Piyasaları Haziran`da neler bekliyor?

Osman Göktan

Mayıs ayında global piyasalar yukarı yönlü bir trend izlerken, iç piyasalar not artırımıyla moral buldu. Peki Haziran’da piyasaları neler bekliyor?

Mayıs ayına Avrupa Merkez Bankası’ndan (AMB) gelebilecek bir faiz indirimini fiyatlayarak başlayan global hisse senedi piyasaları, AMB’nin 25 baz puanlık faiz indiriminin yarattığı olumlu havanın devamıyla Mayıs ayında rekorlarını yenilediler. önceki dönemlerde piyasaları aşağı baskılayan Avrupa tarafından gelen olumsuz haber akışının, İtalya’da hükümetin kurulmasıyla artık ikinci planda kalması piyasaların Mayıs ayına daha pozitif bir başlangıç yapmasında etkili olduğu gözlendi. Gelişmiş ülke Merkez Bankaları’nın varlık alımları ile ekonomileri desteklemeye devam edeceği beklentisin sürmesi ve Avrupa tarafındaki endişelerin azalmasıyla birlikte artan risk iştahı piyasaları yukarı iterken, piyasaların daha çok ekonomi yönetimlerinden gelecek verilerine odaklandığını izledik. Mart ayının sonunda, kredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin Türkiye’nin kredi notunu bir basamak artırarak yatırım yapılabilir seviyenin bir kademe altına “BB”’den “BB+” yükseltmesi BIST’in, Nisan ayına 86,000 seviyelerinden başlamasını da beraberinde getirdi. Yeniden zirve seviyelere yönelen BIST, daha sonra bankacılık hisseleri öncülüğünde gelen kar satışlarıyla 82,000 seviyelerine kadar gevşedi. Moody’s’in çözüm sürecine ilişkin açıklamalarına ek olarak, MB Para Politikası Kurulu‘nun politika faizini ve faiz koridorunun üst ve alt bandını piyasa beklentilerinin üzerinde 50‘şer baz puan indirmesi sonrası banka hisseleri öncülüğünde bir kez daha 86,000 seviyelerine yönelen BIST’de, ayın devamında da dalgalı seyrin devamı görüldü.

Yurt dışındaki olumlu seyirlere kayıtsız kalmayan ve not artırımı beklentisini sürdüren Borsa İstanbul tarafında ise yeni rekorlar kırılmaya devam etti. TCMB’den gelecek olası bir faiz indirimini bekleyen aynı zamanda da Başbakan Erdoğan’ın, ABD ziyaretini yakından takip eden piyasalar, ziyaret sırasında Moody’s’in Türkiye’nin notunun “yatırım yapılabilir” seviyeye çıkarmasıyla birlikte rekor yeniledi. Beklentilerin gerçekleşmesiyle birlikte hafif çaplı satışlar gözlenen BIST’de, ayın geri kalanında da dalgalı seyirlerin devam ettiği gözlendi.

Son dönemde yurt içi piyasaların en önemli gündem maddesi olan ve Mayıs ayı içinde de fiyatlanmaya devam eden, Fitch’in ardından ikinci yatırım yapılabilir notuna ilişkin beklenti, Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody‘s’in açıklamasıyla birlikte gerçekleşti. 16 Mayıs’ta Moody‘s, Türkiye‘nin notunu “yatırım yapılabilir” seviye olan “Baa3” seviyesine yükselttiğini açıkladı.

Not artırımının gelmesiyle birlikte Borsa İstanbul, 93,000 seviyeleri üzerini test ederek rekorunu yeniledi. Moody’s haberi öncesinde Merkez Bankası’nın faiz oranlarında (gösterge faiz ve faiz koridorunun alt ve üst bandı) 50 baz puanlık indirime gitmesi, BIST’deki rekor seviyelerde tutunmayı sağlarken, TCMB’nin sürpriz bir şekilde döviz cinsi zorunlu karşılıklarda artışa gittiğini izledik.

TCMB’nin operasyonları en fazla dolar kurunda hissedildi. Nitekim faiz oranlarındaki gerilemeye bağlı olarak sert bir çıkış gerçekleştiren dolar kuru 1,85 seviyesine dayandı. özellikle Türkiye’nin gösterge tahvil faizlerinin yüzde 5’in altını görmesi ve ABD’nin gösterge tahvil faizi ile arasındaki farkın 1 puana kadar gerilemesi bu harekette etkili olan gelişmeydi. Buna bağlı olarak hızlı bir çıkış gerçekleştiren dolar kurunda TCMB’nin pozisyonu önem taşıyor. Son toplantısında gösterge faizleri yarım puan indirerek yüzde 4.5’e çeken TCMB özellikle cari işlemler açığında beklediği gelişimin kaydedilmemesine vurgu yaptı. Nitekim son 3 aydır 5 milyar dolar düzeyinde seyreden cari açık, Türkiye ekonomisi için risk olmaya devam ediyor. Cari açığı azaltıcı etkisi nedeniyle dolar kurundaki bu artış TCMB tarafından kısa vade için olumlu olarak değerlendiriliyor. Bununla birlikte dolarizasyonu tetiklememesi için T.C. Merkez Bankası dolar kurunda aşırı değerlenmeye olumlu bakmayacak. Bu nedenle 1,85 seviyesi önem taşıyor. Bu noktanın aşılması ve üstüne alışılması durumunda yukarı eğilimli seyir korunabilir. Aksi durumda ise dolar kurundaki çıkışın kısa vadeli olması beklenmeli.

EURUSD paritesi için ise Mayıs ayının başından itibaren merkez bankalarının hamleleri en belirleyici unsur olarak göze çarpıyor. özellikle Euro Bölgesi’nde istihdam ve büyüme gibi önemli verilerin olumsuz açıklanması nedeniyle ay başında Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) politika faizini yüzde 0.50 seviyesine indirmesi paritede düşüş eğiliminin başlamasına neden oldu. Bunun akabinde Avustralya, Hindistan, Polonya, Türkiye, İsrail gibi önemli ekonomilerin de parasal genişleme amacıyla faiz indirimi yoluna başvurmaları doları diğer bütün para birimleri karşısında değerli kıldı. Bu gelişmeler ile beraber 1.32’lerden düşüş eğilimine giren EURUSD paritesi, günlük grafiklerde oluşan sıkışma alanının alt bandı olan 1.28 seviyesine kadar geriledi. Bundan sonraki süreçte ise paritenin seyrini ABD Merkez Bankası (FED) belirleyecek.

Nisan ayındaki sert düşüşün ardından kademeli olarak toparlanan altında ise Mayıs ayında bir ara 1480 seviyelerine kadar yükseliş yaşadı. Ancak FED’in halihazırda uyguladığı 3. tur parasal genişlemeye son vereceği beklentisi altın fiyatlarının daha fazla yükselmesine izin vermezken, tekrardan düşüş trendine girilmesine sebep oldu. Bu konuda özellikle ay başında yayınlanan ABD işsizlik oranının %7.5’e gerilemesi etkili oldu.

Nitekim FED daha önce gerçekleştirdiği toplantılarda istihdam piyasasında iyileşme görüldüğü takdirde parasal genişleme operasyonuna son verilebileceği belirtilmişti. Bu nedenle bu datadaki iyileşme genişleme politikasının sonu için bir sinyal olarak görüldü. Bununla beraber bu ay içinde arka arkaya açıklamalar yapan bazı FED yöneticileri de tahvil alımlarının artık sonlandırılması gerektiğini dile getirdi. Bu gelişmelerle altın, 1340 seviyesine kadar gerilerken teknik görünümün yukarı yöne işaret ettiği gözleniyor.

Mayıs ayında rekor seviyelere yükselen global piyasalarda Haziran ayında, yükselişlerin ardından kar realizasyonu beklentilerinin artacağını söyleyebiliriz. Başta FED olmak üzere Merkez bankalarının parasal teşviklerle ilgili açıklamalarına ve gelişmelere odaklanacak olan global piyasalar, aynı zamanda da ekonomi verilerini takip ederek, merkez bankalarından gelebilecek işaretleri izlemeyi sürdürecek. Gelinen rekor seviyeler itibariyle beklenen kar realizasyonları için gelişmiş ülke piyasalarının yakından takip edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Olası satış hareketlerinin bir anda tüm piyasalara yayılma riski ve zarar kes seviyeleri gözardı edilmeden, hızını artırabilecek satış dalgalarına karşı Haziran ayında temkinli olunması gerektiğini düşünüyoruz. Yine FED’in parasal genişlemeyi sonlandırmaya yönelik verebileceği sinyallerin Forex piyasalarında doların değerlenmesi yönünde bir hareket yaratabileceği unutulmamalıdır. Böyle bir durumda altında da hızlı bir geri çekilme yaşanabilir.

Piyasaların uzun zamandır beklediği ikinci bir not artırımının gerçekleşmesi ve Türkiye’nin iki derecelendirme kuruluşu tarafından notunun “yatırım yapılabilir” seviyeye ulaşması sonrasında, Haziran ayında Borsa İstanbul’da temkinli bir seyir görebiliriz. Haziran ayında Merkez Bankası’nın vereceği faiz kararı Mayıs ayındaki indirimin ardından piyasalar tarafından yakından takip edilecek konuların başında geliyor. Aynı zamanda yurt dışı piyasalardaki olası satış dalgaları da BIST için risk doğuracak bir etken olarak izlenecek. Faizlerdeki düşüş eğiliminin devam etmesi durumunda dolar kurunda çıkış eğiliminin güçleneceği de unutulmamalı. özellikle TL-USD arasındaki faiz farkı bu açıdan yakından takip edilmeli. Bu aşağı yönlü risklere karşın, gelmesi beklenen olası kar satışlarının karşılanması durumunda Borsa İstanbul’un, alternatif piyasaların seyri ve barış sürecine yönelik gelişmeleri takip ederek not artırımının pozitif etkisiyle yükseliş trendine devam etmesi de sürpriz olarak algılanmamalı.