Aslında, otomotiv markalarının büyük çoğunluğunun Rusya’daki üretim faaliyetlerinden önemli kazançlar sağladıkları söylenemez. Ancak şu çok açık ki Renault bu savaşın etkilerine en fazla maruz kalan marka durumunda. Nitekim, geçen Cuma günlü Reuters haberine göre mevcut dağıtım hatlarının zorunlu değişikliği yüzünden parça sıkıntısı çeken Moskova’daki Renault fabrikası önümüzdeki hafta üretime ara veriyor. Amerikan menşeli otomotiv markalarından General Motors Rusya’daki üretimini 7 yıl önce durdurmuş ve ortaklık anlaşmasını 2019 yılında sonlandırmıştı. Ancak ithal modellerinin satışına devam ediyordu. Aynı şekilde Ford markası da 2019 yılında ülkeyi terk etmişti. Stellantis ise bünyesindeki Fiat ve Chrysler markalarının yerli ortakları ile kurdukları fabrikalarda üretim devam ediyor olsa da ülkenin toplam üretimindeki pazar payı sadece %1,6 düzeyinde. 2000 li yılların başında otomotivciler, Rusya’nın dünyadaki en büyük otomotiv pazarlarından birisi olacağını düşünüyorlardı. Dolayısıyla ülkeyi uluslararası otomotiv faaliyeti için üs yapma planları mevcuttu. Gerçi Rusya pazarı 2008 yılında 2,96 milyon adet satışla büyük bir hacim yakaladı ama ülkedeki istikrarsızlık ve ekonomik durgunluk yüzünden arkası gelmedi. Geçtiğimiz son üç yıl boyunca Rusya otomotiv pazarının büyüklüğü 1,6 milyon ile 1,75 milyon arasında gerçekleşti. Bu rakamlar 2021 yılındaki ABD pazarının sadece onda biri, dünya pazarının ise %2 si kadar. Ukrayna’nın üretim kapasitesi ise oldukça küçük. Geçen yıl sadece 100 bin adet kadar yıllık üretim söz konusu oldu. Ancak bu savaş global otomotiv tedarik zinciri üzerinde her tarafta olumsuz etki yapacak ve özellikle yarı iletken çip üretimi ile katalitik konventer üretimine bir darbe daha vuracak görünüyor. Zira Rusya’daki paladyum madeni ile Ukrayna’daki neon gazının temini mümkün olamayacak. Rusya’nın toplam paladyum madeni temininde % 33 pay alması, otomotiv sanayine katalitik konventer teminini ciddi oranda kesintiye uğratacak ve fiyatlar gereksiz yere daha da yükselecek. Sonuç olarak, iki yıldır pandemi dolayısıyla büyük zorluklar yaşayan otomotiv endüstrisinin 2022 yılını daha da zor geçireceğini söylemek kehanet olmaz. İbrahim Aybar Renault mais Eski Genel Müdürü aybar@turcomoney.com
