması oluşturulmasının zorunlu olması, bunun için müşteri parolasının yanı sıra kısa mesaj ve parola üretim cihazı gibi tek kullanımlık parola bileşenlerinin ikinci doğrulama için kullanılmaya başlanması gibi hususlar bu kapsamda belirtilebilir. Bu uygulamalar müşterilerin internet bankacılığına duyduğu güveni ve dolayısıyla talebi artırıyor.

Fakat yine de geliştirilen tüm önlemlere karşın, şifrelerin üçüncü şahısların eline geçmemesi ve dolandırıcılık mağduru olunmaması için internet bankacılığı kullanımlarında çok dikkatli hareket edilmesi büyük önem taşıyor.

özellikle virüs, truva atı gibi kişilerin şifrelerini elde etmeye yönelik geliştirilen yazılımların kurbanı olmamak için güncel antivirüs ve güvenlik duvarı yazılımları kullanılan güvenli bilgisayarlardan internet bankacılığına giriş yapmak, internet cafe gibi ortak kullanıma açık bilgisayarlardan ise internet bankacılığına giriş yapmamak, güvenli olmayan internet sitelerinden program veya dosya indirmemek, sahte e-postalar ile istenen kişisel bilgileri vermemek, şifreleri üçüncü kişilerle paylaşmamak gibi artık klasik hale gelen güvenlik tedbirlerine dikkat etmek gerekiyor.

Şube işlemleri azalıyor
İnternet bankacılığı kullanımının yaygınlaşması tüm bankalarda şubelerden yapılan işlem adetlerinin giderek azalmasına neden oluyor. Bazı bankalarda şubelerden yapılan işlemler tüm işlemlerin %20-25’lerine kadar gerilemiş durumda ve bu süreç devam edecek görünüyor. Diğer alternatif dağıtım kanallarının yanı sıra özellikle internet bankacılığı bu değişimin lokomotifi konumunda. Gelecek dönemlerde şubeden yapılan işlemlerin daha da gerilemesi kaçınılmaz görünüyor. Hatta zaman içinde şube bankacılığının büyük oranda ortadan kalkacağını ifade etmek hayalcilik olmayacak.

İnternet bankacılığı uygulamaları zaman ve mekan tanımayan yapısıyla müşterilerin kullanım alışkanlıklarını hızla değiştirmeye devam ediyor. Türk bankacılık sektörü de sağladığı avantajlar nedeniyle bu konuda büyük yatırımlar yapıyor. Türk bankalarının teknolojik altyapısının dünya bankalarının hiç gerisinde olmadığı, hatta yenilikçi uygulamalar bakımından pek çok ülkeden daha iyi olduğu zaten bilinen bir gerçek. Bunun da etkisiyle Türk bankaları dünya bankalarıyla rekabet edebilme kapasitelerini giderek güçlendiriyor. Bankalarımızın bu süreçteki önemli rekabet alanlarından birisi de internet bankacılığı ve bu konuda dünya standartlarında uygulamalar günden güne artıyor.

Türkiye’deki internet bankacılığı kullanımındaki artışın, internet kullanımındaki artış ile paralellik gösterdiğini belirtmek gerekiyor. Türkiye’de genç nüfus oranının yüksekliği, internet ve teknoloji konularına gösterilen büyük ilgi, henüz internet ile tanışmayan ve internet bankacılığı kullanmayan önemli bir kesim bulunması, internet bankacılığındaki gelişim potansiyelinin de göstergesi. Gelecekte internet bankacılığı uygulamalarında fark yaratmanın yolu müşterilerin en kolay, hızlı, güvenli ve maliyetsiz işlem yapmalarının sağlanmasından geçiyor olacak. Bu nedenle, internet şubelerinin tasarımı, sadeliği, güvenliği, kişiselleştirilebilir olması, sosyal medya entegrasyonu gibi faktörler internet bankacılığı alanında bankaların kritik başarı faktörleri olacak görünüyor.

Gürdoğan YURTSEVER