İşte geçen haftaya damgasını vuran gelişmeler

Ekonomide hafta boyunca çok önemli gelişmeler yaşandı. Aktif rasyosunun kaldırılması, Hazine’nin 2 yıl sonra uzun vadeli borçlanması, Katar ile yapılan anlaşmalar, zorunlu karşılık düzenlemesi ve aşı gelişmeleri öne çıktı.

1)AKTİF RASYOSU KALDIRILDI

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Salı günü aktif rasyosu hesaplamasını kaldırma kararı alındığını açıkladı. Mayıs ayından bu yana uygulamada olan aktif rasyosu 31 Aralık tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılacak.

Piyasanın normalleşme adımları çerçevesinde değerlendirdiği karar özellikle bankacılık endeksinde güçlü yükselişi getirirken, Dolar/TL ‘de dalgalanmaya neden olmuştu.

Nisan ayında uygulanması kararlaştırılıp Mayıs ayından itibaren yürürlükte olan aktif rasyosuyla bankaların daha çok kredi vermeye yönlendirilmesi amaçlanıyordu. Düzenleme Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında revize edilmişti.

2)HAZİNE 2 YIL SONRA UZUN VADELİ BORÇLANDI

Hazine ve Maliye Bakanlığı gerçekleştirdiği 10 yıl vadeli tahvil ihracıyla uzun vadeli ihraçlara geri döndü.

Temmuz 2018’den bu yana ilk kez gerçekleştirdiği 10 yıllık tahvil ihalesinde 3.49 milyar TL’lik teklife karşılık 1.5 milyar TL net satış gerçekleştirildi.

Yüksek faizli borçlanmadan kaçınmak için Hazine kısa vadeli borçlanmalara yönelmişti. Hazine’nin daha kısa vadeli borçlanmalara yönelmesiyle Türk Lirası cinsi iç borç stokunun süresi düşüş gösteriyordu. Son rakamlar 2020 Eylül itibariyle iç borç stokunun süresinin 20 ayın altına gerilediğini göstermişti.

Ayrıca, dolar cinsinden 2031 vadeli tahvil ihracında toplam miktar 2,25 milyar dolar olarak gerçekleşti. 200’e yakın yatırımcı, ihraç tutarının iki katından fazla talep gösterdi. Tahvilin kupon oranı yüzde 5,95, yatırımcıya getirisi yüzde 6 oldu.

3)KOVİD-19 VAKA SAYILARI ARTTI

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Çarşamba günkü açıklamasında semptom göstermeyen pozitif vakaların da günlük tabloda verilmesinin planlandığını belirtti.

Bununla birlikte açıklanmaya başlanan vaka sayıları 30 binli rakamlara yakın seyrediyor. Dün itibarıyla son 24 saatte 29 bin 845 kişinin testinin pozitif çıktığı ve 177 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Hasta sayısı 6 bin 592 kişi oldu.

4)KATAR, BORSA İSTANBUL’A ORTAK OLDU, HALİÇ ALTIN BOYNUZ PROJESİNE YATIRIM YAPACAK

Türkiye ile Katar Borsa İstanbul’da yüzde 10’luk hissenin alımına ilişkin anlaşma imzaladı. Katar Devleti’nin yatırım fonu olan QIA’ya devredilecek paylardan sonra Varlık Fonu, Borsa İstanbul’un yüzde 80.6’lık payını elinde bulundurmaya devam edecek.

Yine Perşembe günü Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Komite Altıncı Toplantısı’nda Katar ile Türkiye arasında Haliç Altın Boynuz projesine ilişkin işbirliği anlaşması da imzalandığı duyuruldu.  Ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Cuma namazı çıkışında “Varlık Fonu’nu küresel anlamda farklı bir yere oturtmak istiyoruz. Katar Emiri’nin Türkiye ziyareti bu adımlardan biriydi. 11 anlaşma yaptık kendileriyle” diyen Erdoğan, Kanal İstanbul ile ilgili adımın en kısa zamanda atılacağını söyledi.

5)ZORUNLU KARŞILIKLARDA KREDİ BÜYÜMESİ ŞARTI KALDIRILDI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) zorunlu karşılık oranlarında değişiklik yaptı. Bununla birlikte uygulanacak zorunlu karşılıklar için kredi büyümesi şartı kaldırıldı.

Söz konusu düzenleme piyasanın normalleşme çerçevesinde beklediği adımlardan biriydi.

Türk Lirası zorunlu karşılıklar vadesiz, 1 aya kadar ve 3 aya kadar vadeli mevduat/katılım fonları için yüzde 4’ten yüzde 6’ya çıkarıldı. Türk Lirası zorunlu karşılıklar müstakrizlerin fonları ile 1 yıla kadar vadeli diğer yükümlülükler için yüzde 4’ten yüzde 6 seviyesine yükseltildi.

Yabancı para zorunlu karşılıklar vadesiz, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım fonları için yüzde 17’den yüzde 19’a çıkarıldı. Yabancı para zorunlu karşılıklar müstakrizlerin fonları için ise yüzde 17’den yüzde 19’a çekildi.

Düzenlemeyle ilgili TCMB’den gelen açıklamada kararın daha sade bir zorunlu karşılık sistemine geçmek için atıldığı belirtildi.

6) BITCOIN, REKOR SEVİYEYE ULAŞTI

Popüler kripto para pandeminin başından bu yana yatırımcıların ilgisini çekiyor. Bitcoin kademeli olarak yükselerek bu hafta 19 bin doları aştı. Üç yıl önceki rekor seviyeye yaklaşan kripto para, sonrasında hızlı bir şekilde düştü. Piyasa, Perşembe günü yüzde 10’dan fazla değer kaybeden Bitcoin’un seyrinin 2017’den farklı olup olmayacağını merak ediyor. Zira, Aralık 2017’de 19 bin dolarlık rekorun görülmesinin ardından bir yıldan kısa bir sürede 3 bin dolarlı seviyelere gerilemişti. Bitcoin’in bundan sonraki seyrine ilişkin piyasa görüşleri ayrışıyor.

6) OXFORD-ASTRAZENECA AŞISININ ETKİNLİĞİ YÜZDE 70 OLARAK AÇIKLANDI

Pfizer ve Moderna’nın ardından Pazartesi günü Astrazeneca ve Oxford aşısının araştırma sonuçları da geldi. Buna göre Astrazeneca’nın Oxford ile birlikte geliştirdiği aşının koronavirüse karşı yüzde 70 etkili olduğu açıklandı. Öncesinde, Pfizer ve Moderna’nın geliştirdiği aşıların etkinliğinin yüzde 90 üzerinde olduğu belirtilmişti.

Ancak, Astra-Oxford aşısının etkinlik oranının daha düşük olmasına rağmen avantajlı olduğu konu ise dağıtım ve lojistik. Pfizer-BioNTech ve Moderna’nın aşıları donmuş olarak nakliye edilmek zorundayken Astra-Oxford aşısı buzdolabı sıcaklığında taşınabiliyor