Otomobil pazarında dönüşüm yaşanıyor, benzinli araçların liderliği tehlikede

İSTANBUL (AA) – ALİ CANBERK ÖZBUĞUTU/EMİRHAN YILMAZ – Bu yılın ilk üç ayında satış rakamlarına bakıldığında, tam elektrikli ve hibrit otomobiller, pazarın zirvesindeki benzinli otomobillere yaklaşmayı sürdürdü. Bu dönemde elektrikli ve hibrit otomobil satışları yaklaşık yüzde 90 artarken, benzinli otomobil satışları ise yüzde 29 azaldı.

Dünya genelinde değişen otomobil trendleri, Türkiye pazarına da yansıyor. Yurt içinde sıfır otomobil satışlarında uzun süredir hakim konumda bulunan benzinli araçların tahtı, elektrikli ve hibrit modellere karşı sallanıyor.

Pazarın güçlü lideri olan benzinli otomobiller zirvedeki yerini, tam elektrikli ve hibrit araçlara kaptırmak üzere. Bu yılın ocak-mart döneminde, satılan tam elektrikli ve hibrit otomobillerle benzinli otomobiller arasındaki fark hızla kapanmaya devam etti.

AA muhabirlerinin Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneğinin (ODMD) verilerden derlediği bilgilere göre, yılın ilk üç ayında 93 bin 478 adet tam elektrikli ve hibrit otomobil satılırken, benzinli otomobil satışları 111 bin 53 olarak kayıtlara geçti. Bu dönemde toplam tam elektrikli ve hibrit otomobil satışları yaklaşık yüzde 90 artış gösterirken, benzinli otomobil satışları ise yüzde 29 azaldı.

Satış rakamları 2024 yılının aynı döneminde elektrikli-hibrit otomobillerde 49 bin 687, benzinli de 156 bin 396 olarak gerçekleşmişti. Söz konusu rakamlar 2023 yılının bahsedilen döneminde de sırasıyla 23 bin 544 ve 117 bin 650 olmuştu.

Öte yandan Türkiye'de toplam otomobil satışları, 2025 ocak-mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 azalarak 223 bin 793, hafif ticari araç satışları da yüzde 15,5 düşüşle 52 bin 491 olarak gerçekleşti.

Bu yılın ocak-mart döneminde otomobil ve hafif ticari araç pazarındaki daralmaya karşın, elektrikli otomobil satışlarındaki artış sürdü. Bu dönemde elektrikli araç satışları önceki senenin aynı aralığına göre yüzde 79 artışla 29 bin 594 oldu. Tam elektrikli otomobillerin toplam satışlar içindeki payı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,1'den 13,2'ye yükseldi.

– "Otomotiv sektörü tarihinin en köklü dönüşüm süreçlerinden birini yaşıyor"

Konuya ilişkin, AA muhabirlerinin sorularını yanıtlayan BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergun, otomotiv sektörünün tarihinin en köklü dönüşüm süreçlerinden birini yaşadığını söyledi.

Ergun, elektrifikasyonun ise bu dönüşümün merkezinde yer aldığını belirterek, şöyle konuştu:

"Bu büyük dönüşüm yalnızca araç teknolojilerini değil, aynı zamanda üretimden altyapıya kadar tüm ekosistemi yeniden şekillendiriyor. Küresel elektrikli araç pazarına baktığımızda 2016'dan 2023'e geçen süreçte, 17 kat artışla 14 milyon, 2024'ün tamamında ise 17,1 milyon adetlik büyüklüğe ulaştığını görüyoruz. 2025’in ilk çeyreğinde küresel çapta yaklaşık 3,9 milyon elektrikli araç satıldığı tahmin ediliyor. Tüm bu veriler, bize dönüşümün hızı hakkında fikir veriyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) da bu büyümenin hız kesmeden devam edeceğini ve 2030'da Çin'de yollardaki her üç araçtan birinin, Avrupa ve Amerika'da ise her beş araçtan birinin elektrikli olacağını öngörüyor. Tüm bunlar, elektrikli mobilitenin artık sadece belli pazarlarda değil, dünya genelinde hızla benimsendiğini gösteriyor."

Türkiye'nin de bu küresel dönüşümde konumunu hızla güçlendirdiğine dikkati çeken Ergun, 2022 öncesine kadar toplam satışlardan yüzde 1'den az pay alabilen elektrikli araçların 2024 yılı sonunda yüzde 10 pay almayı başardığını söyledi.

Ergun, "2025’in ilk çeyreğinde ise elektrikli araçlar 30 bine yakın satış ile pazardan yüzde 13'lük bir pay aldı. Bu dönüşümde Türk tüketicisinin elektrikli araçlar ve yeni teknolojilere çok hızlı adaptasyonu ve yeniliklere duyduğu ilgi önemli bir etken oldu. Sektördeki diğer oyuncuların da katkısıyla, 2025 sonunda Türkiye'de elektrikli araçların pazardan aldığı payın yüzde18 seviyelerine ulaşmasını öngörüyoruz." diye konuştu.

Şarj edilebilir hibrit araçların da Türkiye'de dikkat çekici bir ivme yakaladığını dile getiren Ergun, 2023'te Türkiye'de yaklaşık 2 bin 500 adet şarj edilebilir hibrit araç satılırken, 2024'te bu rakamın BYD'nin de katkısıyla 10 bin adede ulaştığını kaydetti.

Ergun, "2025'in ilk çeyreğinde yapılan 9 bin 400 adetlik satışla, şarj edilebilir hibrit araç pazarı 2024'ü şimdiden yakalamış oldu. 2025'te farklı markaların da modellerini pazara sunması ile şarj edilebilir hibrit araçlar pazarda önemli bir yer edinecek. Otomotiv sektöründe yaşanan bu hızlı dönüşüm, üreticiler, teknoloji geliştiricileri ve kamu otoriteleri için fırsatlar barındırıyor. Tüketicilerin elektrikli araçlara ilgi göstermesi yeni üreticilerin Türkiye’de tesisler açması için cazip fırsatlar sunuyor. Batarya teknolojileri, şarj alt yapısının güçlendirilmesi ve yazılım geliştirme gibi alanlarda yetkinlik kazanılması, Türkiye’nin bölgesel bir elektrikli araç merkezi haline gelmesinde önemli rol oynayacaktır." şeklinde konuştu.

– "Elektrikli otomobil pazarının yükselmesi, ekosisteme yeni oyuncuları dahil ediyor"

Hyundai Motor Türkiye Genel Müdürü Murat Berkel de sadece Türkiye'de değil, globalde de elektrikli araç satışlarına olan talebin her geçen gün artmaya devam ettiğini belirtti.

Berkel, "Küresel arenada ocak-mart döneminde satılan elektrikli araç sayısı 3,5 milyona ulaştı ve bunun 2 milyondan fazlasını Çin'deki satışlar oluşturdu. Hızlıca bir tahminde bulunacak olursak, 2025'te 20 milyonun üzerinde bir elektrikli araç satışı gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Bundan tam 5 yıl önce yüzde 5 paya sahip olan elektrikli araç pazarının, bu yıl yüzde 25 seviyesine ulaşması bekleniyor." dedi.

Türkiye'de ise yılın ilk 3 ayında 30 bine yakın tam elektrikli araç satışı gerçekleştiğini ve pazar payının yüzde 13'ü aştığına vurgu yapan Berkel, kendilerinin de marka olarak ilk çeyrekte 1.228 adet tamamen elektrikli modelin satışını gerçekleştirdiklerinin bilgisini paylaştı.

Elektrikli araçlardaki paylarının yüzde 8,2'ye ulaştığını aktaran Berkel, şunları kaydetti:

"Amacımız, yıl sonuna kadar elektrikli araç satışlarımızı ve payımızı da bir önceki seneye göre artırmak. Elektrikli otomobil pazarının bu şekilde yükselmesi, elbette tedarik zincirinin genişlemesine ve aynı zamanda bu ekosisteme yeni oyuncuların dahil olmasına zemin oluşturuyor. Markaların ülkedeki yatırım miktarı artarken aynı zamanda Türkiye'deki elektrikli araç üretimi de ana gündem konularından biri haline geldi. Biz de Hyundai Motor Türkiye olarak 2026'dan itibaren İzmit'teki fabrikamızda tamamen elektrikli bir model üretmeye başlayacağız.

Bu üretimle beraber gerek istihdamda gerekse yan sanayide çeşitlilik artacak. Elektrikli araç ekosisteminin genişlemesi ile birlikte teknoloji şirketlerinin otomotiv sektörüyle olan yakın teması daha da artacak. Özellikle elektrifikasyona geçiş ve büyümede yan sanayinin bu sürece uyumlanması son derece önemli. Buna ek olarak, elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla beraber yetkili servislerdeki kalifiye elemana daha fazla ihtiyaç duyulacak. Bu da doğal olarak ilgili eğitim kurumlarının genişlemesine ve ek istihdama olanak sağlayacak. Gelecek, elektrikli otomobillerin geleceği ve bu alanda birden fazla yeni iş kolu oluşacak."