`Kredi notu`nun yükselmesinin anlamı ne?

Artan sermaye girişleri ve iç talepteki canlanma karşısında benimsenecek para politikaları not artırımının etkilerinin büyüklüğünü belirliyor.

Bu ayki çalışmamı, Türkiye’ye yönelik risk algılamalarındaki iyileşmenin önümüzdeki süreçte Türkiye’nin kredi notuna yansıması ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunun “yatırım yapılabilir” seviyeye yükselmesinin etkileri üzerine yaptım.

Kredi notu üzerine yazılan yazıların genellikle kredi notları ile finansal değişkenler arasındaki ilişkiye odaklandıkları TCMB’den Burak KANLI ve Yasemin BARLAS’ın çalışmasında da görülüyor. Kanlı ve Barlas çalışma kapsamında gerçekleştirdikleri yazıları incelediklerinde, kredi notunun “yatırım yapılabilir” seviyeye yükseltilmesinin ülke ekonomisi üzerindeki geniş çaplı etkilerine dair bir çalışmaya rastlayamadılar. Bu olumsuzluğa karşın genel üzerinden bir diagram çıkarılabilir.

Kredi derecelendirme kuruluşları verdikleri ülke notları ile aslında bu ülkelerin finansal yükümlülüklerini yerine getirme kapasitelerine not veriyorlar. Kredi notları yerli ve yabancı para cinsinden verilirken, küresel finansal piyasalarda bir ülkenin riskliliğinin göstergesi olarak kabul edilen, o ülkenin küresel sermayeye ulaşımında belirleyici olan kredi notu uzun vadeli ve yabancı para cinsinden oluyor.

Verilen notlar gerek ülkelere gerekse şirketlere ilişkin kredi notlarını risksiz olarak kabul edilen “prime” seviyesinden “iflas” seviyesine kadar birçok kademeden oluşan bir ölçekte belirliyor.
“Yatırım yapılabilir” olarak değerlendirilen kredi notu seviyesi, Standard & Poor‘s (S&P) ve Fitch’in derecelendirme yöntemine göre BBB- ve üstü, Moody’s derecelendirme yöntemine göre ise Baa3 ve üstündeki kredi notlarını kapsıyor.

1996 yılında Cantor ve Packer’ın yaptığı kredi notunun belirlenmesinde etkin olan unsurlar olarak, kişi başı milli gelir, büyüme oranı, enflasyon oranı, dış borç, ekonomik gelişmişlik düzeyi ve ülkenin iflas geçmişi dikkat çekiyor.

Değerlemede borç göstergeleri belirleyici
2010 yılında ise Jamarillo spekülatif kredi notu seviyesinden yatırım yapılabilir seviyeye geçişte en önemli belirleyicinin borç göstergeleri olduğunu savundu.

2011 yılında ise Kaminsky ve Schmukler on altı gelişmekte olan ülkeyi mercek altına aldıkları çalışmada not değişimlerinin gerek tahvil gerekse borsa getirileri üzerinde anlamlı biçimde etkide bulunduğunu gösteriyor.

Gerek not artışının öncesinde, gerekse sonrasında referans ülke grubu genel eğiliminin üzerinde portföy yatırımı çekme ve kurda göreli değer kazanma eğilimi kaydediliyor. Finansal enstrümanlardan elde edilen risk primi göstergelerindeki düşüş ve hisse senedi fiyatlarındaki artış ise not artışından önce tamamlanıyor.

Bu durum, finansal piyasaların not artırımlarını veya ülke riskliliğinde not artırımına yol açan iyileşmeyi, not artırımı sürpriz bir biçimde gerçekleşse dahi, karardan önce fiyatladıklarını gösteriyor.

özel sektörün yurt dışından borçlanma miktarı artıyor
Not artırımının en belirgin etkisi ise yurt dışından sağlanan kredilerde gözleniyor. Bu dönemde özel sektörün yurt dışından borçlanma miktarı belirgin biçimde artıyor ve bunun sonucunda not artırımı öncesinde düşmekte olan dış borç, hızlı bir yükseliş eğilimine giriyor.
Kredi notunun yatırım yapılabilir seviyeye yükselmesinin ekonomi üzerindeki etki mekanizması grafikten net bir şekilde görülüyor.

Not artırımıyla birlikte risklilik algısındaki iyileşme ve potansiyel yabancı yatırımcı tabanındaki genişleme, yabancı sermayeye ulaşım imkânını artırırken, doğrudan yatırım biçimindeki yabancı sermaye girişlerini de güçlendirme potansiyeli taşıyor.

Sermayeyi tahvil ve hisse senedi piyasası çekiyor
Yabancı sermayeye ulaşım portföy yatırımları, doğrudan yatırımlar veya yurt dışından sağlanan krediler biçiminde gerçekleşiyor. Portföy yatırımı biçiminde sermaye girişleri ağırlıklı olarak borçlanma senedi ve hisse senedi piyasalarına oluyor. Kredi notunun artmasıyla birlikte, bu piyasalardaki fiyatların ve yabancı sermaye miktarının artması, ortalama vadenin uzaması bekleniyor.

HABERİN DEVAMI TURCOMONEY‘DE!
TURCOMONEY AĞUSTOS 2012 SAYISI, YAYSAT BAYİLERİNDE!
AYRICA D&R, REMZİ KİTABEVİ, KABALCI KİTABEVİ VE NT MAĞAZALARINDA…