Petrol savaşında roller değişiyor

*Olası bir anlaşma çok büyük üretim kısıntıları içermediği müddetçe, küresel büyümede oluşan baskılanma neticesinde azalabilecek petrol talebini gölgede bırakmaya yetmeyebilir. Bu nedenle ana senaryo, anlaşmanın etkisinin kısa vadeli olabileceği yönünde. Üretim kısıntısının etkinliğini koruyabilmesi için en az ABD tarafında oluşacak petrol talep açığı kadar kesinti yapılması gerekebilir.

*Koronavirüs ardından oluşan endişe, piyasaların nakit ihtiyacını artırdı. Altın da bundan etkilenerek 1480 doların da altına geriledi. Merkez bankaları ve hükümetlerin teşvik politikalarını devreye sokmasıyla birlikte altın fiyatında da bir miktar dengelenme sağlandı. Virüsün gidişatı ve parasal gevşemenin sürdüğü ortamda, olası risk iştah artışlarına altının da katılması sürpriz olmayacaktır.

GCM Menkul Kıymetler Araştırma Uzmanı Umut Tuncer, emtia piyasalarındaki son gelişmeleri, Turcomoney için analiz etti…

OPEC ve Rusya arasında oluşan çatlak, petrol fiyatlarının etkili şekilde baskılanmasına yol açarken, koronavirüs etkisi fiyatlardaki düşüşün çok daha hızlı ve derin olmasına yol açtı. Söz konusu düşüşler sonrasında birçok petrol üreticisi zorluk çekerken, düşüşün derin olması ABD üreticilerini de mali açıdan zorlamaya başladı.

Tüm bu gelişmeler ardından ABD – Rusya – Suudi Arabistan üçgeninde rollerin değişebileceği bir süreç karşımıza çıkıyor. Önceki dönemi özetlemek gerekirse, yıllar süren OPEC ve Rusya çabalarından en çok karlı çıkan rekor üretim yapan ABD olmuştu.

Bu durumun devam etmesi de OPEC+ tarafında çatlak oluşmasına ve kota anlaşmasının sona ermesine yol açtı. Anlaşmanın sona ermesi, ülkelerin daha fazla üretim yapacağını açıklaması ve en güncel durum olan koronavirüs, petrol fiyatının cari seviyelere ulaşmasındaki ana etkenler oldu.

ABD – SUUDİ ARABİSTAN YAKINLAŞMASI VE RUSYA’NIN AVANTAJI

Son dönemde basına yansıyan haberler, ABD’li politika yapıcıların Suudi Arabistan ile ortaklaşa üretim kısıntısı yönünde ikna çalışmaları yaptığını gösteriyor. ABD tarafında hali hazırda zorluk çeken kaya petrolü üreticileri için bu anlaşma kritik önem taşıyor.

Söz konusu anlaşma çok büyük üretim kısıntıları içermediği müddetçe, küresel büyümede oluşan baskılanma neticesinde azalabilecek petrol talebini gölgede bırakmaya yetmeyebilir. Bu nedenle ana senaryo, olası bir anlaşma halinde etkinin kısa vadeli olabileceği yönünde. Üretim kısıntısının etkinliğini koruyabilmesi için en az ABD tarafında oluşacak petrol talep açığı kadar kesinti yapılması gerekebilir.

Ancak asıl dikkat edilmesi gereken kısım Rusya. Yıllarca OPEC ve Rusya çabalarından pay çıkaran ABD, bu kez Rusya’nın konumuna düşmüş görünüyor. Bu kez Rusya, OPEC ve ABD’nin olası anlaşması sonrası oluşabilecek fiyat yükselişlerinden daha fazla üretimle kendine pay çıkarabilir.

Hatta son dönemde zayıflayan Ruble, böyle bir durumda ülkenin ekonomik göstergelerinin de içinde bulunduğumuz kritik dönemde pozitif ayrışmasına yardım edebilir.

Bir diğer “uç” senaryo ise ABD, OPEC ve Rusya’nın ortak karar alması. Bu petrolde denge için tek şart olarak görülmekle birlikte, en uzak senaryolar arasında yer alıyor.

ARTABİLECEK STOKLAR VE NEGATİF PETROL FİYATI BİLMECESİ

Koronavirüs nedeniyle küresel ekonomide önemli bir gerileme, buna paralel olarak da petrol talebinde düşüş bekleniyor. Böyle bir dönemde bile üretimin devam etmesi, stoklarda yüklenmeye yol açacaktır. İşte son dönemde çıkan negatif petrol fiyatları başlığının temel sebebi, stok maliyetleri ve stok alanları nedeniyle sıkıntı çeken satıcıların alıcılara para ödemek zorunda kalabileceği bir dönemin oluşma ihtimali.

Özellikle virüs etkisiyle küresel ekonomide yavaşlamanın beklenenden uzun süreye yayılması, böyle agresif bir senaryonun bile gerçekçi hale gelmesine yol açabilir.

ABD’nin virüsle mücadele ve petrol piyasasını canlandırma adına Stratejik Petrol Rezervi’nden alım yapılmasına onay vermesinin de etkisinin sınırlı olacağı görüşündeyiz. Küresel talepteki düşüşün karşılamayacağı gibi, “günü kurtarma” şeklinde bir plan olarak görülüyor. Buna karşın, söz konusu politikanın devamlılığı, üstüne Çin’in de rezervlerini güçlendirme çabaları eklendiği takdirde yine uzun döneme yayılmayacak şekilde etkiler hissedilebilir.

GÖZLER ARZ BAŞLIKLARINDA OLACAK

Koronavirüs nedeniyle oluşan talep sıkıntısı, sadece son döneme ilişkin bir sorun değil. Virüs öncesinde arza göre zayıf talepten bahsederken, şu an başlı başına zayıf bir talepten bahsediyoruz. Dolayısıyla artık politika yapıcıların da devreye girerek ortaya koyduğu teşvik paketlerinin olası etkileri izlenecek. Ancak biliyoruz ki, Koronavirüs yıkıcı etkisini yitirmediği müddetçe talep kanadındaki sorun sürecek.

Arz tarafında ise bahsettiğimiz üzere en çok konuşulan konu olası ABD – Suudi Arabistan işbirliği. Fakat bu senaryonun da çok agresif üretim kesintileri olmadığı müddetçe kısa süreli etki oluşturabileceğini, bunun da nedeninin Rusya tarafında artabilecek üretim olduğunu belirtti. Dolayısıyla en piyasa dostu senaryo üçlü bir ittifak. Ancak bu aynı zamanda en uzak senaryo olarak görülüyor.

Olası anlaşmalar dışında takip edilecek en önemli başlıklar ise ABD tarafındaki üreticilerin mali durumları ve üretim miktarları. Bunun yanında Çin rezervlerindeki değişimler ile Brezilya gibi son yıllarda üretim potansiyelini artıran ülkelerin nasıl etkilendiği izlenecek.

OLASI RİSK İŞTAH ARTIŞLARINA ALTININ DA KATILMASI SÜRPRİZ OLMAYACAK

Koronavirüs ardından oluşan endişe, piyasaların nakit ihtiyacını artırdı. Panik havasıyla oluşan nakit ihtiyacında tahvil tarafından bile çıkış gerçekleşti. Altın da bundan etkilenerek 1480 doların da altına geriledi. Ancak oluşan panik havası ardından, merkez bankaları ve hükümetlerin teşvik politikalarını devreye sokmasıyla birlikte altın fiyatında da bir miktar dengelenme sağlandı.

2007 – 2008 krizi dönemi ve sonrasında altın talebinde altın fiyatlarında hızlı bir yükseliş maratonu görmüştü. Altındaki toparlanmanın başlamasının ardından ABD endeksleri de toparlanma eğilimine girmişlerdi. Virüs ile ilgili ilk gözlemlenen ise nakit ihtiyacı nedeniyle neredeyse tüm varlıklardan çıkış gerçekleşmesi oldu. Ancak virüsün gidişatı ve parasal gevşemenin sürdüğü ortamda, olası risk iştah artışlarına altının da katılması sürpriz olmayacak.

YASAL UYARI

Bu doküman yalnızca bilgi amaçlı olarak sunulmaktadır, belirli bir kullanıcının yatırım amaçlarıyla ilgili değildir. Burada yer alan bilgilerin doğru ve/veya tatmin edici olduğu teyit veya garanti edilmez ve yalnızca yol gösterici olarak kabul edilmelidir. Tüm yorum ifadeleri bildirimde bulunulmaksızın değiştirilmeye tabidir. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir.