Robotaksiler dünyada ne zaman standart bir ulaşım taşıtı olacak?

İbrahim Aybar

Merhabalar,

Bildiğimiz gibi ABD, Çin, Japonya, Güney Kore ve Avrupa’daki seçili pilot şehirlerde dördüncü seviye otonomiye sahip robotaksiler görülmeye başlandı. Peki, bu taşıtlar hengi yıldan itibaren standart bir ulaşım taşıtı olarak tanınacak? Aşağıda bu konudaki yeni gelişmeleri özetleyeceğim.

GlobalData tarafından yeni yayınlanan Endüstrinin Geleceği isimli rapora göre, dördüncü seviye otonom taşıtlar dünyadaki belli başlı kentlerde 2035 ten itibaren filolar halinde yollara çıkmış olacak.

Dördüncü seviye otonomi deyince taşıtların sürücüden bağımsız olarak yapay zeka yazılımları sayesinde kendiliğinden hareket etmesini anlıyoruz. Endüstrinin Geleceği isimli bu yeni rapor, 2040 yılına geldiğimizde dördüncü seviye otonom taşıtların 4 milyon adet üzerinde satılmış olacağını öngörüyor. Dördüncü seviye robotaksilerin ise 2025 ten itibaren müşterilere satışına başlanacak.

Rapor, ABD ve Çin’in dördüncü seviye taşıt satışlarına liderlik edeceklerini belirtirken, Avrupa’nın ise henüz önemli bir ilerleme kaydedemediğinin altını çiziyor.

Otonom taşıtlar sayesinde taşıt kullanımı çok yönlü paylaşım şeklinde olacak. Malzeme tedariği ve dağıtım işlemleri teknolojik yeteneklerin artmasıyla çok daha kolay ve çabuk olacak. Stok yönetimi ve endüstriyel bakım hizmetleri sıkıcı olmaktan çıkacak. Lojistik te bundan nasibini alacak. Çünkü sürücüsüz kamyonlar, dronlar ve robotize sevkiyat sayesinde hatasız ve hızlı sevkiyat yapılabilecek.

Robotaksilerin otonom taşıtlar çağında en popüler taşıt tipi olmaları bekleniyor. Halen Cruise, Waymo, Didi Chuxing, Uber, Lyft, Zoox ve Baidu gibi şirketlerin robotaksi işletiminde öncü olduklarını görüyoruz. Örneğin Çin’de Baidu’nun alt şirketi olan Apolo Go, Wuhan kentinde 500 adetlik bir robotaksi filosu kurdu bile. Waymo’nun da San Fransisco kentinte robotaksi uygulamasıyla bu yaz itibariyle 300.000 kayıtlı müşteriye ulaştığını açıklaması önemli bir bilgi.

Bir taraftan bu gelişmeler olurken diğer taraftan trafik güvenliği ile ilgili sorunlar devam ediyor. Bu durum insanların otonom taşıtlara kuşku ile yaklaşmalarının en büyük nedeni. ABD’nin Arizona eyaletinde 2018 yılında Uber’e ait bir robotaksinin insana çarparak ölümüne neden olduğu kaza halen hafızalarda canlı duruyor. Hatta daha geçen yıl Cruise şirketinin bir otonom robotaksisi yayaya çarpınca şirket pilot uygulama yaptığı 950 adet robotaksilerinin tamamını California yollarından çekmişti.

Trafik güvenliği konusunun dördüncü seviye otonomi çalışmalarının hızını kestiği bir gerçek. Yine de 5G teknolojisinin yaygınlaşması çalışmalara hız kazandıracak görünüyor. Ayrıca Tesla’nın robotaksi konusunu ana strateji olarak ilan etmesi ve 10 Ekim 2024 tarihinde beklenen dünya çapındaki lansmanı robotaksiler üzerindeki algıyı ciddi boyutta değiştirebilir.

Merakla bekliyoruz.

İbrahim AYBAR

Vesiile A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

aybar@turcomoney.com