Otomotiv endüstrisinde 2024 yılına iz bırakacak eğilimler

İbrahim Aybar

– 2024 yılında otomotiv endüstrisi, ulaşım ortamını yeniden şekillendiren bir dizi heyecan verici eğilim ve gelişmeye tanık oluyor. Bu eğilimler sadece teknolojideki gelişmeleri yansıtmakla kalmıyor, aynı zamanda tüketici tercihlerindeki değişimi ve çevreyi koruma amaçlı politik baskıları da yansıtıyor. Otomotiv endüstrisinin 2024 yılına ve hatta ötesine etki yapan belli başlı gelişmeler ve yeni eğilimleri şöyle sıralayabiliriz.

– Özellikle son birkaç yılda tüketici tercihleri bataryadan elektrik enerjisiyle hareket eden elektrikli taşıtlara yöneldi. Çinli markalar ve Tesla, bu tercihleri sürekli tetikler hale getirdi. Böylece 2023 yılında global pazarlarda 14 milyon adet yeni elektrikli taşıt satıldı. Bir çok otomotiv üreticisi, kompakt otomobillerden lüks SUV modellere kadar çeşitli segmentlerde modeller geliştirerek bataryadan elektrikli modellerini genişletiyor.

– Hidrojen yakıt pilleri üzerinde başta Toyota olmak üzere önemli otomotiv markaları bataryadan elektrikli taşıtlara alternatif geliştirmek için yoğun çalışıyor. Hidrojen tanklarındaki yüksek basınç nedeniyle lojistik zorluk ve dolum istasyonlarının yüksek maliyeti henüz rekabet şartlarını sağlayamasa da gelişmeler devam ediyor. Özellikle ağır taşıtlarda hidrojen yakıt pilleri daha rekabetçi şartlar sunmaya başladı diyebiliriz.

– Otonom sürüş teknolojisi hızla gelişiyor ve içinde bulunduğumuz 2024 yılı çok önemli gelişmelere sahne oluyor. Seviye 4 ve seviye 5 tam otonom taşıtlar hala test aşamasındayken, birçok taşıtta seviye 3 yarı otonom özellik, standart hale geliyor. Waymo, Tesla gibi şirketlerin yanı sıra Çinliler, yol güvenliğini artırmayı ve trafik içindeki seyir şeklimizde devrim yaratmayı amaçlayan bu teknolojiye büyük yatırımlar yapıyorlar. 

– Üreticilerin daha gelişmiş güvenlik özellikleri ve sistemleri sunmasıyla otomotiv endüstrisinde güvenlik en önemli öncelik olmaya devam ediyor. Bunlara GSR2 standartları ile gelişmiş hava yastığı sistemleri, çarpışmadan kaçınma teknolojisi ve yaya algılama sistemleri de katılmış oldu. Yapay zekâ sayesinde gerçek zamanlı risk değerlendirmesi yapılarak genel araç güvenliği daha da arttı.

İlk yarısını geride bıraktığımız 2024 yılında otomotiv endüstrisi, ulaşım ortamını yeniden şekillendiren bir dizi heyecan verici eğilim ve gelişmeye tanık oluyor. Bu eğilimler sadece teknolojideki gelişmeleri yansıtmakla kalmıyor, aynı zamanda tüketici tercihlerindeki değişimi ve çevreyi koruma amaçlı politik baskıları da yansıtıyor. Otomotiv endüstrisinin 2024 yılına ve hatta ötesine etki yapan belli başlı gelişmeler ve yeni eğilimleri şöyle sıralayabiliriz.

1.TAŞITLARDA ELEKTRİFİKASYON

Otomotiv endüstrisindeki en önemli eğilimlerin başında kuşkusuz sıfır karbon salımlı taşıtlar geliyor. Özellikle son birkaç yılda tüketici tercihleri bataryadan elektrik enerjisiyle hareket eden elektrikli taşıtlara yöneldi. Çinli markalar ve Tesla, bu tercihleri sürekli tetikler hale getirdi. Böylece 2023 yılında global pazarlarda 14 milyon adet yeni elektrikli taşıt satıldı. Gerek çevreye olan faydaları, daha düşük işletme maliyetleri ve batarya teknolojisindeki gelişmeler nedeniyle daha fazla tüketici bu taşıtları benimsedikçe eğilim hızlanıyor. Bir çok otomotiv üreticisi, kompakt otomobillerden lüks SUV modellere kadar çeşitli segmentlerde modeller geliştirerek bataryadan elektrikli modellerini genişletiyor.

Batarya teknolojisindeki gelişmelerle daha uzun menzil ve daha kısa şarj süreleri sağlanabiliyor. Katı hal bataryalar ve silikon elektrodlar daha yüksek enerji yoğunluğu ve daha hızlı şarj imkânı sunuyor. Böylece elektrikli taşıtlar daha uzun yolculuklar için çok daha pratik hale geliyor ve daha geniş bir tüketici kitlesine hitap ediyor. Çinli Nio ve BYD markalı otomobillerde boş bataryayı bir iki dakikada dolusuyla değiştiren istasyonlar hızla yayılıyor.

2.HİDROJEN YAKIT PİLLERİ

Hidrojen yakıt pilleri üzerinde başta Toyota olmak üzere önemli otomotiv markaları bataryadan elektrikli taşıtlara alternatif geliştirmek için yoğun çalışıyorlar. Hidrojenin sağladığı kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşerek elektrik motorunu besliyor ve sıfır karbon salımı ile taşıt hareket ediyor. Hidrojen tanklarındaki yüksek basınç nedeniyle lojistik zorluk ve dolum istasyonlarının yüksek maliyeti henüz rekabet şartlarını sağlayamasa da gelişmeler devam ediyor. Özellikle ağır taşıtlarda hidrojen yakıt pilleri daha rekabetçi şartlar sunmaya başladı diyebiliriz.

3.OTONOM SÜRÜŞ TEKNOLOJİSİ

Otonom sürüş teknolojisi hızla gelişiyor ve içinde bulunduğumuz 2024 yılı çok önemli gelişmelere sahne oluyor. Seviye 4 ve seviye 5 tam otonom taşıtlar hala test aşamasındayken, birçok taşıtta seviye 3 yarı otonom özellik, standart hale geliyor. Bunlar arasında adaptif hız sabitleyici, şerit tutma yardımı ve otomatik acil frenleme gibi gelişmiş sürücü destek sistemleri bulunuyor.

Belirli koşullarda insan müdahalesi olmadan çalışabilen Seviye 4 ve Seviye 5 otonom araçların geliştirilmesine de giderek artan bir odaklanma var. Waymo, Tesla gibi şirketlerin yanı sıra Çinliler, yol güvenliğini artırmayı ve trafik içindeki seyir şeklimizde devrim yaratmayı amaçlayan bu teknolojiye büyük yatırımlar yapıyorlar.  ABD’nin California eyaleti ile Çin’in Pekin ve Şanghay kentlerinde robotaksiler çoğalıyor. Tesla’nın da önümüzdeki Ekim ayında sürücüsüz robotaksi yatırımına ait dünya lansmanını heyecanla bekliyoruz. Üreticilerin hızla otonom taşıtlara yöneleceğini söyleyelim.

4.BAĞLANTI VE BİLGİ-EĞLENCİ SİSTEMLERİ

Gelişmiş bağlantı ve bilgi-eğlence sistemlerinin entegrasyonu, 2025 yılından itibaren otomotiv endüstrisini şekillendiren bir başka eğilim olacak. Taşıtlar, gerçek zamanlı trafik güncellemeleri, uzaktan tanılama, yazılım ve bulut teknolojileri ile güncellemeler gibi özellikler ile giderek daha fazla bağlı cihazlar haline geliyor. Bu bağlantılar, sürüş deneyimini geliştirdiği gibi üreticilerin taşıt performansını ve özelliklerini sürekli iyileştirmelerini sağlayacaklar.

Bilgi-eğlence sistemleri, geniş dokunmatik ekranlar, ses tanıma ve akıllı telefonlarla sorunsuz entegrasyon sayesinde daha sofistike hale geldi. Bazı üreticiler daha sezgisel ve kullanıcı dostu arayüzler geliştirmek için teknoloji şirketleriyle iş birliği halinde.

5.SÜRDÜRÜLEBİLİR VE DOĞA DOSTU ÜRETİM UYGULAMALARI

Sürdürülebilirlik, üreticilerin daha doğa dostu üretim uygulamalarını benimsemesiyle otomotiv endüstrisinde kritik bir odak noktası haline geliyor. Döngüsel ekonominin yaygınlaşması sayesinde taşıtlarda geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımı, üretimdeki atıkların azaltılması ve üretim tesislerinin karbon ayak izinin azalması somut olarak başarılıyor. Renault, Stellantis gibi otomotiv grupları Re-Factory örneğinde olduğu gibi eski model taşıtları yeniden üreten tesisler kurdular. Artık yeni eğilimde yeniden üretmek, yeniden kullanmak, onarmak ve tamamen geri dönüştürmek var.

6.PAYLAŞILAN MOBİLİTE VE ABONELİK HİZMETLERİ

Taşıt paylaşımı ve dakikalık taşıt kiralama gibi paylaşılan mobilite hizmetleri, kentleşme ve değişen tüketici tercihlerinin etkisiyle 2024’te popülaritesini artırmaya devam ediyor. Bu yıl başında toplam 14,8 milyar dolar ekonomik büyüklük sağlandı. Bu hizmetler, esneklik ve rahatlık sunarak kentsel alanlarda kişisel taşıt sahipliği ihtiyacını azalttığı gibi %95 daha az otopark ihtiyacı, kişi başına yılda 1 ton CO2 azaltımı ve bir paylaşımlı taşıtın yedi taşıtı trafikten azaltması gibi avantajlar sunuyor.

Paylaşılan mobiliteye ek olarak, taşıt abonelik hizmetlerine yönelik artan bir eğilim var. Bu hizmetler, müşterilerin aylık bir ücret karşılığında bir dizi taşıta erişmelerini sağlayarak, uzun vadeli sahiplik veya kiralama taahhüdü olmaksızın esneklik ve taşıtları ihtiyaçlarına göre değiştirme olanağı sunuyor.

7.GELİŞMİŞ GÜVENLİK ÖZELLİKLERİ

Üreticilerin daha gelişmiş güvenlik özellikleri ve sistemleri sunmasıyla otomotiv endüstrisinde güvenlik en önemli öncelik olmaya devam ediyor. Bunlara GSR2 standartları ile gelişmiş hava yastığı sistemleri, çarpışmadan kaçınma teknolojisi ve yaya algılama sistemleri de katılmış oldu. Yapay zekâ sayesinde gerçek zamanlı risk değerlendirmesi yapılarak genel araç güvenliği daha da arttı.

8.HAFİF VE YÜKSEK MUKAVEMETLİ MALZEMELER

Hafif ve yüksek mukavemetli malzemelerin kullanımı 2024’teki bir diğer önemli eğilim olarak göze çarpıyor. Üreticiler araç ağırlığını azaltmak, yakıt verimliliğini artırmak ve performansı artırmak için karbon fiber, yüksek mukavemetli çelik ve alüminyum gibi malzemeleri giderek daha fazla kullanıyor. Bu eğilim özellikle elektrikli taşıtlarda ağırlığı azaltarak menzili uzatmaya katkı yapıyor.

9.KİŞİSELLEŞTİRME

Teknoloji ilerledikçe, taşıtları kişiselleştirme yeteneği de artıyor. 2024’te tüketicilerin araçlarını tercihlerine göre uyarlamak için her zamankinden daha fazla seçeneği var. Örnek olarak kişiselleştirilebilir dış ve iç seçenekler, uyarlanabilir aydınlatma sistemleri ve hatta elektrikli taşıtlar için programlanabilir ses sayılabilir.

9.AKILLI ŞEHİRLERDE ENTEGRASYON

Taşıtlar akıllı şehir altyapısı ile daha entegre hale geliyor, daha verimli ve daha güvenli ulaşım sağlıyorlar. Buna örnek olarak trafik sinyalleriyle iletişim, gerçek zamanlı park durumu bilgileri ve kentsel ortamdaki diğer bağlı cihazlarla etkileşim sayılabilir. Bu entegrasyonun, otonom taşıtların ve akıllı ulaşım sistemlerinin geleceği için olmazsa olmaz bir konu olduğunun altını çizelim.

2024 yılının otomotiv endüstrisi; teknolojik yeniliklerin, çevreyle ilgili endişelerin ve değişen tüketici tercihlerinin yönlendirdiği dinamik ve gelişen bir süreç içinde ilerliyor. Elektrifikasyon ve otonom sürüşten gelişmiş bağlantılara ve sürdürülebilir uygulamalara kadar, bu eğilimler yalnızca sektörü değil, aynı zamanda gelecekte hareketlilik ve ulaşım hakkında düşünme biçimimizi de yeniden şekillendiriyor. Bu eğilimler gelişmeye devam ettikçe, global pazarlardaki tüketicileri daha verimli, daha güvenli ve daha keyifli sürüş deneyimleri bekliyor olacak.

M.İbrahim Aybar

Vesiile A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

aybar@turcomoney.com