Kadın çiftçiler FAO'nun uyguladığı kotayla projelerde daha çok söz sahibi

ANKARA (AA) – MEHMET CAN TOPTAŞ – Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, gelir getirici faaliyetleri ön plana çıkaran projelerde kadın kotası uyguladıklarına işaret ederek, "Şu anda uyguladığımız mesleki eğitimlerde, bütün projelerimizde mutlaka yüzde 30 kadın kotamız var. Aslında projelerde kadın kotamızı çoktan aştık, neredeyse yüzde 60'a ulaştık." dedi.

Selışık, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, kadının sadece Türkiye'de değil, dünyada da tarımda aktif olarak iş gücüne dahil olduğunu söyledi.

Türkiye'de ve dünyada tarımda çalışanların yüzde 50'den fazlasının kadınlardan oluştuğuna dikkati çeken Selışık, buna karşın kadınların kayıtlı iş gücüne tam olarak dahil olamadıklarını bildirdi.

Selışık, dünyada tarımı aile işletmelerinin yönlendirdiğine ve gıda güvenliğini bunların sağladığına işaret ederek, "Dünyada neredeyse tükettiğimiz gıdanın yüzde 80'ini aile işletmeleri üretiyor. Kadınlarımız, aile işletmelerinin bel kemiği." diye konuştu.

Özellikle Kovid-19 salgınından sonra tarımın çok önemli sektör haline geldiğini dile getiren Selışık, şu ifadeleri kullandı:

"Kadınlar da burada çok daha önemli rol oynadıklarını gösterdiler. Özellikle kadın destekli kooperatifler aracılığıyla onların ne kadar da önemli role sahip olduğunu hepimiz gördük. Bir sürü sektörde kadınlarımız aktif olarak çalışıyor. Tarımda da yine girişimci kadınlarımız var ama zorlukları da var. Eşit fırsatlara erişememeleri, kayıtlı istihdamdan faydalanamamaları… Ama kayıtlı istihdam sadece kadınlar için geçerli değil. Tarım sektöründe aslında kayıtlı istihdam tüm çalışanlar, tüm çiftçilerimiz için söz konusu. Kadınlar daha dezavantajlı konumda."

– "Meslek eğitiminden yararlanan çiftçilerin yüzde 50'sinden fazlası kadın"

Selışık, kadınları güçlendirecek, onlar için gelir getirici faaliyetleri ön plana çıkaracak projeler ürettiklerine işaret ederek, "Tarım ve Orman Bakanlığı ile 2019'dan beri kooperatif destek programı uyguluyoruz. Şu anda uyguladığımız mesleki eğitimlerde, bütün projelerimizde mutlaka yüzde 30 kadın kotamız var. Aslında projelerde kadın kotamızı çoktan aştık, neredeyse yüzde 60'a ulaştık. 1500'e yakın çiftçimiz meslek eğitiminden faydalandı. Bunun yüzde 50'sinden fazlası kadındı." bilgisini paylaştı.

Kooperatif faaliyetlerine de değinen Selışık, kurdukları "www.HepYerinden.coop" dijital platformunun tarımsal ürünlerin pazarlandığı bir mecra haline geldiğini bildirdi.

Söz konusu platformu üst seviyeye taşıma aşamasında olduklarını kaydeden Selışık, bu kapsamda Türkiye İş Bankası ile işbirliği yaptıklarını, çevrim içi alışveriş platformu "Pazarama" tüketicilerinin bu ürünlere ulaşabildiğini söyledi.

Selışık, bunun kadın kooperatif üyelerinin daha da motive olmalarını sağladığını belirterek, şunları dile getirdi:

"Çünkü ürünleri satıldıkça daha çok üretmek istiyorlar. Eşleriyle işletmelerinde, aile çiftliklerinde üretmeye devam ediyorlar ama boş zamanlarında da bir araya gelerek kooperatifte hem zaman geçiriyorlar hem paylaşımda bulunuyorlar. Kooperatif aynı zamanda onlar için paylaşım ortamı. Burası dertlerini ya da öğrendiklerini kültürel olarak birbirlerinden öğrendikleri bir ortam haline de geliyor. Bir de en sonunda gelir elde ediyorlar."

Platformda tüketicinin sağlığına ve talebine uygun ürünlerin satıldığını anlatan Selışık, cüzdana veya plaj çantasına dönüştürdükleri eski dokuma Avrupa'da başka kadın tarafından kullanılan bir ürün haline geldiğinde kadınların bundan büyük mutluluk duyduklarını söyledi.

– "Kadınlarımızı kırsalda desteklemeye devam etmeliyiz"

Selışık, kadınların kooperatiflerde kişisel gelişim, finansal okuryazarlık, tasarım eğitimi aldıklarını ifade ederek, eğitimlerin yanında hibe desteği de edindiklerini söyledi.

Depremden etkilenen illerdeki kooperatiflerin de diğer şehirler tarafından desteklendiğini aktaran Selışık, sözlerini şöyle tamamladı:

"Sayı olarak belki 2 bin veya 3 bin kişi faydalanmış olabilir ama bu, katalizör etkisi de yarattı. Şu anda bundan örnek alan bir sürü kooperatif var. O açıdan sayıdan çok çarpan etkisine inanıyorum. O kadar çok talep var ki bir kişinin yapmış olduğu güzel örnek 20 kişiye yansıyor. Şu anda Kaz Dağları'nda çalışıyoruz. Küresel Çevre Fonu'ndan yürüttüğümüz Kaz Dağları'nı korumayla ilgili projemizde bir kooperatifimiz 15 kooperatifimize örnek oldu. Bu dayanışmayı başlatan kadınlar. Erkekler de işin içinde ama kadınlar gerçekten bu işin lokomotifi. O nedenle kadınlarımızı tarımda, özellikle kırsalda desteklemeye devam etmemiz gerekiyor."