Sabır ülkesi Nepal girişimcileri bekliyor

Zuhal Mansfield

CACCI toplantısı Nepal‘li FNCCI Başkan Yardımcısı Bhawani Rana‘nın ev sahipliğinde Nepal Katmandu‘da yapıldı. Hatırlanacağı gibi 25. CACCI toplantısı TOBB’nin ev sahipliğinde İstanbul’da yapılmıştı. Ben de CACCI’da Türk kadın girişimcisini temsil görevim gereği Nepal’deki bu toplantıya katıldım.

Şaşkınlıklar içinde geçen bu ziyaretimiz, aylar öncesinden uçaklarda yer bulamamakla başladı! Ekibimiz üç parça halinde Katmandu‘ya varabildik. Benim bulunduğum uçak, Avrupalı ve İskandinav ülkelerinden gelenlerle doluydu. Sonradan öğrendiğime göre hepsin de durum aynıymış.
Nepal turizmi bir hayli ciddiye almış. çadırda kamp ve traking 5 günlük kişi başı 2500, 7 günlük 3000 $. Rafting ve bisikletle dönülecekse 4000 $. Uçakla gidilip, bir kahvaltı yapıp dönecekseniz ki bu da sadece 4 saatlik bir gezi ve ücreti 1.200 $. Geçen yıl Nepal‘i 6,5 milyon turist ziyaret etmiş.
Bize 30 milyon turist gelmiş ve her şey dahil programları sayesinde daha Türk paramızla tanışmadan dönmüşler. 5 yıldızlı otellerimizde kişi başı 600 €’ya ağırlanmışlar. Turizm ciromuz Nepal‘le aynı ama eminim Nepal bu konuda bizden kat kat daha fazlasını kazanmıştır.

İLGİNç BİR üLKE
Ve Katmandu hava alanı… İçimden “Acilen havaalanı yapılmalı” diyorum. Zira uçakt yaptığım hesaplarla hiç örtüşmeyen bir görüntü var. Yoksulluk, alana iner inmez yüzünüze tokat gibi çarpıyor ama güler yüzlü, mutlu, sakin insanlarla her şeyi unutuyor ve görmemeye başlıyorsunuz.

1 € =106 Rupee NRP
Resmi dilİ ingilizce olan ülkenin konuşulan dili Urduca’ya benzer Nepalce. Her ikisini de anlamak neredeyse imkânsız. Nüfus 28 Milyon. Rehberimiz bizi tüm sıcaklığı ile karşılayıp, hiç bir trafik ışığı ve sokak lambaları olamayan, asfaltla henüz tanışmamış taşlar ve çukurlarla dolu caddelerden hoplaya zıplaya otelimize götürdü. Bizim ocak/ maden yolu dediğimiz yollar bile stabilize kalır cinsten.
Otel güvenliğinden geçince başka bir dünyanın içine girdik. İki ayrı dünya yüksek bir duvarla ayrılmış. Neden bilmem ama duvarın iki yakasında da kendinizi suçlu hissediyorsunuz.

Ertesi gün: CACCI toplantısı muthiş bir sinerji oluşturdu.

1. Oturuma Nepal’in yeni Başbakanı Sayın Babu Ram Bhattaraı katıldı. Tüm siyasetçiler gibi güzel bir konuşma yaptı. öyle ki dışarıyı unutuverdik.

2. Oturuma Nepal ve Cumhurbaşkanı Ram Baran Yadav katıldı. ülkesi için en hayırlısını diledi.
DEİK Nepal İş Konseyini Kurdu ve kurucu başkanı kadın olması takdire şayan. Ben de CACCI‘de kadınların ekonomiye katkısı panelinde, CACCI Türk Kadın Girişimcisi’ni temsilen bir konuşma yaptım. Aynı panel de;

UN WOMEN Birleşmiş Milletler Kadınlarını temsilen, Ziad Sheikh.
Nepal Kadın Federasyon Başkanı, Chhaya Sharma.
FICCI Hindistan kadınlarını temsilen, Manju Kalra Prakash
Nepal Kadın Girişimciler Başkanı, Sharada Rijal ve
İtalyan Kadınlarını temsilen, Gabriella Cocco – Greavers konuşma yaptı. Hepimiz aynı şeyleri söyledik. Aynı dilek ve umutlarla bitirdik sözlerimizi.

ORTAK GöRüŞ
‘’Dünya nüfusunun yarısı kadın. Ne yazık ki hiç bir ülke, ne sosyal, ne ticari, ne de siyasal anlamda yeteri kadar kadın iş gücünden yararlanamıyor. Kadına karşı şiddet artık had safhada. Bu acilen değişmeli”

Panelin bitişinde söz alan Pakistan Kadın Sanayi ve Ticaret Odası Kurucu Başkanı Begum Salma Ahmed, Dünyayı güçlü kadınların kurtarıp yeniden şekillendireceğini söyleyerek bana bir kitap armağan etti. ‘’Kendi hayat hikâyesini anlatan bu kitaptan etkilenmemek mümkün değil. Bu müthiş kadının yaptığı iş ise inanılmaz. Tonajı ne olursa olsun eski gemileri parçalayarak, hurda haline getirip dünya pazarında satışa sunuyor.

Toplantı sonrası kalan vaktimde şehri tanımaya çıktım. Hayatımda ilk kez bir kilo tuza etek yükü para verdim. Allahın dağına tırmanmak 3.500 $ ve dağın tuzunun kilosu 40 €. Malum ülkenin asıl değeri olan kaşmir ise iç gıcıklayan fiyatlarda olunca, ek valizde almanız gerekiyor. Her renkten her ebattan kaşmirlerin üzerine serperek sundukları yarı değerli taşların cazibesine kapılmamak imkansız. Himalaya yeşil çayı, Himalaya kahvesi , Himalaya dağlarının yabani balı derken, en yağlı turist istatistiklerinde yer aldığımı biliyorum.

Ertesi gün berbat bir trafikle ve ilk kez asfaltımsı bir yolda seyahat edip, Katmandu‘ya bir saat mesafede olan Bhktapur‘a gittim. Burası Buda‘nın şehri. İnanılmayacak derecede temiz olan bu bölge kıskandıracak kadar da çok turiste sahip.

Budizim ve Hinduzim iç içe geçmiş. Hangi mabet hangisinin, anlamak güçleşiyor. Yapılar, sizi farklı bir kültürün zengin mimarisinin içine atıyor. Bu trans halinizle çantanızı bir yerde unutursanız telaşlanmayın. Sizi bıraktığınız yerde bekliyor olacaktır.

El sanatları ve killi toprağıyla ünlü olan bu küçük şehirde sadece kırılarak açılan Buda Kumbarası ve beş metalden yapılan meditasyon kâsesine 10 € öderken, turda size sabırla her yeri gezdiren ve her ayrıntıyı anlatan rehbere ödemeniz gereken rakam 3 € . Doğa ve inanç turizminin katkısını da düşünürsek ülkede para var mı yok mu tartışılır.

En uzağımızda ki ülkenin bize sunduğu fırsatlara gelirsek; dayanıklı tüketim malları, her türlü gıda ürünü, alt yapı, üst yapı, su dağıtım kanallarına ve akla gelebilecek her şeye ihtiyacı olan bu sevgi , hoşgörü, sabır ülkesi, biz girişimcileri bekliyor.

Oradan da ister kaşmir, yarı kıymetli taş, tuz, çay, kahve ya da metal ithalatı yapın. Her iki yolla da çok kısa zamanda yükselmeniz garanti.