Kötü yatırım diye bir şey yoktur; sadece yanlış risk miktarı vardır…

– FED Başkanı Jeremy Powell, 23 Ağustos’ta Jackson Hole’da yaptığı konuşmada, enflasyonun yanı sıra yavaşlayan iş piyasasının altını çizdi ve 18 Eylül’de yapılacak FED toplantısına atıfta bulunarak “faiz politikasında değişiklik zamanı geldi” dedi. Haliyle hem hisse senedi hem de tahvil piyasaları bu haberden çok mutlu oldu, ama farklı nedenlerle. Daha düşük faiz oranları, şirketler için daha düşük sermaye maliyeti ve dolayısıyla hisse senedi dünyasında daha yüksek karlılık anlamına geliyor. Daha düşük FED faizi, kısa vadeli tahvil faizlerinin azalması anlamına geliyor.

– Global hisse senetleri, bir süredir ilk FED faiz indirimi ihtimali nedeniyle iyi bir ay geçirdi. 27 Ağustos itibarıyla, ABD hisse senedi endeksi S&P 500 aylık bazda +%1,9 artarak yıl başından bu yana +%18 getiri kaydetti. Tahvil fiyatları Ağustos ayında yükseldi. ABD tahvil faizi getiri eğrisi Nisan ayının sonunda başladığı aşağı yönlü hareketine Ağustos ayında da devam etti. Bu da hem kısa hem de uzun vadeli faiz getirilerinin bir süredir düştüğü anlamına geliyor.

– Yatırımcılar kripto paraları, hisse senetlerine alternatif ve hisse senetlerindeki düşüşlerden korunma amaçlı kullandılar. Bu nedenle, belli başlı kripto paralar, Ağustos ayında negatif performans sergiledi. 27 Ağustos itibarıyla Bitcoin aylık bazda -%4 gerilerken Ethereum –%20 gibi kayda değer bir kayıp yaşadı. Bitcoin yıl başından bu yana +%45,5 artışla yatırımcılarını sevindirmeye devam ederken Ethereum aynı dönemde sadece +%13,1 yükseldi.

– Haziran ayındaki kaybına rağmen, Ağustos ayında altın 2023’te başlayan yükselişine devam etti. Altının fiyatının ABD doları cinsinden olduğu göz önüne alındığında, dolardaki düşüş ve yaklaşan ABD seçimleri altının fiyatındaki yükselişi destekledi. 27 Ağustos itibarıyla, altının ilk ay vadeli işlem sözleşmesi aylık bazda +%3,2 oranında artarak yıl başından bu yana getirisini +%23,2’ye çıkardı.

 – Petrol üretiminin kilit bölgelerinden biri olan Orta Doğu’da süregelen jeopolitik gerginliğe rağmen, OPEC+ ülkelerinin petrol üretimini arttırma olasılığı ve global makroekonomik göstergelerin bazılarının beklenenden zayıf gelmesi nedeniyle ham petrol fiyatları Ağustos ayında da gerilemeye devam etti. 27 Ağustos itibarıyla, ABD ham petrolü WTI için ilk ay vadeli işlem sözleşmesi aylık bazda -%3,1 düşerek yıl başından bu yana getirisinin +%5,4’e gerilemesine neden oldu.

– Global hisse senedi piyasalarındaki olumlu havanın tersine, Türkiye borsası Ağustos ayında düştü. 27 Ağustos itibarıyla Borsa İstanbul Endeksi BIST100, yerel para birimi cinsinden aylık bazda -%8,4 kayıpla yıllık getirisinin yerel para birimi cinsinden +%30,5’e gerilemesine neden oldu. BIST100’ün ABD doları bazında sene başından bugüne kadarki performansının yerel para birimi cinsinden getirisinin altında kalması, doların Türk lirası karşısında 2023 sonundan bu yana +%15,2 oranında değer kazanmasından kaynaklanıyor.

– Yatırımcılar, piyasalardaki dengesizlikler nedeniyle hisse senedi yatırımlarının bir kısmını, uzun vadeli tahvillere ve/veya altın, ABD doları veya ABD dolar endeksi gibi olumsuz dönemlerde portföyleri kısmen koruma özelliği olan yatırımlara kaydırabilirler. Bu fırsattan yararlanmak için hala çok geç değil. Doğru araçlara yatırım yapmak kadar, yatırımın miktarı ve global makro görünümle ilgili bilgi sahibi olmak da önemli. Dengeli bir portföy, portföy başarısısının anahtarıdır. Günün sonunda, kötü yatırım diye bir şey yoktur; sadece yanlış risk miktarı vardır.

ABD Merkez Bankası FED’in gösterge faiz oranını indirme zamanı nihayet geldi… Ya da en azından piyasalar, FED Başkanı Jeremy Powell’ın 23 Ağustos’ta Wyoming, Jackson Hole’da yaptığı konuşmanın ardından böyle düşünüyor. Jackson Hole, ileri gelen merkez bankalarının liderlerinin, maliye bakanlarının ve akademisyenlerin her yıl bir araya gelerek önemli global ekonomik konularla ilgili fikir ve bilgi alışverişinde bulundukları bir yer. Doğal olarak da piyasaların çok yakından takip ettikleri bir toplantı bu. Bu seneki konuşmasında Powell, enflasyonun yanı sıra yavaşlayan iş piyasasının altını çizerken 18 Eylül’de yapılacak FED toplantısına atıfta bulunarak “faiz politikasında değişiklik zamanı geldi” dedi.

Haliyle hem hisse senedi hem de tahvil piyasaları bu haberden çok mutlu oldu, ama farklı nedenlerle. Daha düşük faiz oranları, şirketler için daha düşük sermaye maliyeti ve dolayısıyla hisse senedi dünyasında daha yüksek karlılık anlamına geliyor. Bu da hisse senedi piyasaları için çok iyi bir haber. Tahviller içinse daha düşük FED faizi, kısa vadeli tahvil faizlerinin azalması anlamına gelirken, daha düşük enflasyon beklentisi uzun vadeli faiz oranlarının düşmesi ve dolayısıyla tahvil faizleri getiri eğrisi boyunca tüm tahvil fiyatlarının yükselmesi demek.

HİSSE SENETLERİ AĞUSTOS AYINDA TIRMANDI

Global hisse senetleri, bir süredir ilk FED faiz indirimi ihtimali nedeniyle iyi bir ay geçirdi. 27 Ağustos itibarıyla, ABD hisse senedi endeksi S&P 500 aylık bazda +%1,9 artarak yıl başından bu yana +%18 getiri kaydetti. Avrupa hisse endeksi Euro Stoxx 50 aynı dönemde +%0,5 kazançla sene başından bugüne getirisinin +%8,4’e yükselmesine neden oldu. Global gelişen piyasalar hisse senedi endeksi MSCI EM de aylık +%1,4 artarak yıl başından bu yana +%8,3 getiri elde etti. Global hisse senetleri de piyasalardaki bu olumlu havayı yansıttı. Global hisse senedi göstergesi MSCI All Country World Index (ACWI) Ağustos ayında +%2,3 artarak yıl sonundan bu yana getirisinin +%14,7’ye yükselmesine neden oldu.

TAHVİL FİYATLARI ARTMAYA DEVAM ETTİ

Tahvil fiyatları Ağustos ayında yükseldi. ABD tahvil faizi getiri eğrisi Nisan ayının sonunda başladığı (aşağıdaki grafikteki kırmızı çizgi) aşağı yönlü hareketine Ağustos ayında da devam etti (gri çizgi). Bu da hem kısa hem de uzun vadeli faiz getirilerinin bir süredir düştüğü anlamına geliyor. Ancak, nominal oranlardaki düşüşün aşağıdaki grafikte de görülebileceği üzere farklı vadelerde eşit olmadığı önemli bir nokta. Bunun nedeni, getiri eğrisindeki farklı vadelerin (örneğin 3 ay veya 10 yıl) birbirinden farklı faktörlere bağlı olması. Yazımızın başında da bahsettiğimiz üzere kısa vadeli getiri faizlerini merkez bankası faiz kararları etkilerken, uzun vadelerdeki getiri faizleri o vadelerdeki tahmini enflasyon ve reel faize göre hareket ederler.

Kaynak: Bloomberg

Kısaca hatırlatmak gerekirse, 2024’ün 2. çeyreğinden bu yana faiz getiri eğrisinin uzun vadeli tarafındaki (örneğin 10 ve 30 yıllık vadelerde) düşüşün nedeni piyasaların daha düşük enflasyon beklentisiydi… Powell’ın bunu Jackson Hole’da doğrulaması, faiz getiri eğrisindeki bu düşüşü daha da destekledi. Tahvil piyasalarının 5 ve 10 yıllık enflasyon beklentilerinin son birkaç ayda nasıl düştüğünü gösteren grafiğe de bir göz atalım.

Okurlarımızın önceki sayılarımızdan da hatırlayacağı gibi, herhangi bir vade için tahmini enflasyon, nominal faizlerin göstergesi olan o vadeli ABD tahvili getiri faizi ve reel faiz oranının göstergesi olan gene aynı vadeli ABD Hazinesi Enflasyon Korumalı Menkul Kıymetler (Treasury Inflation-Protected Securities veya TIPS) kullanılarak hesaplanır. Aynı vadeli iki faiz oranı arasındaki fark, piyasalar tarafından o vadede beklenen tahmini (veya başa baş) enflasyonu verir (örneğin 5 yıllık nominal getiri faiz oranı – 5 yıllık reel faiz oranı = 5 yıllık tahmini enflasyon).

Kaynak: Bloomberg

Uzun vadeli tahvil getiri faizlerindeki bu düşüşe paralel olarak, 27 Ağustos itibarıyla Bloomberg Global Tahvil Endeksi, Yüksek Getirili Tahvil Endeksi ve Global Kurumsal Tahvil Endeksi sırasıyla +%1,3, +%1,6 ve +%1,5 artış göstererek sene başından bu yana +%3,4, +%7,5 ve +%4 getiri elde etti.

KRİPTO PARALAR ZOR BİR AY GEÇİRDİ

Daha evvel de bahsettiğimiz üzere kripto paralar, yatırımcıların hisse senetlerine alternatif olarak ve hisse senetlerindeki düşüşlerden korunma amaçlı kullandığı bir yatırım aracı. Bu nedenle, belli başlı kripto paralar, Ağustos ayında negatif performans sergiledi. 27 Ağustos itibarıyla Bitcoin aylık bazda -%4 gerilerken Ethereum -%20 gibi kayda değer bir kayıp yaşadı. Ağustos ayındaki zayıf performansına rağmen Bitcoin yıl başından bu yana +%45,5 artışla yatırımcılarını sevindirmeye devam ederken Ethereum aynı dönemde sadece +%13,1 yükseldi.

ALTIN, ​​AĞUSTOS AYINDA YÜKSELİŞİNE DEVAM ETTİ

Haziran ayındaki kaybına rağmen, Ağustos ayında altın 2023’te başlayan yükselişine devam etti. Bunun bir nedeni FED’in nihayet gösterge faiz oranını indirmeye hazır olduğunu açıklamasıyla birlikte ABD dolarının belli başlı para birimlerine karşı düşüşünden kaynaklandı. Altının fiyatının ABD doları cinsinden olduğu göz önüne alındığında, dolardaki düşüş ve yaklaşan ABD seçimleri altının fiyatındaki yükselişi destekledi. Kısaca hatırlatalım: yatırımcıların altına yönelmesinin ana nedeni, belirsizliğin arttığı ve enflasyonun yükselme eğilimi gösterdiği dönemlerde altının değerini muhafaza etmesi. 27 Ağustos itibarıyla, altının ilk ay vadeli işlem sözleşmesi aylık bazda +%3,2 oranında artarak yıl başından bu yana getirisini +%23,2’ye çıkardı.

HAM PETROL, AĞUSTOS AYINDA DÜŞMEYE DEVAM ETTİ

Kısaca özetlemek gerekirse, ham petrol fiyatlarını hem arz hem de talep dinamikleri belirler. Petrol üretiminin kilit bölgelerinden biri olan Orta Doğu’da süregelen jeopolitik gerginliğe rağmen, OPEC+ ülkelerinin petrol üretimini arttırma olasılığı ve global makroekonomik göstergelerin bazılarının beklenenden zayıf gelmesi nedeniyle ham petrol fiyatları Ağustos ayında da gerilemeye devam etti. 27 Ağustos itibarıyla, ABD ham petrolü WTI için ilk ay vadeli işlem sözleşmesi aylık bazda -%3,1 düşerek yıl başından bu yana getirisinin +%5,4’e gerilemesine neden oldu.

TÜRKİYE HİSSELERİ KÖTÜ BİR AY GEÇİRDİ

Global hisse senedi piyasalarındaki olumlu havanın tersine, Türkiye borsası Ağustos ayında düştü. 27 Ağustos itibarıyla Borsa İstanbul Endeksi BIST100, yerel para birimi cinsinden aylık bazda -%8,4 (ABD doları bazında -%10,7) kayıpla yıllık getirisinin yerel para birimi cinsinden +%30,5’e (ABD doları bazında +%13,3’e) gerilemesine neden oldu. BIST100’ün ABD doları bazında sene başından bugüne kadarki performansının yerel para birimi cinsinden getirisinin altında kalması, doların Türk lirası karşısında 2023 sonundan bu yana +%15,2 oranında değer kazanmasından kaynaklanıyor.

PORTFÖYLERİNİ YENİDEN YAPILANDIRAN YATIRIMCILAR İYİ BİR GETİRİ ELDE ETTİ

Önceki sayılarımızda da bahsettiğimiz üzere, global piyasalarda 2024’te yaşanan dalgalanmanın nedeni, FED faiz politikasındaki belirsizlik ve Kasım ayının başında yapılacak ABD Başkanlık seçimleri. Yılın son çeyreğinde de bunun devam etmesini bekliyoruz. Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere bu süreç, piyasalarda yaşanabilecek olası düşüşler nedeniyle oldukça temkinli olmayı gerektirirken, yatırımcıların portföylerini gözden geçirmeleri ve yeniden yapılandırmaları için de çok uygun.

Yatırımcıların, piyasalardaki bu dengesizlikten hisse senedi yatırımlarının bir kısmını, uzun vadeli tahvillere ve/veya altın, ABD doları veya ABD dolar endeksi gibi olumsuz dönemlerde portföyleri kısmen koruma özelliği olan yatırımlara kaydırmak suretiyle faydalanabileceklerini daha evvel belirtmiştik. Bu tarz bir makroekonomik ortamda devlet tahvilleri üzerinden fiyatlandırılan kurumsal ve yüksek getirili tahviller gibi kredi ve faiz bazlı yatırımların özellikle uzun vadeli olanlarının değer kazanmasını beklediğimizin de altını çizmiştik. Nitekim, son dönemde portföylerini yukarıda bahsettiğimiz şekilde yeniden yapılandıran yatırımcılar, gösterge getirisinin üzerinde ve pozitif bir getiri elde ettiler. Bu fırsattan yararlanmak için hala çok geç değil.

Elbette, doğru araçlara yatırım yapmak kadar, yapılan yatırımın miktarı ve global makro görünümle ilgili bilgi sahibi olmak da bir o kadar önemli. Dengeli bir portföyün, portföy başarısının anahtarı olduğunu tekrar hatırlatalım. Günün sonunda, kötü yatırım diye bir şey yoktur; sadece yanlış risk miktarı vardır.

ELA KARAHASANOĞLU, MBA, CFA, CAIA

Uluslararası Yatırım Direktörü

karahasanoglu@turcomoney.com

ela.karahasanoglu@ekrportfolioadvisory.com

https://www.linkedin.com/in/elakarahasanoglu/