Plastik atıkların sonu mu geliyor? Döngüsel ekonomiye merhaba

İbrahim Aybar

Merhabalar,
Hepimiz Rusya ve Ukrayna arasında son günlerde süren savaşın getirdiği olumsuzluklarla boğuşurken nadir de olsa gelen ümit verici haberlere seviniyoruz. Bu hafta başında da böyle güzel bir haber deyim yerindeyse içimize su serpti.

PLASTİK ATIKLAR KONUSUNDA UZLAŞMA

Geçen hafta boyunca Birleşmiş Milletler’ e üye 175 ülke, içinde bulunduğumuz çalkantılı günlerde Paris Anlaşması sonrasındaki en önemli uluslararası mutabakata ulaştılar. Birleşmiş Milletler Çevre Asamblesi (UNEA-5)’ nin Nairobi toplantılarına katılan bu ülkelerin üst düzey yetkilileri plastik atıklara son verecek tarihi bir uzlaşmayı böylece başarmış oldular. Ülkeler ayrıca 2024 yılına kadar bu amaca hizmet edecek bir uluslararası sözleşmeyi müzakere etmeyi de benimsediler. https://www.positive.news/society/positive-news-stories-from-week-9-of-2022/

“DÖNGÜSEL EKONOMİ”YE GİRİŞ Mİ YAPACAĞIZ?

Varılan bu mutabakatı, jeopolitik tansiyonun tavan yaptığı bu günlerde en iyi uluslararası iş birliği örneği olarak ta nitelemek mümkün. Tıpkı bir salgın gibi dünyayı saran plastik atıklara bu sefer kalıcı bir çözüm getirilmesi başarılabilir umalım. Ancak asıl iş şimdi başlıyor. Tüm ülkelerin liderleri bu plastik atık krizini sonlandıracak sözleşmeye sahip çıkacak ve ”Döngüsel Ekonomi”ye etkin bir giriş yapacak mı göreceğiz.

Burada çok önemli bir kavramdan söz ediyoruz: Döngüsel Ekonomi. Hepimizin bildiği gibi insanlığın günümüze kadar gerçekleştirdiği endüstriyel gelişme lineer bir ekonomik modeli ifade ediyordu. Yani yeryüzü kaynaklarını kullanarak ürün elde etmek ve ürüne ihtiyaç kalmayınca atık olarak doğaya salmak şeklinde ekonomiler gelişti. Bu model ile insanlar iş sahibi oldu, yaşam standartları yükseldi. Ama iklim sorunları, global ısınma, atık kirliliği kaçınılmaz olarak insanlığı tehdit etmeye başladı. Sonuç olarak herkes bu lineer modelin insanlığa artık hizmet etmediği fikrinde birleşiyor.

ÇÖPLER. HAZİNE HALİNE GELİYOR…

İşte Döngüsel Ekonomi bu noktada lineer modeli bir döngünün içine sokarak atıkları yeniden kullanılabilir kaynak haline getiriyor. Yani hiç bir şey çöpe gitmiyor. Çöp bir hazine haline geliyor!

Avrupa Birliği geçenlerde atık konusu ile mücadele eden Döngüsel Ekonomi Aksiyon Planı’nı açıklayınca işin ciddiyeti daha çok anlaşılmaya başladı. Nike ve Unilever gibi dünya çapındaki markalar da döngüsel ekonominin prensiplerini uygulamada öncü oldular. Ayrıca birbirinden hızlı start-up girişimlerinin de Avrupa birliği bünyesinde atığı tamamen geri kazandıracak projelerini görmeye başladık.

ÇÖP EKONOMİSİ DÖNEMİ BAŞLIYOR…

Böylece yeni bir ekonomik modele merhaba diyoruz. Çöp Ekonomisi diye de adlandırabileceğimiz Döngüsel Ekonomi kavramı önümüzdeki on yıl içinde tüm dünyayı dalga dalga saracak ve yeni iş sahaları açacak. Ülkemiz ekonomisi için de fırsat demek. Değerlendirebilecek miyiz dersiniz?

İbrahim Aybar

Renault Mais Eski Genel Müdürü

aybar@turcomoney.com