Rosatom, BREST-OD-300 hızlı reaktörü için yakıt üretim tesisinin pilot işletmesine başladı

ANKARA (AA) – Rosatom, yenilikçi BREST-OD-300 hızlı nötron reaktörü için nükleer yakıt üretim/yeniden üretim ünitesini Batı Sibirya'nın Tomsk bölgesindeki Seversk'te pilot işletmeye aldı.

Rosatom'dan yapılan açıklamaya göre, şirket, 4. nesil nükleer enerji sisteminin geliştirilmesinde ilk önemli dönüm noktasına ulaştı.

Söz konusu tesis, Rosatom Yakıt Bölümü'nün bir kuruluşu olan Sibirya Kimya Tesisi sahasında "Proryv" (Atılım) stratejik proje kapsamında inşa edilen benzersiz 4. Nesil Pilot Tanıtım Enerji Kompleksi'nin (PDEC) üç tesisinden ilki olarak öne çıkıyor.

Son teknoloji ürünü tam otomasyonlu tesis, seyreltilmiş uranyum nitrür yakıt peletlerini içeren BREST-OD-300 çekirdek tasarımının ilk örnek yakıt demetlerini başarıyla üretti. Yeni tesisin tüm üretim sahaları kapsamlı testlerden geçti.

Yakıt üretim tesisi temelde, karışık uranyum ve plütonyum nitrürlerinin karbotermal sentezi, yakıt peletlerinin üretimi, yakıt elemanlarının üretimi ve komple yakıt demetlerinin montajı olmak üzere dört üretim alanını içeriyor. Tesisin personel sayısı 250 kişi olacak.

Mevcutta tesis operatörleri, Rusya'nın endüstriyel ve nükleer düzenleyici kurumu Rostechnadzor'un, mevcut lisansına uygun olarak seyreltilmiş uranyum yakıt matrisli BREST-OD-300 demetlerinin üretiminde teknolojiye hakim oluyor ve deneyim kazanıyor.

Düzenleyici kurumun, plütonyumun işlenmesini onaylamasından sonra, Sibiryalı mühendisler hedef ürünün (karışık yoğun nitrür uranyum) plütonyum yakıtı (veya MNUP yakıtı) üretimini başlatabilecek.

Rus 4. nesil yakıt, reaktör ve radyokimyasal teknolojilerinin tüm avantajlarının tam olarak uygulanmasını sağlayacak. BREST-OD-300'ün ilk çekirdek yüklemesinden önce, 200'den fazla MNUP yakıt demetinin üretimi planlanıyor.

Rusya'da, Rosatom bilim insanları tarafından uranyum-plütonyum nitrür yakıtı üretimi için benzersiz bir teknoloji geliştirildi. Deneysel MNUP yakıt elemanlarına sahip deneme düzenekleri, BOR-60 hızlı araştırma reaktöründe ve Beloyarsk Nükleer Güç Santrali'nde (NGS) ticari BN-600 hızlı reaktöründe başarıyla test edildi. Bu ışınlama ve operasyonun sonuçları, bu aşamada yeterli nükleer yakıt yanma seviyesi dâhil olmak üzere BREST-OD-300'ün ilk çekirdek yüklemesinin doğrulanması için gereken verilerin elde edilmesini sağladı.

Pilot Tanıtım Enerji Kompleksi toplamda birbirine bağlı üç benzersiz tesisi içerecek. Bu tesisler, yoğun nitrür uranyum – plütonyum nükleer yakıtının üretimi veya yeniden üretimi için bir ünite, yenilikçi hızlı nötron kurşun soğutmalı reaktör BREST-OD-300'e sahip bir nükleer enerji santrali ve ışınlanmış yakıtın yeniden işlenmesi için bir üniteden oluşuyor. Böylece, küresel uygulamada ilk kez, hızlı reaktör ve sabit kapalı nükleer yakıt çevrimine sahip bir NGS tek bir sahada inşa edilecek.

Yeniden işlemeden sonra, ışınlanmış yakıt yeniden üretime (yani taze yakıtın yeniden üretimine) gönderilecek. Böylece, bu sistem pratik olarak özerk ve dış enerji kaynakları tedariklerinden bağımsız hale gelecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, Rosatom'un 4. nesil nükleer teknolojilerinin geliştirilmesinde dünyanın en ileri seviyesinde bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"UAEA sınıflandırmasına göre bu, yakıt hammaddelerinin kullanımında daha yüksek verimlilik, nükleer enerji santrallerinin işletilmesi için artırılmış güvenlik standartları ve nükleer atık üretiminde önemli bir azalma anlamına geliyor. Tüm bu ilkeler, seyreltilmiş uranyum ve plütonyumdan yapılmış yakıt, doğal güvenlik ilkelerine dayanan BREST reaktör tesisi ve ışınlanmış yakıtın yeniden işlenmesi için en yeni daha verimli radyokimyasal teknolojiler gibi Pilot Tanıtım Enerji Kompleksi'nde benimsenen teknolojik çözümlerle tamamen uyumludur."

Öte yandan, Seversk'teki PDEC tesisinde nihai yakıt imalatını sağlamak için Rosatom Yakıt Bölümü'nün çeşitli işletmelerinde yeni üretim tesisleri kuruldu. Özellikle, ilk çekirdek yüklemesi ve BREST-OD-300 modellerinin imalatı yakıt demetlerinin çeşitli metal bileşenlerinin üretimi, Udmurt Cumhuriyeti’nde Glazov bölgesindeki Chepetsk Mekanik Fabrikası'nda, Moskova bölgesindeki Elektrostal'daki Elemash Makine Üretim Fabrikası’nda ve Batı Sibirya'daki Novosibirsk Kimyasal Konsantreler Tesisi'nde geliştirildi.