Kissinger’ın Çin ziyareti: 100 yaşındaki kurt politikacı neyin peşinde?

-Geçen ay Amerika Birleşik Devletleri’nin eski Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Henry Kissinger, Çin’i ziyaret etti, Devlet Başkanı Şi Cinping (Xi Jinping) ile görüştü. Bu ziyaret dünya kamuoyunda ve uluslararası medyada büyük ilgi gördü. O kadar ki, bir çok komplo teorisi üretildi. Peki 100 yaşındaki kurt politikacı neyin peşinde? Bu ziyareti niçin gerçekleştirdi?

-Kissinger, Çin’de devlet başkanı statüsü benzerinde bir protokol ile karşılandı. İlgi görmesinin başlıca sebepleri; uzun ve başarılı bir siyasi kariyer ve uzman bir diplomat ve arabulucu olmasıdır. Kissinger, Harvard Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olarak görev yaptı. Bu dönemde, uluslararası ilişkiler konusunda birçok kitap ve makale yazdı. Bu çalışmaları, onu dünyanın en önde gelen uluslararası ilişkiler uzmanlarından biri haline getirdi.

-Kissinger, dünya liderleriyle yakın kişisel ilişkilere sahip. Bu ilişkiler, onu dünyanın en etkili kişilerden biri haline getirdi. Bu faktörlerin birleşimi, Kissinger’ı dünyanın en etkili kişilerinden biri haline getirdi. Muhtemeldir ki Çin’de devlet başkanı statüsü benzerinde bir ağırlama ve ilgiyi hak ediyordur. Yukarıdaki iddiaların ve komplo teorilerinin hepsi doğru da olabilir, hepsi hayali bir senaryo da olabilir.

-Kissinger’in Çin’i ziyareti ile ilgili uluslararası basında ve sosyal medyada pek çok yorum yapıldı, iddiada bulunuldu: Bazılarına göre Kissinger, ABD ile Çin arasındaki ilişkileri geliştirmek için bu ziyareti gerçekleştirdi. Bazılarına göre dev şirketler adına bu ziyareti yaptı. Radikal yorumlara göre ise Kissinger, Çin’in ABD’yi ele geçirmesine yardımcı olmak için Çin ile bir anlaşma yaptı. Kissinger, Çin’in ABD’ye karşı bir savaş başlatmasına yardım etmek için Çin ile bir anlaşma yaptı.

– Kissinger’ın 50 yıl önce, Çin’i dünyaya açan adam olarak kabul ettikleri için böyle teoriler üretiliyor.  Bir de tersi iddialar var: Çin’in elinde 30 trilyon dolarlık ABD devlet tahvili bulunuyor. Bu, ABD Hazinesi’nin toplam borcunun yaklaşık %10’una denk geliyor. Çin’in bu tahvilleri bozdurması, ABD’nin finansal piyasalarında büyük bir dalgalanmaya neden olur ve ABD ekonomisine zarar verebilir.

-Bazı komplo teorisyenleri, Çin’in ABD’ye karşı bir ekonomik savaş başlatmak için bu tahvilleri bozdurma planları olduğunu iddia ediyorlar. Ancak, bu iddiaların hiçbir dayanağı yok. Çin, halen ABD’nin en büyük ticaret ortağıdır ve ABD ekonomisine zarar vermenin Çin’in kendi çıkarlarına aykırı olacağını biliyor. Çin’in ABD devlet tahvillerini bozdurma olasılığı düşük olduğu söylenebilir. Ancak, Çin’in bu tahvilleri siyasi bir baskı aracı olarak kullanması mümkün.

 -Kissinger, şu anda Kissinger Associates adlı bir danışmanlık firmasının sahibi. Bu firma, hükümetler, şirketler ve özel kişilere danışmanlık hizmeti veriyor. Danışmanlık verdikleri arasında küresel ekonomiyi etkileyen bütün dev şirketlerin isimleri yer alıyor. Kissinger bu ziyareti, Çin ile ABD arasındaki ilişkileri iyileştirmek için yapmış olabilir. Ondan daha önemli olan ise, bu ziyaretin dünya devi şirketler adına yapılmış olma ihtimalidir.  Bu şirketler arasında Çin’de yatırım yapanlar da bulunuyor.

100 yaşında biri, Amerika’dan kalkıp pandemi risklerinin devam ettiği bir yere, yani Çin’e niye gider? Üstüne üstlük, başkanlık protokolü ile karşılanmasına ne denir? Henry Kissinger’ın Çin’i ziyareti ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (Xi Jinping) ile görüşmesinden bahsediyorum.

Resim bu olunca hemen uluslararası medyada pek çok komplo teorileri de üretilmeye başlandı.

Görüşme ile ilgili fazla detay yok. Ziyaretin sebebi, görüşmelerin içeriği, ABD adına mı, kendi adına mı belli değil. Haberin özeti şu: Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile yaptığı görüşmede, “Eski dostlarımızı asla unutmayız” dedi.

Şi Cinping birkaç iltifatta da bulunmuş: 100 yaşı sebebiyle kutladı, 50 yıl önce ABD ile Çin ilişkisinin kurulmasındaki katkısı ve farklı dönemlerde Çin’e yaptığı 100 ayrı ziyaret vs…

Şeffaf olmayan her şey üzerine spekülasyon yapılır, fikir yürütülür ve komplo teorileri geliştirilir.

KISSINGER’E GÖRE ÇİN, ABD İÇİN TEHDİT DEĞİL

Amerika Birleşik Devletleri’nin eski Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Henry Kissinger, 1969-1977 yılları arasında bu görevlerde bulundu. 100 yaşındaki  bu kurt politikacı ve arabulucu Çin’i ziyaret edip Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile samimi görüşmesi üzerine uluslararası basında ve sosyal medyada pek çok yorum yapıldı, iddiada bulunuldu:

* Kissinger’ın ziyareti, ABD ve Çin arasındaki ilişkilerin önemini hatırlatıyor. İki ülke, dünya ekonomisinin büyümesinde ve istikrarında önemli bir rol oynuyor. Ancak, iki ülke arasında bazı farklılıklar da var. Bu farklılıkları gidermek için diyalog ve işbirliğine ihtiyaç var.

* Kissinger’in sözleri, Çin’in yükselişi konusunda endişeli olan bazı ABD’li politikacılar için bir uyarı niteliğinde. Kissinger, Çin’in bir tehdit olmadığını ve ABD ile işbirliği yapabilen bir ülke olduğunu söylüyor. ABD’nin Çin ile ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini söylüyor.

* Kissinger’ın ziyareti, ABD ve Çin arasındaki ilişkilerin geleceğine dair önemli bir işaret. İki ülke, dünya sahnesinde daha fazla işbirliği yapmaya hazırsa, dünya için daha iyi bir gelecek olacak.

Bunlar diplomatik hoşgörü ile yapılan yorumlar, daha radikal olan yorumlar da şöyle:

* Kissinger, Çin’in ABD’yi ele geçirmesine yardımcı olmak için Çin ile bir anlaşma yaptı.

* Kissinger, Çin’in ABD’ye karşı bir savaş başlatmasına yardım etmek için Çin ile bir anlaşma yaptı.

* Kissinger, Çin’in ABD’nin iç işlerine karışmasına yardım etmek için Çin ile bir anlaşma yaptı.

* Kissinger, Çin’in ABD’nin ekonomisini ele geçirmesine yardım etmek için Çin ile bir anlaşma yaptı.

* Kissinger, Çin’in ABD’nin demokrasisini yıkmasına yardım etmek için Çin ile bir anlaşma yaptı.

KISSINGER: 50 YIL ÖNCE ÇİN’İ DÜNYAYA AÇAN ADAM

Yukarıdaki yorumlar daha çok ABD’deki muhalefet kaynaklarından. Kissinger’ın 50 yıl önce, Çin’i dünyaya açan adam olarak kabul ettikleri için böyle teoriler üretiliyor.  Bir de tersi iddialar var:

Çin’in elinde 30 trilyon dolarlık ABD devlet tahvili bulunuyor. Bu, ABD Hazinesi’nin toplam borcunun yaklaşık %10’una denk geliyor. Çin’in bu tahvilleri bozdurması, ABD’nin finansal piyasalarında büyük bir dalgalanmaya neden olur ve ABD ekonomisine zarar verebilir.

Bazı komplo teorisyenleri, Çin’in ABD’ye karşı bir ekonomik savaş başlatmak için bu tahvilleri bozdurma planları olduğunu iddia ediyorlar. Ancak, bu iddiaların hiçbir dayanağı yok. Çin, halen ABD’nin en büyük ticaret ortağıdır ve ABD ekonomisine zarar vermenin Çin’in kendi çıkarlarına aykırı olacağını biliyor.

Çin’in ABD devlet tahvillerini bozdurma olasılığı düşük olduğu söylenebilir. Ancak, Çin’in bu tahvilleri siyasi bir baskı aracı olarak kullanması mümkündür. Örneğin, Çin, ABD’nin bazı politikalarını değiştirmesi için bu tahvilleri bozdurma tehdidinde bulunabilir.

ABD’nin, Çin’in ABD devlet tahvillerini bozdurma olasılığına karşı hazırlıklı olması gerekiyor. ABD, bu olasılığa karşı finansal piyasalarını ve ekonomisini korumak için önlemler almalıdır.

KISSINGER, DÜNYA DEVİ ŞİRKETLER ADINA MI ÇİN’İ ZİYARET ETTİ?

Kissinger’ın ABD adına değil, dünya devi şirketler adına bu ziyareti yaptığı iddiaları da var..

Son dönemde Çin’in, Tayvan’a yönelik gözdağı verme ve saldırı niteliğinde askeri yığınaklar yapması dünyanın her kesiminde endişe ile izleniyor. Kissinger’ın Çin ziyareti, Çin liderliğinin düşüncelerini ve olası Çin-Tayvan savaşının zamanlamasını tahmin etmeyi amaçlıyor olabilir.

Henry Kissinger, 1969 ila 1977 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nin eski Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevlerinde bulundu. Bu dönemde Kissinger, Vietnam Savaşı’nın sona ermesinde ve Çin ile ABD arasındaki ilişkilerin normalleşmesinde önemli bir rol oynadı. Bu, Çin ve Vietnam’da unutulmuyor. Haliyle yorumlarda bu olayın etkisi büyük.

KISSINGER, HÜKÜMETLERE, ŞİRKETLERE VE ÖZEL KİŞİLERE DANIŞMANLIK HİZMETİ VERİYOR

Kissinger, şu anda Kissinger Associates adlı bir danışmanlık firmasının sahibi. Bu firma, hükümetler, şirketler ve özel kişilere danışmanlık hizmeti veriyor. Danışmanlık verdikleri arasında neredeyse küresel ekonomiyi etkileyen bütün dev şirketlerin isimleri yer alıyor. Kissinger’ın bu ziyareti, Çin ile ABD arasındaki ilişkileri iyileştirmek için bir çaba olarak görülebilir. Ondan daha önemli olan ise, bu ziyaretin dünya devi şirketler adına yapılmış olma ihtimalidir.  Bu şirketler arasında Çin’de yatırım yapanlar da bulunuyor.

Kissinger’ın bu ziyareti, dünya devi şirketler adına yaptığı iddiaları, Kissinger’ın bu ziyareti sırasında yaptığı açıklamalardan kaynaklanıyor. Kissinger, bu açıklamalarında, Çin’in dünya ekonomisinde daha fazla rol oynayacağını ve Çin ile ABD’nin işbirliği yapması gerektiğini söylemişti.

Kissinger Associates’in danışmanları arasında dünya devleri olabilir, ama Çinli pek çok dev şirket de önemli sorunlar yaşıyor. En başta Huawei olmak üzere… Önümüzdeki günlerde, Alibaba Group, Baidu, China Mobile, China Petroleum & Chemical Corporation (Sinopec), China State Grid, China Telecom, China Unicom,Huawei Technologies, Tencent Holding, Xiaomi gibi şirketlerden bazılarına Kissinger Associates danışmanlık hizmeti vermeye başlayabilir.

HENRY KISSINGER, ULUSLARARASI ETKİNLİKLERDE ÇOK AKTİF ROL OYNUYOR

Henry Kissinger, aşağıdaki uluslararası örgüt ve derneklerde aktif rol oynadı:

* Bilderberg Toplantıları, her yıl Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya’dan liderlerin bir araya geldiği gizli bir toplantıdır. Toplantının gündemi gizlidir, ancak genellikle küresel politika, ekonomi ve güvenlik konuları tartışılıyor.

* Council on Foreign Relations, ABD’nin en eski ve en etkili düşünce kuruluşlarından biridir. CFR, küresel politika ve güvenlik konularında politika yapıcılara tavsiyelerde bulunur ve politika tartışmalarına ev sahipliği yapar.

* Trilateral Komisyon, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’dan liderlerin bir araya geldiği bir düşünce kuruluşudur. Komisyon, küresel politika ve ekonomi konularında işbirliğini teşvik eder ve politika tartışmalarına ev sahipliği yapar.

Haliyle bu üç kuruluş ile ilgili ne kadar çok komplo teorisi üretildiğini pek çoğumuz bilir. Kurt politikacı ve arabulucunun böyle onlarca kuruluşla daha üyeliği ve yöneticiliği bulunuyor.

Kissinger, bu örgüt ve derneklerde aktif rol oynayarak, küresel politika ve ekonominin şekillenmesinde önemli bir rol oynamaya devam ediyor.

 KISSINGER, ÇİN’İ EKONOMİSİ KONUSUNDA BİLGİ EDİNMEK İÇİN Mİ ZİYARET ETTİ?

Henry Kissinger’ın Çin ziyaretinin, yukarıda saydığım derneklerin gündemleriyle ilişkisi olabilir. Bu örgüt ve dernekler, uluslararası ilişkiler, politika ve ekonomi konularında faaliyet gösteriyor. Kissinger, bu örgüt ve derneklerde aktif olarak görev alıyor. Bu nedenle, Kissinger’ın Çin ziyareti, bu örgüt ve derneklerin gündemleriyle ilgili olabilir.

Örneğin, Kissinger’ın Çin ziyareti, Çin’in uluslararası alandaki rolü, Çin ile ABD arasındaki ilişkiler ve Çin ekonomisi konularında bilgi edinmek için yapılmış olabilir. Kissinger’ın ziyareti, bu örgüt ve derneklerin gündemlerini etkileyebilir ve bu örgüt ve dernekler, Kissinger’ın ziyareti hakkında raporlar ve makaleler yayınlayabilir. Ayrıca, Kissinger’ın Çin ziyareti, Çin’in bu örgüt ve derneklerle işbirliği yapmak istemesinden kaynaklanmış olabilir. Çin, bu örgüt ve derneklerle işbirliği yaparak, uluslararası ilişkiler, politika ve ekonomi konularında bilgi edinebilir ve bu alandaki çalışmalarını destekleyebilir.

Kissinger’ın Çin ziyaretinin, yukarıda saydığım derneklerin gündemleriyle ilişkisi olup olmadığı kesin olarak bilinmiyor. Ancak, Kissinger’ın ziyaretinin, bu örgüt ve derneklerin gündemleriyle ilgili olması mümkündür. Ziyaretin bu kadar çok konuşulmasının sebebi Kissinger’ın etki gücünden kaynaklanıyor.

KISSINGER, NİÇİN DEVLET BAŞKANI STATÜSÜNDE İLGİ GÖRDÜ?

Çin’de devlet başkanı statüsü benzerinde bir protokol izlenmesinin ve ilgi görmesinin başlıca sebepleri olarak şunları söyleyebiliriz.

* Uzun ve başarılı bir siyasi kariyer.

* Uzman bir diplomat ve arabulucu.

* Akademik bir kariyer. Kissinger, Harvard Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olarak görev yaptı. Bu dönemde, uluslararası ilişkiler konusunda birçok kitap ve makale yazdı. Bu çalışmaları, onu dünyanın en önde gelen uluslararası ilişkiler uzmanlarından biri haline getirdi.

* Kişisel ilişkiler: Kissinger, dünya liderleriyle yakın kişisel ilişkilere sahip. Bu ilişkiler, onu dünyanın en etkili kişilerden biri haline getirdi.

Bu faktörlerin birleşimi, Kissinger’ı dünyanın en etkili kişilerinden biri haline getirdi. Muhtemeldir ki Çin’de devlet başkanı statüsü benzerinde bir ağırlama ve ilgiyi hak ediyordur.

KOMPLO TEORİLERİNİN HEPSİ DOĞRU OLABİLİR, HEPSİ HAYALİ BİR SENARYO DA OLABİLİR

Yukarıdaki iddiaların ve komplo teorilerinin hepsi doğru da olabilir, hepsi hayali bir senaryo da olabilir. Önemli olan böyle ziyaret ve buluşmalar olmadan bunları tahmin edip pozisyon alabilmektir. Diplomasi bunu gerektirir ve devletleri ve kurumları güçlü yapan da budur.

Kıssadan hisse: Uluslararası ilişkilerde iki kural vardır: Mütekabiliyet ve menfaat… Uluslararası haberleri okurken unutulmaması gereken esas kural budur. Demek ki dünyada bizim öngöremediğimiz yeni bir şeyler oluyor. Kissinger’ın veya başkalarının bu kadar yoğun ziyaret trafiği içinde olmasının başka anlamı olamaz.

Zuhal Mansfield

TMG Dış Tic ve Madencilik Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı

mansfield@turcomoney.com