Piyasaların rotasını Rahip Brunson davası belirleyecek

Osman Göktan

Ekim ayının en önemli gündemi ABD ile ilişkilerin gerilmesine neden olan 12 Ekim’deki Rahip davası olacaktır. Ekonomi tarafında ise ciddi bozulma yaşanan enflasyon verileri önemli olmaya devam edecek. Eylül’de yüklü faiz artışı yapan TCMB’nin faiz kararı da piyasalar tarafından yakından takip edilecektir.

Temmuz ve Ağustos aylarındaki yüksek dalgalanma ve değer kaybı sonrası TL varlıklar Eylül ayında güçlü toparlanma gerçekleştirerek pozitif ayrıştı. Global piyasaların kısmen sakin seyrettiği Eylül ayında BIST cazip seviyelere gerilemesi sonrası banka hisseleri öncülüğünde yurtdışı daha borsalardan pozitif bir seyir izledi. Kur ve tahvil faizlerinde yaşanan düşüşler de BIST’teki yükselişi destekledi. Ağustos ayında 580 seviyelerine yükselerek TL varlıklara ilişkin güçlü risklerin oluştuğuna işaret eden CDS’ler Eylül ayında 365 seviyelerine kadar gerileyerek TL varlıklarda oluşan risk algısının dağıldığına işaret etti. CDS’lerin geldiği mevcut seviyeler TL varlıkların ve piyasaların normalleşmeye başladığına işaret ediyor. Eylül ayına 92.000 seviyelerden başlayan BIST-100 endeksi, TCMB’den 625 baz puan olarak beklentilerin üzerinde açıklanan faiz artışı sonrasında bankacılık hisselerinde görülen güçlü alımların desteğiyle 100.600 seviyelerini test etti. BIST 100 endeksi Eylül ayını %7.6 yükselişle kapatırken, bankacılık endeksindeki kazançlar %20’ye yaklaştı. Bankacılık endeksi Eylül ayında güçlü toparlanma gösterirken, Sınai Endeks uzun süre süre sonra aylık bazda sadece %2 artış göstererek negatif ayrışma gösterdi. TCBM’nin yüklü faiz artışının yanında zorunlu karşılıklara uyguladığı faizi %7’den, %13’e yükseltmesi, yeni açıklanan ekonomik programda (YEP) bankaların mali yapılarının değerlendirme çalışmalarına başlanacağı ve gerek görülmesi durumunda adım atılacağının açıklanması da banka hisselerindeki alımları destekledi. Bununla birlikte açıklanan YEP hedeflerin piyasalar tarafından gerçekçi ve pozitif algılanması da piyasalardaki toparlanmada etkili oldu. Eylül ayında EM borsaları sınırlı negatif ayrışmasına rağmen BIST pozitif ayrışırken, yükselen petrol fiyatlarının etkisiyle yükselen Rus Borsası ile birlikte Eylül ayında en iyi performans gösteren borsa oldu. Yurtiçi 10 yıllık tahvil faizlerinde 400 baz puana yaklaşan düşüş gerçekleşti.

TCMB Eylül toplantısında piyasa beklentisi olan medyan 425 baz puanın oldukça üzerinde 625 baz puan artışa giderek 1 haftalık repo faiz oranını %17,75’den %24’e yükseltti. TCMB bu faiz artışıyla son dönemde oluşan bağımsızlık tartışmalarını sonlandırırken, enflasyon görünümündeki bozulmaya ilişkin şahin bir tutum takındı. TCMB PPK özetinde diğer aylardan farklı olarak iç talebe ilişkin “yavaşlama sinyalleri” ifadesi yerine daha güçlü bir tanım olan “yavaşlama hızlanmaktadır” ifadesini kullandı.

FED FAİZLERİ ARTIRDI, AMA TRUMP MEMNUN OLMADI

FED ise Eylül toplantısında faizleri 9 üyenin oybirliğiyle beklenildiği gibi 25 baz puan artırarak %2,00-2,25 aralığına yükseltti. FED üyeleri 2018 için ortalama faiz tahmini %2,4, 2019 için ise %3,1 olarak tahmin ederken, bu tahminler Aralık ayı için FED’in bir faiz artışına daha gideceğine işaret ediyor. FED 2018 ve 2019 büyüme tahminlerini ise yukarı revize etti. FED toplantı özetinde ekonomi, istihdam ve enflasyonla ilişkin ifadeleri korunurken, para politikası için “destekleyici” ifadesi tutanaklardan çıkardı. FED başkanı Powell “destekleyici” ifadesinin çıkarılması para politikasının beklentilere paralel ilerlediğini gösteriyor ve bu politika değişikliği işareti değil dedi. FED başkanı ekonomik büyümenin güçlü olduğunu ancak bunun faydalarının henüz bütün ABD hane halkına ulaşmadığını söyledi. FED faiz artışı sonrası ABD Başkanı Trump, faiz artışından memnun olmadığını söyledi. FED kararı ve açıklamalar beklentilere paralel olduğu için FED kararı sonrası piyasalara etkisi sınırlı kaldı.

YÜKSELİŞ DALGASI TEKRAR BAŞLAYABİLİR

Eylül ayında Dolar/TL için en önemli gelişme olan TCMB faiz kararından piyasa beklentilerinin çok üzerinde bir artış gelmesi kurdaki geri çekilmeyi hızlandırdı. Ağustos ayında 7.00’ın üzerini gören kur, Eylül sonunda 6.00’ın aşağısını gördü. TCMB’nin 625 baz puanlık faiz artış ve ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin olumluya dönme ihtimali bu düşüşte etkili oldu. İlişkilerin bozulmasına neden olan ve Ekim ayında görülmesi beklenen rahip davası, kur hareketi için de oldukça önem arz etmekte. Davanın ABD ile ilişkiler adına pozitif sonuçlanması ve ABD’nin yaptırımları geri alması durumunda kurdaki geri çekilme hızlanabilir. Bu durumda 5.50 seviyesi hedeflenebilir. Aksi yöndeki gelişmelerde ise tekrar bir yükseliş dalgası başlayabilir. Bu durumda 6.50 ve 7.00 dirençleri takip edilebilir. Sadece ABD ile olan ilişkiler değil, Suriye konusundaki gelişmeler, yurt içi enflasyon rakamları kurda baskılayıcı unsurlar olarak devam ediyor. Ağustos ayındaki dalgalı seyrini geçen ay da gösteren parite ilk etapta 1.15’lere kadar geri çekildi. Ayın ikinci yarısında doların değer kaybetmesiyle 1.18 direnci test edildi. ABD Başkanı Trump’ın ticaret savaşını sürdürmesi pariteyi etkilerken, diğer yandan İtalya’dan gelen olumsuz veriler Euro’nun değer kazanmasını engelliyor. Bu sebeple paritedeki satışların artmasıyla tekrardan 1.15 ve akabinde 1.1350 destekleri izlenebilir. Yukarı yönde ise geçen ay aşılamayan 1.18 direnci önemi korumaya devam ediyor.

ALTIN FİYATLARI GEVŞEMEYE DEVAM EDİYOR

Uzun süredir yaşadığı değer kaybını devam ettiren ons altın, üst üste 6. ayını da düşüşle kapattı. Eylül ayında nispeten sakin seyrederek 30 dolarlık bant içerisinde hareket eden altın, 1200 seviyesinin aşağısında kaldıkça satış baskısına maruz kalıyor. En yakın destek seviyesi olan 1175 noktası kırılırsa 1130 desteği takip edilebilir. Kuzey ve Güney Kore ilişkilerinin olumluya dönmesiyle jeopolitik risklerin bir nebze azaldığı ortamda altın fiyatları da gevşemeye devam ediyor. Ticaret savaşlarının akıbeti ve ABD’nin neredeyse tüm ülkelere kafa tutması, ekonomik dengelerin bozulmasına ve altın fiyatlarının yükselmesine sebep olabilir. Bu durumda 1200 ve 1240 seviyeleri direnç olarak belirlenebilir.

Son 6 yılın Ekim ayı performansları incelendiğinde BIST’in Ekim ayında hep güçlü performans gösterdiği görülüyor. Bu yılda değerleme olarak halen makul seviyelerde olan BIST’in bankacılık sektörü öncülüğünde bu eğilimini devam ettirmesi bekleniyor. 

BIST, EKİM AYINDA DA YÜKSELİŞE DEVAM EDEBİLİR

Yurtdışı piyasalarda ABD ile Çin arasında devam eden ticaret savaşına ilişkin gelişmeler Global piyasaların ana gündemi olmaya devam edecek. Ek vergi uygulamalarının ABD tarafından diğer ülkelere de uygulanarak genişletilmesi durumunda Global piyasaların bundan olumsuz etkilenmesi bekleniyor. Trump’ın birleşmiş milletler toplantısında “küreselleşme doktrinini reddediyoruz” açıklaması ABD’nin fitilini ateşlediği ticaret savaşlarının önümüzdeki dönemde devam edeceğine işaret ediyor. FED tutanakları ve FED üyelerinden gelecek açıklamalar piyasalar için önemli olmaya devam edecek. Petrol fiyatlar son dönemlerde yükselişine devam ediyor. Petrol fiyatlarındaki yükselişin Ekim ayında devam etmesi bekleniyor. EM içinde Türkiye gibi petrol ithalatçısı ülke piyasaları bundan negatif etkilenebilir. Rusya gibi petrol üretici ülkelerin ise pozitif ayrışmasını sağlayabilir. Bu nedenle Ekim ayında EM’ler için petrol fiyatlarındaki seyir de yakından takip edilecektir. Ticaret savaşı endişelerine rağmen başta ABD olmak üzere gelişmiş ülke borsaları Eylül ayında pozitif seyrini devam ettirdi. BIST ise bankalardaki cazip değerlemelerin avantajıyla Eylül ayında belli başlı borsalar içinde en iyi performansı gösteren borsa olmayı başardı. Borsalardaki bu pozitif eğilim özellikle de BIST’te Ekim ayında da devam edebilir. Ancak petrol fiyatlarındaki yükselişin devamı BIST’teki yükselişin momentum kaybetmesine neden olacaktır.

PİYASALARIN GÜNDEMİNİ RAHİP BRUNSON BELİRLEYECEK

Yurtiçinde ise Ekim ayının en önemli gündemi ABD ile ilişkilerin gerilmesine neden olan 12 Ekim’deki Rahip davası olacaktır. Ekonomi tarafında ise ciddi bozulma yaşanan enflasyon verileri önemli olmaya devam edecek. Eylül’de yüklü faiz artışı yapan TCMB’nin faiz kararı da piyasalar tarafından yakından takip edilecektir. Son dönemde AB ile ilişkilerin yeniden güçlendirilmeye başlanması TL varlıklardaki toparlanmayı destekleyecektir. Bu ilerlemenin devamı oldukça cazip seviyelerde olan TL varlıklara olan ilgiyi Ekim ayında da devam ettirecektir. Ancak, Eylül ayına göre TL varlıklardaki toparlanmanın Ekim ayında momentum kaybederek devam etmesi bekleniyor. Son 6 yılın Ekim ayı performansları incelendiğinde BIST’in Ekim ayında hep güçlü performans gösterdiği görülüyor. Bu yılda değerleme olarak halen makul seviyelerde olan BIST’in bankacılık sektörü öncülüğünde bu eğilimini devam ettirmesi bekleniyor.  Endeksin ay içinde 95.000-106.000 arasında geniş bir bantta dalgalanması bekleniyor.

Osman Göktan

Şeker Yatırım Genel Müdürü

goktan@turcomoney.com