İşsizlik rakamları korkutuyor

Türkiye’nin kontrollü normalleşme dönemine geçtiği turizm sektörünün nispeten açıldığı haziran ve temmuz aylarını da kapsayan haziran dönemi işsizlik rakamları açıklandı.

Haziran döneminde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalsa da işsizlik oranı 0,4 puan artışla yüzde 13,4’e yükseldi. İstihdam edilen insan sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse 2 Milyon kişi eksildi.

İstihdam azalmasına rağmen işsizlik düşük çıktı çünkü iş bulmaktan ümidini kesen insanların da dahil olduğu bir grup, TÜİK’in işsizlik hesabına katılmıyor.

İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Profesör Cem Başlevent, “Haziran ayında salgınla ilgili kısıtlamaların gevşetilmesi ve çok sayıda iş yerinin açılmasıyla birlikte, işsizliğin düşmesi beklenirdi ama aksine işsizlik oranı artmış” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalarak 4 milyon 101 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,4 puanlık artış ile %13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puanlık artış ile %15,9 oldu.

NEREDEYSE 2 MİLYON KİŞİ ARTIK ÇALIŞMIYOR

İstihdam edilenlerin sayısı, 2020 Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 981 bin kişi azalarak 26 milyon 531 bin kişi, istihdam oranı ise 4,0 puanlık azalış ile %42,4 oldu.

HİZMET SEKTÖRÜNDE İSTİHDAM 1.3 MİLYON AZALDI

Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 274 bin, sanayi sektöründe 319 bin, inşaat sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe 1 milyon 298 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin %19,3’ü tarım, %20,0’ı sanayi, %5,8’i inşaat, %55,0’ı ise hizmet sektöründe yer aldı.

İŞ GÜCÜ 2.1 MİLYON AZALDI

İş gücü 2020 yılı Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyon 134 bin kişi azalarak 30 milyon 632 bin kişi, iş gücüne katılma oranı ise 4,3 puanlık azalış ile %49,0 olarak gerçekleşti. İş bulmaktan ümidini kestiğini belirten kişiler iş gücünden düşüyor.

KAYIT DIŞI ÇALIŞMA AZALDI

Haziran 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak %31,3 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,3 puan azalarak %18,9 oldu.

PANDEMİ GENÇ İŞSİZLİĞİNİ ARTIRDI

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık artışla %13,7, tarım dışı işsizlik oranı ise 0,6 puanlık artışla %16,0 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 4,0 puanlık azalışla %47,1, iş gücüne katılma oranı ise 4,4 puanlık azalışla %54,5 oldu.

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık artışla %26,1, istihdam oranı ise 6,0 puan azalarak %28,2 oldu. Aynı dönemde iş gücüne katılma oranı 7,4 puanlık azalışla %38,1 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,1 puanlık artışla %29,3 seviyesinde gerçekleşti.

ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK VERİSİNDE REKOR

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0.2 puan artarak %14.3 oldu. İşsizlik arındırılmış olarak 2008 krizinde bile %14 üzerine çıkmamıştı. İş gücü Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 2.13 milyon kişi azalarak 30.63 milyon kişi oldu. İş gücüne katılma oranı ise bir önceki yıla göre 4.3 puanlık azalış ile %49 olarak gerçekleşti.

BAŞLEVENT: İŞ ARAMAYA BAŞLAYANLARIN SAYISI İSTİHDAMDAN FAZLA

İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Profesör Cem Başlevent işsizlik verilerini sozcu.com.tr okurları için yorumladı. Başlevent haziran döneminde kontrollü normalleşmeye geçilmesiyle birlikte bazı kısıtlamaların kaldırıldığını bu yüzden işsizlik oranının artmasının beklenmediğini söylüyor.

Başlevent, “Haziran ayında salgınla ilgili kısıtlamaların gevşetilmesi ve çok sayıda iş yerinin açılmasıyla birlikte, işsizliğin düşmesi beklenirdi ama aksine işsizlik oranı artmış. Bunun nedeni de yaz aylarının gelmesiyle birlikte iş aramaya başlayanların sayısının, artan istihdam olanaklarından daha da fazla olması. Turizm ve turizmle bağlantılı sektörlerin bu yıl yeterli istihdam yaratamaması, işsizlik oranındaki artışın başlıca nedeni gibi görünüyor” diyor.

Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent

Profesör Başlevent sözlerini şöyle noktaladı: Kayıt-dışı istihdam oranının geçen yıla göre 4 puan azalmış olması ilk bakışta olumlu gibi görünse de, bu değişim, salgın döneminde en çok dar gelirli ve sosyal güvencesiz kesimde iş kaybı olduğu anlamına geliyor. Maalesef bu gruba girenler devletin maddi destek programına da dahil olamıyorlar.

BAKİ DEMİREL: YIL SONUNDA %15-17 GİBİ RAKAMLARA ŞAŞIRMAM

Yalova Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel de konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulundu.

Haziran ayında pandemi önlemlerinin gevşetilmesiyle hem istihdam hem de iş gücüne katılmada ufak artışlar görüldüğünü söyleyen Demirel, “Kredi genişlemesinin sonuçlarını gördük, faizler yukarı gidince verilen krediler de daraldı. 3. ve 4. çeyrekte bu durum istihdam üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir.

Salgın böyle giderse alınan önlemlerde tekrar en başa dönülebilir. Bu durumun da istihdam rakamlarına olumsuz yansıma ihtimali yüksek. Bana göre dış talep hala yeterli seviyede değil. İç talebi artırmaya yönelik atılan adımların da kur şokuna neden olduğunu gördük. Yıl sonu için işsizlik oranında yüzde 15-17 gibi rakamlarla karşılaşırsak şaşırmam.” ifadelerini kullandı.

Sözcü